Πενήντα αποχρώσεις του γκρι

Tα σοκολατάκια σε σχήμα καρδιάς, τα λούτρινα αρκουδάκια και τα κόκκινα τριαντάφυλλα μάταια θα περιμένουν εφέτος τους αγοραστές τους. Η ιδανική ερωτική βραδιά για αρκετές κυρίες ανήμερα τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου δεν περιλαμβάνει δείπνο σε ακριβό εστιατόριο με το ταίρι τους, αλλά επίσκεψη σε σινεμά και βουτυρωμένο ποπ κορν. Και η βραδιά μπορεί να έχει και συνέχεια αντλώντας έμπνευση από την ταινία: ερωτικά παιχνίδια με μεταξωτές γκρι γραβάτες.

Οι μυθιστορηματικοί ήρωες της Ε. Λ. Τζέιμς, ο «καυτός, σέξι και δισεκατομμυριούχος» 27χρονος Κρίστιαν Γκρέι και η γλυκιά «Υποτακτική» του, η 21χρονη φοιτήτρια Αναστάζια Στιλ, περνούν στην έβδομη τέχνη μαζί με τα σαδομαζοχιστικά παιχνίδια τους.

Η προπώληση των εισιτηρίων της πολυαναμενόμενης ταινίας «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι» έχει ήδη ξεκινήσει. Οι κυρίες που ενέσκηψαν πάνω στην bondage τριλογία της Ε. Λ. Τζέιμς, της μεσήλικης Λονδρέζας από το Μπρέντφορντ, μητέρας δύο αγοριών και συζύγου, θα δώσουν το «παρών» και στο σινεμά. Γιατί το αρχέτυπο του σκληρού αρσενικού που είναι κατά βάθος πληγωμένος από παιδικά τραύματα συγκινούσε πάντα τις γυναικείες καρδιές. Οι αναγνώστριες του βιβλίου ταυτίζονται με την αθώα ηρωίδα της Τζέιμς που με τη θέλησή της υπογράφει συμβόλαιο σεξουαλικής υποταγής με τον Γκρέι γιατί τον ερωτεύεται.

Βέβαια, υπάρχει και η πρακτική εξήγηση του θέματος: οι περίχαρες 50άρες που ορκίζονται ότι έσωσαν τον γάμο τους «ξεπατικώνοντας» τα ερωτικά παιχνίδια των ηρώων της Τζέιμς. Και η ίδια η συγγραφέας άλλωστε δήλωσε ότι για την ανάγκη της συγγραφής δοκίμασε σαδομαζοχιστικά σενάρια με τον άνδρα της.

Η Ε. Λ. Τζέιμς είναι η ακούσια δημιουργός του κινήματος «mommy porn». Μάλλον δεν το φανταζόταν όταν ως Ερικα Λέοναρντ –όπως είναι το πραγματικό της όνομα –έγραφε καθ’ οδόν προς τη δουλειά της (δούλευε ως τηλεοπτική παραγωγός) σε ένα Blackberry το συγγραφικό της πόνημα για να το μοιραστεί σε forum στο Internet.

Η προσπάθειά της να αντιμετωπίσει την κρίση της μέσης ηλικίας μέσα από το γράψιμο, όπως έχει πει –ο σύζυγός της τής είχε χαρίσει ανοιχτήρι κονσέρβας για δώρο Χριστουγέννων –οδήγησε σε μια τριλογία που πούλησε πάνω από 100 εκατ. αντίτυπα σε όλο τον κόσμο και έχει μεταφραστεί σε 52 γλώσσες –στην Ελλάδα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Αυτό το «εξαιρετικά κακογραμμένο» σύμφωνα με τους λογοτεχνικούς κριτικούς βιβλίο έγινε εκδοτικό φαινόμενο παρουσιάζοντας μια κοινότοπη ιστορία με σεμνότυφο στην ουσία πυρήνα και μάλλον σαχλές σαδομαζοχιστικές σκηνές. Κυκλοφορώντας με ένα απενοχοποιημένο εξώφυλλο οι κυρίες σιγά σιγά συζητούσαν για το βιβλίο με τις φίλες τους στο γυμναστήριο, είτε ακόμη περιμένοντας να πάρουν τα παιδιά τους από το σχολείο. Κάπως έτσι η φήμη των «Πενήντα αποχρώσεων του γκρι» ξεπέρασε τον χαρακτηρισμό «πορνογράφημα της νοικοκυράς» και το βιβλίο έχει καταστεί ιδιότυπα υποχρεωτικό: όλοι γνωρίζουν για αυτό, είτε αγαπώντας το είτε κυρίως αγαπώντας να το μισούν. Η ταινία ήταν απλώς θέμα χρόνου, με τις βιομηχανίες ερωτικών παιχνιδιών να σπεύδουν να παράγουν περισσότερα μαστίγια, μάσκες και χειροπέδες ώστε να καλύψουν τις ανάγκες των «σινεφίλ».

