Mάγκνους Κάρλσεν: Ο ποπ σταρ του σκακιού

Τον Οκτώβριο του 2013, έναν μήνα πριν από την κατάκτηση του τίτλου του παγκόσμιου πρωταθλητή, ο 22χρoνος τότε Μάγκνους Κάρλσεν υποδεχόταν μάλλον βαριεστημένος στο συννεφιασμένο Οσλο τους δημοσιογράφους. Αν κάποιος παρακολουθούσε τη σκηνή χωρίς να γνωρίζει τα πρόσωπα, θα νόμιζε πως οι δημοσιογράφοι συνομιλούν με έναν ποπ σταρ, έναν πιτσιρικά που τραγουδά, βγάζει εκατομμύρια ευρώ και ποζάρει ως μοντέλο. Θα είχαν πέσει μέσα σε όλα, εκτός από την ιδιότητα. Ο μπλαζέ πιτσιρικάς, που κερδίζει πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ τον χρόνο, ποζάρει ως μοντέλο και θεωρείται ο «Τζάστιν Μπίμπερ της Νορβηγίας», τα καταφέρνει όλα αυτά παίζοντας σκάκι.

Οσοι τον βλέπουν κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεών του να βυθίζεται απαθής στους άνετους καναπέδες δεν μπορούν να πιστέψουν ότι αυτός ο μάλλον συνηθισμένος νεαρός μπορεί να γίνει τόσο ανταγωνιστικός και απειλητικός στον αγώνα. «Νομίζω ότι είμαι αρκετά καλόβολος. Δεν μου αρέσουν οι συγκρούσεις, εκτός αν αυτές γίνονται εντός της σκακιέρας. Γενικά, είμαι πολύ διαφορετικός στη ζωή από ό,τι είμαι στο παιχνίδι», είναι η δική του απάντηση.

Ο Κάρλσεν, όμως, δεν μένει μόνο στα λόγια. Προχωρά και σε πράξεις. Στις 22 Νοεμβρίου του 2013 στέφθηκε με δόξα και τιμή παγκόσμιος πρωταθλητής νικώντας τον Ινδό Ανάντ με σκορ 6,5-3,5, και μάλιστα στην έδρα του, στο Τσενάι της Νότιας Ινδίας.

Οσο και αν ο ίδιος προσπαθεί να το κάνει να ακούγεται εύκολο στις συνεντεύξεις του, είναι φανερό ότι ο δρόμος προς την κορυφή απαιτεί πολλές θυσίες. Είναι ήδη οξύμωρο να ακούς έναν 23χρονο νεαρό –την εποχή που οι ορμόνες τού παίζουν τρελά παιχνίδια –να δηλώνει ότι υπάρχει ακόμη καιρός για να κάνει τις τρέλες της ηλικίας του στο μέλλον. Πριν από τη διεκδίκηση του τίτλου δήλωνε μάλιστα ευθαρσώς single, τονίζοντας ότι ελπίζει μελλοντικά το συναισθηματικό του στάτους να αλλάξει.

Πάντως, σύμφωνα με τον ίδιο, όσες προσπαθήσουν να κατακτήσουν την καρδιά του, καλό θα ήταν να μην του μιλήσουν για σκάκι. Οπως λέει συχνά, δεν του αρέσει καθόλου όταν τα κορίτσια αρχίζουν να του εξιστορούν πώς έπαιζαν σκάκι με τον παππού τους όταν ήταν παιδιά. Απαιτείται στρατηγική για την κατάκτηση της καρδιάς ενός παγκόσμιου πρωταθλητή.

Η ιστορία του θα μπορούσε να είναι καλογραμμένο χολιγουντιανό σενάριο. Γεννήθηκε στις 30 Νοεμβρίου του 1990. Οι γονείς του, μηχανικοί στο επάγγελμα, παρατήρησαν τις «ειδικές του ικανότητες». Στα δύο του χρόνια μπορούσε να φτιάξει παζλ των 50 κομματιών και στην ηλικία των τεσσάρων διασκέδαζε παίζοντας με Lego που προορίζονταν για παιδιά ηλικίας 10-14 ετών. Ηταν επόμενο όταν έφτασε στα πέντε του χρόνια ο πατέρας του να του δείξει τις πρώτες κινήσεις στο σκάκι. Ο μικρός, όμως, δεν φάνηκε να εντυπωσιάζεται ιδιαίτερα. Επρεπε να περάσουν ακόμη τρία χρόνια. Ετσι, σε ηλικία οκτώ ετών, προσπαθώντας να ανταγωνιστεί τη μεγάλη του αδελφή, έδειξε τις ξεχωριστές ικανότητές του στο σκάκι. Το ταλέντο του ήταν μοναδικό. Σύντομα βρήκε προπονητή στο πρόσωπο του Grandmaster Σίμεν Αγκντεσταϊν, ενός από τους καλύτερους σκακιστές της χώρας. Φυσικά, προπονούνταν και μόνος του. Επαιζε ατελείωτες ώρες σκάκι, μελετούσε κινήσεις, διάβαζε βιβλία. Τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν.

Σε ηλικία 13 ετών έγινε γκραν μετρ (ο δεύτερος νεότερος ως τότε), ενώ το 2004 κατάφερε να νικήσει τον πρώην παγκόσμιο πρωταθλητή Ανατόλι Καρπόφ και να πάρει μια ισοπαλία από τον Γκάρι Κασπάροφ. Η πορεία ήταν αλματώδης: μόλις 19 χρόνων έγινε ο νεότερος σκακιστής στον κόσμο που έφθασε στο Νο 1, ενώ τον Φεβρουάριο του 2013 συγκέντρωσε 2.872 βαθμούς, που είναι η υψηλότερη βαθμολογία στην ιστορία –ενδεικτικά, το ρεκόρ του Γκάρι Κασπάροφ ήταν 2.851 βαθμοί (Ιούλιος 1999).

