LoT: Δεν είναι ώριμο να θέλουμε να γκρεμιστούν τα πάντα και να χτίσουμε από την αρχή

Η ανακοίνωση έγινε μέσω e-mail ένα πρωινό του περασμένου Φεβρουαρίου. Ο Λεωνίδας Τραμπούκης και η Ελένη Πεταλωτή πίνοντας τον πρωινό καφέ τους βρήκαν ένα λιτό μήνυμα. Ηταν από το «Wallpaper». Το περιοδικό-ευαγγέλιο του σύγχρονου ντιζάιν τούς ανακοίνωνε ότι θα συμπεριλάβει το γραφείο τους (LoT) στα 20 πιο ανερχόμενα αρχιτεκτονικά γραφεία του κόσμου. Για περισσότερες πληροφορίες θα επικοινωνούσαν σύντομα μαζί τους οι υπεύθυνοι, κατέληγε το μήνυμα.

Και επικοινώνησαν. Αρχικά για την ομαδική φωτογράφιση, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι, κάτω από τη διά χειρός Ρέντσο Πιάνο γυάλινη οροφή της καινούργιας έδρας του ιδρύματος για τον κινηματογράφο Jérôme Seydoux-Pathé. Ετσι, ο Λεωνίδας και η Ελένη τον περασμένο Απρίλιο ταξίδεψαν στο Παρίσι μαζί με 16 ακόμη αρχιτέκτονες, από συνολικά 12 γραφεία από όλον τον κόσμο, ειδικά για το ετήσιο αφιέρωμα «Architects Directory 2014», το οποίο και δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουλίου του «Wallpaper». Στη συνέχεια σειρά είχε το Λονδίνο για να παρουσιάσουν τα έργα τους στο London Festival of Architecture, στο πλαίσιο έκθεσης που διοργάνωνε το περιοδικό.

«Για να είμαστε ειλικρινείς, δεν το περιμέναμε» δηλώνουν σήμερα στο ΒΗmagazino. «Ημασταν παλαιότερα σε επαφή με το «Wallpaper» γιατί θέλαμε να κάνουμε κάποιες δημοσιεύσεις εκεί. Αυτή η συνεργασία δεν προχώρησε τελικά και ξαφνικά ύστερα από μήνες ήρθε αυτό το e-mail. Γνωρίσαμε συναδέλφους μας από όλον τον κόσμο και τώρα συζητάμε για μελλοντικές συνεργασίες».

Ο Λεωνίδας και η Ελένη τα τελευταία χρόνια μοιράζουν τον χρόνο τους ανάμεσα σε Θεσσαλονίκη –όπου και διατηρούν το γραφείο τους –και σε Νέα Υόρκη.

Με δύναμη από τη Θεσσαλονίκη: Το συγκρότημα κατοικιών Cubic Housing που σχεδίασαν οι LoT
στη Θέρμη απέσπασε βραβείο καλύτερης μελέτης στα βραβεία Δομές 2012

Η ιστορία τους ξεκινά στη Θεσσαλονίκη. Οταν αποφοίτησαν από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου έφυγαν για τις ΗΠΑ για μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Ο Λεωνίδας Tραμπούκης, μεταξύ άλλων, εργάστηκε στο αρχιτεκτονικό γραφείο SOM που ανέλαβε την ανακατασκευή του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στο «Σημείο Μηδέν», μετά την κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων, ενώ διετέλεσε αργότερα και project leader στα γραφεία του μεξικανού αρχιτέκτονα Φερνάντο Ρομέρο στη Νέα Υόρκη και στην Πόλη του Μεξικού, δουλεύοντας κυρίως στην κατασκευή μουσείων –ανάμεσά τους και αυτού της προσωπικής συλλογής έργων τέχνης του δισεκατομμυριούχου Κάρλος Σλιμ, γαμπρού του Ρομέρο.

Η Ελένη Πεταλωτή, πέρα από την εργασία της σε γνωστά αρχιτεκτονικά γραφεία της Νέας Υόρκης, συνδύασε την αρχιτεκτονική με την τέχνη. Εργάστηκε στο ίδρυμα Γκούγκενχαϊμ, ενώ παράλληλα σήμερα είναι η διευθύντρια του ιδρύματος FAOU, το οποίο ίδρυσε η καλλιτέχνιδα Μαρίκο Μόρι από την Ιαπωνία, με σκοπό τη δημιουργία μεγάλης κλίμακας γλυπτών και μόνιμων εικαστικών εγκαταστάσεων.

