Μόσχα, 1980

«Οι Ολυµπιακοί Αγώνες της Μόσχας ήταν η ευκαιρία της Σοβιετικής Ενωσης – που είχε δαιµονοποιηθεί στην Ευρώπη – για να αποδείξει ότι τα πράγµατα δεν ήταν όπως τα έλεγαν οι πολέµιοί της. Ας µην ξεχνάµε ότι δοκιµάζονταν µε κόσµο ολόγυρα τελείως εχθρικό. Αυτό που µε είχε εντυπωσιάσει τότε ήταν η µαζική συµµετοχή, τα απίστευτα πράγµατα που έκαναν µε απόλυτο συγχρονισµό – κάτι που είχαµε δει ως τότε και στις Σπαρτακιάδες. Ηταν µια µεγέθυνση των Σπαρτακιάδων η τελετή έναρξης. Υπήρχε όµως έντονα – και αυτό ήταν η ειδοποιός διαφορά – το ανθρώπινο στοιχείο. Για πρώτη φορά µια µασκότ των Ολυµπιακών Αγώνων, ο περίφηµος Μίσα, έγινε το αστέρι της διοργάνωσης και στην τελετή έναρξης αλλά και λήξης. Οταν ο Μίσα έφυγε στον ουρανό και χαιρετούσε τον κόσµο µε δάκρυα στα µάτια, εκατοµµύρια άνθρωποι έκλαψαν µαζί του. Πέρα από τις εκπληκτικής οµορφιάς ασκήσεις που είδαµε, είχαµε ξαφνικά ένα ανθρώπινο στοιχείο που σε άγγιζε συναισθηµατικά πέρα από γκλαµουριές και γι’ αυτό νοµίζω ότι είχε εντυπωσιάσει τόσο πολύ».

Βαρκελώνη, 1992

«Είχαν το χρώµα, τον ρυθµό, την ενέργεια, τη ζωντάνια, την τρέλα, αυτό το “duende” που έχει αυτός ο πολύ περήφανος λαός. Για µας ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακό το πόσο περίοπτη θέση είχαν δώσει στην Ελλάδα στην τελετή έναρξης. ∆εν θα ξεχάσω ποτέ τη σκηνή που έµπαινε µέσα η ολυµπιακή σηµαία ενώ η Αγνή Μπάλτσα τραγουδούσε το “Θα σηµάνουν οι καµπάνες” του Μίκη Θεοδωράκη. ∆εν ήταν µόνο η εκπληκτική φωνή της αλλά και ο τρόπος, το στήσιµο της σκηνής, ήταν κάτι το απίστευτο. Επίσης, ποιος µπορεί να ξεχάσει το χτυποκάρδι όλων µας όταν ο τοξότης έστειλε το βέλος από µακριά για να ανάψει τη φλόγα στον βωµό; Ολοι αναρωτιόµασταν αν θα αστοχήσει ή όχι».

Πεκίνο, 2008

«Μια από τις ωραιότερες τελετές έναρξης που έχω δει. Ηταν επηρεασµένη από της Αθήνας και δεν εννοώ το τεχνικό κοµµάτι. Πέρα από την απίστευτη οµορφιά της ελληνικής τελετής, ο Παπαϊωάννου δεν έµεινε στο περιτύλιγµα, όσο τέλειο και να ήταν, αλλά στάθηκε στην ουσία του ελληνικού πολιτισµού: έτσι και οι Κινέζοι έδωσαν την ουσία του δικού τους πολιτισµού, που δεν είναι ατοµοκεντρικός όπως ο δικός µας. Εκεί το άτοµο λειτουργεί µέσα από το σύνολο και για το σύνολο. Οι χιλιάδες απόλυτα συντονισµένοι τυµπανιστές είχαν µια δύναµη σαν να είχαν γίνει ένα, χιλιάδες ψυχές σαν να ήταν µια ψυχή, χιλιάδες καρδιές που χτυπούσαν σαν µια καρδιά. Είχα την τύχη να είµαι µέσα την ώρα της µετάδοσης. Χτυπούσαν τα τύµπανα κι ένιωθες τη γη να δονείται και να δονείσαι κι εσύ µαζί. Ηταν για µένα από τις πλέον µεγαλειώδεις τελετές έναρξης».