Τα πράγματα βαίνουν καλώς για την κινηματογραφική μεταφορά που αναμένεται να σπάσει ταμεία έπειτα μάλιστα και από μια άκρως επιτυχημένη διαφημιστική καμπάνια. Τα τρέιλερ που δόθηκαν στη δημοσιότητα ήταν αρκούντως χορταστικά: η πρώτη γνωριμία της ντροπαλής Αναστάζια με τον νεαρό μεγιστάνα Κρίστιαν όταν πηγαίνει στο γραφείο του ως απλή φοιτήτρια για να του πάρει συνέντευξη, η βόλτα με το ελικόπτερο, η είσοδος στο αμαρτωλό «κόκκινο δωμάτιο» δίνουν την πρόγευση. Οι πιπεράτες αποκαλύψεις ήταν μέρος του παιχνιδιού. Ο 32χρονος ηθοποιός Τζέιμι Ντόρναν, πάντως, ο οποίος ενσαρκώνει τον Κρίστιαν Γκρέι, δεν θα χαροποιήσει τις θαυμάστριές του με ένα full frontal. Το συνεργείο είχε πρόσβαση στα πάντα, αλλά όχι στον «ανδρισμό του» όπως επί λέξει δήλωσε, καθώς φορούσε ένα ειδικό σπασουάρ στο χρώμα του δέρματος. «Δεν υπήρχε πίσω μέρος. Το σπασουάρ ήταν μικρό. Δεν εννοώ και μικροσκοπικό. Γιατί είχε πολλά να κρατήσει» διευκρίνισε ώστε να μην απογοητευθούν εντελώς και τα κορίτσια.

Από την άλλη, η 25χρονη ηθοποιός Ντακότα Τζόνσον –κόρη του Ντον Τζόνσον και της Μέλανι Γκρίφιθ -, η Αναστάζια Στιλ του φιλμ, στο πρόσφατο βιντεοκλίπ του τραγουδιού «Earned it» από το σάουντρακ της ταινίας εμφανίστηκε φορώντας εσώρουχα στο χρώμα του δέρματος και δεμένη με σχοινιά από το ταβάνι. Και η προώθηση της ταινίας δεν σταματά εδώ. Οι θαυμάστριες του κ. Γκρέι μπορούν να περιηγηθούν στους χώρους του πολυτελούς διαμερίσματός του στο Σιάτλ μέσω του ειδικού σάιτ www.christiangreysapartment.com.

Το 2012 τα δικαιώματα του βιβλίου για τη μεταφορά του στον κινηματογράφο (για τη δημιουργία, για την ακρίβεια, μιας τριλογίας ταινιών) βγήκαν προς πώληση. Τουλάχιστον έξι μεγάλα στούντιο πραγματοποίησαν συναντήσεις με την Τζέιμς και την ατζέντισσά της. Τελικά, η Focus Features και η Universal έκοψαν το νήμα προσφέροντας σύμφωνα με τις φήμες το ποσό των 5 εκατ. δολαρίων. Παρότι η Universal δεν αποκάλυψε λεπτομέρειες για τη συμφωνία, η ατζέντισσα της Τζέιμς δήλωσε ότι όλοι οι όροι που έθεσαν στην εταιρεία έγιναν δεκτοί. Οι φήμες λένε ότι η Τζέιμς κατάφερε να έχει μεγάλο έλεγχο πάνω στην ταινία, κάτι ασυνήθιστο για έναν συγγραφέα που το βιβλίο του μεταφέρεται στην οθόνη.