«Θέλουμε να ζήσουμε στην Ελλάδα, δεν θεωρούμε πως εδώ δεν μπορεί να γίνει τίποτα» αναφέρει ο Λεωνίδας Τραμπούκης και συμπληρώνει: «Υπάρχει μια γενιά νέων ελλήνων αρχιτεκτόνων που έφυγε στο εξωτερικό, είδε πράγματα και επιστρέφει στον τόπο της, μπολιάζοντας την ελληνική αρχιτεκτονική με νέες ιδέες. Αυτή η γενιά πατάει στην Ελλάδα με το ένα πόδι και ταυτόχρονα κοιτάζει και έξω από τα σύνορα. Το κλίμα σίγουρα δεν είναι ευνοϊκό, αλλά η γενιά μας δεν είναι χαμένη. Εστω και στα χαρτιά, στις μακέτες, στους διαγωνισμούς, οι ιδέες μας φτάνουν στον κόσμο. Πρέπει να αποκτήσουμε μεγαλύτερη εξωστρέφεια».

Η αφορμή για να ιδρύσουν το γραφείο LoT το 2011 ήταν η ανάληψη σχεδιασμού ενός συγκροτήματος κατοικιών στη Θέρμη Θεσσαλονίκης. Χρησιμοποιώντας απλούς κυβικούς όγκους και τρία βασικά στοιχεία, τους λευκούς εξωτερικούς τοίχους, τις ξύλινες εσοχές στους όγκους των κτιρίων και το φως που αποκαλύπτει την αρχιτεκτονική ποιότητα των προηγούμενων, το γραφείο LoT δημιούργησε ένα πρότυπο έργο με την ονομασία Cubic Housing, το οποίο απέσπασε το βραβείο καλύτερης μελέτης στα ελληνικά αρχιτεκτονικά βραβεία Δομές 2012.

Στο portfolio έργων τους στην ιστοσελίδα του γραφείου τους (lot-arch.com) μπορούμε να δούμε διαφορετικής φύσεως προτάσεις, με μια εξελισσόμενη αισθητική προσέγγιση: Από μια κατοικία στα Κουφονήσια ως την πρόταση που κατέθεσαν σε διαγωνισμό για την κατασκευή σχολείου στη Φινλανδία. Ανάμεσά τους περιλαμβάνεται και η πρόταση για τη δημιουργία ενός προσωρινού χώρου εστίασης στην Μπιενάλε Interieur 2014 στο Βέλγιο, πρόταση για την οποία θα δώσουν διάλεξη στις 21 Οκτωβρίου.

«Και η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη είναι δύο όμορφες και πολύ ενδιαφέρουσες πόλεις» απαντούν και οι δύο. «Σίγουρα μπορούμε να μιλάμε για τις χαμένες ευκαιρίες, για τα χαμένα όμορφα κτίρια που έπεσαν για να χτιστούν οι πολυκατοικίες τις δεκαετίες του 1960 και του 1970.Πρέπει να κοιτάξουμε τι γίνεται από εδώ και πέρα. Δεν χρειάζεται απαραίτητα να στοχεύουμε σε μεγάλα πράγματα, συχνά αρκούν μικρές επεμβάσεις για να κάνουν τη διαφορά. Η Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, έχει λιγότερους θύλακες πρασίνου από την Αθήνα. Υπάρχουν αλάνες, νεκρές γωνίες και εκ πρώτης όψεως διάφορα σημεία που μένουν ανεκμετάλλευτα και θα μπορούσαν εύκολα να μεταβληθούν σε μικρές οάσεις ηρεμίας που θα μεταμόρφωναν γειτονιές. Μεγάλο πρόβλημα παραμένει η ανεξέλεγκτη στάθμευση και η άναρχη συμπεριφορά» λένε.

Οι ίδιοι αναφέρουν και ένα πρόσφατο παράδειγμα από τη Νέα Υόρκη : «Σε «νεκρά» απρογραμμάτιστα σημεία ή «άβολους» κόμβους κυκλοφορίας τοποθετούνται μεγάλες γλάστρες και πέτρινοι ογκόλιθοι ως προστατευτικά μεταξύ του δρόμου και των διαπλατύνσεων του πεζοδρομίου. Δημιουργούνται έτσι ενδιάμεσοι χώροι στάσης με λίγα καθίσματα και τραπεζάκια και με πατητό χαλίκι στο δάπεδο, συχνά χρωματισμένο. Είναι εντυπωσιακό πώς από τη μία ημέρα στην άλλη ο χώρος αυτός ενεργοποιείται και ζωντανεύει, ένας χώρος έντονης αναταραχής ή ένα σημείο που δεν είχες ποτέ προσέξει. Δεν είναι ώριμο να ευχόμαστε να γκρεμιστούν τα πάντα και να χτίσουμε από την αρχή».

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2014