Ποιος φοβάται το σύμφωνο συμβίωσης

Η κατάρρευση της νομοθετικής πράξης των ΗΠΑ που δεν αναγνώριζε σε ομοσπονδιακό επίπεδο ότι ο γάμος μπορεί να περιλαμβάνει ομόφυλα ζευγάρια επήλθε από μια μήνυση. Επειτα από 40 χρόνια συντροφικής ζωής, το 2007, η Ιντιθ Γουίντσορ και η Τέα Σπάιερ επισημοποίησαν ενώπιον του νόμου τη σχέση τους στο Τορόντο του Καναδά, κάτι που η 84χρονη σήμερα Γουίντσορ «κυνηγούσε» να επικυρώσει γραφειοκρατικά ήδη από το 1965. Η επισημοποίηση της σχέσης ήρθε μόλις δύο χρόνια πριν από τον θάνατο της Σπάιερ. Η Πράξη για την Προστασία Γάμου, γνωστή ως DΟMA (Defence of Marriage Act), απαγόρευε την αναγνώριση σε μια Πολιτεία των ΗΠΑ του γάμου μεταξύ ομοφύλων που είχε συναφθεί σε άλλη Πολιτεία ή σε άλλη χώρα. Ετσι, η παντρεμένη στον Καναδά Γουίντσορ, προκειμένου να κληρονομήσει την περιουσία της συντρόφου της στη Νέα Υόρκη όπου κατοικούσαν, κλήθηκε να φορολογηθεί σαν να μην ήταν σύζυγοι, πληρώνοντας στο ομοσπονδιακό κράτος το εξωφρενικό ποσό των 363 .053 δολαρίων. Κατέφυγε στο δικαστήριο και τρία χρόνια αργότερα κατόρθωσε να «ρίξει» την DOMA ως αντισυνταγματική με αποτέλεσμα εφέτος το καλοκαίρι να αναγνωριστούν οι γκέι γάμοι σε όλη την επικράτεια των ΗΠΑ.

Στην Ελλάδα είναι πιθανό ο γόρδιος δεσμός στον οποίο εξελίσσεται η επέκταση της ισχύος του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια να μην έχει λυθεί ως το τέλος του έτους. Καθώς στην Ελλάδα η συγκεκριμένη συζήτηση συνήθως διεξάγεται εν μέσω μιας καταιγίδας στερεοτυπικών εικόνων, κραυγών και ψιθύρων, η – εκφρασμένη μέσω διαρροών – πρόθεση του υπουργείου Δικαιοσύνης να δεχθεί τη σχετική τροπολογία στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο που κατέθεσαν το ΠαΣοΚ και η Δημοκρατική Αριστερά, μετά την καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, έθεσε το ζήτημα σε διαφορετική βάση. Ασφαλώς το εγχώριο «Τea Ρarty» δεν άφησε την είδηση ασχολίαστη. Με κορωνίδα τις αξιοσημείωτα πυρετώδεις επιστολές του Μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφείμ κατά της ρύθμισης. Παρ’ όλο που το υπουργείο Δικαιοσύνης αναδιπλώθηκε, αναβάλλοντας την κατάθεση της σχετικής τροπολογίας με επίσημη δικαιολογία ότι χρειάζεται χρόνο προκειμένου να μελετήσει την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η συζήτηση για το θέμα στη δημόσια σφαίρα κάθε άλλο παρά έχει κοπάσει.

Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο ανέκυψε το 2008, όταν ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης, Σωτήρης Χατζηγάκης, πρότεινε τη θέσπιση του συμφώνου συμβίωσης και ακολούθως πρόσθεσε τη διευκρίνιση στο σχέδιο νόμου ότι αναφέρεται σε ετερόφυλα ζευγάρια. Κατά τις διαβουλεύσεις του με φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εκπροσώπους της ομοφυλοφιλικής κοινότητας, αποδίδεται σε εκείνον η δήλωση ότι συνέταξε κατ’ αυτόν τον τρόπο το κείμενο του νομοθετήματος, ώστε ακριβώς να καταπέσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Το ΠαΣοΚ ως αξιωματική αντιπολίτευση είχε ταχθεί ανοιχτά υπέρ της επέκτασης της ισχύος του συμφώνου και για τα ομόφυλα ζευγάρια, αλλά, από το 2009, ως κυβέρνηση δεν επέδειξε ιδιαίτερη κινητικότητα. Τελικώς, το νομοθέτημα, μετά τις σχετικές καταγγελίες, πράγματι κατέπεσε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης, στις 7 Νοεμβρίου.

