Η τέχνη της ζωής

Στη σημερινή εποχή της «αθνητότητας», όπου η μέση ηλικία είναι εντελώς απροσδιόριστη (κάποιοι λένε ότι ξεκινά στα 40, άλλοι στα 50, οι περισσότεροι στα 60), το ζητούμενο πλέον για την επιστημονική κοινότητα δεν είναι μόνο πώς θα ζήσουμε περισσότερο, αλλά και πώς θα ζήσουμε καλύτερα. Για να το πετύχουμε αυτό, έχουμε ανάγκη από τρία φυσικά «όπλα».

ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η υγιεινή διατροφή προσφέρει αναντίρρητα την πλέον αποτελεσματική εργαλειοθήκη για μια ανέφελη μέση ηλικία. Αυτό διακηρύσσει στο νέο βιβλίο της «Cook Υourself Υοung» («Μαγείρεψε τον εαυτό σου νέο») η γνωστή βρετανίδα ειδικός σε θέματα διατροφής, φυσικοπαθητικός και βοτανολόγος Ελίζαμπεθ Πέιτον Τζόουνς (στους πελάτες της συγκαταλέγονται πολυεθνικές αλλά και σούπερ fit διασημότητες, όπως η 42χρονη Τάντι Νιούτον). Η Τζόουνς, που είναι 49 ετών (αλλά, σύμφωνα τουλάχιστον με τους «Times» του Λονδίνου, δείχνει 30κάτι), είναι παντρεμένη και θετή μητέρα δύο τέκνων. Αρχισε να καταδύεται στα μυστικά της διατροφής έπειτα από μια λοίμωξη την οποία ξεπέρασε χάρη στη βοήθεια μιας φίλης, που τη «βομβάρδισε» με φρούτα και λαχανικά.

H βρετανίδα ειδικός δηλώνει κατάπληκτη με τις ριζικές αλλαγές στη διατροφική κοσμοθεωρία της Δύσης (π.χ. το ότι η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης ήταν κάποτε αποδεκτή και σήμερα θεωρείται εξαιρετικά επιβλαβής για την υγεία). Προτιμά όμως πάντα τις πρακτικές, απλές συμβουλές που μπορείς να εφαρμόσεις στην καθημερινότητά σου χωρίς να είσαι γνώστης και της τελευταίας detox θεωρίας. «Αν μπορούσα να πω στον κόσμο μόνο ένα πράγμα», υπογραμμίζει, «θα ήταν ότι δεν υπάρχουν «υπερτροφές». Υπάρχουν όμως 2.000 καταπληκτικά λαχανικά εκεί έξω και η ποικιλία είναι το καλύτερο όπλο». Το φασκόμηλο, για παράδειγμα, είναι ιδανικό για την καταπράυνση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Κατά τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζει η Τζόουνς το μαγείρεμα.

Η υπερπληθώρα σεφ και εκπομπών μαγειρικής (στην Ελλάδα της κρίσης, εξαπλώνεται σαν επιδημία δάγκειου πυρετού) σου δημιουργεί υπερβολικά μεγάλες προσδοκίες. Και όμως, «το μόνο λάθος που μπορείς να κάνεις με το φαγητό είναι να του ρίξεις παραπάνω αλάτι, παραπάνω ζάχαρη, παραπάνω κρέμα ή να το παραψήσεις».

Ανάμεσα στις συμβουλές που χαρίζει αφειδώς η Πέιτον Τζόουνς (φωτό) στο «Cook Υourself Υοung» είναι οι εξής:

1. Κόψε τις εθιστικές τροφές. Ως «εθιστικά» νοούνται τα επεξεργασμένα τρόφιμα, εκείνα που περιέχουν εξευγενισμένη ή κρυφή ζάχαρη, αλάτι και «κακά» λιπαρά. Αλλως ειπείν, οτιδήποτε εμπεριέχεται σε κουτί ή σακουλάκι. Υπάρχει, τονίζει η Τζόουνς, ένας μύθος που λέει ότι χρειάζεσαι 21 ημέρες για να πατάξεις μια συνήθεια. Οταν όμως πρόκειται για φαγητό, καλό είναι να είσαι πιο επιεικής με τον εαυτό σου. Συμβουλεύει να μετράς τουλάχιστον μία εβδομάδα για κάθε χρόνο εθισμού. Αν δηλαδή είσαι 36 ετών και καταναλώνεις σαν «τζάνκι» ζάχαρη από τα 16 σου, θεωρείσαι πια «καθαρός» τουλάχιστον έπειτα από 20 εβδομάδες.

