Τη δυνατότητα των χωρών του Σένγκεν να επαναφέρουν προσωρινά τους ελέγχους στα σύνορά τους προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τονίζοντας ότι το μέτρο θα είναι προσωρινό και ότι θα εφαρμόζεται μόνο όταν διαπιστωθεί ότι μία χώρα δέχεται μεγάλες πιέσεις από μεταναστευτικά ρεύματα.

Η πρόταση της Κομισιόν έρχεται μετά την άφιξη στην Ιταλία περίπου 25.000 μεταναστών από την Βόρειο Αφρική και κυρίως την Τυνησία.

Οι προτάσεις της αρμόδιας επιτρόπου Σεσίλια Μάλμστρομ θα συζητηθούν σε έκτακτη σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών στις 12 Μαΐου στις Βρυξέλλες, πριν καταλήξουν, τον Ιούνιο, στη σύνοδο κορυφής των ευρωπαίων ηγετών.

Το BBC μεταδίδει από τις Βρυξέλλες ότι πίσω από το σκεπτικό της Επιτροπής βρίσκεται η αδυναμία ορισμένων χωρών του Σένγκεν να αστυνομεύσουν τα σύνορά τους και να κρατήσουν μακριά τους παράνομους μετανάστες.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το κύμα των τυνήσιων μεταναστών προς την Ιταλία μετά την ανατροπή του καθεστώτος Μπεν Αλι. Οι περισσότεροι από αυτούς δήλωσαν ότι πρόθεσή τους ήταν να μεταβούν στη Γαλλία. Το θέμα έχει προκαλέσει εντάσεις στις σχέσεις των δύο χωρών, καθώς η Ιταλία διαμαρτύρεται ότι οι εταίροι της στην ΕΕ δεν την βοηθούν να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.

Η Γαλλία μάλιστα εμπόδισε ένα τρένο γεμάτο μετανάστες να περάσει τα σύνορά της. Τόσο ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί όσο και ο Ιταλός πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι ζήτησαν να αναθεωρηθεί η συνθήκη του Σένγκεν. Η γαλλική κυβέρνηση έχει εξοργιστεί με την απόφαση της Ρώμης να χορηγήσει στους μετανάστες προσωρινές άδειες παραμονής, γεγονός που τους επέτρεψε να μεταβούν νόμιμα στη Γαλλία.

Η πρόταση της Επιτροπής εντάσσεται στο γενικότερο σχέδιο της ΕΕ να ελέγξει το μεταναστευτικό κύμα από τη Βόρειο Αφρική, που εντείνεται μετά τις πολιτικές αλλαγές που συμβαίνουν εκεί τον τελευταίο καιρό. Η Επιτροπή θέλει επίσης να διευρύνει τις εξουσίες της υπηρεσίας Frontex, που έχει αναλάβει τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.

Πιέζει επίσης τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να προσφέρουν στις χώρες αυτές εμπορικά κίνητρα και άδειες εισόδου, με αντάλλαγμα την καλύτερη συνεργασία στην προστασία των συνόρων και τον έλεγχο της μεταναστευτικής ροής.

Πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντιδρούν όμως σε αυτές τις προτάσεις γιατί τις θεωρούν πολύ ελαστικές σε σχέση με το μέγεθος του προβλήματος.

Εξάλλου, η επαναφορά των ελέγχων στις χώρες του Σένγκεν συναντά την αντίδραση μερίδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που πιστεύει ότι πλήττεται το θεμελιώδες δικαίωμα της ελεύθερης διακίνησης των πολιτών στην ΕΕ.