Ο Μορίς Γουόλς (φωτό) είναι ένας από τους καταξιωμένους συγγραφείς και καθηγητές του Πανεπιστημίου Kingston ο οποίος θα διδάξει στη Διεθνή Θερινή Ακαδημία Δημιουργικής Γραφής σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για την τρίτη διοργάνωση της Ακαδημίας από το Βρετανικό Συμβούλιο σε συνεργασία με το Kingston Writing School και το Πανεπιστήμιο Kingston και τη δεύτερη συμμετοχή του Γουόλς.Ο Ιρλανδός Γουόλς είναι συγγραφέας, δημιουργός ντοκιμαντέρ, ενώ για πολλά χρόνια υπήρξε ανταποκριτής του BBC σε Λατινική Αμερική, Ασία και Αφρική. Στο πλαίσιο του προγράμματος θα διδάξει μη μυθοπλαστική πεζογραφία, όπως έκανε και πέρυσι. «Κάποιος ήθελε να γράψει τα απομνημονεύματα της οικογένειάς του, ένας άλλος δοκίμια και ένας τρίτος να βελτιώσει τον τρόπο γραφής του» λέει χαρακτηριστικά.
Τι θα διδάξετε εφέτος στους μαθητές σας; «Το μάθημα θα εστιάσει στο πώς γράφεις και δομείς ένα κομμάτι δημιουργικής, μη μυθοπλαστικής αφήγησης (non-fiction), οπότε θα εστιάσουμε στο πώς βρίσκεις την ιδέα, πώς ερευνάς και πώς γράφεις για αυτήν. Μέχρι το τέλος της εβδομάδας, οι μαθητές οι οποίοι έχουν στο μυαλό τους μια ιδέα θα έχουν μια πολύ πιο ξεκάθαρη εικόνα για το πώς μπορούν να την αναπτύξουν προκειμένου να πάρει τη μορφή ενός άρθρου ή ενός βιβλίου. Επιπλέον, θέλω να ελπίζω ότι όσα μάθουν θα τους βοηθήσουν να εμπλουτίσουν και την εμπειρία της ανάγνωσης».
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι το non-fiction, φέρ’ ειπείν ένα δημοσιογραφικό κείμενο, δεν είναι «δημιουργικό». Εσείς τι πιστεύετε; «Εξαρτάται τι εννοείτε όταν μιλάτε για ένα «δημοσιογραφικό κείμενο». Ναι, ορισμένες μορφές τεκμηριωμένης γραφήςοι οποίες εμφανίστηκαν στον 20όαιώνα ως απαίτηση της βιομηχανίας των ειδήσεων έχουν μια σκληρή, άκαμπτη μορφή στον τρόπο με τον οποίο διαδίδουν τα νέα. Δεν επιτρέπουν τη διαφοροποίηση στη γραφή, οπότε μπορείς να πεις ότι δεν είναι δημιουργικές. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όταν κάνεις ρεπορτάζ ή γράφεις για τον κόσμο πρέπει απαραίτητα να περιορίζεσαι από αυτά τα σχήματα ή ότι ένα κομμάτι ειδησεογραφίας δεν μπορεί ταυτόχρονα να διακρίνεται από μια επιδεξιότητα».
Πώς μπορεί, λοιπόν, ένα δημοσιογραφικό κείμενο να γίνει συναρπαστικό; «Πρέπει να είναι περίπλοκο, να μπορεί να εμπλέκει συναισθηματικά τον αναγνώστη και να διευρύνει τον ορίζοντα πρόσληψής του. Πρέπει να έχει βασιστεί σε ενδελεχή έρευνα και παρατηρητικότητα, να αποτελεί όντως «είδηση» για όποιον το διαβάζει. Πάνω απ’ όλα πρέπει να διαθέτει αυθεντικότητα και να αποπνέει τη γνήσια αίσθηση ότι ο συγγραφέας έχει προσπαθήσει απεγνωσμένα να ανακαλύψει και να κατανοήσει κάτι μέσα από την ιστορία του».
Εχει πέσει το επίπεδο της δημοσιογραφίας σήμερα, όπως λέγεται συχνά; «Δεν είμαι τόσο σίγουρος. Ορισμένοι αναφέρουν site όπως το Gawker ως απόδειξη ότι τα κουτσομπολίστικα νέα κερδίζουν έδαφος. Ομως έτσι ήταν πάντα η ειδησεογραφία. Στο βιβλίο του, «Ραγκτάιμ», ο Ε. Λ. Ντοκτόροφ γράφει για την Αμερική των αρχών του 20ού αιώνα και περιγράφει εκείνο «το είδος του ρεπόρτερ εξειδικευμένου στις ανόητες και επουσιώδεις ειδησεογραφικές ιστορίες που τόσο αγαπούν οι εφημερίδες της εποχής». Αντίστοιχα, επικρατεί η πομπώδης και αυτάρεσκη αντίληψη για τον «επαγγελματία δημοσιογράφο» ο οποίος συχνά δεν κάνει τίποτε περισσότερο από το να ανακυκλώνει σοφίες. Πιστεύω ότι υπάρχει ακόμη χώρος για δημοσιογραφία που θέτει προκλήσεις –απλώς είναι δύσκολο αυτή τη στιγμή να βρεθεί οικονομικό πάτημα για αυτήν».

Διεθνής Θερινή Ακαδημία Δημιουργικής Γραφής, από την 1η ως τις 27 Ιουνίου, στο British Council, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Αιτήσεις γίνονται δεκτές ως τις 22 Μαΐου. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να είναι σε θέση να βεβαιώσουν υψηλό επίπεδο στην αγγλική γλώσσα, γραπτά και προφορικά, και να υποβάλουν δείγμα της δουλειάς τους. Περισσότερες πληροφορίες στο www.britishcouncil.gr

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 3 Μαΐου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