Ο Μάγκνους Κάρλσεν είναι ένας ιδιαίτερος παίκτης με προσωπικό στυλ. Eκείνο που τον διακρίνει δεν είναι τελικά η τρομακτική δυνατότητα που διαθέτει στους υπολογισμούς ούτε η ικανότητά του να απομνημονεύει δεκάδες παιχνίδια ή να νικά παίζοντας σκάκι ταυτόχρονα με δέκα καλούς παίκτες. Ο Κάρλσεν ξεχωρίζει για το πρωτοφανές ένστικτό του, αφήνοντας πίσω την ανάλυση. «Συχνά δεν μπορώ να εξηγήσω για ποιους λόγους προχωρώ σε μια συγκεκριμένη κίνηση, ξέρω μόνο ότι μοιάζει να είναι η σωστή, φαίνεται ότι η διαίσθησή μου επαληθεύεται τις περισσότερες φορές», σημειώνει.

Ο θρυλικός Γκάρι Κασπάροφ, που διετέλεσε για ένα χρονικό διάστημα και προπονητής του, δεν ήταν φειδωλός στις δηλώσεις του για εκείνον. «Ο Κάρλσεν έχει την ικανότητα να αξιολογεί σωστά την κάθε κίνηση, κάτι που μόνο ο Καρπόφ μπορούσε να κάνει τόσο καλά», έχει πει χαρακτηριστικά. Η σχέση τους, βέβαια, ήταν μοιραίο να μην κρατήσει πολύ. Το ρωσικό στυλ ήταν φανερό ότι δεν ταίριαζε στην ιδιοσυγκρασία του Κάρλσεν. «Εμαθα πολλά, αλλά από ένα σημείο και έπειτα υπήρχε πολύ άγχος. Δεν υπήρχε χαρά πλέον», δήλωσε ο νεαρός.

Αυτό ασφαλώς δεν σημαίνει ότι ο Κάρλσεν δεν είναι μαχητής. Οπως εξηγεί, δεν εγκαταλείπει ποτέ. Αντιθέτως, πιστεύει πάντα στον εαυτό του, ακόμη και όταν όλοι τον θεωρούν χαμένο. «Εχω ελιχθεί μέσα από απέλπιδες καταστάσεις. Οταν βρίσκεσαι πίσω, υπάρχουν δύο επιλογές: η μία είναι η αντεπίθεση, η άλλη είναι η άμυνα. Είμαι καλός στο να βρίσκω τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στις δύο τακτικές», λέει.

Στον προσωπικό χώρο του δεν θα παρατηρήσει κανείς πολλές σκακιέρες. Δεν τις χρειάζεται για να προπονηθεί. Οι αναλύσεις γίνονται στο μυαλό του. Σχεδόν αχρείαστοι είναι και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές. «Αναζητώ κινήσεις όπου οι αναλύσεις των υπολογιστών δεν παίζουν και τόσο ρόλο ή κινήσεις τις οποίες μπορώ να αναλύσω καλύτερα από ένα κομπιούτερ», δηλώνει με αυτοπεποίθηση. Δεν θα προτιμούσε σε καμία περίπτωση να έχει έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή για αντίπαλό του. «Δεν μου δίνει ευχαρίστηση να τους νικώ και το να χάνω από αυτούς είναι πάντα οδυνηρό», σημειώνει.

Ο ίδιος δεν θεωρεί πως είναι ιδιοφυΐα, αλλά απλώς τυχερός γιατί ασχολείται με κάτι που αγαπά. Είναι προσγειωμένος, παρά τις επιτυχίες του, και σε αυτό καθοριστικό ρόλο φαίνεται να έχει διαδραματίσει η οικογένειά του και ειδικότερα οι τρεις αδελφές του, που δεν άφησαν ποτέ τα μυαλά του να πάρουν αέρα. Ωστόσο, όσοι τον γνωρίζουν καλά επισημαίνουν ότι είναι και ιδιαίτερα πεισματάρης. Εκεί αποδίδουν και την απόφασή του να μη σπουδάσει, παρά την αντίθετη γνώμη των γονιών του.

Σε κάθε περίπτωση, ο ίδιος αποφασίζει για τη ζωή του και έτσι, όταν δεν παίζει σκάκι, περνάει την ώρα του στο γυμναστήριο, εξασκείται στο ποδόσφαιρο ή κάνει σκι. Φυσικά, προσέχει και τη διατροφή του, αποφεύγοντας συστηματικά τους υδατάνθρακες.

Για το οικονομικό μέλλον του δεν χρειάζεται να ανησυχεί, καθώς κερδίζει πάνω από 1 εκατ. ευρώ τον χρόνο, κάνοντας όλη τη Νορβηγία, και προσφάτως και όλον τον κόσμο, να μιλάει για εκείνον. Μάλιστα, αυτός ο συνηθισμένος κατά τα άλλα 23χρονος, με τα μάλλον μελαγχολικά, σκυθρωπά χαρακτηριστικά και το περίεργο μέτωπο, κατάφερε να φιγουράρει και στη λίστα «με τους πιο σέξι άνδρες για το 2013» σύμφωνα με το περιοδικό «Cosmopolitan». Οι θαυμάστριές του τον αντιμετωπίζουν πλέον σαν ποπ σταρ. Και όχι μόνον αυτές –πρόσφατα πόζαρε ως μοντέλο σε διαφημιστική καμπάνια γνωστής εταιρείας ενδυμάτων πλάι στη Λιβ Τάιλερ. Τι άλλο να του επιφυλάσσει η επόμενη παρτίδα;

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014