Παύλος Χαϊκάλης: Υπουργός γέλιου

«Θα ήθελα πάρα πολύ να τρυπώσω κάπου και να παρακολουθήσω τις συναντήσεις του Παύλου Χαϊκάλη με την τρόικα» εξομολογείται πρώην σύμβουλος υπουργού, ο οποίος έχει συμμετάσχει σε πολλές «σκληρές» συσκέψεις με τους εκπροσώπους των δανειστών. Η αλήθεια είναι ότι ακόμη δεν είναι γνωστό αν η τρόικα θα συναντά τον, μετά τον ανασχηματισμό, υφυπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων ή απευθείας τον υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γιώργο Κατρούγκαλο. Οπως επίσης ουδείς γνωρίζει ακόμη τις ακριβείς αρμοδιότητες της νεοεισαχθείσας κυβερνητικής θέσης του υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων, την οποία κατέλαβε ο Παύλος Χαϊκάλης.

Ωστόσο, μόνο ο συμβολισμός τού ότι ο γνωστός ηθοποιός τοποθετείται σε ανώτατη θέση, με ένα τόσο νευραλγικό αντικείμενο, ήταν αρκετός προκειμένου το Διαδίκτυο να πάρει φωτιά και να γεμίσει με βίντεο των τηλεοπτικών ρόλων του, που πλέον απέκτησαν νέο σημαινόμενο. Ποιος είναι όμως ο 55χρονος ηθοποιός που, κατά δήλωσή του, ανέλαβε να «δροσίσει την καυτή πατάτα» του Ασφαλιστικού; Πώς έφτασε ένας λαοφιλής κωμικός με χόμπι την αστρολογία να αναλαμβάνει ένα «πυρηνικό» χαρτοφυλάκιο της διακυβέρνησης της χώρας;

Γεννημένος τον Οκτώβριο του 1959 στο Κατάκολο της Ηλείας, ο Παύλος Χαϊκάλης μεγάλωσε στην Πάτρα. Ενας από τους δύο γιους ταξιδιωτικού πράκτορα και νοικοκυράς, που, σύμφωνα με τον ίδιο, «είχε τελειώσει το Δημοτικό, αλλά αν την άκουγες νόμιζες ότι ήταν του Πανεπιστημίου», ο Χαϊκάλης υποστηρίζει ότι είδε από μικρός το σκληρό πρόσωπο της ζωής. Αναγκάστηκε να δουλέψει από τα δέκα του, όταν ο πατέρας του πέθανε αιφνιδίως, προκειμένου η οικογένειά του να αποκτήσει κάποιο εισόδημα. Εκανε διάφορες δουλειές, εργάστηκε ως γκαρσόνι και ως περιπτεράς μεταξύ άλλων. Ωστόσο, ήταν κατά την περίοδο που εργαζόταν ως ντετέκτιβ, παρακολουθώντας άπιστες συζύγους, όταν του «μπήκε» η ιδέα να γίνει ηθοποιός.

Αποφάσισε να δώσει εξετάσεις στη Δραματική Σχολή Αθηνών Γιώργος Θεοδοσιάδης το 1982 παίζοντας ένα απόσπασμα του «Δεσποινίς ετών 39» του Αλέκου Σακελλάριου. Ο δρόμος προς το να εξελιχθεί σε έναν αναγνωρίσιμο και αγαπητό από το κοινό ηθοποιό κάθε άλλο παρά εύκολος υπήρξε. Οι οικονομικές δυσκολίες της οικογένειάς του τον εξανάγκαζαν να περνάει τις ημέρες του μόνο με τα απαραίτητα. Στα πρώτα χρόνια του τρεφόταν σχεδόν αποκλειστικά με αβγά και μαρούλια, έκανε ντους μόνο με κρύο νερό για να μη φορτώνει τον λογαριασμό της ΔΕΗ με την ενέργεια του θερμοσίφωνα, ενώ μία φορά τον μήνα έτρωγε σε ταβέρνα «για να αισθανθώ ότι τρώω σαν άνθρωπος». Οι παραπάνω συνθήκες κατέστησαν τον Παύλο Χαϊκάλη κάθε άλλο παρά εκλεκτικό στις επαγγελματικές επιλογές του. Κάθε ρόλος που του προτεινόταν στο θέατρο, στην τηλεόραση ή στις βιντεοκασέτες γινόταν αποδεκτός προκειμένου να βγει το ενοίκιο. Κάπως έτσι εξηγείται και η συμμετοχή του σε αμφιβόλου ποιότητας βιντεοταινίες με τίτλους όπως «Ο αγκαλίτσας λαγωνικό», «Ο παρθενοφάγος» και «Από τα θρανία στα μπουζούκια».

