Αν η ρόκα έχει γίνει σήμερα πρωταγωνίστρια στις σαλάτες μας, αξίζει να μάθουμε ότι 20 χρόνια πριν οι έλληνες παραγωγοί της δεν μπορούσαν ούτε να τη διαθέσουν στην αγορά. Οταν ο Γιώργος Καραλάκης, καθηγητής Φυσικής από την Ιεράπετρα της Κρήτης, αποφάσιζε να επενδύσει στην καλλιέργεια ασυνήθιστων μυριστικών, λαχανικών και εξωτικών φρούτων στον τόπο του, οι πολύχρωμες πιπεριές ήταν σχεδόν πολυτέλεια και η μαντζουράνα άνθιζε σε αφηγήσεις της γιαγιάς. «Ηθελα να δημιουργήσω νέες καλλιέργειες στην περιοχή μας, να περιοριστούν οι εισαγωγές ντελικατέσεν προϊόντων από το εξωτερικό. Αυτός ο τόπος είναι ικανός να παραγάγει τα καλύτερα, γιατί να τα εισάγουμε;» μας απάντησε, όταν τον ρωτήσαμε γιατί και πώς.

Στο μποστάνι της Ιεράπετρας

Από το 1998 η επιχείρηση αποκτά πιστοποίηση βιολογικής καλλιέργειας για όλα τα είδη της και μερικά χρόνια αργότερα στο παιχνίδι μπαίνει και ο γιος, Μάνος Καραλάκης, με σπουδές Γεωπονίας στο Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης και πολλή όρεξη για αναζητήσεις και πειραματισμούς. «Ψάχνουμε συνέχεια νέα είδη που μπορούν να καλλιεργηθούν στην περιοχή μας και κάνουμε πειράματα ως προς τις απαιτούμενες συνθήκες ανάπτυξης των φυτών, μια και τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει κάποια δοκιμασμένη λύση» λέει ο ίδιος. Το αποτέλεσμα; Περίπου 70 ασυνήθιστα και άγνωστα στο ευρύ κοινό προϊόντα που παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον από απόψεως γεύσεων, αρωμάτων, αλλά και θρεπτικών στοιχείων. Προϊόντα που αγάπησαν και ξεχώρισαν πρώτα οι έλληνες σεφ, όπως ο Γιάννης Μπαξεβάνης, και στη συνέχεια πέρασαν δειλά δειλά στο δικό μας τραπέζι.

Σήμερα η οικογένεια Καραλάκη μπορεί να καμαρώνει για τον πλατύφυλλο και τον κόκκινο βασιλικό, το σπανάκι βουτύρου, την άγρια και την κόκκινη ρόκα, τα φύλλα μουστάρδας, τα baby κολοκυθάκια, τα baby – μόλις 2 εκατοστών – πιπεράκια, τη βαλεριάνα, το νεροκάρδαμο και το κέιλ (είδος λαχανίδας) ως τα πιο δημοφιλή προϊόντα τους, ενώ παράλληλα μας συστήνει το νέο τους απόκτημα. «Είμαστε οι μοναδικοί στην Ελλάδα που κατάφεραν να καλλιεργήσουν και να διαθέσουν στην αγορά τον δροσουλίτη. Είναι ένα ιδιαίτερο χορταρικό με ελαφριά, αλμυρή γεύση και φυσαλίδες νερού επάνω στα φύλλα και στα κλωνάρια, οι οποίες είναι ορατές με γυμνό μάτι» λέει ο Μάνος κι εμείς προσθέτουμε ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο σε σαλάτες όσο και σε ζυμαρικά.

Χάρη, λοιπόν, στην τόλμη τους, αλλά και στη γονιμότητα του κρητικού εδάφους, οι Καραλάκηδες μπόρεσαν να καλλιεργήσουν συστηματικά τα λάπαθα, τις καυκαλήθρες, τα μυρώνια και το σταμναγκάθι, τα οποία οι παλιές μαγείρισσες της Κρήτης χρησιμοποιούσαν σε πίτες, σαλάτες και μαγείρευαν με τα κρεατικά τους, και έφτασαν σήμερα να μας μιλούν για το λυγιστικό και το σπανάκι βουτύρου: «Το λυγιστικό στην όψη μοιάζει με το σέλινο, έχει όμως πιο δυνατό άρωμα και πιπεράτη γεύση. Το σπανάκι βουτύρου θυμίζει το κανονικό σπανάκι, αλλά διαφέρει στο ότι λιώνει στο στόμα – εξού και η ονομασία του. Επιπλέον, περιέχει περισσότερο σίδηρο».

