Αυτό που αποκαλεί «κατάρα του Γιούνκερ» προτρέπει τους νικητές των εκλογών σε Ελλάδα και Γαλλία να λάβουν υπόψη, ο Ράβι Αγκραουάλ, σε άρθρο του στην ιστοσελίδα του αμερικανικού CNN.

«Έχει πάρει το όνομά της από τον πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος είχε πει χαριτολογώντας: «Όλοι γνωρίζουμε τί να κάνουμε. Αλλά δεν γνωρίζουμε πώς να επανεκλεγούμε αφού το κάνουμε». Κάτι ήξερε ο Γιούνκερ. Είναι ο μακροβιότερος δημοκρατικά εκλεγμένος επικεφαλής κράτους στον κόσμο» γράφει ο Αγκραουάλ.

Όμως αυτή η περίφημη ρήση, σύμφωνα με τον ίδιο, εγείρει ένα ενδιαφέρον φιλοσοφικό ερώτημα: «Είναι ο λαϊκισμός το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ανάπτυξη και την επιτυχία; Έχουν άραγε οι παγκόσμιοι ηγέτες τις λύσεις σε όλα τα προβλήματά μας – αλλά δεν μπορούν να τις εφαρμόσουν εξαιτίας μας;» αναρωτιέται ο αρθρογράφος.

Και παραθέτει το πρόσφατο παράδειγμα της Νιγηρίας, του 8ου μεγαλύτερου εξαγωγέα αργού πετρελαίου στον κόσμο: «Μέχρι το τέλος του 2011, ο μέσος όρος της τιμής των καυσίμων στη Νιγηρία ήταν 1,70 δολάρια το γαλόνι – λιγότερο από το μισό του μέσου όρου της τιμής στις Ηνωμένες Πολιτείες και το ένα τρίτο της τιμής στην Ινδία και την Κίνα. Αλλά το φθηνό πετρέλαιο ερχόταν με ένα βαρύ αντίτιμο: Η Νιγηρία δαπανούσε 8 δισ. δολάρια τον χρόνο για την επιχορήγηση των καυσίμων – το 4% του ΑΕΠ.

Αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από την κυβέρνηση προκειμένου να κατασκευαστούν διυλιστήρια. Τα διυλιστήρια θα καθιστούσαν τη Νιγηρία ακόμη αποτελεσματικότερο εξαγωγέα, επιφέροντας μεγαλύτερο πλούτο. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – και πολλοί άλλοι οικονομολόγοι – συμφωνούσαν ότι η μείωση των επιχορηγήσεων θα ήταν ένα ζωτικό πρώτο βήμα για τη διόρθωση των οικονομικών της Νιγηρίας» εξηγεί το δημοσίευμα.

Και συνεχίζει: «Έτσι το Λάγος αποφάσισε να διπλασιάσει τις τιμές. Ξαφνικά, την 1η Ιανουαρίου 2012, ένα γαλόνι καυσίμων κόστιζε 3,5 δολάρια. Ταραχές ξέσπασαν. Αλλά ο πρόεδρος Γκουντλάκ Τζόναθαν υποσχέθηκε να μην κάνει πίσω – εξάλλου ήταν μία απόφαση που θα ωφελούσε τον λαό, σωστά; Χρειάστηκαν 16 ημέρες για να υπαναχωρήσει (…) Αν υπάρχει ηθικό δίδαγμα είναι αυτό: Μπορεί να πάρεις πίσω υποσχέσεις που ποτέ δεν είχες σκοπό να τηρήσεις, αλλά ποτέ μην παίρνεις πίσω ένα δώρο που έχει ήδη χαρίσει».

Ο Αγκραουάλ συνεχίζει παραθέτοντας το παράδειγμα και άλλων κρατών: «Αν στη Βενεζουέλα τα καύσιμα κοστίζουν 0,18 δολάρια – λιγότερο από ένα μπουκάλι νερό – δεν είναι επειδή στον πρόεδρο Ούγκο Τσάβες αρέσει να είναι γενναιόδωρος. Την προηγούμενη φορά που ένας ηγέτης προσπάθησε να αυξήσει τις τιμές, το 1989, έγινε «κόλαση». Εκατοντάδες πέθαναν». «Το πρόβλημα δεν είναι τόσο πολύ οι πολιτικοί όσο οι ψηφοφόροι. Κάθε δημοσκόπηση δείχνει τις προσδοκίες των ψηφοφόρων από την κυβέρνηση. Και αυτό δεν είναι εφικτό» είπε ο οικονομολόγος Κένεθ Ρογκόφ. «Οπότε μήπως έχει δίκιο ο Γιούνκερ;» αναρωτιέται εκ νέου ο Αγκραουάλ.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά και πρόβλημα εμπιστοσύνης. Η διαφθορά στη Νιγηρία είναι τόσο εκτεταμένη, που οι εξεγερμένοι είχαν μάλλον δίκιο να μην πείθονται ότι τα χρήματα από το πετρέλαιο «θα κατέληγαν στα σωστά χέρια».

Το φαινόμενο δεν περιορίζεται σε χώρες με πολύ μεγάλα ποσοστά διαφθοράς. «Ας επιστρέψουμε στις εκλογές της Ελλάδας και της Γαλλίας την περασμένη Κυριακή. Ο βραβευμένος με Νόμπελ Πολ Κρούγκμαν έγραψε ότι πρόκειται για ψήφο κατά συγκεκριμένων πολιτικών – κατά της λιτότητας. Μήπως τελικά ο λαός γνωρίζει τί είναι καλύτερο για αυτόν;» καταλήγει το δημοσίευμα.