Ο Φοίβος Δεληβοριάς εξελίσσεται και ωριµάζει µένοντας παράλληλα ίδιος: ένας ευαίσθητος, εξοµολογητικός και ανήσυχος τραγουδοποιός, δηλαδή. Εµφανίσεις µε την µπάντα του θα κάνει στις αρχές της νέας χρονιάς στο Passport, όµως προηγείται τώρα τον Δεκέµβριο ένας κύκλος 12 συναντήσεων στο Passport Art, έναν καινούργιο, πολύ ωραίο χώρο στον Πειραιά. Θέµα τους, η µουσική του Μάνου Χατζιδάκι.
«Ξανακούγοντας τον Μάνο Χατζιδάκι». Με τι έρχεται αντιµέτωπος κανείς σήµερα όταν αποφασίζει να κάνει µια ουσιαστική ακρόαση του έργου του Χατζιδάκι; «Με τη βαθύτερη (και όχι την ευκαιριακή) ευαισθησία αυτού του τόπου και µε το σοβαρό άνοιγµά του στην παγκοσµιότητα. Ο Χατζιδάκις –µε τις απευθείας επιρροές του από τη γενιά του ’30 αλλά και µε την τρέλα του δικού του ταλέντου –κατορθώνει να είναι συνεχώς µέσα στη µουσική του έντονα «ελληνικός» και ορθάνοιχτα κοσµοπολίτης. Γι’ αυτό και όσο ζούσε ήταν πάντα κάπου «απέναντι»: λαϊκός και αφελής για τους συµφωνιστές, ευρωπαϊστής και δυσνόητος για τους ρεµπετολάγνους. Αναρχικός και έκφυλος για τους δεξιούς του κράτους και της δηµοσιογραφίας, εξοργιστικά αστός (και έκφυλος, πάλι!) για τους δογµατικούς αριστερούς. Εκεί που τελειώνει στον τόπο µας η όποια εκδοχή της θεωρίας των δύο άκρων αρχίζει η µουσική του Χατζιδάκι».

Αν χώριζες τη δηµιουργική πορεία του σε περιόδους, ποια θα ξεχώριζες για προσωπικούς λόγους –ποια σε
συγκινεί περισσότερο, δηλαδή; «Για µένα η µεγάλη περίοδος είναι από το 1965 ως το 1976. Από την «Τζοκόντα» και τη «Μυθολογία», δηλαδή, ως τα «Παράλογα». Παρότι και πιο πριν και πιο µετά έχουµε στιγµές σηµαντικότατες («Αχιβάδα», «Ορνιθες», «Μελισσάνθη», «Μπαλάντες της οδού Αθηνάς»), η αποφασιστικότητα, η ωριµότητα, η φαντασία και η τόλµη της συγκεκριµένης περιόδου είναι ασύλληπτες».

Υπάρχει κάποιο απόφθεγµά του που πιστεύεις ότι έχει κακοποιηθεί τα τελευταία χρόνια; «Σχεδόν όλα. Ο καθένας –ακόµη και οι παλιοί ορκισµένοι εχθροί του –τον χρησιµοποιεί κατά το δοκούν. Το «τέρας», πάντως, το «συνηθίσαµε» µια χαρά. Μέσα του ποστάρουµε καθηµερινά τα αποφθέγµατά του, τους µεγάλους ποιητές, τις µουσικές, τις επαναστατικές πράξεις, και τα εξαφανίζουµε σε µια στιγµή».

Ποιος τραγουδάει πολύ ωραία Χατζιδάκι σήµερα; «Δεν θα απαντήσω µε βάση το προσωπικό µου γούστο, θα πω όµως το εξής: τα τραγούδια του έχουν πολύ συγκεκριµένες ερµηνευτικές απαιτήσεις. Δεν θέλουν ούτε οπερατικές ούτε λαϊκές φωνές. Θέλουν φωνές που µπορούν να πάρουν απόσταση από το ιδίωµά τους –και από την εύκολη αµεσότητα και τον συναισθηµατισµό. Τι σχέση έχει η φωνή του Γιώργου Ρωµανού µε αυτήν της Νταντωνάκη ή µε αυτήν της Φαραντούρη; Μέσα στη µουσική του έχουν πολύ µεγάλη σχέση, γίνονται ένα από τα δικά του πρόσωπα. Και αυτό πρέπει να θυµάται ένας νεαρός τραγουδιστής που ζητάει να τον προσεγγίσει. Οχι τη µελωδία, τις αρµονίες, τους στίχους, αυτά στην περίπτωσή του έρχονται δεύτερα».

