Περπατούσα εκείνο το λαμπερό κυριακάτικο πρωινό στο πάρκο της Αγίας Βαρβάρας (φωτό) και είχα την αίσθηση ότι περιηγούμουν σε έκθεση της Χρύσας Βέργη. Μύριες αντανακλάσεις και άλλα τόσα χρώματα του φάσματος του πράσινου συνθέτουν έναν πίνακα γιγαντιαίων διαστάσεων ζωντανής φύσης, που διανθίζεται από τη νωχελική κίνηση των μικρών ψαριών ή το ίχνος της άγριας πάπιας επάνω στον ασημένιο καθρέφτη. Οι αυτόχθονες, όμως, βλέπουν άλλα. Η Κική, που με υποδέχθηκε στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης για να με φέρει στη Δράμα, μου λέει ότι εκείνοι βλέπουν στο βάθος των νερών τον αυλόγυρο της Αγίας Βαρβάρας που από θαύμα καταποντίστηκε τα μεσάνυχτα μαζί με τους βούλγαρους στρατιώτες οι οποίοι διανυκτέρευαν εκεί για να συνεχίσουν την επομένη τη λεηλασία της πόλης. Τα τοπία είναι τελικά όπως και τα έργα της ζωγραφικής. Σου λένε αυτά που έχεις μέσα σου, ξυπνούν τις δικές σου εμπειρίες.
Αλλά αυτό το τοπίο στη δροσερή καρδιά της Δράμας έφερνε περισσότερο προς την κεντροευρωπαϊκή εμπειρία, παρά στην ελληνική. Είναι το νέο μπουτίκ κατάλυμα Hydrama Grand Hotel (www.hydramagrandhotel.gr) που τη μεταμορφώνει σε πίνακα με τον ενδεχόμενο τίτλο «Μεσαιωνικό κτίριο με κανάλι». Ισως γιατί ο Μανώλης Λεδάκης ταξίδεψε πολύ και συνέλεξε εμπειρίες από όλον τον κόσμο –«έπαιρνα μαζί μου ό,τι με ευχαριστούσε» –για να τις στολίσει μία μία εδώ, στην παλιά καπναποθήκη, και να τις χαρεί πρώτα εκείνος, μετά οι φίλοι που θα κάνει και μετά οι ένοικοι. Η Ιστορία, τα ταξίδια, τα συναισθήματα, το ντιζάιν, η πατίνα των περασμένων καιρών και η σύγχρονη κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα συζούν μέσα σε αυτό το κτίριο. Ιδιαίτερο κομμάτι του το Crystal Cave Spa, αλλά και οι κάβες των κρασιών. Τα κρασιά είναι μία από τις συνιστώσες της εμβληματικότητας του ξενοδοχείου, αφού είναι και της Δράμας. Αυτό μας έφερε στην πιο βόρεια περιφερειακή πρωτεύουσα, η Δραμοινογνωσία, οι ανοιχτές πόρτες των επτά σημαντικών οινοποιείων του μικροκλίματος μεταξύ Μενοίκιου, Φαλακρού και Παγγαίου.
Σε αυτόν τον απίθανο κόσμο του αμπελιού και του κρασιού μάς εισάγει ο Χριστόφορος Παυλίδης (www.ktima-pavlidis.gr) στα Κοκκινόγεια, κοντά στο φημισμένο σπήλαιο του Αγγίτη. Εδώ υπάρχει «Thema» και δίνεται «Emfasis» στο ταίριασμα των διεθνών ποικιλιών με τις ελληνικές –υπάρχει μετά τον χειρωνακτικό τρύγο στο φως του φεγγαριού, κοντά στα ερείπια του αρχαίου ναού του Διονύσου. Οι παραδόσεις ζουν εδώ με τα ταιριάσματα των αυτοχθόνων με τους πρόσφυγες από τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Η Κική θυμήθηκε την πόντια γιαγιά της που έλεγε ότι αν έχεις αλεύρι, λάδι και αλάτι δεν θα πεινάσεις ποτέ. Κι όταν τής έλεγαν πώς μπορεί να γίνει αυτό, εκείνη απαντούσε με την ποντιακή της διάλεκτο: «Πίσον πισία και φα» (φτιάξε πισία και φάε). Και να τα πισία, μεγάλες τηγανίτες, εδώ στο οινοποιείο του Ιορδάνη Μιχαηλίδη (www.domaine-michaelidi.gr) στον Αγιο Αθανάσιο, μια γειτονιά με τους αρχαίους Φιλίππους, δίπλα στα κρασιά «Πύλη» και «Κλειδί», τους παλιούς λινόπατες και τους αναβάτες του Δοξάτου. Εκεί ανοίγουν οι «Ορίζοντές» μας (www.orizontes.com.gr) με ιδιαίτερα τυριά –ανθότυρος ξερός με θρούμπι, κρασογραβιέρα σε λάσπη ελληνικών ποικιλιών, γκερεμέζι, σταμνοτύρι –και αλλαντικά Βόρειος Ελλάς (www.voreioshellas.gr) –καπνιστό χοιρομέρι, παστουρμά, μπριζόλα με κάλυψη τεσσάρων πιπεριών –που τα σερβίρει συνοδεία τσίπουρου και στο κατάστημά τους στη Δράμα (τέρμα Ευξείνου Πόντου).