2. Κατανάλωσε ωμούς ξηρούς καρπούς.

3. Χρησιμοποίησε εν αφθονία μπαχαρικά και βότανα. Η Δύση εξακολουθεί να τα σνομπάρει, αλλά έχουν αντιοξειδωτικές, αλκαλικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Στην πραγματικότητα, σου «ενσταλάζουν» νεότητα: ενδυναμώνουν τα κύτταρα, τους συνδέσμους, τους μυς, τις φλέβες, το αίμα και τα εσωτερικά όργανα (ενδεικτικά, ο μάραθος και το κύμινο είναι ευεργετικά για το στομάχι), δίνουν λάμψη στα μαλλιά και στα νύχια, θεραπεύουν το δέρμα. Το σκόρδο, ο κουρκουμάς και ο βασιλικός ανήκουν στις αγαπημένες ένοχες απολαύσεις της Τζόουνς.

4. Πιες νερό με χυμό λεμονιού.

5. Κατανάλωσε ωμά λαχανικά. Σύμφωνα με την Τζόουνς, εξαιτίας της κακής διατροφής και του συσσωρευμένου στρες, δημιουργείται στο σώμα μας ένα υπέρ το δέον «όξινο» περιβάλλον, προλειαίνοντας το έδαφος για φλεγμονώδεις και νευροεκφυλιστικές νόσους. Η λύση είναι να σταματήσεις να τρως εξαιρετικά «όξινες» τροφές (κρέας, γαλακτομικά, σιτηρά κ.ο.κ.) και να διανθίσεις τη διατροφή σου με αλκαλικά λαχανικά (εδώ που τα λέμε, όλα ανεξαιρέτως είναι αλκαλικά, μόνο οι πατάτες και οι γλυκοπατάτες αισθητά λιγότερο).

ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ
Μία από τις νεοανακαλυφθείσες ασπίδες της μέσης ηλικίας. Απαλλαγμένος αισίως από το αποκρυφιστικό περιτύλιγμά του (σήμερα άλλωστε τον μελετούν εις βάθος όχι γκουρού, αλλά νευροεπιστήμονες), ο διαλογισμός θεωρείται το αντίδοτο στον τοξικό τρόπο ζωής της Δύσης. Διόλου τυχαίο ότι μεταξύ των φανατικών του είδους συγκαταλέγονται πλείστοι μεσήλικοι «μεγαλοκαρχαρίες» όπως ο Σον Χέιγκαν του ΔΝΤ και ο Φίλιπ Χίλντεμπραντ, αντιπρόεδρος της BlackRock και πρώην επικεφαλής της Swiss National Bank, ο οποίος διαλογίζεται ακόμη και στη λιμουζίνα του, μεταξύ βαρυσήμαντων επαγγελματικών ραντεβού.

Οι γιατροί συνιστούν τον διαλογισμό (κυρίως αυτόν του τύπου «mindfulness») για την καταπολέμηση του άγχους, για τη μείωση των επιπέδων της χοληστερίνης, για την ανακούφιση από τον πόνο κ.ο.κ. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι σε άτομα μιας κάποιας ηλικίας, που διαλογίζονταν δύο φορές την ημέρα για 15-20 λεπτά τη φορά, μειώθηκαν κατά 35%-45% οι πιθανότητες να πάθουν εγκεφαλικό και κατά 25% οι πιθανότητες για έμφραγμα.

