Φήμες τον ήθελαν νεκρό. Στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο για το οικονομικό σκάνδαλο του Παντείου που ολοκληρώθηκε στις 25 Ιουνίου 2012, ειπώθηκε ότι ο άλλοτε γνωστός γκαλερίστας Γιάννης Κρεωνίδης «έχει πεθάνει». Υπενθυμίζουμε ότι ο Κρεωνίδης συνδεόταν φιλικά με τον τέως προϊστάμενο της γραμματείας του Παντείου Τάσο Κουτσοδημητρόπουλο. Ο Κουτσοδημητρόπουλος, που έχει αναφερθεί ως «συνιδιοκτήτης της γκαλερί», σήμερα εκτίει κάθειρξη 31 ετών. Μετά την αποκάλυψη, στην έρευνα υπό τον τίτλο «Τι έγινε στο Πάντειο;» που δημοσιεύτηκε στο BHmagazino στις 22 Ιουλίου, ότι ο Γιάννης Κρεωνίδης ζει και κατοικεί στη Βόρεια Ελλάδα, οι αντιδράσεις ποικίλλουν. Συνάδελφοι δημοσιογράφοι έσπευσαν να ρωτήσουν «αν είναι σίγουρα εκείνος, διότι τόσα χρόνια λεγόταν ότι είναι νεκρός». Και συνήγοροι καταδικασθέντων για το πολύκροτο οικονομικό σκάνδαλο του Παντείου εξέφρασαν την επιθυμία να επικοινωνήσουν μαζί του.

Ο 74χρονος Γιάννης Κρεωνίδης, ο οποίος έχει πια αποσυρθεί από τον χώρο της τέχνης και τα τελευταία χρόνια ζει μια μάλλον ήρεμη ζωή σε χωριό της Βόρειας Ελλάδας, διαβεβαιώνει ότι ζει (!) και επιμένει ότι δεν έχει κάτι να πει, διότι δεν έχει καμιά σχέση με το Πάντειο. Το όνομα του Γιάννη Κρεωνίδη, όπως και η ιστορία της (βραχύβιας) γκαλερί του, είναι πολύ γνωστό στους λεγόμενους «παλιούς καλλιτεχνικούς κύκλους» της Αθήνας.

«Την ξέραμε στην Πλάκα. Νίκης και Υπερείδου. Τώρα μετακόμισε στο Κολωνάκι. Απέκτησε μεγαλύτερο χώρο, άλλους στόχους και υψηλές προδιαγραφές. Ο λόγος για την Γκαλερί Κρεωνίδης, που ανοίγει τις πόρτες της σήμερα Πέμπτη για το φιλότεχνο κοινό, φιλοξενώντας έργα των ζωγράφων Καρά, Μυταρά και του γλύπτη Θόδωρου, σε μια έκθεση με τίτλο “Κοινά Τοπία – Ουτοπία / Τρεις δεκαετίες – τρεις περιπτώσεις”» γράφει η Πέγκυ Κουνελάκη στον «Ταχυδρόμο» στις 8 Φεβρουαρίου 1990. Την επομένη, στην εφημερίδα «Τα Νέα» δημοσιεύεται σχετικό ρεπορτάζ της Χριστιάνας Σταματέλου με τίτλο «“Ολη η Αθήνα” στο Κολωνάκι…»: «Τι μπορεί να σημαίνει η σύμπτωση εγκαινίων (άλλως βερνισάζ) μιας έκθεσης αναδρομικής δουλειάς τριών επώνυμων και ιδιαίτερα καταξιωμένων καλλιτεχνών, σε έναν νέο χώρο ο οποίος βρίσκεται στην καρδιά της Αθήνας, δηλαδή στο Κολωνάκι;» ξεκινά το κείμενό της η Σταματέλου, για να συνεχίσει:

«Μα θέλει και ρώτημα! Συνωστισμός, πατείς με πατώ σε και κυρίως ομαδική έως μαζική προσέλευση όλων εκείνων, που είναι ή αυτοχαρακτηρίζονται, ως φιλότεχνοι, κοσμικοί και γενικώς άτομα “που ζουν τη ζωή αυτής της πόλης”». Οταν η Γκαλερί Κρεωνίδης άνοιξε τις πόρτες της, στην οδό Κανάρη 24, στην πλατεία Κολωνακίου, ήταν όλοι εκεί: καλλιτέχνες, πολιτικοί και μόνιμοι θαμώνες των απανταχού «κοσμικών» εκδηλώσεων. «Συνωστισμός στην γκαλερί, γούνες, αρώματα και εκλεκτοί μεζέδες. Ποιοι πρόσεξαν τα έργα; Οι φιλότεχνοι…» γράφει μάλιστα το ίδιο δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα».

