Τάδε Εφη Μπίρμπα

Μπορεί να έχετε θαυµάσει τα σκηνικά της σε δύο δουλειές των Blitz. Εκείνη δηµιούργησε την υπαρξιακή ακινησία στην ατµόσφαιρα των παραστάσεων «Late night» και «Vanya –Δέκα χρόνια µετά». Μπορεί πάλι να έχετε καταδυθεί στο σκοτεινό σύµπαν του «Σωσία» στο θέατρο Ροές. Εκείνη σκηνοθέτησε αυτή την ιδιόρρυθµη παράσταση που έχει αποδειχθεί µία από τις µεγάλες επιτυχίες της σεζόν. Ωστόσο, αν γκουγκλάρετε το όνοµά της, θα χρειαστεί να προσπεράσετε τις επικεφαλίδες των άρθρων που το περιέχουν για να φτάσετε στην ίδια την Εφη Μπίρµπα. Διότι τυχαίνει να είναι η σύζυγος του Αρη Σερβετάλη. Μια πολύ γλυκιά, ευγενική και τελικά ίσως πιο δυνατή απ’ όσο εύθραυστη γυναίκα δείχνει. «Τη συνθήκη της δηµοφιλίας του Αρη τη ζω χρόνια, δεν είναι κάτι καινούργιο για µένα» λέει µε τον απροσποίητο τρόπο που τη χαρακτηρίζει. «Το µεγαλύτερο κέρδος µου στις συνεργασίες µου µε τον Αρη είναι ότι έχουµε µια απόλυτη κατανόηση στον τρόπο που διαχειριζόµαστε τις ύλες. Και το σηµαντικό είναι ότι ο Αρης, και ο κάθε Αρης, αναγνωρίζει αυτό που θέλω να δω και δουλεύει πάνω σε αυτό, χωρίς να αφήνεται σε έναν ερασιτεχνισµό εσωτερικό, ψυχικό. Τώρα το γεγονός ότι ο «Σωσίας» βγήκε στην επικοινωνία σαν θεατρικό συµβάν βάσει αυτής της δηµοφιλίας έδωσε την ευκαιρία σε ανθρώπους που δεν είναι εξοικειωµένοι µε τέτοια θεάµατα να το δουν. Αν υπάρχει κάτι θετικό στην υπόθεση είναι αυτό. Γι’ αυτό θεωρώ ότι ήταν πολωµένες και οι αντιδράσεις του κοινού».

Ο «Σωσίας» είναι µια παράσταση που χαρακτηρίστηκε «σωµατική». «Μα το θέατρο οφείλει να είναι σωµατικό πρωτίστως. Είναι σαν να παρατηρούµε κάτι το οποίο ενέχεται a priori στη θεατρική συνθήκη» θα πει. Χαρακτηρίστηκε επίσης «εικαστική». «Είναι περίεργο να το ακούς όταν το «εικαστικό» περιλαµβάνει τα πάντα. Ολη η ιστορία της τέχνης είναι ένας µεγάλος αγωγός που οφείλει κανείς να τον διαβεί για να βρει τις πρώτες ύλες µε τις οποίες δηµιουργείς». Τι είδους παράσταση είναι λοιπόν ο «Σωσίας»; «Την ονοµάζω υβρίδιο. Τοποθετείται συµβασιακά στις παραστατικές τέχνες και επικοινωνεί µε τρόπους που χρησιµοποιεί η ποίηση».

Θυµίζει την αισθητική των conceptual έργων του Κιθ Αρνατ, φέρνουν στον νου τις δράσεις της Πίνα Μπάους, έχουν ως αφετηρία το κείµενο του Ντοστογέφσκι.

«Η παράσταση δεν θα µπορούσε να δηµιουργηθεί αν, κατά έναν τρόπο, δεν είχα νιώσει µια εσωτερική συντριβή διαβάζοντας τον «Σωσία». Με έναν τρόπο αυτό το συναίσθηµα αποθηκεύεται στο έργο». Οπως εξάλλου και το εύρος των επιρροών αλλά και η ευελιξία των εκφραστικών της µέσων, από νωρίς έκδηλα στο βιογραφικό της. Φοίτησε στο εργαστήριο του ζωγράφου Τάσου Χριστάκη στην Καλών Τεχνών της Αθήνας, αλλά η πτυχιακή της ήταν τελικά ένα ντοκιµαντέρ. Εκανε το µεταπτυχιακό της πάνω σε ψηφιακές µορφές τέχνης και το έργο του Μπέκετ και ως απότοκο αυτής της εµπειρίας παρουσίασε µια περφόρµανς µε τον Αρη Σερβετάλη στην 3ηΜπιενάλε Θεσσαλονίκης.

Ο «Σωσίας» είναι η πρώτη της σκηνοθετική δουλειά. Διότι«απλώς συνέβη. Για µένα η µεγάλη ανατροπή για το τι σηµαίνει θέατρο ήρθε αφότου παρακολούθησα το «Καθαρτήριο» του Ροµέο Καστελούτσι. Εκεί συνειδητοποίησα ότι µπορεί να εµφανίσει εσωτερικές δυναµικές που εµπεριέχονται µέσα σε µια κειµενική συνθήκη µε τρόπο τόσο ισχυρό ώστε να φτάσει στο σηµείο να σε συγκλονίσει».