ΑΣΚΗΣΗ
Η μέση ηλικία είναι το σημείο καμπής, όταν η άσκηση παύει να είναι χόμπι και γίνεται φιλοσοφία ζωής (δεδομένου ότι ένας υγιής μεσήλικος ξεκινά, ήδη από την ηλικία των 35, να χάνει μυϊκό ιστό σε ποσοστό από 0,5% έως 2% ανά έτος). Σημειωτέον ότι η τελευταία μόδα στη μυϊκή ενδυνάμωση για τους άνω των 40 είναι μια slow motion προπόνηση. Το Rev5, όπως έχει βαφτιστεί, δεν απαιτεί ούτε τόνους ιδρώτα ούτε χρόνο. Πρόκειται για μια γυμναστική μυϊκής ενδυνάμωσης με μέτρια βάρη, που γίνεται σε ρυθμούς χελώνας, διαρκεί μόλις 15 λεπτά, και στις ΗΠΑ έχει ήδη προκαλέσει κύματα ένθεου ενθουσιασμού (από τις μεγαλύτερες φαν η Ούμα Θέρμαν και η Σάρον Στόουν).

Το ενδιαφέρον για αυτές τις «ασκήσεις αργής αντίστασης» ξεκίνησε πριν από 30 χρόνια, όταν φυσιοθεραπευτές στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα διαπίστωσαν τα ευεργετικά αποτελέσματά τους σε γυναίκες με οστεοπόρωση. Το Rev5 είναι εξαιρετικά απλό. Πρόκειται για 15 (μόνο!) λεπτά ασκήσεις αντίστασης σε πέντε συνήθη μηχανήματα ενός συνήθους γυμναστηρίου: κωπηλατική, μηχάνημα πίεσης ποδιών (leg press), μηχάνημα πίεσης στήθους (chest press), μηχάνημα τροχαλίας για τον κορμό (torso pulldown) και μηχάνημα πίεσης ώμων (shoulder press). Απλώς τα βάρη που χρησιμοποιείς (πάντα προσαρμοσμένα στον δικό σου σωματότυπο και στις δικές σου ανάγκες) είναι λίγο πιο βαριά από αυτά που πρέπει να σηκώνεις (φρόνιμο είναι να ρωτήσεις έναν γυμναστή, αλλά ο βασικός κανόνας είναι βάρη που σου προκαλούν ελαφρά κόπωση έπειτα από 90 δευτερόλεπτα, αλλά όχι νωρίτερα – για τους άνδρες, ένα καλό σημείο εκκίνησης είναι τα 5-12 κιλά, για τις γυναίκες τα 3-7,5 κιλά). Αυτή η «slow motion» προπόνηση καταπολεμά τη σαρκοπενία (όπως αποκαλείται η απώλεια μυϊκού ιστού, που μετά τα 50 καλπάζει). Χολιγουντιανοί trainers αποφαίνονται ότι τα αποτελέσματα γίνονται ορατά έπειτα από τρεις εβδομάδες.

10 μικρές αλλαγές για μια καλύτερη καθημερινότητα

1. Ξυπνήστε νωρίτερα ώστε να απολαύσετε ένα πλήρες πρωινό.

2. Παρκάρετε λίγο πιο μακριά από τον προορισμό σας, ώστε να εντάξετε το περπάτημα στην καθημερινότητά σας.

3. Χρησιμοποιήστε τις σκάλες και όχι τον ανελκυστήρα. Πρόκειται για μια καλή αεροβική άσκηση, σε περίπτωση που δεν έχετε προβλήματα στα γόνατα.

4. Μην καμπουριάζετε. Ετσι θα αποφύγετε προβλήματα στον αυχένα και στην πλάτη.

5. Σηκωθείτε ανά μισή ώρα από το γραφείο σας και περπατήστε, σταθείτε όρθιοι, κινηθείτε.

6. Χρησιμοποιήστε μικρά πιάτα. Ετσι θα καταναλώνετε λιγότερο φαγητό.

7. Σημειώστε καθημερινά το πρόγραμμά σας και βάλτε προτεραιότητες.

8. Μάθετε να λέτε «όχι», αλλά μη διστάσετε και να ζητήσετε βοήθεια όταν τη χρειαστείτε.

9. Αποφύγετε τα μεγάλα γεύματα πριν από τον ύπνο.

10. Βεβαιωθείτε ότι στην κρεβατοκάμαρά σας επικρατούν ησυχία και σκοτάδι και αφήστε τις ηλεκτρονικές συσκευές εκτός δωματίου.

H μεσογειακή δίαιτα