Στο ραντεβού με τις «Βλαβερές συνέπειες του καπνού» δεν κατάφερα να πάω ποτέ. Κάτι προέκυψε την τελευταία στιγμή και αναγκάστηκα να ματαιώσω την προγραμματισμένη συνάντησή μου με το μονόπρακτο του Άντον Τσέχωφ. Με τον «Τρυποκάρυδο», όμως, όλα πήγαν μια χαρά: «Καλησπέρα. Έχω ένα ραντεβού με τον “Τρυποκάρυδο” του Τομ Ρόμπινς» είπα απευθυνόμενη σε μια παρέα τριών-τεσσάρων κοριτσιών, στις 2.30 το μεσημέρι της περασμένης Δευτέρας, έχοντας μόλις περάσει το κατώφλι της Εθνικής Βιβλιοθήκης. «Εγώ είμαι αυτός. Πάμε!» απάντησε η Παναγιώτα Μπιμπλή και προπορεύτηκε, για να την ακολουθήσω. Διασχίσαμε το αναγνωστήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης σαν να βρισκόμαστε σε καλοδουλεμένο θεατρικό σκηνικό και καθίσαμε σε δυο καρέκλες στο βάθος, τυχαία πλάι σε μια στοίβα εφημερίδες.

«Γεια, είμαι ο “Τρυποκάρυδος” του Τομ Ρόμπινς, σε μετάφραση στα ελληνικά από τον Ντίνο Γαρουφαλιά» είπε η Παναγιώτα και, μεταξύ άλλων, πρόσθεσε: «Συνηθίζω να ξεκινώ από την αρχή. Αν δεν έχεις κάποιο πρόβλημα με αυτό, μπορούμε να ξεκινήσουμε». Της έγνεψα καταφατικά, και εκείνη άρχισε να μου αφηγείται για τα επόμενα περίπου τριάντα λεπτά (τα οποία τελικά αποδείχτηκαν λίγα για να καταφέρω να ακούσω το τέλος) την «απίθανη ιστορία αγάπης» του Ρόμπινς.

Ο λόγος γίνεται για το έργο υπό τον τίτλο «Time has fallen asleep in the afternoon sunshine» που παρουσιάζεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη, στο πλαίσιο του φετινού MIR Festival. Εμπνευσμένο από το βιβλίο επιστημονικής φαντασίας «Fahrenheit 451», το πολυταξιδεμένο έργο της Μέττε Έντβαρντσεν έφτασε και στην Αθήνα: Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες έχουν αποστηθίσει από ένα βιβλίο της επιλογής τους με σκοπό να το «συστήνουν» σε έναν θεατή τη φορά, ο οποίος μπορεί να παρέμβει συνομιλώντας με το «βιβλίο».

«Ήσουν ο δεύτερος “αναγνώστης” μου. Αυτό που μου αρέσει πιο πολύ από όλα είναι ότι ενώ αρχικά ο θεατής δίνει σημασία στον ηθοποιό σαν άνθρωπο, σιγά σιγά ακολουθεί την ιστορία, ασχολείται με το περιεχόμενο του βιβλίου και αντιδρά» θα μου πει εκ των υστέρων η Παναγιώτα Μπιμπλή – θυμίζοντάς μου ότι έπαυα να προσέχω τα μεγάλα σκουλαρίκια της και το πέτσινο κολιέ στον λαιμό της όσο η ιστορία του «Τρυποκάρυδου» με απορροφούσε, σε μια αφήγηση που επιβεβαίωνε αυτό που η ίδια η Έντβαρντσεν έχει γράψει για τη σύλληψη του έργου της: «Το να μαθαίνεις το βιβλίο απ’ έξω είναι μια συνεχής διαδικασία μνήμης και λήθης».

Το MIR Festival, το οποίο γίνεται ανά δύο χρόνια από το 2008, «διερευνά, με τα μέσα που διαθέτει, εκείνο το ακαθόριστο σημείο συνάντησης των τεχνών, στο οποίο γεννιούνται νέα πράγματα» λέει η Χριστιάνα Γαλανοπούλου, ιστορικός τέχνης και καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ και σημειώνει ότι τo MIR καταφέρνει να συμβεί μόνο «με την υποστήριξη ξένων ινστιτούτων και των ίδιων των καλλιτεχνών, οι οποίοι θέλουν πολύ να είναι στην Αθήνα και να συμμετέχουν στο φεστιβάλ. Πολλοί καλλιτέχνες μού είπαν ότι αυτή τη στιγμή πρέπει να δώσουμε το “παρών” στην Αθήνα».

Σήμερα είναι επίσης η τελευταία ημέρα παρουσίασης του ιδιότυπου και του δημοφιλούς έργου «Symphony of a missing room» στο Μουσείο της Ακρόπολης, ενώ τις προηγούμενες ημέρες το MIR Festival περιελάμβανε, μεταξύ άλλων, αφιέρωμα στον Ρέι Μπράντμπερι και στην ταινία «Fahrenheit 451» του Φρανσουά Τρυφώ. Και σε περίπτωση που το εκλάβετε ως μήνυμα για «τη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς», η Χριστιάνα Γαλανοπούλου θα παρέμβει: «Πρόκειται για τη διατήρηση της πολιτισμένης ταυτότητας του ανθρώπου. Αυτή τη στιγμή σε όλη την Ευρώπη υπάρχουν κρούσματα βίας και μια λαίλαπα που παίρνει μαζί της την πολιτισμένη ταυτότητα της Ευρώπης, δηλαδή το ουμανιστικό της πρόσωπο. Βλέπουμε θηριωδίες – όχι μόνο από την πλευρά ακραίων στοιχείων, αλλά εκ μέρους όποιου έχει τη δύναμη να τις κάνει. Και η Ευρώπη, που ήταν το καταφύγιο των πολιτισμένων ανθρώπων, αυτή τη στιγμή είναι, ξαφνικά, ένα μέρος όπου νιώθεις σχεδόν ανασφαλής».

*Το MIR Festival τελειώνει σήμερα και η είσοδος είναι ελεύθερη.