Η διαρροή και μόνο τις τελευταίες ημέρες του Νοεμβρίου ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης προτίθεται να εντάξει τη σχετική ρύθμιση στον αντιρατσιστικό νόμο οδήγησε σε έναν οργασμό σεναρίων και σπέκουλας, για την περίπτωση κατά την οποία τελικώς το σχέδιο έφτανε να τεθεί σε ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο. Αν η σχετική πρόθεση του υπουργείου Δικαιοσύνης αποδειχθεί έγκυρη και επικυρωθεί από τη Βουλή, θα πρόκειται για την πρώτη φορά που αναγνωρίζονται νομικά οι συντροφικές σχέσεις μεταξύ ομοφύλων στην Ελλάδα και, μοιραία, θα είναι ένα τολμηρό βήμα για την εξασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα. Επιπλέον, μοιραία θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των διακρίσεων αλλά και στην αποδυνάμωση των σχετικών στερεοτύπων. Μετά την ευρωπαϊκή καταδίκη, ελάχιστοι είναι εκείνοι οι οποίοι δηλώνουν δημοσίως κατά της επέκτασης του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια. Ζητώντας για το παρόν άρθρο δηλώσεις από δημόσια πρόσωπα, τα οποία σε ιδιωτικές συζητήσεις εμφανίζονται επιφυλακτικά απέναντι στο θέμα, το ΒΗmagazino αντιμετώπισε μια αδιανόητη για παρελθούσες εποχές άρνηση να εκφράσουν δημοσίως τις ενστάσεις τους αυτές.

Το ενδεχόμενο και μόνο μιας τέτοιας εξέλιξης οδήγησε τρία κόμματα – τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠαΣοΚ και τη Δημοκρατική Αριστερά – να ανεβάσουν τους τόνους, καθώς έχουν σαφή θέση για το ζήτημα. «Οι θρησκευτικές μας αντιλήψεις ως προσώπων δεν μπορούν να επηρεάσουν, από ένα σημείο και μετά, τις επιλογές της ευρωπαϊκής και εθνικής έννομης τάξης και το εύρος προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που οφείλουν πολλά στον χριστιανισμό, αλλά κινούνται πλέον σε μια παγκόσμια σφαίρα αξιών πολλαπλών προελεύσεων και επιρροών» ανέφερε ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, στην επιστολή του προς τον Μητροπολίτη Πειραιώς Σεραφείμ.

Η Νέα Δημοκρατία παραμένει ως σήμερα δίχως επικαιροποιημένη έκφραση της επίσημης κομματικής γραμμής της για το θέμα. Ωστόσο, αυτό δεν έχει αποτρέψει βουλευτές και κυβερνητικά στελέχη της να δηλώνουν την πρόθεσή τους να ψηφίσουν μια τέτοια διάταξη, εφόσον φτάσει στη Βουλή, και να κάνουν λόγο για τους «γνωστούς εσωκομματικούς συντηρητικούς κύκλους», οι οποίοι δεν επιθυμούν να προχωρήσει μια τέτοια ρύθμιση και «παίζουν το παιχνίδι των διαρροών». Από την αξιωματική αντιπολίτευση υποστηρίζουν ότι η συγκεκριμένη ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης διακατέχεται από συντηρητισμό και εκτιμούν ότι δεν θα επιδείξει αποφασιστικότητα στο ζήτημα. Επιπλέον, δεν είναι λίγοι οι βουλευτές οι οποίοι εκτιμούν ότι το ζήτημα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με τον αντίστοιχο τρόπο που είχε αντιμετωπιστεί η ανέγερση τεμένους στον Βοτανικό το 2011. Τότε, οι βουλευτές που επρόκειτο να υπερψηφίσουν τον σχετικό νόμο συνεννοήθηκαν και υπέμειναν το όποιο πολιτικό κόστος, ενώ οι υπόλοιποι, κατά τη διάρκεια της ονομαστικής ψηφοφορίας, απλώς… αποχώρησαν στο εντευκτήριο.

