Κάνοντας λόγο για «σοβαρή παραβίαση» της ιδιωτικής ζωής, το ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας ανέτρεψε το νόμο που έδινε στις αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες πρόσβαση σε αποθηκευμένα δεδομένα για τις τηλεφωνικές κλήσεις και την ηλεκτρονική αλληλογραφία των πολιτών.

Ο νόμος, που είχε βασιστεί σε σχετική Οδηγία της ΕΕ, παραβιάζει το συνταγματικό δικαίωμα της απόρρητης αλληλογραφίας και αποτυγχάνει να φέρει σε ισορροπία την ιδιωτικότητα και την ανάγκη για ασφάλεια, έκρινε την Τρίτη το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο.

Δεν απαγόρευσε πάντως επί της αρχής την αποθήκευση δεδομένων και η γερμανική κυβέρνηση αναμένεται τώρα να αναθεωρήσει τη νομοθεσία.

Μέχρι να γίνει αυτό, πάντως, τα δεδομένα από τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών δεν επιτρέπεται να αποθηκεύονται στη Γερμανία και τα υπάρχοντα δεδομένα πρέπει να διαγραφούν.

Σχεδόν 35.000 Γερμανοί είχαν προσφύγει κατά της επίμαχης νομοθεσίας, η οποία απαιτούσε από τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών να διατηρούν για διάστημα έξι μηνών καταγραφές για το ποιος επικοινώνησε με ποιον, πότε και για πόση ώρα. Το ίδιο το περιεχόμενο της επικοινωνίας δεν καταγραφόταν.

Οι διωκτικές αρχές είχαν πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα χωρίς ένταλμα.

Η νομική ρύθμιση «δεν παρείχε ένα επαρκές επίπεδο ασφάλειας δεδομένων, ούτε περιόριζε επαρκώς τις πιθανές χρήσεις των δεδομένων» εκτίμησε το δικαστήριο. Η αποθήκευση των δεδομένων «αποτελεί ιδιαίτερα σοβαρή παραβίαση» της ιδιωτικότητας, ενώ το γεγονός ότι οι περισσότεροι πολίτες αγνοούσαν την αποθήκευση των δεδομένων δημιουργεί μια αόριστη και απειλητική αίσθηση παρακολούθησης».

Η Γερμανία είναι γενικά ιδιαίτερα ευαίσθητησε θέματα ιδιωτικότητας λόγω του ναζιστικού παρελθόντος και της εμπειρίας από τη λειτουργία της κομμουνιστικής πρώην Ανατολικής Γερμανίας.

Η νομοθεσία για τη διατήρηση των δεδομένων επικοινωνίας προέκυψε από την Οδηγία που εξέδωσε το 2006 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της προσπάθειας για καταπολέμηση της τρομοκρατίας μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Σε εφαρμογή της ίδιας Οδηγίας, η Βρετανία, η Ισπανία και η Ολλανδία διατηρούν τα δεδομένα επικοινωνίας για 12 μήνες. Στην Σουηδία, όπου η Οδηγία δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί, η υπουργός Δικαιοσύνης Μπεατρίς Ασκ σχολίασε ότι η γερμανική απόφαση αποδεικνύει ότι το θέμα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και πρέπει να ρυθμιστεί προσεκτικά.

Στη Γερμανία, το υπουργείο Δικαιοσύνης διευκρίνισε ότι η αναθεώρηση του νόμου σε εθνικό επίπεδο δεν θα ολοκληρωθεί σύντομα, ενώ ο υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μαϊτσίρε εξέφρασε την απογοήτευσή του: «Δεν θα ανάρμοστο να ασκήσω κριτική σε μια απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου, θα πρέπει όμως να πω ότι η απόφαση δεν μας εμπνέει ευτυχία» είπε.

Τη δικαστική απόφαση χαιρέτισαν πάντως οργανώσεις για τα πολιτικά δικαιώματα καθώς και ο επικεφαλής της ομοσπονδιακής αρχής προστασίας δεδομένων, Πέτερ Σάαρ: «Η κυβέρνηση θα πρέπει όχι μόνο να αποφύγει τη συλλογή δεδομένων, αλλά και να προστατέψει τους πολίτες από την υπερβολική συλλογή δεδομένων και τη δημιουργία ατομικών προφίλ από τον ιδιωτικό τομέα» δήλωσε.