Με τα χρόνια, οι ρόλοι του γίνονταν ολοένα και περισσότερο δημοφιλείς, ώσπου να φτάσει, το 2010, στα 50 του, να παίξει για πρώτη φορά στην Επίδαυρο, στους «Ιππής» του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη και μετάφραση Κ. Χ. Μύρη. Ανάμεσα στους ρόλους για τους οποίους έγινε περισσότερο γνωστός φιγουράρει βεβαίως η γκρινιάρα γριά των «Δέκα Μικρών Μήτσων», ο ρόλος του επιχειρηματία στο σίριαλ «Πενήντα πενήντα», αλλά και ο γυμναστής-διαχειριστής στο σίριαλ «Η πολυκατοικία». Οπως κάθε πολύ επιτυχημένος ηθοποιός έχει «πατήσει» σε ένα στερεότυπο, προκειμένου να δημιουργηθεί η γκάμα των ρόλων του, έτσι και ο Παύλος Χαϊκάλης «πάτησε» στον καπάτσο, κουτοπόνηρο, αλλά κατά βάθος καλόκαρδο Ελληνα.

Στον ελεύθερο χρόνο του ασχολείται με την αστρολογία, η οποία, όπως έχει δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο προ της πολιτικής καριέρας του, του προσφέρει «το γνώθι σαυτόν». Στην ίδια συνέντευξή του, το 2008, στην εφημερίδα «Ο κόσμος του Επενδυτή», δηλώνει ότι συμβουλεύεται τις ενδείξεις των άστρων πριν πάρει μια απόφαση. «Δεν πρέπει να είμαστε εξαρτημένοι, γιατί υπάρχουν και πολλά πράγματα που δεν γνωρίζουμε. Αλλά η αστρολογία έχει τεράστιο ενδιαφέρον ως έρευνα και νομίζω ότι είναι πολύ ωραίο να ψάχνεις να βρεις τις αιτίες και πάνω από όλα να ερμηνεύεις και να φιλοσοφείς τη ζωή σου μέσα από αυτή τη ματιά» προσθέτει.

Οποια και αν ήταν η διάταξη των άστρων εκείνες τις ημέρες, η υποψηφιότητα του Παύλου Χαϊκάλη στην εκλογική περιφέρεια Πατρών με τους Ανεξάρτητους Ελληνες το 2012 δεν υπήρξε, όπως πολλοί πιστεύουν, η πρώτη εμπειρία του στην πολιτική. Είχε υπάρξει και στο παρελθόν σε εκλογική λίστα κόμματος, και μάλιστα πάλι ενός κόμματος που ιδρύθηκε από αποχωρήσαντα από τη Νέα Δημοκρατία. Ηταν υποψήφιος στις εκλογές του 1993 με την Πολιτική Ανοιξη του μετέπειτα πρωθυπουργού (με τη Νέα Δημοκρατία όπου επέστρεψε) Αντώνη Σαμαρά, χωρίς όμως να καταφέρει να εκλεγεί βουλευτής.

Η επαφή με τον Πάνο Καμμένο έγινε με παράδοξο τρόπο, αλλά απολύτως «καρμικά». Ο ίδιος παρευρέθηκε στον αγιασμό των γραφείων των Ανεξαρτήτων Ελλήνων τον Μάρτιο του 2012, όπου γνώρισε για πρώτη φορά τον πρόεδρο του κόμματος, ο οποίος την αμέσως επόμενη ημέρα τού πρότεινε να κατέβει υποψήφιος στις εκλογές του 2012. Μάλιστα, ο Χαϊκάλης αποδέχθηκε την πρόταση προτού καν παρουσιαστεί το πρόγραμμα του κόμματος.

Εχοντας ως όπλα την αμεσότητα του ηθοποιού αλλά και την αναγνωρισιμότητα από τους τηλεοπτικούς ρόλους, ο Παύλος Χαϊκάλης παίρνει θερμά την προεκλογική εκστρατεία, πιο θερμά από ό,τι είχε πάρει εκείνη του 1993, και τελικώς «δικαιώνεται». Στις εκλογές του Μαΐου του 2012, ο Παύλος Χαϊκάλης εκλέγεται βουλευτής.

Αν κάθε κόμμα παρομοιαζόταν με ένα είδος θεάτρου, τότε σίγουρα στους Ανεξάρτητους Ελληνες θα ταίριαζαν οι επιθεωρήσεις της δεκαετίας του ’90. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Παύλος Χαϊκάλης θα ένιωθε σίγουρα σε προνομιακό έδαφος. Το απέδειξε ήδη από την πρώτη κοινοβουλευτική θητεία του, όταν τον Νοέμβριο του 2012 κατά τη συζήτηση του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής προσαρμογής 2013-2016, ανέβηκε στο βήμα της Βουλής κρατώντας ένα κασετοφωνάκι, στο οποίο έβαλε να παίξουν προ μνημονιακής στροφής ομιλίες του Αντώνη Σαμαρά.