Ηταν όμως φυσικό για την Τζέιμς να κάνει τα πάντα για να «προστατεύσει» την κληρονομιά της, καθώς οι «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι» δεν είναι απλά ένα βιβλίο, αλλά ένα μαζικό ανάγνωσμα που διαμόρφωσε ένα ολόκληρο «λάιφσταϊλ». Στην αγορά έχουν κυκλοφορήσει από κοσμήματα μέχρι εσώρουχα, σεξουαλικά βοηθήματα και μπουκάλια κρασιού με την επωνυμία «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι». Ετσι, η Τζέιμς προσέφερε ένα πλήρες «οπλοστάσιο» για την αναβίωση των σκηνών της τριλογίας της από τους αναγνώστες της. Σε μια τέτοια κερδοφόρα επιχείρηση λάθη δεν συγχωρούνται. Μπορεί βέβαια απλώς να προσπαθούσε να προστατεύει με κάθε τρόπο τους ήρωές της από την πολλές φορές ισοπεδωτική ματιά του κινηματογράφου πάνω στα βιβλία, υποστηρίζουν οι ρομαντικότεροι.

Hταν σαφές από την πρώτη στιγμή ότι η ταινία ήθελε να εστιάσει περισσότερο στο love story παρά στις πιπεράτες ερωτικές σκηνές. Οι λόγοι φαίνεται να ήταν περισσότερο εισπρακτικοί. Το φιλμ κατάφερε να χαρακτηριστεί ως «R» στις ΗΠΑ. Τουτέστιν η είσοδος στους ανηλίκους θα επιτρέπεται μόνο με τη συνοδεία γονέα ή κηδεμόνα. Καθόλου άσχημα αν αναλογιστείς το περιεχόμενο του βιβλίου. Αρκετά εισιτήρια δεν θα χαθούν, απλώς οι έφηβες θα το απολαύσουν παρέα με τη μαμά τους. Για να φτάσουμε όμως στο πολυπόθητο «R» χρειάστηκαν οι σωστές κινήσεις.

Για παράδειγμα, ο Μπρετ Ιστον Ελις, συγγραφέας της «Αμερικανικής ψύχωσης», αυτοπροτάθηκε για τη συγγραφή του σεναρίου και αφιέρωσε σε αυτό δεκάδες tweets. «Αν δεν είχε γίνει επιτυχία, δεν θα το άγγιζα» έχει δηλώσει για το βιβλίο. «Συνειδητοποίησα ότι δεν είναι καλογραμμένο. Οτι δεν είναι ένα καλό βιβλίο. Αλλά είναι μια πραγματικά καλή ιστορία που θα γινόταν μια πραγματικά καλή ταινία. Το μόνο που είχες να κάνεις ήταν να ξαναγράψεις αυτούς τους δύο χαρακτήρες επειδή ακούγονταν σαν 50χρονοι Βρετανοί». Ο Ελις ουσιαστικά ήθελε να κάνει μια ταινία σεξ που θα σκανδάλιζε τη mainstream αμερικανική κουλτούρα. Φυσικά δεν πήρε τη δουλειά και προτιμήθηκε η Κέλι Μάρσελ, η βρετανίδα σεναριογράφος της ταινίας «Η μαγική ομπρέλα» με τον Τομ Χανκς.

