Πετώντας πάνω από την κίνηση
Δυο φίλοι από την Μπρατισλάβα δημιούργησαν το πρώτο αυτοκίνητο-αεροπλάνο

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, δύο μαθητές στην Μπρατισλάβα της τότε Τσεχοσλοβακίας, ο Στεφάν Κλέιν και ο Γιουράι Βατσούλικ, καταπιεσμένοι από το καθεστώς, περνούσαν τα απογεύματά τους κοιτώντας τον ουρανό προς τη Δύση, προς την πλευρά της Αυστρίας. Μεταξύ σοβαρού και αστείου, αναρωτιόνταν όχι μόνο αν θα κατάφερναν ποτέ να φτάσουν μέχρι τη Δύση και την ελευθερία, αλλά και πόσο εύκολο θα ήταν να το κάνουν με ένα ιπτάμενο αυτοκίνητο –οι ταινίες του Τζέιμς Μποντ είχαν κυκλοφορήσει ακόμη και στην Τσεχοσλοβακία.

Σήμερα είναι 50 ετών. Ο ένας έγινε μηχανικός, ο άλλος δούλεψε στο μάρκετινγκ. Εχουν αρκετά χρήματα, αυτονομία και όρεξη. Και σαν ένα παραμύθι ενηλικίωσης, έκαναν το τότε όνειρό τους πραγματικότητα. Είναι οι δημιουργοί του πρώτου αυτοκινήτου-αεροπλάνου που ετοιμάζεται να βγει στην αγορά: του AeroMobil 3.0, μιας δημιουργίας που επάνω της μοιάζει «να έχει συναντηθεί η ελίτ άποψη της αερομετακίνησης με τα πιο υγρά όνειρα επιστημονικής φαντασίας», όπως έγραψε ο δημοσιογράφος των «Financial Times» Χένρι Φόι που παρακολούθησε την πτήση του αυτοκινήτου-αεροπλάνου στην Μπρατισλάβα.
Οι δύο Σλοβάκοι δεν είναι οι πρώτοι που είχαν τη σχετική ιδέα. Η πρώτη πτήση (λίγων δευτερολέπτων) αυτοκινήτου έχει καταγραφεί το μακρινό 1917, αλλά οι δημιουργοί του AeroMobil 3.0 φιλοδοξούν να το διαθέσουν σε μαζική παραγωγή δίνοντας σημασία τόσο στις δυνατότητες πτήσης όσο και στη δυνατότητα οδήγησης στο έδαφος. Μέχρι στιγμής τα 300.000 ευρώ που χρειάστηκαν για την εταιρεία έρχονται από τις δικές τους τσέπες, αλλά σύντομα ετοιμάζονται να ζητήσουν χρηματοδότηση, έχοντας ήδη απορρίψει προσφορές για εξαγορά της εταιρείας. «Θέλω «έξυπνα λεφτά», δεν θέλω να ξεπουλήσω την ιδέα μου» λέει ο Βατσούλικ. Οι πρώτες παραγγελίες έχουν ήδη έρθει, οι προδιαγραφές κάνουν λόγο για αυτονομία πτήσης 1.000 χλμ., με ταχύτητα που φτάνει τα 200 χλμ./ώρα και επιτρεπόμενο βάρος κοντά στα 650 κιλά.
Οι περισσότεροι υποστηρίζουν πως πρόκειται απλώς για ένα καπρίτσιο που δεν θα κατακτήσει ποτέ την αγορά. Ο Βατσούλικ τούς θυμίζει πως τη δεκαετία του ’80 οι περισσότεροι αναλυτές επέμεναν πως τα κινητά τηλέφωνα δεν πρόκειται ποτέ να πιάσουν…
Δημήτρης Θεοδωρόπουλος

Η Google καταργεί το τιμόνι
Μέχρι το 2020 τα αυτοκίνητα δεν θα χρειάζονται οδηγό

Ο κόσμος είναι ένα βήμα πιο κοντά στην εποχή που οι άνθρωποι θα μπαίνουν στο αυτοκίνητό τους, θα ανοίγουν το κινητό τους, θα στέλνουν μηνύματα, θα πίνουν καφέ, θα διαβάζουν ειδήσεις, θα ρεμβάζουν και όλα αυτά ενώ δεν θα δίνουν καμία προσοχή στον δρόμο. Για όσους αναρωτιούνται ποια η διαφορά με τη σημερινή πραγματικότητα, στην οποία και πάλι οι άνθρωποι κάνουν ακριβώς τα ίδια ενώ οδηγούν, η απάντηση είναι πως τότε δεν θα κινδυνεύουν: το αυτοκίνητο θα κινείται μόνο του, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση – η Google είναι έτοιμη να το κυκλοφορήσει.