H ιστορία της Γκαλερί Κρεωνίδη

Κάπως έτσι, ένας φέρελπις γκαλερίστας, ο Γιάννης Κρεωνίδης, συστηνόταν στο «καλό» αθηναϊκό κοινό – ή τουλάχιστον σε όσους δεν τύχαινε να τον γνωρίζουν από τη θητεία του στον πιο «περιφερειακό» χώρο τέχνης που διατηρούσε τα προηγούμενα χρόνια, σε νεοκλασικό αρχοντικό της οδού Υπερείδου στην Πλάκα. Το ντεμπούτο «μιας από τις μεγαλύτερες γκαλερί» στο κέντρο της Αθήνας ήταν ηχηρό. Και η συνέχεια ανάλογη. Μόλις έναν χρόνο αργότερα, χαρακτηριστική είναι μια δημοσίευση, και πάλι στον «Ταχυδρόμο»:

«Ποιος σας είπε ότι τα εγκαίνια μιας έκθεσης δεν αποτελούν πλέον μέγα κοσμικό γεγονός; Τόσο μεγάλο δηλαδή, που ούτε από συμπλοκές πτοούνται οι καλεσμένοι σε αυτά, ούτε από πυρπολήσεις, ούτε από δακρυγόνα. Την Πέμπτη του μεγάλου κακού έγιναν τα εγκαίνια στην Γκαλερί Κρεωνίδης της έκθεσης “Ηρωες – Αντιήρωες”, στην οποία συμμετέχουν τρεις ιταλοί καλλιτέχνες και ένας Ελληνας. Και όμως, η κοσμικοκαλλιτεχνική Αθήνα αψήφησε τις ταραχές και έσπευσε». Η «Πέμπτη του μεγάλου κακού» ήταν η ημέρα της τραγωδίας στο κατάστημα «Κ. Μαρούσης», μία ημέρα μετά τη δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα.

Τα δημοσιεύματα της εποχής συμφωνούν με την άποψη του Τάκη Μαυρωτά, διευθυντή εικαστικού προγράμματος στο Ιδρυμα Θεοχαράκη, ο οποίος σήμερα, μιλώντας στο BHmagazino, ανακαλεί: «Ο Γιάννης Κρεωνίδης, ένας άνθρωπος πολύ ευγενικός, αγαπούσε την τέχνη και σκοπός του ήταν η προβολή και η προώθηση της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Αγαπούσε πολύ τους εκφραστές της αποκαλούμενης “γενιάς του ’30” και, στη συνέχεια, της “γενιάς του ’60”. Ο χώρος της γκαλερί ήταν εντυπωσιακός, αρχιτεκτονικά σύγχρονος και μινιμαλιστικός, πάρα πολύ κατάλληλος για την προβολή και την προώθηση έργων σύγχρονης τέχνης. Η Γκαλερί Κρεωνίδης είχε κάνει πολύ σοβαρή δουλειά και είχε αγκαλιαστεί από καλλιτέχνες, συλλέκτες και ΜΜΕ».

Τέχνη και ferrari στο Κολωνάκι

Το υπόγειο 380 τ.μ. της οδού Κανάρη, με τα δύο επίπεδα και τον κήπο, τον εντυπωσιακό χώρο όπου ενίοτε φιλοξενούνταν εκθέματα, ήταν για την εποχή πρωτοποριακό. Ανάλογο «μιας πολλά υποσχόμενης γκαλερί», όπως λένε άνθρωποι της τέχνης, «για την οποία φανταζόταν κανείς ότι θα έχει μακροζωία». Φευ όμως, δέκα χρόνια αργότερα, η Γκαλερί Κρεωνίδης έκλεισε για πάντα την πόρτα της στο φιλότεχνο κοινό της Αθήνας. Αιφνίδια και σιωπηλά. Χωρίς ανακοινώσεις, χωρίς εξηγήσεις. Αργότερα, σύμφωνα με ορισμένες πηγές, ο Κρεωνίδης πέρασε για ένα διάστημα από (οικογενειακή) γκαλερί στη Θεσσαλονίκη προκειμένου να συνδράμει εκεί. Ελάχιστοι γνωρίζουν, πάντως, τον λόγο για τον οποίο δεν μακροημέρευσε ο χώρος τέχνης του Γιάννη Κρεωνίδη στην Αθήνα. Εξάλλου, και ο ίδιος είχε πει, πριν από μερικές ημέρες, στο BHmagazino ότι «είχα δουλέψει 33 χρόνια, κουράστηκα πια».