Παρ’ όλη την ακύρωση της DΟMA, εφέτος το καλοκαίρι, μετά την εκδίκαση της υπόθεσης της Γουίντσορ, οι νομοθέτες των Πολιτειών των ΗΠΑ μπορούν ακόμη να καθορίζουν υπό ποιους όρους – νομικούς, κληρονομικούς κτλ. – θα παντρεύονται οι γκέι. Στην Ελλάδα, η διενέργεια πολιτικών γάμων ή και η υιοθεσία παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια αποτελούν ένα ακόμη πιο σκληρό ντιμπέιτ από τη σύναψη συμφώνου συμβίωσης. Ωστόσο, το τελευταίο τείνει να αντιμετωπίζεται – από όλες ανεξαιρέτως τις πλευρές – ως μια χαραμάδα με θέα προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση.

Ζωή Κωνσταντοπούλου

Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι δείκτης πολιτισμού. Αντίστροφα, είναι ένδειξη οπισθοδρόμησης και αναχρονισμού το γεγονός ότι χρειάστηκε να καταδικαστεί η χώρα μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για διακρίσεις σε βάρος των ομόφυλων ζευγαριών, προκειμένου να ανοίξει θεσμικά η συζήτηση της ίσης μεταχείρισης μιας κοινωνικής ομάδας η οποία στη συντριπτική πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών απολαμβάνει την κατοχύρωση του δικαιώματός της να συνάπτει σύμφωνο συμβίωσης ή πολιτικό γάμο και να ρυθμίζει και να καθορίζει τις οικογενειακές, περιουσιακές, συνταξιοδοτικές, κληρονομικές και ασφαλιστικές έννομες σχέσεις με την ίδια ελευθερία που αναγνωρίζεται στα ετερόφυλα ζευγάρια. Η ολοκληρωμένη πρόταση νόμου την οποία καταθέσαμε, για ένα διευρυμένο σύμφωνο συμβίωσης για ετερόφυλα και ομόφυλα ζευγάρια, αποτελεί την ελάχιστη υποχρέωση εγγυητικής και προστατευτικής παρέμβασης της πολιτείας σε ένα κράτος δικαίου, πολύ περισσότερο στη σημερινή συγκυρία, που η ανθρώπινη συνύπαρξη, η ανθρώπινη αλληλεγγύη και η δημιουργία οικογένειας, με το ουσιαστικό και όχι απλώς το τυπικό περιεχόμενό της, συνιστούν μορφή κοινωνικής άμυνας και υπαρξιακής αντίστασης.

Το ΠαΣοΚ, ως κόμμα προοδευτικό, οφείλει να στηρίζει τα δικαιώματα των πολιτών και την ελευθερία της επιλογής τους. Επιπρόσθετα, η πρωτοβουλία του ΠαΣοΚ να καταθέσει τροπολογία για το σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών αποτελεί συμμόρφωση προς τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που ερμηνεύει και εφαρμόζει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η πρωτοβουλία του ΠαΣοΚ πρέπει να στηριχθεί και από τους συναδέλφους των κομμάτων της Αριστεράς, αλλά και της Νέας Δημοκρατίας. Εκτιμώ ότι δεν θα υπάρξει το παραμικρό πρόβλημα όταν οι συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας ενημερωθούν για το ποιες είναι οι δεσμεύσεις και οι υποχρεώσεις που έχει η χώρα μας. Σε ό,τι αφορά τον λόγο του Μητροπολίτη Πειραιά, προσωπικά δεν αναγνωρίζω στις απόψεις του τον Λόγο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά ούτε και τον λόγο ενός φωτισμένου ή συνετού ιεράρχη της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Δυστυχώς, παρακολουθούμε έναν λόγο που υπερασπίζεται τον διαχωρισμό και τον αποκλεισμό των ανθρώπων. Ας είναι, θέλω να ελπίζω ότι η Εκκλησία της Ελλάδας δεν θα υιοθετήσει αυτές τις απόψεις.

