Ο Ελληνοαμερικανός και το ρομπότ του «τέλειου μπέργκερ»

Λίγες εβδομάδες αφότου γεννήθηκε, η μητέρα του Αλεξ Βαρδακώστα τον έδεσε σε έναν μάρσιπο και επέστρεψε στη δουλειά που είχε μαζί με τον σύζυγό της. Στο πίσω μέρος της κουζίνας του χαμπουργκεράδικου που είχαν στη Νότια Καλιφόρνια όπου εκείνη έψηνε μπιφτέκια.

Καθώς μεγάλωνε ο μικρός, συχνά έπαιζε ανάμεσα σε παλέτες από ψωμάκια χάμπουργκερ, στα οκτώ του άρχιζε να γεμίζει τα ποτήρια με τα αναψυκτικά και όπως άλλα παιδιά της ηλικίας του πειραματιζόταν με τα φαγητά. Στα δώδεκα ξεκίνησε να εργάζεται κανονικά δίπλα στους γονείς του.

Σήμερα, ο 33χρονος Βαρδακώστας ζει στο Σαν Φρανσίσκο και τα τελευταία εννέα χρόνια αφιέρωσε όλη του την ενέργεια στην κατασκευή ενός ρομπότ το οποίο μπορεί να φτιάξει εξ ολοκλήρου γύρω στα 100 χάμπουργκερ την ώρα, όσα δηλαδή και ένα τυπικό εστιατόριο fast-food, με ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση.

«Η συσκευή μας δεν έχει ως στόχο να καταστήσει τους εργαζομένους πιο αποτελεσματικούς, αλλά να τους αντικαταστήσει πλήρως» είχε δηλώσει σε κάποιον ρεπόρτερ το 2012 που έδειξε ενδιαφέρον για το ρομπότ του.

Εξι χρόνια αργότερα αναφέρει στο περιοδικό «Wired» ότι «εάν ως κοινωνία συνεχίζουμε να προορίζουμε τους ανθρώπους για δουλειές όπως το να ψήνουν μπιφτέκια χάμπουργκερ, κάτι λάθος κάνουμε». Ισχυρίζεται όμως ότι δεν θέλει να καταργήσει θέσεις εργασίας, αλλά να διαμορφώσει το μέλλον των ταχυφαγείων στο οποίο οι άνθρωποι θα εξακολουθούν να έχουν σημαντικό ρόλο.

Αυτό το καλοκαίρι ανοίγει ένα εστιατόριο στο Σαν Φρανσίσκο με την ονομασία Creator (Δημιουργός) και αποκαλύπτει την ολοκαίνουργια μηχανή από χαλκό και ξύλο η οποία θα κατασκευάζει μπέργκερ έτοιμα για σερβίρισμα στους πελάτες.

Ο πατέρας του, ο Αγγελος Βαρδακώστας, έλληνας μετανάστης, έφθασε στο Λος Αντζελες με ένα εμπορικό πλοίο το 1955. Αφού εργάστηκε ως λαντζέρης και μπάρμαν σε μια σειρά εστιατορίων, κατάφερε να βρει δουλειά ως σερβιτόρος σε ένα πανέμορφο μπιστρό στο Beverly Hills. Με σκληρή δουλειά και τις οικονομίες από την εργασία του κατάφερε να αγοράσει ένα ταχυφαγείο με την ονομασία Archie BBQ στην Καλιφόρνια, το οποίο μετονόμασε στη συνέχεια ως Α’s.

Αργότερα μετέφερε την επιχείρησή του σε καλύτερο σημείο στην παραλία Dana Point όπου και συνάντησε τη μελλοντική του σύζυγο, μια νεαρή Ιρανή που είχε εγκαταλείψει την Τεχεράνη εν μέσω της Ιρανικής Επανάστασης και αναζήτησε δουλειά στο εστιατόριο.

