Λαϊκή αμεσότητα

Οι πιο πολλοί αργήσαµε να ανακαλύψουµε τη Φωτεινή Βελεσιώτου. Χάρη στις «Μέλισσες», ένα τραγούδι το οποίο δεν λείπει πλέον από κανένα έντεχνο µουσικό πρόγραµµα που σέβεται τον εαυτό του, ξεχώρισε η φωνή της και άλλαξε η ζωή της. «Ηµουν γενικώς άνθρωπος που δεν έβγαινα στις τηλεοράσεις και σπανίως µε καλούσαν στα ραδιόφωνα –συνήθως µάλιστα φίλοι. Με έβγαλε λίγο από την ησυχία µου όλη αυτή η ιστορία. Εκανα άλλη ζωή, ήµουν δασκάλα σε σχολείο, και ξαφνικά µού ήρθαν πράγµατα που ούτε να τα σκεφτώ δεν µπορούσα, πόσω µάλλον να τα προβλέψω, δηλαδή ανατράπηκε τελείως η ζωή µου. Εντάξει, δεν µπορώ να πω ότι δεν µου αρέσει να τραγουδάω, µου αρέσει. Πολύ. Και µόνο όµως αυτό, ότι πρέπει να είσαι επί ποδός, µε µια βαλίτσα στο χέρι, ενώ είναι ενδιαφέρον, είναι και άκρως κουραστικό. Και δεν είµαι και µικρούλα. Είναι κι αυτό. Πού το βάζεις; Κοντεύω τα 57» εξηγεί.

Αµεση και αυθεντική, η «όψιµη» επαγγελµατίας τραγουδίστρια αποδεικνύει µε την περίπτωσή της ότι το καλό δεν χάνεται. Διότι αν οι ερµηνείες της ήταν πίνακες ζωγραφικής, θα ήταν από εκείνους µε τις περίτεχνες φωτοσκιάσεις. Ακόµη και όταν µιλάει, χρωµατίζει κάθε λέξη µε διαφορετικό νόηµα, αλλά όταν τραγουδάει, αυτή η ικανότητά της παίρνει άλλη διάσταση. Ακούστε, για παράδειγµα, την «Κική που λησµονάς» από τον πρόσφατο δίσκο της, στον οποίο τη σύνθεση έχει κάνει ο Μίνως Μάτσας και τους στίχους έχει γράψει η Ελένη Φωτάκη. Ενα τραγούδι φαντασιακής εκδίκησης είναι, και ενώ στο «πάρ’ τη µάγκα, σ’ άρεσε; Φάε χώµα να πονάς» υπάρχει όλη η σκληρότητα αυτού που έχει αδικηθεί, στον επόµενο στίχο («και να λες, σε βάρεσε η Κική που λησµονάς») υπάρχει τρυφερότητα, συµπόνια προς αυτόν που δέχεται το χτύπηµα, ακόµη και µια αίσθηση ενοχής.

Το άλµπουµ «Είδα του τρελού τα κλάµατα» είναι ένας ολοκληρωµένος, συµπαγής και εµπνευσµένος, κύκλος τραγουδιών, από αυτούς που δεν κυκλοφορούν συχνά στις µέρες µας. Η περιοδεία της που βρίσκεται εν εξελίξει (και η µεγάλη συναυλία που θα δώσει στην Τεχνόπολη στις 2 Σεπτεµβρίου) δεν βασίζεται τόσο πολύ στον δίσκο. Περιλαµβάνει «λαϊκά, ρεµπέτικα και κάποια επιλεγµένα τραγούδια από την πορεία µου, διαλεγµένα βέβαια από τα χιλιάδες ελληνικά τραγούδια που αξίζουν να ακούγονται». Θα νόµιζε κανείς ότι γεννήθηκε σε σπίτι όπου το ραδιόφωνο έπαιζε συνεχώς λαϊκά, όµως «όχι, και είναι περίεργο αυτό µε εµένα. Τα ακούσµατά µου ως τα 18 ήταν µόνο βυζαντινή, λόγω του πατέρα µου που ήταν της εκκλησίας, και κλασική µουσική, µόνο αυτά ακούγαµε στο σπίτι. Μετά που πήγα να σπουδάσω, ανακάλυψα τα ρεµπέτικα και τα λαϊκά και κόλλησα, γι’ αυτό και τα λέω ως τώρα».

Από τη δεκαετία του ’80 τραγουδούσε ερασιτεχνικά στη Θεσσαλονίκη. Δασκάλα τότε, την περισσευούµενη ενέργειά της τη διοχέτευε σε πολιτικές οµάδες, σε πολιτιστικούς συλλόγους και σε ασχολίες που είχαν να κάνουν µε τη φύση. «Δούλεψα 24 χρόνια στην εκπαίδευση, βγήκα στη σύνταξη το 2004 µε µειωµένη γιατί είχα ανήλικα παιδιά. Εισέπραξα και τα καλά και τα άσχηµά της. Τα άσχηµα είναι αυτά που σου έρχονται από επάνω, τα καλά είναι αυτά που ζεις µε τα παιδιά καθηµερινά, από τα υπουργεία και τους προϊσταµένους δεν περιµένεις άσπρη µέρα να δεις, και πρόταση να κάνεις, τη ρίχνουν στο καλάθι των αχρήστων. Για µένα, όµως, σε εκείνη τη δουλειά δεν υπήρχε ρολόι, δεν καταλάβαινα πώς περνούσε η ώρα. Και γενικώς το προσέχω το ρολόι, είµαι συνεπέστατη στα ραντεβού µου».

