Τα είχα συναντήσει στα ράφια των σουπερμάρκετ, τα είχα δοκιμάσει, και πάντα μου κινούσε την περιέργεια η σφραγίδα-καρτ βιζίτ που είχαν στο σακουλάκι τα όσπρια της Agrino. Ετσι κρατώντας στα χέρια μισό κιλό φακές αποφάσισα να αναζητήσω όσα με ένοιαζε να μάθω πίσω από αυτά που διάβαζα στη συσκευασία.

«Φακές ψιλές Φαρσάλων. Ονομα και τόπος καλλιεργητή: Κώστας Λαζαρίδης, Χαλκιάδες Φαρσάλων», η ετικέτα. Ιχνηλασιμότητα, η εξήγηση. Που τι σημαίνει; Απευθύνθηκα στην εταιρεία για να με πληροφορήσουν πώς η εφαρμογή του συστήματος της ιχνηλασιμότητας επιτρέπει την παρακολούθηση των προϊόντων σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, από την παραγωγή τους ως τη διακίνησή τους και το ράφι.

Εκείνα τα όσπρια της Agrino λοιπόν έμελλε να γίνουν το γευστικό μου διαβατήριο για τη διερεύνηση της μεθόδου που μας επιτρέπει να ξέρουμε ακριβώς από ποιο χωράφι προήλθε η γευστική σούπα του πιάτου μας. Χωρίς υπερβολές. Η Ελένη Μπελεσιώτη, διευθύντρια marketing της Agrino τα τρία τελευταία χρόνια και γνώστρια της διαδικασίας, μας έλυσε τις απορίες. Και αν αναρωτιέστε τι δουλειά έχει μια κάτοχος MBA στο Διεθνές Marketing σε αυτή τη στήλη του περιοδικού, αρκεί να πω ότι στη μακρόχρονη πορεία της στον χώρο η Ελένη έχει ασχοληθεί μόνο με τα τρόφιμα, γιατί «μόνο ό,τι μπαίνει στη γευστική μου παλέτα και μπορώ να το γευτώ, μπορώ να το εκτιμήσω, να έχω άποψη και να ασχοληθώ με αυτό σε βάθος». Τίμια εξήγηση από μια τεχνοκράτισσα που στην ουσία αγαπάει το καλό φαγητό.

Από ποια ανάγκη προήλθε η ιχνηλασιμότητα;

Η εφαρμογή του συστήματος είναι υποχρεωτική βάσει νομοθεσίας. Η εταιρεία μας επέλεξε να βάζει το όνομα του καλλιεργητή στην ετικέτα για να φέρει στο προσκήνιο τον έλληνα παραγωγό και για να συνδέσει με τον καλύτερο και πιο ασφαλή τρόπο όλους τους καταναλωτές με την πρωτογενή παραγωγή.

Πώς ακριβώς είστε σίγουροι ότι το τάδε προϊόν προέρχεται όντως από τον δείνα παραγωγό, πώς εξασφαλίζεται δηλαδή η περίφημη ιχνηλασιμότητα;

Τα προϊόντα από τη στιγμή που έρχονται στο εργοστάσιο από τον κάθε παραγωγό αποκτούν συγκεκριμένο όνομα, αφού καθένα φέρει τον δικό του κωδικό. Η αναγραφή αυτή γίνεται ανεξίτηλα. Ο κωδικός ακολουθεί το προϊόν σε κάθε στάδιο (παραλαβή – επεξεργασία – συσκευασία – διακίνηση) μέχρι να φτάσει στο ράφι. Δηλαδή, καλύπτει όλη την πορεία του τόσο μέσα στην ίδια την επιχείρηση όσο και μεταξύ επιχείρησης – προμηθευτή και επιχείρησης – πελατών. Διατηρούνται ηλεκτρονικά αρχεία και γνωρίζοντας κάποιος τον αριθμό της παρτίδας του προϊόντος μπορεί να ανιχνεύσει από πού προήλθε το προϊόν, τι ακριβώς χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή του, τα υλικά συσκευασίας, τον χρόνο κατά τον οποίο πέρασε από συγκεκριμένα στάδια, καθώς και ποιο άτομο ασχολήθηκε, επέβλεψε ή ενεπλάκη σε συγκεκριμένες διαδικασίες. Φυσικά εσωτερικοί έλεγχοι και επιθεωρήσεις από τρίτους φορείς για την τήρηση των διαδικασιών πραγματοποιούνται ούτως ή άλλως.