Το Σύνταγμα της Ελλάδας προβλέπει ρητά ότι οι Ελληνες είναι ίσοι. Παρά ταύτα, στην πραγματικότητα, επιμένουμε ακόμη και σήμερα να διαχωρίζουμε τους Ελληνες σε πολίτες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας. Το σύμφωνο συμβίωσης προσδίδει τη δυνατότητα της νομιμοποίησης της ανθρώπινης σχέσης, γεννώντας δικαιώματα και έννομες συνέπειες. Η ελληνική άρνηση της επέκτασης αυτού του στοιχειώδους ανθρώπινου δικαιώματος στα ομόφυλα ζευγάρια και ο αποκλεισμός τους συνιστούν όνειδος για μια σύγχρονη κοινωνία. Η πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν είναι παρά η τυπική αφορμή. Η ουσιαστική αιτία, για την οποία η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει τη μεταρρύθμιση αυτή, σχετίζεται με το ποια κοινωνία θέλουμε. Επιθυμούμε να ζούμε σε μια πολιτεία ελεύθερων ανθρώπων ή σε ένα σχήμα συλλογικής καταπίεσης και υποκρισίας; Επιζητούμε τον σεβασμό της αναπόφευκτης ανθρώπινης διαφορετικότητας και των προσωπικών επιλογών ή την άνευ όρων ισοπέδωση ονείρων και ελπίδων; Διεκδικούμε το δικαίωμα στην αγάπη ή την υποχρέωση του μίσους; Προσωπικά, πιστεύω πως η αλήθεια σώζει και ότι η αναγνώριση της πραγματικότητας οφείλει να είναι ο οδηγός μας. Με μετριοπάθεια και σύνεση. Ουδείς δικαιούται να μονοπωλεί την αλληλεγγύη ή την ευαισθησία, όπως και ουδείς δικαιούται να μονοπωλεί τη μετάνοια ή τη σωτηρία. Ας επιφυλάσσουμε για τον γείτονα, τον γνωστό, τον συμπολίτη την ίδια συμπεριφορά με την οποία θα θέλαμε να αντιμετωπίζονται οι φίλοι μας, τα αδέλφια μας και τα παιδιά μας.

Από το 2008, όταν πρωτοήλθε το θέμα στη Βουλή, είχα δηλώσει κατηγορηματικά στην αρμόδια επιτροπή ότι η Ελλάδα πρέπει οπωσδήποτε να προχωρήσει στην αναγνώριση των νομικών, φορολογικών, συνταξιοδοτικών και κληρονομικών δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων. Θεωρώ ότι δεν πρέπει να καθυστερούμε με διάφορες φοβικές, για δήθεν πολιτικό κόστος, δικαιολογίες, δεδομένου ότι αυτό το θέμα αφορά αποκλειστικά τη σχέση του πολίτη με το κράτος. Οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι η σύναψη συμφώνου συμβίωσης μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών είναι διαφορετικό ζήτημα από τον γάμο ή από την υιοθεσία παιδιών. Θεωρώ ότι η Εκκλησία δεν έχει λόγο σκληρής στάσης στο συγκεκριμένο θέμα, επειδή, π.χ., μια συμβολαιογραφική πράξη δεν εμπίπτει στον πυρήνα της θρησκείας και των κανόνων της. Δηλώνω κατηγορηματικά ότι είμαι χριστιανή ορθόδοξη από πεποίθηση και από επιλογή. Θεωρώ ότι υπάρχει ζήτημα ενημέρωσης για το θέμα των πολιτών και των βουλευτών.