Την προηγούμενη εβδομάδα, η εταιρεία ανακοίνωσε πως μέσα στο καλοκαίρι, μια σειρά από τα Lexus RX 450h, εξοπλισμένα με τα τελευταία συστήματα δορυφορικής πλοήγησης, που δοκιμάζονται εδώ και μήνες στην Καλιφόρνια, θα κυκλοφορήσουν επίσημα – χωρίς οδηγό. Το πρότζεκτ της Google βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της δοκιμής, αλλά είναι ένα σημαντικό βήμα σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα που, όπως φιλοδοξεί η αμερικανική εταιρεία, θα οδηγήσει στον «θάνατο» του τιμονιού.

Πρόκειται για μικρά οχήματα που μοιάζουν με αυτοκίνητα του γκολφ, δεν ξεπερνούν τα 50 χλμ./ώρα και προς το παρόν, λόγω νομοθεσίας, έχουν τιμόνι και πεντάλ για να «αναλάβει δράση ο άνθρωπος» όταν υπάρχει λόγος. Ο σκοπός της Google είναι σύντομα να εξαφανιστούν και αυτά και ο επιβάτης απλώς να μπαίνει στο αυτοκίνητο και να πατάει ένα κουμπί καθώς το software κάνει όλη τη δουλειά.

Μόνο που υπάρχει ένα σημαντικό ζήτημα: Πόσο εξελιγμένος μπορεί να είναι ένας ηλεκτρονικός εγκέφαλος για να προλάβει όλες τις απρόβλεπτες καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν σε έναν οποιοδήποτε δρόμο; Εναν απρόσεκτο οδηγό, μια αγελάδα που πέφτει από ένα φορτηγό, μια γάτα που δεν πρόσεξε τον δρόμο, έναν παραβάτη ενός stop; Και επίσης, πώς μπορεί να εμφυσήσει κανείς σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή τις διαφορετικές οδηγικές κουλτούρες, ανοχές και παραβάσεις που μέσω της ανθρώπινης προσαρμοστικότητας κάνουν πόλεις (όπως η Αθήνα) να λειτουργούν αρμονικά μέσα στην αναρχία τους;

Πριν από λίγους μήνες, ο Κρις Αρμσον, υπεύθυνος του πρότζεκτ Google Self-Driving Car, παραδέχθηκε πως τους τελευταίους μήνες τα αυτοκίνητα έχουν εμπλακεί σε 11 «ασήμαντα ατυχήματα», με μικρές υλικές ζημιές και κανέναν τραυματισμό. Σύμφωνα με τον Αρμσον, «σε κανένα από τα ατυχήματα δεν έφταιγε το Google Car». Εφταιγαν όμως άλλοι απρόσεκτοι οδηγοί, όπως ο παραβάτης ενός stop ή ένας αφηρημένος ελιγμός τον οποίο ένας ανθρώπινος εγκέφαλος θα μπορούσε να προβλέψει.

Το ερώτημα που δημιουργείται είναι ποια θα είναι η ανθρώπινη παρέμβαση. Πόσο σε επιφυλακή μπορεί να είναι ένας οδηγός ενός αυτόνομου αυτοκινήτου να αναλάβει δράση κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης κατάστασης. Το πείραμα που έκανε η Google, η οποία δίνει σταδιακά αυτοκίνητα στους υπαλλήλους της, έδειξε πως «από τη στιγμή που ο άνθρωπος εμπιστεύεται το σύστημα, το εμπιστεύεται απόλυτα. Και δεν έχει καμία διάθεση να παρέμβει», όπως παραδέχθηκε και ο Αστρο Τέλερ, επικεφαλής της ομάδας έρευνας Google X.

Εδώ εντοπίζεται η αυτοπεποίθηση της Google – σε αντίθεση με αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Audi που πειραματίζονται σε όλο και πιο εξελιγμένα συστήματα, χωρίς να βγάζουν από την εξίσωση τον ανθρώπινο παράγοντα. Η Google θεωρεί πως μέσα στα επόμενα χρόνια η έννοια της οδήγησης θα είναι να πατήσεις το κατάλληλο κουμπί για τον προορισμό σου και τίποτε άλλο.

Ο δρόμος δεν είναι ανοιχτός, οι δυσκολίες είναι πολλές, αλλά για την Google που σκοπεύει να αλλάξει τον κόσμο με τους όρους της, αυτά είναι ανούσια εμπόδια. Εμπόδια όπως οι ασφαλιστικές εταιρείες που δεν γνωρίζουν πώς θα ασφαλίσουν τα συγκεκριμένα οχήματα, εμπόδια όπως οι νόμοι του κάθε κράτους – ακόμη και κάθε Πολιτείας των ΗΠΑ – που δεν είναι έτοιμοι να δεχθούν τόση τεχνολογική αυτονομία.