Ολα στο οινοποιείο του Κώστα Λαζαρίδη
(www.domaine-lazaridi.gr) στην Αδριανή είναι εντυπωσιακά, ειδικά ο αποστακτήρας από τον οποίο εκπορεύεται το «Ηδωνικό» τσίπουρο που σκορπά χαρά σε όλον τον κόσμο. Προτού το δοκιμάσουμε στο μεγάλο μοναστηριακό τραπέζι με αυτόχθονες γεύσεις, παρατηρούσαμε στο παρακείμενο κελάρι τις πολύτιμες φιάλες-γίγας του «Αμέθυστου» που έχουν ζωγραφίσει ο Κώστας Κερεστετζής και άλλοι ζωγράφοι. Πριν είχαμε ζητήσει από τον έμπειρο οινογράφο Ανδρέα Ανδρουλιδάκη να μας βοηθήσει να περάσουμε την πύλη της οινογνωσίας και να μας εισαγάγει στον κόσμο του κρασιού. Ουσιαστικά, όμως, μας βοήθησε να αποτινάξουμε το άγχος του μη ειδικού που μας αποπροσανατολίζει από την απόλαυση. Και γύρω από το τραπέζι κάθονται ειδικοί, αλλά και άνθρωποι που απλώς θέλουν να ευφρανθούν. Ο Ανδρέας λέει ότι για να γίνει αυτό χρειάζεται μόνο το κρασί ως κομμάτι του τραπεζιού να είναι ταιριαστό με το φαγητό και να μη σε αναγκάζει να λύνεις γρίφους την ώρα που το πίνεις, να ψάχνεις την ένταση, τα αρώματα, την οξύτητα ή την επίγευση. Πίνεις για τη χαρά του τραπεζιού, για την απόλαυση. Και η απόλαυση είναι πάντα προσωπική υπόθεση, ανάλογη με τον χαρακτήρα και τις εμπειρίες του καθενός ξεχωριστά. Ο καθένας, δηλαδή, είναι ειδικός για τον εαυτό του και δεν υπάρχει αντικειμενικός ειδικός. Η απόλαυση, λοιπόν, του κρασιού είναι παρόμοια λειτουργία με την απόλαυση του έργου τέχνης.
Στο οινοποιείο του Νίκου Λαζαρίδη (www.chateau-lazaridi.com) στην Αγορά, η τέχνη είναι κυρίαρχη. Μας τράβηξαν στην αρχή τα μεγάλα χαρακτικά έργα της Βίκυς Τσαλαματά, μετά της Οπυς Ζούνη, μετά του Δημήτρη Μυταρά, μια ολόκληρη πινακοθήκη, έργα που έγιναν ετικέτες του «Μαγικού Βουνού», ενός εμβληματικού οίνου για τον αμπελώνα της Δράμας και της Ελλάδας, που γιορτάζει τα 25 χρόνια του. «Ολα είναι συνειρμοί» λέει ο Μπάκης Τσάλκος, στο οινοποιείο Οινογένεσις (www.oenogenesiswine.gr) στην Αδριανή, για το δυνατό «Δέκα», ένα λευκό κρασί πέντε ετών (2011) που θα βγει τον Αύγουστο στην αγορά. Το οινοποιείο είναι κτισμένο στη γραμμή ενός μακεδονικού αρχοντικού και η ατμόσφαιρά του θυμίζει σπίτι, γιατί εδώ θέλουν να κάνουν σπιτικό κρασί. Κυριαρχεί όχι η τεχνολογία αλλά η ανθρώπινη εμπειρία. Και στα φαγητά που έρχονται μαζί με τα κρασιά –τζιγεροσαρμάς, μπομπάρι, σαρμαδάκια –κυριαρχεί η εμπειρία της κυρίας Φωτεινής από τα Κύργια, που έφεραν οι πρόγονοί της από τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη. Στο Κτήμα Γέννημα Ψυχής (www.manolesakis.gr), όμως, του Σταύρου Μανωλεσάκη, κυριαρχεί η κρητική εμπειρία. Το βλέπεις αμέσως από τα αντικριστά αρνιά που ψήνονται πρωτόγονα με φόντο τον αμπελώνα. Θα ταιριάξουν, όμως, με τα ιθαγενή κρασιά, το λευκό «Estate Manolesakis», το κόκκινο «Pelagia», το ροζέ «Anastasia».

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 5 Ιουνίου 2016

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