Είναι θέμα ισονομίας και Δημοκρατίας να μη δημιουργούμε πολίτες δύο κατηγοριών. Το ισχύον σύμφωνο είναι πολύ περιορισμένο και για τα ετερόφυλα ζευγάρια. Πρέπει να θεσπιστεί, λοιπόν, ένα διευρυμένο σύμφωνο συμβίωσης με ασφαλιστικά, φορολογικά, κληρονομικά και εργασιακά δικαιώματα, τόσο για τα ετερόφυλα όσο και για τα ομόφυλα ζευγάρια, γι’ αυτό και καταθέσαμε σχετικό σχέδιο νόμου. Στην περίοδο της κρίσης μια τέτοια νομοθεσία σηματοδοτεί ένα «άνοιγμα»: δίνει το μήνυμα στους πολίτες ότι τα δικαιώματά τους δεν συρρικνώνονται συνέχεια και σταθερά. Υπάρχει, άλλωστε, και η πρόσφατη καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, επειδή αποκλείουμε τα ομόφυλα ζευγάρια από το σύμφωνο συμβίωσης και το δικαίωμα στην οικογενειακή ζωή. Επίσης, ως ΣΥΡΙΖΑ είμαστε υπέρ και του πολιτικού γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια και έχουμε δεσμευτεί να τον θεσμοθετήσουμε ως κυβέρνηση.

Οι θεσμοί πρέπει να ακολουθούν και να ενσωματώνουν όσα η κοινωνία θεωρεί δεδομένα και εφαρμόζει στην πράξη. Εκτός αυτού, στο ζήτημα του συμφώνου συμβίωσης μεταξύ ομοφύλων υπάρχει και η δέσμευση, τυπική αλλά και ουσιαστική, συμπόρευσης με τα όσα ισχύουν στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ολα αυτά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επηρεάζουν τις σχέσεις του πολίτη με τα θρησκευτικά δόγματα, αλλά το αυτονόητο των ανθρώπινων σχέσεων και επιλογών.

Πιστεύω ότι το κράτος πρέπει να προχωρήσει σε όλα τα μέτρα που χρειάζονται προκειμένου να μην υπάρχουν πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Η επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια έχει να κάνει με την ισότιμη μεταχείριση των πολιτών, είναι εκ των ων ουκ άνευ για τη Δημοκρατία. Δεν υπάρχουν λιγότερο ίσοι πολίτες από τους υπολοίπους.

Το σύμφωνο συμβίωσης όπως ισχύει στην Ελλάδα –με εξαίρεση των ομόφυλων ζευγαριών –συνιστά χαρακτηριστική περίπτωση διάκρισης απέναντι στους πολίτες. Και η διάκριση αυτή δεν αφορά μόνο τα ομόφυλα ζευγάρια και τη LGTB κοινότητα, αλλά όλους τους πολίτες που θέλουμε να ζούμε σε μια χώρα που αναγνωρίζει και σέβεται τα δικαιώματα όλων. Σε μια χώρα όπου η Εκκλησία δεν είναι ρυθμιστής των αποφάσεων της πολιτείας, που δεν εκβιάζει τους πολιτικούς να ψηφίσουν σύμφωνα με τα δικά της πιστεύω. Μήπως, εξάλλου, αυτοί οι πολίτες, αυτοί που έχουν διαφορετικό από τον κυρίαρχο σεξουαλικό προσανατολισμό, δεν πληρώνουν φόρους και δεν έχουν υποχρεώσεις; Τι απαντούν σε αυτό οι κυβερνητικοί βουλευτές που προβάλλουν αντιρρήσεις για την υπερψήφιση της ένταξης των ομόφυλων στις διατάξεις του συμφώνου συμβίωσης; Τι απαντούν στην καταδίκη της χώρας μας από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου;