Βεβαίως, οι κορόνες κορυφώθηκαν εν όψει της τρίτης ψηφοφορίας για τον Σταύρο Δήμα ως Πρόεδρο της Δημοκρατίας στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου. Τότε ξετυλίχτηκε η σάγκα της βιντεοσκοπημένης υποτιθέμενης απόπειρας δωροδοκίας προς τον Χαϊκάλη από τον πρώην συνεργάτη του Πάνου Καμμένου Γιώργο Αποστολόπουλο. Ενώ αρχικά ο Χαϊκάλης κατήγγειλε ευθέως απόπειρα δωροδοκίας (ύψους μάλιστα ενός εκατομμυρίου ευρώ) από τον Αποστολόπουλο προκειμένου να ψηφίσει τον Δήμα, αργότερα κατήγγειλε απόπειρα εκβιασμού (με το υλικό της υποτιθέμενης δωροδοκίας). Τελικώς το πόρισμα του αντιεισαγγελέως Εφετών Αθηνών έκρινε ότι η υπόθεση θα έπρεπε να πάει στο αρχείο, καθώς δεν υπήρχαν επαρκή στοιχεία. Γύρω από την υπόθεση, στην οποία ενεπλάκη και ο Λάκης Λαζόπουλος που βοήθησε τον αλλοτινό συν-Μήτσο του στην επεξεργασία του βίντεο, στήθηκε ένα υστερικό μιντιακό πανηγύρι.

Ακολούθησαν οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου. Αυτή τη φορά ο Παύλος Χαϊκάλης είχε παίξει πιο καθοριστικό ρόλο και είχε κατακτήσει ακόμη περισσότερη δημοσιότητα, ήταν υποψήφιος στην Περιφέρεια Αττικής. Ψηφίστηκε από 18.533 ψηφοφόρους των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, σταυρούς υπερδιπλάσιους από τους 7.555 της αμέσως επόμενης εκλεγείσας Ευγενίας Αρβανίτη-Πρεβεζάνου. Ο δρόμος της υπουργοποίησης είχε ανοίξει.

Με την ανακοίνωση της ανάληψης των καθηκόντων του υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων από τον Παύλο Χαϊκάλη, την Παρασκευή 17 Ιουλίου, ακούστηκαν πολλές φωνές δυσπιστίας προς την επιλογή του Αλέξη Τσίπρα. Πολλοί ανέσυραν –κάπως ντροπιαστικά, είναι η αλήθεια –tweets του από το παρελθόν που περιείχαν βωμολοχίες και υπονοούμενα.

Και υπήρξαν και εκείνοι οι οποίοι ισχυρίστηκαν ότι σε αυτή τη θέση βρίσκεται ένας άνθρωπος που έχει δουλέψει, που δεν είναι προϊόν κάποιου κομματικού σωλήνα, κάποιος που δεν επιζητεί την επιβεβαίωση από την πολιτική καριέρα γιατί έχει χορτάσει το χειροκρότημα. Πρόκειται για εύλογες σκέψεις. Ωστόσο, η διακυβέρνηση, πόσω μάλλον η διακυβέρνηση ενός τομέα που βρίσκεται εδώ και χρόνια «στο κόκκινο», χρειάζεται πολύ περισσότερα από καλές προθέσεις, όρεξη για δουλειά και καλή ψυχολογική κατάσταση –αν υποθέσει κάποιος ότι αυτά υπάρχουν. Χρειάζεται περίπλοκες τεχνικές γνώσεις –νομικές και οικονομικές -, εξοικείωση με τη δημόσια διοίκηση, ικανότητες στη διαπραγμάτευση και μάλιστα στη διαπραγμάτευση στο ασφυκτικό πλαίσιο που δημιουργεί το επερχόμενο τρίτο Μνημόνιο.

Ισως μόνο οι αστρολόγοι, άρα και ο ίδιος ο Παύλος Χαϊκάλης, έχουν την απάντηση στο ποια πρόκειται να είναι η πορεία του αγαπητού κωμικού στο υπουργείο Εργασίας. Σίγουρα δεν πρόκειται να μοιάζει με οτιδήποτε άλλο έχει κάνει ως τώρα.

Κατά κάποιον τρόπο, είναι κι αυτή η τοποθέτηση ένα σύμπτωμα αυτής της κρίσης. Για μια μερίδα Ελλήνων, οι οποίοι ίσως να μην είχαν διαβάσει μισό ΦΕΚ πριν από το 2010 και τα μνημόνια, και πλέον καλούνται να πολιτικοποιηθούν βίαια και να συμμετάσχουν σε δημοψηφίσματα, ο Χαϊκάλης να είναι ενός είδους οδηγός. Θα τους οδηγήσει στην καταστροφή; Αυτό μένει να φανεί (και) από τα ωροσκόπια…

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 26 Ιουλίου 2015