Καλλιεργώντας κουλτούρα

Αν έχουν καταφέρει, λοιπόν, ένα πράγμα αυτοί οι παραγωγοί, αναμφισβήτητα είναι η μύηση του ελληνικού κοινού σε μια ιδιαίτερη γαστρονομική κουλτούρα, χορτοφαγικού προσανατολισμού. Οχι, βέβαια, χωρίς κόπο. «Είμαστε εδώ και 20 χρόνια στον χώρο και, όπως φαντάζεστε, οι δυσκολίες ήταν πολυάριθμες, τόσο αναφορικά με την παραγωγή όσο και αναφορικά με τη διάθεση των προϊόντων, μια και δεν απευθύνονται στο ευρύ αγοραστικό κοινό. Στην Ελλάδα, μάλιστα, μερικά είναι παντελώς άγνωστα. Αρκεί να σας πω ότι 20 χρόνια πριν, όταν είχαμε καλλιεργήσει τη γνωστή σε όλους μας σήμερα ρόκα, δεν μπορούσαμε να τη διαθέσουμε. Παρ’ όλα αυτά, ρισκάραμε και συνεχίσαμε, και έτσι τώρα έχουμε τη θέση μας στην αγορά» λέει ο Μάνος Καραλάκης, συμβουλεύοντας όποιον θέλει σήμερα να ανοιχτεί επιχειρηματικά σε κάτι παρόμοιο «να κάνει μικρά, σταθερά βήματα και, πριν και πάνω από όλα, σωστή έρευνα αγοράς». Ο ίδιος θα επιχειρούσε ένα ξεκίνημα στην παρούσα φάση της οικονομικής κρίσης; «Η αλήθεια είναι πως όχι. Το εμπόριο είναι πολύ δύσκολο στις μέρες μας, πόσω μάλλον για αυτά τα deli προϊόντα».

Νόστιμο μέλλον

Αφήνοντας, ωστόσο, πίσω το αρνητικό κλίμα της κρίσης και μιλώντας για αυτό που όλοι τελικά αγαπάμε, το καλό φαγητό, ο Μάνος στρέφει την προσοχή μας στα καλά, εποχικά υλικά και προτείνει για τον μήνα Μάρτιο «μια ωραιότατη σαλάτα με σπανάκι, κάρδαμο, φύλλα μουστάρδας, πολύχρωμα ντοματίνια, άγρια και κόκκινη ρόκα και κάποιο ντρέσινγκ της αρεσκείας σας». Και αφού το πρώτο βήμα για το αγνό, ποιοτικό και ξεχωριστό έγινε, οι Καραλάκηδες ετοιμάζονται να κάνουν το επόμενο: «Στα άμεσα σχέδιά μας είναι να ανοίξουμε το δικό μας βιολογικό κατάστημα λιανικής στην Αθήνα, μια και όλα μας τα προϊόντα είναι βιολογικά». Τους ευχόμαστε καλή τύχη, γαρνίροντας το ταμπουλέ μας με ψιλοκομμένα φύλλα καπουτσίνου από το μποστάνι τους – με γεύση μαϊντανού και σέλινου μαζί!

Baby κολοκυθάκια, μελιτζανάκια και πιπεράκια από τη γη της Ιεράπετρας.

Τα κηπευτικά προϊόντα Καραλάκη μπορείτε να βρείτε στο Τακάλ, Σκυλίτση 10 & Υψηλάντου, Πειραιάς, τηλ. 210 4815 085, στο Αγροτικόν, Ρέας 2, Φιλοθέη, τηλ. 210 6717 835 και στο Ραδίκι του Σωτήρη Λυμπερόπουλου, στη λαχαναγορά, Ζώρζου Αικ. Θ33.

Στη Θεσσαλονίκη, στο Ελληνικόν (Green Familly), Θεμιστοκλή Σοφούλη 34, Καλαμαριά, τηλ. 2310 429 044 και στη Λαχαναγορά, Ν. Βαξεβανίδης Γ 63.