Α ν ο τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι «χαρισματικός»- όπως υποστηρίζουν ορισμένοι- πού οφείλεται άραγε η πανθομολογούμενη επιτυχής πορεία του στην πολιτική; Πολλοί την αποδίδουν σε έναν ισχυρό πυρήνα περίπου 50 έμπιστων συνεργατών, οι οποίοι αποτελούν την «αυλή του Ερντογάν».
Ο πλέον έμπιστος άνθρωπός του από πολύ νωρίς είναι αναμφισβήτητα ο Αμπντουλάχ Γκιουλ. Ο πρωθυπουργός τον χαρακτηρίζει «αδελφό» του και τον επέλεξε ως αντικαταστάτη του δύο φορές σε κρίσιμες πολιτικά συγκυρίες. Η πρώτη ήταν το Νοέμβριο του 2002 όταν του ζήτησε να αναλάβει την πρωθυπουργία επειδή ο ίδιος στερούνταν τότε των πολιτικών του δικαιωμάτων λόγω καταδίκης. Η δεύτερη φορά ήταν φέτος που τον ανέδειξε πρόεδρο της Δημοκρατίας αντί του ιδίου.
«Πρίγκιπας» ωστόσο στην «αυλή του Ερντογάν» φέρεται να είναι ο Αλί Μπαμπατζάν, ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας- φέτος γίνεται 40 ετών. Μηχανικός παραγωγής και με μεταπτυχιακές σπουδές Διοίκησης Επιχειρήσεων στις ΗΠΑ ορίστηκε διαπραγματευτής της Τουρκίας στην ΕΕ και θεωρείται από τους πρωτεργάτες της εξόδου της χώρας από την οικονομική κρίση. Μυστικοσύμβουλός του, «σύνδεσμός» του με την Ουάσινγκτον και τις Βρυξέλλες, θεωρείται ο ο Τζουνέιτ Ζαπσού, ο άνθρωπος που εγκαθίδρυσε διαύλους επικοινωνίας του κ. Ερντογάν με ισχυρούς επιχειρηματίες. Αποφασιστικής σημασίας θεωρήθηκε η συμβολή του τον Δεκέμβριο του 2004, στην προσπάθεια της Τουρκίας να αποσπάσει από την ΕΕ ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι περιπτώσεις τεσσάρων ακόμη μυστικοσυμβούλων. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι το νεαρό της ηλικίας τους. Ο δρ Γιαλτσίν Ακτνογάν στα 38 του χρόνια θεωρείται ήδη ιδεολογικός μέντορας του κυβερνώντος κόμματος. Τον παρουσιάζουν ως τον εμπνευστή του δόγματος της «Συντηρητικής Δημοκρατίας» που εδραίωσε στην κοινή γνώμη την εικόνα της πολιτικής μετριοπάθειας για τους ισλαμιστές του Ερντογάν, σε αντιπαραβολή με τους παραδοσιακούς ισλαμιστές της «Εθνικής Ιδέας» του Νετσιμετίν Ερμπακάν. Συνομήλικος του κ. Ακντογάν είναι ο Ομέρ Τσελίκ. Ακολουθεί σχεδόν πάντα τα πρωθυπουργικά ταξίδια στο εξωτερικό και είναι ο κειμενογράφος των ομιλιών του πρωθυπουργού. Ο εκπρόσωπος του κ. Ερντογάν Ακίφ Μπεκί είναι ακόμη πιο νέος, μόλις 36 ετών. Ενα χρόνο μεγαλύτερός του είναι ο Εγκεμέν Μπαγίς, σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής με στενούς δεσμούς στις ΗΠΑ, όπου σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων, εργάστηκε ως μεταφραστής στον Λευκό Οίκο και διατηρεί μεταφραστικό γραφείο στη Νέα Υόρκη. Είναι η «φωνή» του κ. Ερντογάν στις συναντήσεις του με ξένους ηγέτες, δεδομένου ότι ο τούρκος πρωθυπουργός δεν μιλάει ξένες γλώσσες. Χρέη μεταφραστή εκτελεί ενίοτε και ο υποδιευθυντής του πρωθυπουργικού γραφείου Τσαγατάι Κιλίτς. Αγνωστο στο ευρύ κοινό είναι το όνομα του Μουτζαχίτ Αρσλάν. Είναι ο άνθρωπος για «ειδικές αποστολές». Το 2002 και προτού ο κ. Ερντογάν γίνει ακόμη πρωθυπουργός κανόνισε να συναντηθεί με τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους στον Λευκό Οίκο. Το 1996 επισκέφθηκε στρατόπεδο του ΡΚΚ στο Βόρειο Ιράκ, ενώ τα δημοσιεύματα του Τύπου τον φέρουν να έχει διαδραματίσει έναν περίεργο ρόλο μεσολάβησης μεταξύ των δύο αντίπαλων ομάδων της παράνομης ισλαμιστικής οργάνωσης Χεζμπολάχ (της σουνίτικης τουρκικής, «απλή συνωνυμία» με την γνωστή σιίτικη Χεζμπολάχ του Λιβάνου). Ελκει την καταγωγή του από την κουρδική επαρχία Λίτζε και προέρχεται από έντονα πολιτικοποιημένη οικογένεια. Αποφεύγει τα μέσα ενημέρωσης. Σημαντική λεπτομέρεια: Είναι από τους λίγους ανθρώπους που μπαίνει στο αυτοκίνητο του πρωθυπουργού.