H Google όμως παραμένει γεμάτη αυτοπεποίθηση: το αυτοκίνητο που θα αλλάξει την Ιστορία ετοιμάζεται να βγει στους δρόμους. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι ελληνικοί δρόμοι θα αργήσουν να το υποδεχθούν. Και αν το υποδεχθούν, θα χρειαστούν ειδικές τροποποιήσεις στον εγκέφαλο του ηλεκτρονικού υπολογιστή, που μπορεί να είναι όσο έξυπνος θέλει – αλλά για να οδηγήσει στην Ελλάδα πρέπει να είναι και πονηρός.

Δημήτρης Θεοδωρόπουλος

My iCar?
Κατασκευάζει μυστικά η Apple το αυτοκίνητο του μέλλοντος; Και αν ναι, πώς θα είναι;

Κοιτάζετε την ώρα
στο Apple Watch. Δεν υπάρχει λόγος βιασύνης, είστε εντός προγράμματος, αν δεν ήσασταν, το iPhone σας θα σας είχε ήδη ενθαρρύνει με κάποια ειδοποίηση. Πακετάρετε το iPad, κατεβαίνετε τα σκαλιά της εισόδου, ξεκλειδώνετε το αμάξι – και το iCar είναι έτοιμο να σας μεταφέρει παντού ηλεκτρικά, αθόρυβα, πιθανώς χωρίς να χρειάζεται καν να οδηγείτε. Εκατομμύρια χρήστες προϊόντων Apple άφησαν πιθανότατα το μυαλό τους να ονειροπολήσει σε πλήθος παραλλαγών αυτού του μέλλοντος από τότε που ο αρθρογράφος τεχνολογίας της «Wall Street Journal» Μάικ Ράμσεϊ δημοσίευσε στα μέσα Φεβρουαρίου και στις αρχές Μαρτίου πληροφορίες ότι εκατοντάδες εργαζόμενοι της εταιρείας είχαν αποσπαστεί σε ένα μυστηριώδες πρότζεκτ με το όνομα «Titan», εγκεκριμένο από τον ίδιο τον Τιμ Κουκ στις αρχές του 2014, με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο της εταιρείας Στιβ Ζαντέσκι, πρώην επικεφαλής των ομάδων που παρήγαν το διασημότερο τηλέφωνο και το διασημότερο tablet του πλανήτη και πρώην μηχανικό στη Ford. Αν εξαιρέσει κανείς το γεγονός ότι η Apple προσέλαβε στη συνέχεια τον Γιόχαν Γιούνγκβιρτ, πρόεδρο του αμερικανικού τμήματος έρευνας και ανάπτυξης της Mercedes-Benz, αυτά είναι και τα μόνα γνωστά στοιχεία για το θέμα, τα υπόλοιπα είναι απλώς εικασίες. Πρόκειται για ηλεκτρικό αυτοκίνητο; Θα είναι ένα αυτόματο όχημα, χωρίς οδηγό, σαν αυτό που η Google υπόσχεται εδώ και χρόνια; Υφίσταται πραγματικά ως πρόγραμμα;

Θεωρητικά, όπως έγραφε ο «Economist» τον Φεβρουάριο, είναι μια κίνηση που έχει νόημα. Η Tesla, η Sony, η Uber, η Google επιζητούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να μπουν στην αγορά του αυτοκινήτου ποντάροντας στο ότι σήμερα τη λυμαίνονται δεινόσαυροι ανίκανοι να επωφεληθούν από το επόμενο τεχνολογικό άλμα – αν και ο ίδιος ο «Economist» σημειώνει ότι τα αντανακλαστικά της παραδοσιακής αυτοκινητοβιομηχανίας έχουν αποδειχθεί διαχρονικά αρκετά γρήγορα. Από εκεί και πέρα, υπάρχει μια κρυπτική ατάκα του «αγίου» Στιβ Τζομπς, ο οποίος είχε πει στον Τζον Μάρκοφ των «New York Times» ότι «αν είχε περισσότερη ενέργεια, θα ήθελε να αναμετρηθεί με το Ντιτρόιτ» – κάπως σαν να λέμε ότι στην τελευταία σκηνή του «Mad Men» είναι φως φανάρι ότι ο Ντον Ντρέιπερ χαμογελάει γιατί εμπνέεται τη διαφήμιση της Coca-Cola. Συμπέρασμα; Τα τρέχοντα δεδομένα για το iCar είναι στην καλύτερη περίπτωση ασαφή. Γυρίστε πλευρό και βλέπουμε.

Μάρκος Καρασαρίνης

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 24 Μαΐου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