Η Χιλή είναι μια απο τιςτελευταίες χώρες της Λατινικής Αμερικής που εφτασαν Ισπανοί κατακτητές τον δέκατο έκτο αιώνα. Αρχικά ήταν προορισμός διωγμένων κακοποιών απο την Λίμα, κέντρο τότε της Ισπανικής Αντιβασιλείας του Περού. Αποικήθηκε απο Ευρωπαίους σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της ηπείρου. Οι Άνδεις ανατολικά κι ο Ειρηνικός Οκεανός δυτικά ήταν τα φυσικά εμπόδια για τους μετανάστες της εποχής.

Αυτά τα δύο εμπόδια είναι ο λόγος που η Χιλή σήμερα θεωρείται η πιο ανεπτυγμένη χωρα στη Νοτια Αμερική. Οι Άνδεις γιατί είναι η μεγαλύτερη πηγή χαλκού παγκοσμίως και ο Ειρηνικός Οκεανός γιατί μπορεί να μεταφερθεί ο χαλκός και τα άλλα ορυκτά στις Ασιατικές αγορές. Η ανακάλυψη του αεροπλάνου βοήθησε επίσης ώστε να λυθούν τα προβλήματα συγκοινωνίας με τον υπόλοιπο κόσμο.

Ενα απο αυτά τα αεροπλάνα πήραν ο Αλβαρο και η Αννα απο την Ισπανία και έφτασαν στο Σαντιάγκο. Κάποια χρόνια πριν, θα είχαν έρθει για τουρισμό στο Νησί του Πάσχα ή στο Σαν Πέδρο ντε Ατακάμα. Τότε μπορεί να ήταν και εργοδότες κάποιου λατινοαμερικάνου. Τώρα είναι εδώ για να βρουν δουλειά.

Ο Αλβαρο, 25, απο την Κόρδομπα είναι αρχιτέκτονας. Σπούδασε στην Μαδρίτη. Εδώ κι ένα χρόνο έψαχνε δουλειά στην Ισπανία και στο Λονδίνο. “Θα προτιμούσα να μείνω στην Ευρώπη για να είμαι κοντά στο σπίτι μου. Εκεί όμως δεν υπάρχει δουλειά. Στην συνέχεια έψαξα στην Ασία, στο Χονγκ Κονγκ. Τελικά βρήκα κάτι στην Χιλή και ήρθα”, λέει. Δουλεύει δέκα ώρες την ημέρα. Ο μισθός του ειναι 950 ευρώ. “Δεν είναι άσχημα. Αρχικά κάνω μια πρακτική. Ελπίζω σε μερικούς μήνες να πάρω αυξηση”. Ήρθε στην Χιλή γιατί άκουσε οτι μαζί με την Ουρουγουάη έχουν το υψηλότερο βιοτικό επιπέδο στην Νότια Αμερική. “Υπάρχει μεγάλη αύξηση στις κατασκευές και μεγάλη ζήτηση για αρχιτέκτονες και μηχανικούςτα τελευταία χρόνια. Είναι κάτι σαν την Ισπανία μια δεκαετία νωρίτερα”.

Η Αννα, 24, μένει στο Σαντιαγκο εδώ κι ενα μήνα. Είναι απο την Σεβίλη και έχει πτυχίο μεταφράστριας απο το πανεπιστήμιο της Κόρδομπα. Δεν ήταν άνεργη στην Ισπανία. Έβγαζε 1200 ευρώ τον μήνα. Άκουσε απο φίλους οτι η προσφορά εργασίας είναι μεγάλη και ήρθε. “Δεν ψάχνω μόνο για δουλειά. Είναι και η περιπέτεια να ζεις στην Λατινική Αμερική”, λέει. Ακόμα δεν έχει βρει κάτι σχετικό με τις σπουδές της. “Αν και υπάρχουν πολλοί διεθνείς οργανισμοί στο Σαντιάγκο, είναι δύσκολο να βρεις δουλειά σε αυτο τον τομέα. Νομίζω πως σε άλλα επαγγέλματα υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες”.

Στην Λατινική Αμερική οι μετανάστες αντιμετωπίζονται με καλύτερο τρόπο απ’ ότι στην Ευρώπη. Η ξενοφοβία και ο ρατσισμός είναι ασυνήθιστα φαινόμενα γιατί ιστορικά η μετανάστευση έπαιξε κεντρικό ρόλο στην διαμόρφωση αυτών των χωρών. Αυτό αποτυπώνεται στην νομοθεσία και την ευκολία που προσφέρει για την απόκτηση μόνιμης κατοικίας, υπηκοότητας κλπ. Ισως γιατί λίγα χρόνια πριν κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί οτι σύντομα θα υπήρχε ενα νέο μεταναστευτικό κύμα απο την Ισπανία ή την Πορτογαλία. Πρόσφατα κάποιες χώρες -όπως η Βραζιλία- άλλαξαν τους σχετικούς νόμους, κάνοντας πιο δύσκολη την διαδικασία για έκδοση εργασιακής βίζας.

Ο Αλβαρο, η Αννα και πολλοί Ισπανοί που ήρθαν στην Λατινική Αμερική για να εργαστούν δεν είναι σε τόσο άσχημη θέση όσο άλλοι οικονομικοί μετανάστες. Εχουν τελειώσει κάποιο Ευρωπαϊκό πενεπιστήμιο, μιλάνε την ίδια γλώσσα και έχουν πολλά κοινά πολιτιστικά στοιχεία με τους Χιλιανούς. Μπορούν να παρακολουθήσουν το TVEspaña, να δουνε ζωντανά το el clásico, μέχρι και να βρούνε καλής ποιότητας ελαιόλαδο, σχεδόν συνώνυμο του νερού για τους ξενιτεμένους νοτιοευρωπαίους.

Οι συνθήκες για όσους Ελληνες φύγουν από την Ευρώπη θα είναι αρκετά πιο δύσκολες. Οχι τόσο για την ποιότητα του ελαιόλαδου αλλά για την διαφορετική γλώσσα και κουλτούρα που θα συναντήσουν στην χώρα που θα βρεθούν. Οι παραδοσιακοί προορισμοί όπου ήδη υπάρχουν ελληνικές κοινότητες δεν χρειάζονται νέους με πτυχίο. Αντίθετα, οι αναπτυσσόμενες χώρες -όπως αυτές της Νότιας Αμερικής- έχουν ανάγκη απο το know-how του αναπτυγμένου κόσμου. Εχουν επίσης και διαθέσιμα κεφάλαια.

*Το 2011 είναι το πρώτο μετά απο πολλά χρόνια που όσοι έφυγαν απο την Ισπανία για αναζήτηση εργασίας είναι περισσότεροι απο αυτούς που έφτασαν. Απο τους 507.740 που έφυγαν συνολικά, οι 62.611 είναι Ισπανοί (στοιχεία απο το ΒΒC mundo)


Κωνσταντίνος Περιστεράς