Οι δουλειές πήγαιναν καλά και η οικογένεια έβγαζε αρκετά χρήματα, κατάφερε μάλιστα να αγοράσει και ένα ράντσο με πισίνα, πάντα με σκληρή εργασία, επτά μέρες την εβδομάδα. Το ίδιο και ο Αλεξ που κάπου ανάμεσα στην ψησταριά της κουζίνας και τα βιβλία του έκανε όνειρα για το μέλλον.

Το 2006 έχοντας τελειώσει το σχολείο, ο Βαρδακώστας μετακόμισε σε ένα Μοτέλ στη Santa Barbara για να σπουδάσει Φυσική στο Πανεπιστήμιο. Ηταν ένας εξαιρετικά έξυπνος φοιτητής, όπως αναφέρουν φίλοι του, ένα παιδί που μελετούσε ατελείωτα με θέα τη θάλασσα μέσα στο μεταχειρισμένο αυτοκίνητο που του είχε αγοράσει ο πατέρας του. Ο Αλεξ αγαπούσε τα μαθήματά του και τη κβαντομηχανική, αλλά οι σκέψεις του πάντα επέστρεφαν στους γονείς του. Στο εστιατόριο και στους υπαλλήλους. Στην κουζίνα… στα μπέργκερ…

Ενα πρωί γύρω στις τέσσερις τα ξημερώματα και ενώ βρισκόταν ακόμη στο πρώτο έτος των σπουδών του, του ήρθε ξαφνικά η ιδέα: «Πώς θα ήταν εάν μπορούσα να δημιουργήσω μια ρομποτική κουζίνα»; Η σκέψη τον ακολουθούσε για τα επόμενα χρόνια, αφού στο μεταξύ είχε αποφοιτήσει και είχε βρει δουλειά. Για την ακρίβεια, έγινε εμμονή την οποία κυνήγησε.

Ο Αλεξ εγκατέστησε ένα λογισμικό σχεδιασμού στον φορητό του υπολογιστή και άρχισε να σπουδάζει ρομποτική μετά τη δουλειά. Σύντομα όμως παραιτήθηκε και η ιδέα του άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά. Πολύ σύντομα κατασκεύαζε πρωτότυπα ρομπότ στο γκαράζ των γονιών του, αφιερώνοντας ώρες ατελείωτες σε αυτή του την εμμονή. Κανείς δεν πίστευε στην ιδέα του, ο αδελφός του τον προέτρεψε να κάνει κάτι καλύτερο, το ίδιο του έλεγαν όλοι. Μέχρι την ημέρα που γνώρισε έναν μηχανικό, τον Στίβεν Φρεν, απόφοιτο του Στάνφορντ, τον μοναδικό άνθρωπο που βρήκε την ιδέα του καταπληκτική.

Ο Φρεν στο λύκειο έκανε πρακτική στη NASA και όταν αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο δημιούργησε τη δική του εταιρεία κατασκευής ηλιακών πάνελ. Αυτός βοήθησε τον Βαρδακώστα πρακτικά και ηθικά να τελειοποιήσει τη ρομποτική του κουζίνα, μια λειτουργική μηχανή που θα ζήλευε κάθε ιδιοκτήτης ταχυφαγείου.

Τα υπόλοιπα, δηλαδή μια καλή επαφή με ανθρώπους της Silicon Valley και η χρηματοδότηση του project, μια καλή συνεργασία με μεγάλα ονόματα της τεχνολογίας που θέλησαν να επενδύσουν σε αυτή την τρελή ιδέα, ήρθαν αβίαστα.

Ο Βαρδακώστας πλέον έχει κάνει το όνειρό του πραγματικότητα και μπορεί να υπερηφανεύεται για αυτό. Ηδη η βιομηχανία fast food προσαρμόζεται στα δεδομένα της αυτοματοποίησης και η μηχανή του είναι σχεδόν βέβαιο πως θα γίνει ανάρπαστη.