Οι ερωτικοί σύντροφοι που αποφασίζουν να συνδέσουν τη ζωή τους συμβιώνοντας, μέσω θρησκευτικού ή πολιτικού γάμου, ή συμφώνου συμβίωσης, είναι νομικά και ηθικά αυτονόητο ότι πρέπει να χαίρουν των ίδιων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων προς την πολιτεία και το θρήσκευμά τους (αν έχουν), είτε είναι ομόφυλοι είτε ετερόφυλοι. Οι εκπρόσωποι της πολιτείας και οι πολίτες θα έπρεπε να χαιρετίζουν ως σύμμαχο όποιο ζευγάρι συνδέεται με βάθος αισθημάτων και ισορροπία σχέσης τέτοια που το καθιστά ικανό να αντιταχθεί στη λαίλαπα της ευκολίας και του εγωκεντρισμού που πλασαρίστηκε ως όραμα της εποχής μας. Και οι εκπρόσωποι του Θεού θα πρέπει να ξαναδιαβάσουν τη Βίβλο με πνευματική ανοιχτωσιά και να αγκαλιάσουν όποιους ανθρώπους από αγάπη επιθυμούν να ενώσουν τη ζωή τους. Αν ο θεός οποιασδήποτε θρησκείας είναι αντίθετος σε αυτή την αγάπη, να βγει να το πει ο ίδιος.

Η πρόσφατη καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ήταν μια αναμενόμενη εξέλιξη, με την έννοια ότι η μη πρόβλεψη για ζευγάρια του ιδίου φύλου θα οδηγούσε σε καταδίκη, όπως από την πρώτη στιγμή είχε διατυπωθεί. Η χώρα μας συνειδητά επέλεξε να νομοθετήσει με έναν τρόπο που να μειώνει τις όποιες εσωτερικές αντιδράσεις και να πάρει το ρίσκο μιας καταδίκης. Με αφορμή το ζήτημα του συμφώνου συμβίωσης, το τελευταίο διάστημα επανέρχονται στην επιφάνεια παραδοσιακές παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας.

Είμαι υπέρμαχος της αγάπης, της πίστης, της αφοσίωσης, της αλήθειας. Θεωρώ επιεικώς αντιπροοδευτική ακόμη και την όποια αμφισβήτηση του δικαιώματος της ένωσης μεταξύ ανθρώπων που το επιθυμούν. Οποιαδήποτε επιπλέον συζήτηση για το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελεί διάκριση που κανένας πραγματικά πολιτισμένος άνθρωπος δεν θα έπρεπε να κάνει. Μια είναι η αλήθεια και αυτή θα έπρεπε να ορίζει τις ζωές μας ανεξαρτήτως φύλου: Οι άνθρωποι επιβάλλεται να είναι όλοι ίσοι και υπερήφανοι απέναντι στην αγάπη.

Δεν θα σας εκπλήξω αν σας πω ότι είμαι υπέρ της επέκτασης της ισχύος του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια. Πρόκειται για ένα μέτρο περιφρούρησης της επιθυμίας και των ατομικών δικαιωμάτων, καθώς και για μια στοιχειώδη κατοχύρωση των τελευταίων, η οποία θα άξιζε να είναι αυτονόητη.

Θεωρώ αδιανόητο στην εποχή μας το Δίκαιο να εμποδίζει οποιονδήποτε να επιλέγει τον σύντροφο που επιθυμεί και να διαμορφώνει μαζί του την κοινή ζωή τους. Αυτό ακριβώς κατοχυρώνει η απόφαση του Δικαστηρίου του Στρασβούργου, την οποία πετύχαμε με σκληρή αντιδικία. Διότι η ευρωπαϊκή έννομη τάξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου απαγορεύει κάθε διάκριση στην οικογενειακή ζωή με κριτήριο τον σεξουαλικό προσανατολισμό των προσώπων. Αλίμονο στη σημερινή Ελλάδα αν δεν το αποδεχθεί επισήμως, τροποποιώντας τον νόμο για το σύμφωνο συμβίωσης, χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2013