Για να εξασφαλίσετε τη διαδικασία, τι επιπλέον χρειάστηκε να κάνετε;

Σίγουρα χρειάστηκαν νέες υποδομές. Δημιουργήθηκαν εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου και στα δύο εργοστάσια (Αγρίνιο, Θεσσαλονίκη), νέα ηλεκτρονικά συστήματα και λογισμικά, κατάλληλοι αποθηκευτικοί χώροι. Φυσικά έγινε και ανάλογη εκπαίδευση του προσωπικού της παραγωγής και της διανομής αλλά και των συνεργαζόμενων καλλιεργητών, ενώ δόθηκε έμφαση στην απασχόληση εξειδικευμένου προσωπικού.

Ποιοι συνθέτουν το εξειδικευμένο προσωπικό και τι ακριβώς εξετάζουν;

Στον σχεδιασμό και την παρακολούθηση του συστήματος ιχνηλασιμότητας συμμετέχουν αρκετοί επιστήμονες, όπως χημικοί μηχανικοί, χημικοί, μηχανικοί παραγωγής, γεωπόνοι που συνεργάζονται στενά με τους καλλιεργητές μας, τους εκπαιδεύουν και τους καθοδηγούν. Απαιτείται δε συνεργασία με άλλα εμπλεκόμενα τμήματα, π.χ. το τμήμα προμηθειών, αγορών πρώτων υλών, διακίνησης αλλά και το τμήμα μηχανογράφησης, καθώς πρόκειται για ένα μηχανογραφημένο σύστημα παρακολούθησης της πορείας των προϊόντων σε όλη τη διαδικασία.

Τα μέλη της ομάδας εξετάζουν τη συνεχή ανάπτυξη και βελτίωση του μηχανογραφικού συστήματος που υποστηρίζει αυτόματα τις διαδικασίες ιχνηλασιμότητας. Προσθέτουν περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τα φυσικά, χημικά, οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των προϊόντων σε κάθε στάδιο. Ταυτόχρονα, εφαρμόζουν πρακτικές και εκπαίδευση στους αγρούς για τη σωστή χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, εγκεκριμένων από την Ευρωπαϊκή Ενωση και με βάση τις μεθόδους της Ορθής Γεωργικής Πρακτικής. Αξιολογούν τους προμηθευτές, τις μεθόδους συντήρησης του εξοπλισμού και των προγραμμάτων υγιεινής αλλά και του προσωπικού εγκατάστασης και χειρισμού των τροφίμων.

Αν κάποιος καταναλωτής σάς γυρίσει πίσω ένα προϊόν, εσείς, ως εταιρεία, τι θα κάνετε;

Υπάρχει επάνω σε όλες τις συσκευασίες τηλέφωνο του τμήματος εξυπηρέτησης καταναλωτή στο οποίο μπορεί να απευθυνθεί ένας καταναλωτής σε περίπτωση που παρατηρήσει οτιδήποτε στα προϊόντα μας, από ελάττωμα έως και υποκειμενική παρατήρηση. Επικοινωνώντας με το τμήμα, λαμβάνονται τα απαραίτητα στοιχεία που αφορούν το προϊόν (π.χ. ημερομηνία λήξης) και καταγράφονται οι όποιες παρατηρήσεις του καταναλωτή. Λαμβάνοντας τον αριθμό παρτίδας του προϊόντος μπορούμε να βρούμε σε όλη τη διαδικασία το ίχνος που έχει αφήσει το συγκεκριμένο προϊόν από τη στιγμή που μπήκε στην εταιρεία από τον συγκεκριμένο παραγωγό, καθώς έχει τη δική του μοναδική ταυτότητα στην όλη διαδικασία. Ετσι, γνωρίζουμε σε ποιο κατάστημα έφτασε το προϊόν, σε τι ποσότητα, πότε, πριν από πόσο καιρό, οπότε σε περίπτωση προβλήματος μπορεί να πραγματοποιηθεί άμεσα έλεγχος, με το μη επιθυμητό σενάριο να χρειαστεί ανάκληση του προϊόντος. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η ασφαλής και ποιοτική τροφή.

*Δημοσιεύθηκε στο BΗΜΑ GOURMET την Κυριακή 8 Φεβρουαρίου 2015.