Εργάζονται ως 140 ώρες παραπάνω τον µήνα. Xειρίζονται επικίνδυνα µηχανήµατα χωρίς καµία εκπαίδευση. Συχνά υποχρεώνονται να δουλεύ ουν υπό καθεστώς απόλυτης σιωπής, ενώ εάντολµήσουν να πάνε στην τουαλέτα χωρίς άδεια τους παρακρατούν χρήµατα από τον ούτως ή άλλως πενιχρό µισθό τους. Πρόκειται για τα 3,5 εκατοµµύρια εργαζοµένους στη βιοµηχανία κα τασκευής παιχνιδιών και χριστουγεννιάτικων ειδών της Κίνας, η οποία αποτελεί το σκληρότερο, µετά τα ανθρακωρυχεία, εργασιακό περιβάλλον της ασιατικής οικονοµικής υπερδύναµης.

Τα παιδικά παιχνίδια που θα µπουν αυτές τις ηµέρες κάτω από τα χριστουγεννιάτικα δέντρα στα σπίτια της ∆ύσης δεν είναι τόσο αθώα όσο τα παιδικά χέρια στα οποία θα καταλήξουν. Είναι κατασκευασµένα µεαίµα, δάκρυα κι ιδρώτα µιας στρατιάς κινέζων εργατών που δουλεύουν υπό συνθήκες Μεσαίωνα. Ειδικά την περίοδο µετά το καλοκαίρι, από τον Σεπτέµβριο ως τον ∆εκέµβριο, η δουλειά εντείνεται για να παραδοθούν στις δυτικές εταιρείες-κολοσσούς της αγοράς παιχνιδιών στην Αµερική και στην Ευρώπη, όπως η Disney, η Ηasbro, η Wal Mart και η Mattel, όλα εκείνα τα παιχνίδια που θα αγοραστούν µαζικά κατά τη χριστουγεννιάτικη περίοδο.

Η τυπική ηµέρα ενός εργαζοµένου σε ένα από τα 8.000 εργοστάσια παιχνιδιών της Κίνας ξεκινά στις 8 το πρωί και τελειώνει στις 10 το βράδυ. ∆ουλεύει συνήθως έξι ηµέρες την εβδοµάδα, αλλά αν τρέχουν οι προθεσµίες υποχρεώνεται να δουλέψει και την Κυριακή.

Λίγο πριν από τις γιορτές υπάρχουν ηµέρες που κάποιοι δουλεύουν από τις 6 το πρωί µέχρι περίπου τις 3 ή 4 το άλλο πρωί, µε µόλις δύο ώρες ύπνου! Συχνά υποχρεώνονται σε καθεστώς πλήρους σιωπής – απαγορεύεται να µιλούν σε συναδέλφους τους – ενώ τους περιµένει χρηµατικό πρόστιµο (µείωση από το ηµεροµίσθιό τους) αν τολµήσουν να πάνε στην τουαλέτα χωρίς την άδεια του επιστάτη!

Το περισσότερα εργοστάσια παρέχουν στέγη στους εργαζοµένους τους, αλλά οι συνθήκες στους ξενώνες είναι άθλιες, αφού η παροχή νερού στις τουαλέτες σταµατά στις 10 το βράδυ, ενώ κοιµούνται 10-12 άτοµα µαζί σε κοιτώνες 20 τ.µ.

Και να ήταν µόνο αυτό; Οι εργάτες δεν έχουν λάβει καµία εκπαίδευση προκειµένου να χειριστούν τα επικίνδυνα µηχανήµατα ή τα περίπλοκα εργαλεία που τους δίνουν, µε αποτέλεσµα την πρόκληση δεκάδων – ενίοτε θανατηφόρων – εργατικών ατυχηµάτων, καθώς και ακρωτηριασµών σε µηνιαία βάση.

Χιλιάδες εργάτες υποφέρουν από ρινορραγίες επειδή δουλεύουν χωρίς µάσκα, λιποθυµούν από τις αναθυµιάσεις των τοξικών χρωµάτων ή παθαίνουν σοβαρές κακώσεις στις αρθρώσεις των δαχτύλων τους επειδή επαναλαµβάνουν εκατοντάδες φορές την ηµέρα την ίδια ακριβώς κίνηση.