Το λουκέτο της Γκαλερί Κρεωνίδης συμπίπτει χρονικά με τις έρευνες των (οικονομικών) Αρχών για την υπόθεση του σκανδάλου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο: Ο Γιάννης Κρεωνίδης το διέψευσε στο BHmagazino, αλλά ο Τάσος Κουτσοδημητρόπουλος, τέως προϊστάμενος της γραμματείας του Παντείου (κατά κόσμον «κύριος Ferrari») και βασικός κατηγορούμενος στην υπόθεση, ήταν, όπως και ο ίδιος έχει δηλώσει ενώπιον της Δικαιοσύνης, ο «αφανής εταίρος» της γκαλερί. Το όνομα του Γιάννη Κρεωνίδη ακούγεται μάλιστα στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο για την υπόθεση του Παντείου – όπου ο Κρεωνίδης αναφέρεται άλλοτε ως άτυπος συνέταιρος του Κουτσοδημητρόπουλου και άλλοτε ως παραλήπτης πολυτελών αντικειμένων που φαίνεται ότι αγόραζε το Πάντειο. Ο ίδιος δεν καλείται ποτέ από τις δικαστικές Αρχές, ούτε όταν το ζητεί ο Ευθύμης Ναυρίδης, δικηγόρος του Τάσου Κουτσοδημητρόπουλου. Και αργότερα, αρχίζει να φημολογείται ότι ο Γιάννης Κρεωνίδης έχει πεθάνει. «Δεν θυμάμαι από πού πληροφορήθηκα, ποιος μου είπε, ότι ο Γιάννης Κρεωνίδης έχει πεθάνει» εξηγεί σήμερα ο δικηγόρος Ευθύμης Ναυρίδης. «Από εμένα ειπώθηκε κάποια στιγμή στο δικαστήριο ότι έχει πεθάνει. Το ανέφερα κάποια στιγμή εντελώς συμπτωματικά στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο, αλλά δεν είχε πλέον καμία σημασία».
Στο πρόσφατο δημοσίευμα του ΒΗmagazino με τίτλο «Τι έγινε στο Πάντειο;» ο Γιάννης Κρεωνίδης μάς μίλησε στο τηλέφωνο, προφανώς διαψεύδοντας τις φήμες για τον θάνατό του. Στη συνέχεια διέψευσε και τη συμμετοχή του Κουτσοδημητρόπουλου στην γκαλερί λέγοντας πως «καμία σχέση δεν είχαμε. Φίλοι ήμασταν για ένα διάστημα». Αλλά ο Ευθύμης Ναυρίδης σχολιάζει ότι μάλλον από «κεκτημένη ταχύτητα» ο Γιάννης Κρεωνίδης διαψεύδει ότι ο Κουτσοδημητρόπουλος υπήρξε συνεργάτης του στην γκαλερί.

Ελληνας εικαστικός, που υπήρξε στενός συνεργάτης του Κρεωνίδη, μιλώντας στο ΒΗmagazino, λέει την ιστορία με τον δικό του τρόπο. «Ο Κρεωνίδης συνεργάστηκε στην γκαλερί με κάποιον νέο (σ.σ.: εννοεί τον Τάσο Κουτσοδημητρόπουλο) ο οποίος είχε κατά κάποιον τρόπο αναλάβει την οικονομική διαχείριση της γκαλερί. Και ασφαλώς γίνονταν πωλήσεις έργων τέχνης, αλλά έχω την εντύπωση ότι για τα έξοδα που είχε η γκαλερί είχαν προστεθεί και χρήματα από τους δύο εταίρους. Νομίζω ότι ο Γιάννης αναγκάστηκε να κλείσει την γκαλερί από τη στιγμή που χάλασε η συνεργασία τους».