Το μακρινό και ανύποπτο 1993 ένας άγνωστος, εκκολαπτόμενος πολιτικός, ο Νάιτζελ Φάρατζ, παραιτήθηκε από το Κόμμα των Συντηρητικών όταν ο τότε πρόεδρος του κόμματος, πρωθυπουργός και διάδοχος της Μάργκαρετ Θάτσερ, Τζον Μέιτζορ, υπέγραψε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Σήμερα, ο Φάρατζ είναι 49 ετών. Είναι ευρωβουλευτής από το 1999 και επικεφαλής του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου (UK Independence Party – UKIP) από το 2010. Οι αντιευρωπαϊκές θέσεις του γιου χρηματιστή από το Κεντ ήταν γνωστές από το παρελθόν, αλλά σήμερα του έχουν δώσει δημοτικότητα δίχως προηγούμενο. «Αυτό που λέμε εμείς είναι ότι δεν θέλουμε αυτή τη σημαία, δεν θέλουμε αυτόν τον ύμνο, δεν θέλουμε ευρωπαϊκά διαβατήρια και πολιτική ένωση», δήλωσε ο Φάρατζ από το βήμα του ευρωκοινοβουλίου τον περασμένο Νοέμβριο. Και συνέχισε: «Αυτή η θέση δεν έχει τίποτα το εξτρεμιστικό, τίποτα ακροδεξιό ή ακροαριστερό. Είναι μια φυσιολογική διεκδίκηση ταυτότητας. Από εδώ και πέρα, μπορείτε να φωνάζετε όσο θέλετε, όσο φωνάζετε, τόσο επιβεβαιώνετε την πρόβλεψή μου ότι θα υποστείτε δεινή ήττα στις ευρωεκλογές του χρόνου».
Οι ευρωανοησίες του Νάιτζελ Φάρατζ

Και πράγματι, τα πρακτορεία στοιχημάτων στη Βρετανία τον παρουσιάζουν ως φαβορί για τη νίκη στις ευρωεκλογές, με ποσοστό περί το 20%. Μια έκφραση την οποία συχνά χρησιμοποιεί ο απόφοιτος δημοσίου σχολείου στο Νότιο Λονδίνο Φάρατζ από το βήμα του ευρωκοινοβουλίου είναι οι «ευρωανοησίες» (euro-nonsense). Για τη δηκτική γλώσσα του ενάντια στη γραφειοκρατία και στις δομές της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχει χαρακτηριστεί από το BBC «επικά αγενής», ειδικώς όταν πριν από τρία χρόνια σημείωσε για τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι, ότι «έχει την εμφάνιση ενός χαμηλόβαθμου τραπεζικού κλητήρα». Τον περασμένο Ιούνιο, σε άρθρο του το οποίο δημοσιεύτηκε στην «Telegraph», o Φάρατζ, ο οποίος υποστηρίζει ότι δίνει τη μάχη κατά της Ευρώπης εκ των έσω, υποστήριξε ότι «Η Ελλάδα θυσιάστηκε στον βωμό του αποτυχημένου πειράματος του ευρώ», όπως ήταν ο τίτλος, και επιπλέον σημείωνε ότι «αυτό που συνέβη στην Ελλάδα είναι ένα πραξικόπημα με τη συνενοχή και στήριξη των δικών μας χρημάτων».
Η Δεξιά της Ευρώπης

Λίγους μήνες πριν από τις ευρωεκλογές της άνοιξης, οι δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν ένα σίγουρα ανάστατο πολιτικό τοπίο. Πρωταγωνιστές του είναι μια γενιά λαϊκιστών πολιτικών από όλο το φάσμα, αλλά κυρίως από τα άκρα της Δεξιάς, οι οποίοι φαίνεται να καλπάζουν προς εκλογικές νίκες. Κοινός παρονομαστής είναι ένας έντονος, δηκτικός και συχνά δραματοποιημένος ευρωσκεπτικισμός. Σύμφωνα με μια άποψη, ο ευρωσκεπτικισμός είναι αποτέλεσμα της αμετροεπούς φιλοδοξίας των λαϊκιστών πολιτικών. Κάποιοι άλλοι απλώς σημειώνουν ότι το να αφήνουν οι καθιερωμένες πολιτικές δυνάμεις τα δεξιά λαϊκιστικά κόμματα να είναι τα μόνα που εκφράζουν ενστάσεις και να υπογραμμίζουν τις αντιθέσεις στην πορεία της Ευρώπης μπορεί να αποβεί μοιραίο για τη δημοκρατία στη Γηραιά Ηπειρο.
Ο αντιισλαμιστής Γκερτ Βίλντερς