Η ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα Students & Scholars Against Corporate Misbehaviour (SACOM) κατηγορεί τις εταιρείες ότι εθελοτυφλούν λόγω του κέρδους. «Οι κινέζοι εργάτες ιδρώνουν για να κατασκευάσουν παιχνίδια, αλλά δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν τα ίδια παιχνίδια στα παιδιά τους» τονίζει η εκπρόσωπος Τύπου της SACOM Ντέµπι Τσαν Σε Γουάν. Η Εργατική Ενωση, η καθεστωτική εργατική συνοµοσπονδία, έχει απαγορεύσει τις απεργίες ως… παράνοµες, ενώ όσοι διαµαρτύρονται αντιµετωπίζουν τον κίνδυνο φυλάκισης. Στην περίπτωση, δε, που εµφανιστούν ελεγκτές από το ∆ιεθνές Κέντρο Εταιρικής Ευθύνης που διεξάγει ελέγχους σε µονάδες παραγωγής παιχνιδιών ανά τον κόσµο, η διεύθυνση παρακινεί τους φτωχούς εργάτες να πουν ψέµατα για τις συνθήκες εργασίας που επικρατούν, δίνοντάς τους ως ανταµοιβή ένα χρηµατικό ποσό. Ετσι ο κόσµος της κινεζικής βιοµηχανίας των υποτίθεται «πλασµένων από τον Αϊ Βασίλη» παιχνιδιών παραµένει το ίδιο σκοτεινός και απάνθρωπος όπως όταν πρωτοδηµιουργήθηκε.

ΒΑΡΥΚΟΣΤΟΣ
8.000 εργοστάσια

Πάνω από 3,5 εκατομμύρια Κινέζοι εργάζονται σε σχεδόν 8.000 εργοστάσια, όπου κατασκευάζονται 30.000 διαφορετικά είδη παιχνιδιών και χριστουγενννιάτικων ειδών. Το 75% της παγκόσμιας παραγωγής παιχνιδιών είναι made in China.

Για µια κούπα ρύζι

Ο βασικός μισθός ενός εργάτη στα εργοστάσια αυτά είναι από 700 ως 800 γουάν τον μήνα (80-90 ευρώ), ενώ αν κάνει (τις συχνά υποχρεωτικές) υπερωρίες ενδέχεται το μηνιάτικό του να φθάσει τα 170-180 ευρώ (1.500 γουάν).

Νεκροί και ανάπηροι

Περίπου 135.000 βιομηχανικοί εργάτες χάνουν ετησίως τη ζωή τους εν ώρα εργασίας στην Κίνα. Μόνο στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ ακρωτηριάζονται 30 εργάτες την ημέρα, ενώ οι ασφαλιστικές «παροχές» δεν περιλαμβάνουν περίθαλψη.

Κινεζάκια χωρίς παιχνίδια

Στην Κίνα ζουν πάνω από 286 εκατομμύρια παιδιά, ωστόσο το ποσό που ξοδεύεται από τις οικογένειές τους για την αγορά παιχνιδιών για τα ίδια δεν ξεπερνά τα 2,5 ευρώ ανά παιδί ετησίως!

ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ
«Βλέπω την κόρη µου µία φορά τον χρόνο…»

«Εργάζοµαι για την εταιρεία Hung Hing Printing Group, που φτιάχνει αντικείµενα για τις εταιρείες Marks & Spencer, Lego και Disney» λέει η 25χρονη Μα Χούι, η οποία από τότε που γεννήθηκε η – τώρα δίχρονη – κόρη της την έχει δει συνολικά… τρεις φορές! «Αναγκάστηκα να την αφήσω πίσω όταν ήταν µόλις τριών µηνών µε την ελπίδα ότι µια µέρα θα κερδίσω αρκετά χρήµατα ώστε να γυρίσω σπίτι και να στήσω µια µικρή οικογενειακή επιχείρηση» προσθέτει η κυρία Μα, που από τότε που έκανε την κόρη της τη βλέπει όποτε µπορεί να ταξιδέψει στο χωριό της, έχοντας πάρει προηγουµένως άδεια από τον εργοδότη της. «Το µόνο που µου δίνει δύναµη είναι µια φωτογραφία της δίπλα στο κρεβάτι µου στον ξενώνα που κοιµάµαι» καταλήγει η νεαρή µάνα.

«Εχουμε οικογενειακό εισόδημα 240 ευρώ»

«Η οικογένειά µου ζει σε ένα χωριό που απέχει 10 ώρες µε το τρένο από την περιοχή όπου βρίσκεται το εργοστάσιο παιχνιδιών Ον Τάι» λέει η 27χρονη Ουάνγκ Φένγκπινγκ, µητέρα δύο κοριτσιών 5 και 7 ετών. «Ο άντρας µου κι εγώ κατασκευάζουµε παιχνίδια για την Disney και άλλες εταιρείες, µε το οικογενειακό µας εισόδηµα να φτάνει µετά βίας τα 2.000 γιουάν (240 ευρώ) τον µήνα. ∆εν πεθαίνουµε από την πείνα αλλά ούτε µπορού µε να τραφούµε σωστά. Θα θέλαµε ένα δικό µας σπίτι στην πόλη, αλλά δεν το αντέχουµε οικονοµικά, οπότε έχω δώσει τα παιδιά στη γιαγιά και στον παππού. Τους τηλεφωνώ δύο-τρεις φορές την εβδοµάδα και κάθε φορά η µεγάλη µου κόρη µε ρωτάει: “Μαµά, πότε θα γυρίσετε;” και της απαντάω: “Πολύ σύντοµα”».


ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