Στην Τεχνόπολη θα έχει µαζί της στη σκηνή πολλούς (και εκλεκτούς) καλεσµένους. Κατ’ αρχάς τον Μ. Μάτσα, «ο Μίνως είναι τόσο ιδιαίτερος συνθέτης, τόσο απαιτητικός –πέραν του ότι είναι πια αγαπηµένος φίλος. Νοµίζω πως έµαθα ένα σωρό πράγµατα δισκογραφώντας µαζί του. Ολοι τους όµως είναι εξόχως σηµαντικοί άνθρωποι, για µένα είναι τιµή που έρχονται να µε συνοδεύσουν». Θα είναι εκεί ο Παντελής Θαλασσινός, η Λιζέτα Καληµέρη, ο Μανώλης Μητσιάς, η Γιώτα Νέγκα, ο Μίλτος Πασχαλίδης και ο Σταύρος Σιόλας (µε τον οποίο έχουν τραγουδήσει τη µεγάλη ραδιοφωνική επιτυχία «Διόδια»), αλλά και ο Ευγένιος Δερµιτάσογλου: «Φίλος µου 25 χρόνια, πρόσφατα γίναµε και κουµπάροι –τον πάντρεψα. Δεν είναι όµως η κουµπαριά, είναι η αγάπη που µας δένει». Αυτό το τελευταίο όνοµα ίσως να µην το γνωρίζετε, όµως έχει γράψει το υπέροχο τραγούδι «Γυάλινη χαρά» που έχει ερµηνεύσει η Βελεσιώτου.

Με πολλούς ακόµη θα χαιρόταν να συνεργαστεί κάποια στιγµή. «Θαυµάζω τον Σωκράτη Μάλαµα, τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, τον Βαγγέλη Κορακάκη, είναι πολλοί, κάποιους θα αδικήσω, έχουµε τόσους ταλαντούχους καλλιτέχνες. Και νοµίζω τώρα µε την κρίση θα βγουν πολύ ωραία πράγµατα γιατί, ξέρεις, όταν νιώθεις, φαινοµενικά έστω, ευτυχής, δεν έχεις κίνητρο να γράψεις. Στα ζόρια γράφονται τα τραγούδια τα καλά, όταν υπάρχουν ζόρια είτε προσωπικά, είτε κοινωνικά, είτε πολιτικά, Ετσι νοµίζω δηλαδή». Η ίδια δεν φαίνεται να πτοείται από τα ζόρια. «Είµαι από τη φύση µου αισιόδοξος άνθρωπος. Θα έπρεπε να είµαστε πιο προετοιµασµένοι για την ταπείνωση που δεχτήκαµε. Παρασυρθήκαµε από το ’81 και µετά. Ολοι µας γίναµε περισσότερο καταναλωτές. Νοµίζω πως θα βγούµε ίσως από αυτή την ιστορία καλύτεροι άνθρωποι, πιο φιλικοί, θα µπορούµε να µοιραζόµαστε πιο πολλά. Τον εξευτελισµό, όµως, του παππού, που θα έρχονται τα Χριστούγεννα και δεν θα µπορεί να πάρει ένα δώρο στο εγγονάκι του, δεν µπορώ να τον δεχτώ. Και αισθάνοµαι πως και στη γενιά των παιδιών µου υψώνεται µπροστά ένας τοίχος.

Πιστεύω όµως αυτό που λένε: η ισχύς εν τη ενώσει. Μόνο πολλοί µαζί µπορούµε να κάνουµε κάτι. Ούτε η Ελλάδα µόνη της µπορεί να ορθώσει ανάστηµα. Πρέπει να ξεσηκωθούν και οι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί που έχουν τα ίδια προβλήµατα µε εµάς. Xρειαζόµαστε ένα πανευρωπαϊκό κίνηµα». Οσο για το τι της δίνει ελπίδα: «Θα επαναλάβω κάτι που σκέφτηκα την ηµέρα που γινόταν το µεγάλο συλλαλητήριο στο Σύνταγµα υπέρ του «Οχι». O Μπαγιαντέρας έγραψε το «Ζούσα µοναχός χωρίς αγάπη», έναν ύµνο στον έρωτα, το 1942, µέσα στην Κατοχή. Γύρω οι άνθρωποι πέθαιναν από ασιτία κι αυτός ερωτεύτηκε. Και δεν είναι ο µόνος, αυτός απλώς το αποτύπωσε. Ε δεν είναι καταπληκτικό αυτό;».

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 23 Αυγούστου 2015