«Ορίστε μια συμβουλή αν θέλετε να χαλάσετε την ημέρα των γραφειοκρατών και των πολιτικών στις Βρυξέλλες. Απλώς αναφέρετέ τους τις επερχόμενες ευρωεκλογές και θα εκνευριστούν και θα εξαγριωθούν αμέσως». Με τον παραπάνω τρόπο ξεκινούσε το άρθρο του για την «Ανασύνταξη του ευρωπαϊκού πατριωτισμού» στην αμερικανική εφημερίδα «The Wall Street Journal» o ολλανδός πολιτικός, αρχηγός από το 2006 του Κόμματος για την Ελευθερία (Partij voor de Vrijheid –PVV) Γκερτ Βίλντερς. Στις πιο πρόσφατες βουλευτικές εκλογές του 2010 το κόμμα του Βίλντερς αναδείχθηκε τέταρτο, ωστόσο οι τελευταίες δημοσκοπήσεις το εμφανίζουν πλέον ως πρώτο, με ποσοστό περί το 21%. Εχοντας διαχωρίσει τη θέση του από την Ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν και του Γεργκ Χάιντερ στο παρελθόν (αν και στην περίπτωση της Λεπέν έχει μάλλον αναθεωρήσει, κρίνοντας από τα δημοσιεύματα περί συνεργασίας), ο 50χρονος, γεννημένος στην Ινδονησία και μεγαλωμένος ως ρωμαιοκαθολικός Βίλντερς φαίνεται να επιχειρεί να προτάξει ως σημαία τον ευρωσκεπτικισμό του εν όψει των ευρωεκλογών, υποστηρίζοντας, στο ίδιο άρθρο του στη «Wall Street Journal», ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση μετατρέπεται σε ενός είδους «EUSSR».
Ωστόσο, τα πράγματα δεν ήταν πάντοτε έτσι. Εκείνο για το οποίο ήταν πάντοτε «διάσημος» ο –γνωστός στην Ολλανδία και με το παρατσούκλι «Μότσαρτ» –Βίλντερς ήταν η φλογισμένη αντιμουσουλμανική ρητορική του. Πρώτη φορά έγινε γνωστός παγκοσμίως όταν στην ένατη επέτειο των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου «επιχειρηματολόγησε» κατά της κατασκευής ισλαμικού κέντρου αντιπαραβάλλοντας την «κουλτούρα του τζιχάντ» με τη νεοϋορκέζικη κουλτούρα της ανοχής. Επιπλέον, έχει συγκρίνει το Κοράνι με το βιβλίο «Ο αγών μου» του Αδόλφου Χίτλερ και έχει ξεκινήσει καμπάνια υπέρ της απαγόρευσής του στην Ολλανδία. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι «δεν είμαι ανεκτικός με εκείνους οι οποίοι δεν είναι ανεκτικοί», ωστόσο τα ολλανδικά μέσα επιμένουν να τον χαρακτηρίζουν λαϊκιστή. Συχνά συγκρίνεται με τον δολοφονημένο (το 2002 από περιβαλλοντικό ακτιβιστή) ολλανδό ακροδεξιό Πιμ Φόρτουιν για τις σκληρές, πολλές φορές εξωφρενικές, θέσεις του στο μεταναστευτικό ζήτημα.
Η «κανονική» Μαρίν Λεπέν

Οι γαλλικές προεδρικές εκλογές του 2012 λειτούργησαν μάλλον ως πολιτική πατροκτονία για τη Μαρίν Λεπέν. Η 45χρονη δικηγόρος, αρχηγός του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου (FN), η μικρότερη από τις τρεις κόρες του σημερινού επίτιμου προέδρου του κόμματος, Ζαν Μαρί Λεπέν, κατέκτησε ποσοστό 17,9%, δηλαδή 7,5% περισσότερο από αυτό που είχε καταφέρει ο πατέρας της στις εκλογές του 2007. Πολλοί υποστηρίζουν ότι εκείνο το οποίο την έχει αναδείξει σε δημοφιλέστερο πολιτικό στη Γαλλία –με ποσοστό που αγγίζει το 42% στις σχετικές δημοσκοπήσεις –είναι η «κανονικότητά» της, το γεγονός ότι είναι μητέρα τριών παιδιών από δύο γάμους, θηλυκή, μα με βραχνή (από το κάπνισμα, επιμένουν κάποιοι) φωνή. Ωστόσο, η πολιτική ατζέντα της Μαρίν Λεπέν δεν διαφέρει σχεδόν σε τίποτα από εκείνη του πατέρα της και από όσα πρεσβεύει η γαλλική Ακροδεξιά. Επιθυμεί η ετήσια εισροή μεταναστών στη Γαλλία να περιοριστεί στο 5% του παρόντος ποσοστού, αντιτίθεται στον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, αλλά και στην ευθανασία, ενώ συχνά πυκνά προειδοποιεί για την «ισλαμοποίηση» της Ευρώπης.
Συνοδεύοντας από πολύ μικρή ηλικία τον πατέρα της στις πολιτικές του εμφανίσεις, καθώς η μητέρα της έφυγε από το σπίτι όταν εκείνη ήταν μόλις 16 ετών, και έχοντας εργαστεί ως δημόσια συνήγορος (συνήθως παράνομων μεταναστών!) η Λεπέν «έχτισε» τη φυσιογνωμία της. Προτού της παραδώσει τα ηνία του κόμματος, ο πατέρας της την περιέγραψε ως «ένα διαφορετικό πρόσωπο, γυναίκα, 40 χρόνια νεότερη, περισσότερο συντονισμένη με την εποχή της». Στο περιβάλλον της ευρωπαϊκής κρίσης η Λεπέν επιμένει να είναι απαισιόδοξη. «Η Ελλάδα τού σήμερα είναι η Γαλλία τού αύριο», δήλωνε στο BHmagazino και στον Γιώργο Αρχιμανδρίτη τον Ιούνιο του 2012, ενώ η θέση της για το ευρώ είναι μάλλον σκληρή: θεωρεί ότι πρέπει να διαλυθεί και κάθε χώρα να επιστρέψει στο εθνικό νόμισμά της. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις για τις επερχόμενες ευρωεκλογές εμφανίζουν το Εθνικό Μέτωπο να προηγείται, με ποσοστό περί το 24%.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