Για τη θέση του σκηνοθέτη έπεσαν αρκετά ονόματα στο τραπέζι. Ηταν όμως μάλλον σαφές ότι η Τζέιμς προτιμούσε γυναίκα. Τελικά επιλέχθηκε η 47χρονη Βρετανίδα Σαμ Τέιλορ Tζόνσον, διάσημη εικαστικός μεν, αλλά νεόκοπη σκηνοθέτις στον κινηματογράφο, καθώς ουσιαστικά έχει κάνει μία μόνο ταινία μεγάλου μήκους, το «Ολοι θέλουν λίγη αγάπη» με θέμα τον Τζον Λένον. Η οπτική της Τέιλορ Τζόνσον έμοιαζε σωστή, καθώς συμφωνούσε ότι «Οι πενήντα αποχρώσεις του γκρι» ήταν μια ιστορία για τον έρωτα.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξαν συγκρούσεις με την Τζέιμς. «Προσπαθούσα να θυμίζω στον εαυτό μου ότι με προσέλαβαν για έναν λόγο. Κάποιοι μου είπαν «μας κάνει εντύπωση ότι δεν παραιτήθηκες». Απάντησα κάπως έτσι: «Γιατί θεωρείς ότι θα τα παρατούσα; Ποτέ δεν τα παρατάω, χωρίς μάχη»» δήλωσε χαρακτηριστικά στο περιοδικό «Vanity Fair». Η ίδια μίλησε ανοιχτά και για τις σχέσεις της με την Τζέιμς η οποία ήταν παρούσα στα γυρίσματα. «»Παλεύαμε» σε όλη τη διάρκεια των γυρισμάτων. (…)Υπήρξαν δύσκολες στιγμές και στιγμές αποκαλυπτικές. Διαφωνούσαμε. Hταν σίγουρα μια δύσκολη διαδικασία, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν κατέληξε στον σωστό τρόπο». Η Τέιλορ Τζόνσον είναι σκληρό καρύδι. Εχοντας ξεπεράσει καρκίνο του παχέος εντέρου αλλά και του μαστού, δεν θα το έβαζε εύκολα κάτω.

Φυσικά το επόμενο κρίσιμο σημείο ήταν η επιλογή των δύο πρωταγωνιστών. Λέγεται ότι η κρυφή επιθυμία της Τζέιμς ήταν να ενσαρκώσει τον Γκρέι ο Ρόμπερτ Πάτινσον, λογικά όμως ο νεαρός ηθοποιός μάλλον δεν θα ήθελε να σφραγίσει την καριέρα του με μια ακόμη τριλογία της λεγόμενης ελαφράς λογοτεχνίας. Ετσι αρχικά επιλέχθηκε ο Τσάρλι Χάναμ, ο ξανθός σταρ του τηλεοπτικού «Sons of Anarchy». Ο ίδιος όμως εγκατέλειψε το καστ προτού ξεκινήσουν τα γυρίσματα. Ο Χάναμ ξεκαθάρισε ότι το πρόβλημα ήταν το φορτωμένο πρόγραμμά του.

Αποτέλεσμα; Επιλέχθηκε ο 32χρονος Ιρλανδός Τζέιμι Ντόρναν, σταρ της σειράς του ΒΒC «Τhe Fall», πρώην μοντέλο του Calvin Klein και πρώην σύντροφος της Κίρα Νάιτλι. Η ετοιμόγεννη σύζυγός του Αμέλια Γουόρνερ, ηθοποιός και μουσικός στο επάγγελμα, μετακόμισε μαζί του στο Βανκούβερ για τις ανάγκες της ταινίας. Στη διάρκεια των γυρισμάτων ο Ντόρναν έγινε πατέρας.

Οσο για τον ρόλο της Αναστάζια και εδώ τα ονόματα που ακούστηκαν ήταν αρκετά: Μίλα Κούνις, Αλισον Γουίλιαμς αλλά και Εμμα Γουάτσον ήταν σύμφωνα με τις φήμες ανάμεσα στις υποψήφιες, με την τελευταία να το διαψεύδει κατηγορηματικά μέσω Τwitter. Τελικά, η Ντακότα Τζόνσον θεωρήθηκε η ιδανική.

Και κάπως έτσι οι «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι» με προϋπολογισμό 40 εκατ. δολάρια κάνουν στις 11 Φεβρουαρίου παγκόσμια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βερολίνου. Το κύριο ερώτημα των φανατικών αναγνωστών είναι πώς θα αποδοθούν οι σκηνές του σαδομαζοχιστικού σεξ. Ηδη είναι γνωστό ότι η περιβόητη σκηνή όπου ο Γκρέι αφαιρεί το ταμπόν της αγαπημένης του για να έρθουν σε σεξουαλική επαφή θα απουσιάζει. Η σκηνοθέτις το έθεσε ξεκάθαρα στο «Vanity Fair»: αν βλέπαμε απλώς καθαρό σεξ, το μυστήριο θα χανόταν. Τα υπόλοιπα; Προσεχώς στην οθόνη.