Ο Μπεσίρ Αταλάι, πρώην στέλεχος εταιρείας δημοσκοπήσεων, αποκαλείται «ο εκλογολόγος της κυβέρνησης». O «επικοινωνιολόγος της» είναι ο διαφημιστής Ερόλ Ολτσάκ, ενώ σύμβουλος τού κ. Ερντογάν σε θέματα Τύπου είναι ο καθηγητής Ναμπί Αβτζί.
Υπάρχουν και γυναίκες- λίγες μεν, αλλά ιδιαίτερα δυναμικές. Η 42χρονη νομικός Νιμέτ Τσουμπουκτσού που το όνομά της ακούστηκε για την προεδρία της Δημοκρατίας, η δημοσιογράφος Αϊσέ Μποχιουρλέρ, η οικονομολόγος και πολιτικός επιστήμων Μπερά Κιλίτς και η καθηγήτρια Εντιμπέ Σοζέν με ειδίκευση στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.
Στον στενό κύκλο συνεργατών του πρωθυπουργού συμπεριλαμβάνονται ο διευθυντής του γραφείου του και οικογενειακός του φίλος Χικμέτ Μπουλντούκ, η γραμματέας του Χιουλιά Τσετίνκαγια και ο διευθυντής του γραφείου του στην Κωνσταντινούπολη Μουσταφά Γκιούντογαν.
Ξεχωριστή θέση κατέχει η 52χρονη σύζυγός του Εμινέ Ερντογάν. Δεν συμμετέχει ποτέ σε επίσημες εκδηλώσεις επειδή το κρατικό πρωτόκολλο απαγορεύει την ισλαμική μαντίλα την οποία, σημειωτέων, δεν φορούσε ανέκαθεν. Την υιοθέτησε τη δεκαετία του ΄70 έπειτα, όπως λέγεται, από πίεση του αδελφού της. Δραστηριοποιείται στις γυναικείες οργανώσεις του ΑΚΡ.
Μετά την ανάδειξη του στην πρωθυπουργία, τις εμπορικές δραστηριότητες και τα οικονομικά του κ. Ερντογάν ανέλαβε ο αδελφός του Μουσταφά, ο οποίος δεν ασχολείται με την πολιτική.
Επικεφαλής της ασφάλειας του είναι ο Χαλίτ Οζγκιούλ, ο οποίος πάντως έγινε γνωστός με μία γκάφα: όταν λιποθύμησε ο κ. Ερντογάν, ο κ. Οζγκιούλ βγήκε αναστατωμένος από τη θωρακισμένη λιμουζίνα αφήνοντας κλειδωμένους μέσα στο αυτοκίνητο τον λιπόθυμο πρωθυπουργό και τα… κλειδιά! Σκιά του φυσικά έχει γίνει ο προσωπικός του γιατρός Κοράι Γκιουρσέλ με ειδίκευση στην καρδιολογία.
Στον στενό φιλικό του κύκλο ανήκουν μεταξύ άλλων ο σπιτονοικοκύρης του Φαρούκ Κοτζά, ο δημοσιογράφος και κουμπάρος του Σαντίκ Αλμπαΐρακ, το κομματικό στέλεχος Ιντρίς Ναΐμ Σαχίν, οι επιχειρηματίες, Χασάν Ντογάν,Ρεμζί Γκιουρ και Τζιχάν Καμέρ. Για τον τελευταίο φημολογείται ότι εξαργυρώνει τα 30 κιλά χρυσού που πρόσφερε ως δώρο στο γάμο του γιού του κ. Ερντογάν.
Και επειδή ένας τούρκος πρωθυπουργός δίνει- αν μη τι άλλο- ιδιαίτερη προσοχή στην κουζίνα του, προσωπικός του μάγειρας είναι ο Φαχρετίν Οζντεμίρ. Επικουρούμενος από διαιτολόγο ετοιμάζει τα πιάτα του πρωθυπουργού, δοκιμάζει τα φαγητά όχι μόνον για να ελέγξει τη γεύση τους αλλά και για να αποτρέψει πιθανή απόπειρα δηλητηρίασης του και να τον… προφυλάξει από το να φάει εκ παραδρομής χοιρινό κρέας, απαγορευμένο ως γνωστόν στο Ισλάμ. Οι περισσότεροι τον αποκαλούν περιπαικτικά «τσεσνιτζίμπασι», με τον τίτλο δηλαδή που είχαν οι συνάδελφοί του στην οθωμανική αυλή.