Τον Ιανουάριο θα µας παρουσιάσεις τη νέα σου παράσταση. Ξέρεις πώς θα λέγεται; «Σκέφτοµαι τον τίτλο «Η νύχτα πέφτει στο Παλέρµο». Με µια παραλλαγή όµως σε σχέση µε το γνωστό παιχνίδι: αφήνουµε τους αστυνοµικούς, τους µαφιόζους και τους ρουφιάνους να σκοτωθούν µεταξύ τους και εµείς, οι πολίτες, κάνουµε τη δική µας νύχτα άλλη υπόθεση».

Νέο άλµπουµ πότε θα ακούσουµε από σένα; Ποια ανάγκη σε ώθησε να στραφείς προς την Καλλιθέα της νεανικής σου ηλικίας για τα καινούργια τραγούδια σου; «Το νέο άλµπουµ, έπειτα από πολλές κρίσεις τεµπελιάς και τελειοµανίας, θα κυκλοφορήσει τον Σεπτέµβριο του 2015. Η λέξη «Καλλιθέα» πρώτα απ’ όλα είναι ο τέλειος τίτλος για αυτό που θέλω να πω. Επίσης, ενώ δεν είχα γράψει τίποτα για δύο χρόνια, πήγα στο άδειο παλιό δωµατιάκι µου στο πατρικό µου µια µέρα και άρχισα να γράφω ασταµάτητα. Ενα απόγευµα, ενώ έγραφα, έπεσε ένα µέρος των σοβάδων της οροφής ένα εκατοστό δίπλα µου. Ολα τα σηµάδια είναι
σωστά, λοιπόν».

Ποιο είναι το πιο ενδιαφέρον πράγµα που συµβαίνει στον κόσµο και δεν το έχουµε πάρει χαµπάρι; «Το ότι δεν υπάρχει πια άνοιξη (ούτε φθινόπωρο). Υπάρχουν µόνο ζέστη και κρύο. Ο ίδιος ο πλανήτης έπεσε θύµα της θεωρίας των δύο άκρων που επεβλήθη από το χρήµα».

Τι τραγουδάς στην κόρη σου; «Ολη τη λαϊκή και την ποπ µουσική που αγάπησα. Θέλω να έχει απολύτως στέρεη γνώση αυτού που θα απορρίψει».
Θα µπορούσες να γράψεις ένα τραγούδι σαν την «Επίσκεψη του Καίσαρα» µε ήρωα κάποιον από τους τωρινούς κυβερνώντες; «Ούτε µία «υβρεοποµπή» δεν θα χαράµιζα για αυτούς. Κανείς δεν θα τους θυµάται για τίποτα παρά µόνο για την κοινότοπη συνδροµή τους στην ιστορία της φρίκης. Ο,τι θα θυµόµαστε από αυτή την περίοδο είναι πράγµατα που συµβαίνουν υπογείως, µέσα στον κόσµο, αυτά αλλάζουν πάντοτε τη ζωή, αυτά καταγράφει η τέχνη, αυτά γεννάνε τα µωρά, αυτά σώζονται. Τα άλλα είναι πρακτικά συνεδρίων, ψέµατα, προδοσίες και µπουκαλάκια µε δηλητήριο. Θα βρουν τον τρόπο να συνεχίσουν τον δρόµο τους –και εµείς το ίδιο όµως». l


*«Ξανακούγοντας τον Μάνο Χατζιδάκι»: PassPort Art (Οδυσσέα Ανδρούτσου 151, Πειραιάς), τηλ. 210 4296 401,
www.pass-port.com.gr

**Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2014