Φιλιά ερωτικά, φιλιά φιλικά, φιλιά μητρικά, φιλιά τυπικά. Το φιλί είναι μια ανθρώπινη εκδήλωση χαράς, αγάπης, πάθους, φροντίδας… Μια κίνηση που γίνεται σχεδόν αυθόρμητα και μας προσφέρει πάντα μια έμμεση συναισθηματική πληρότητα ικανή να τροφοδοτεί την «διαιώνιση» του φιλιού.

Αλλά πίσω από τη χαρά του φιλιού υπάρχει και επιστημονική εξήγηση. Ναι ναι. Υπάρχουν ειδικοί μελετητές – οι επονομαζόμενοι  philematologists – που δεν αφήνουν τίποτα να μένει μετέωρο γύρω από την αίγλη του φιλιού.  

 **Χειλάκι πετροκέρασο

Εχετε ποτέ σκεφτεί γιατί φιλάμε στα χείλη; Η πιο πιθανή θεωρία θέτει την αρχή μιας τέτοιας συνήθειας στα χρόνια εκείνα όπου οι μητέρα έδινε στο στόμα την μασημένη τροφή στο μωρό της. Μιλάμε για ένα φιλί που ταυτιζόταν με την επιβίωση και έμμεσα εξέφραζε βεβαίως την αγάπη και τη στοργή. Με το πέρασμα των χρόνων το φιλί λειτουργεί σαν αγωγός «πληροφοριών», σαν συνδετικός κρίκος των ανθρώπων.

 

Το φιλί αποτελεί πλέον βασικό κριτήριο για την επιλογή συντρόφου, είναι οι πομποί χημικών σημάτων που ενισχύουν και εδραιώνουν την ερωτική επιθυμία οδηγώντας στον απώτερο σκοπό της ύπαρξης μας, την αναπαραγωγή.           

Το φιλί, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να προσφέρει σημαντικά στοιχεία για το ποιόν του συντρόφου μας τα οποία μεταφέρονται μέσα από τις φερεμόνες – οι οποίες χρησιμοποιούνται στο ζωικό βασίλειο όχι μόνο για τον εντοπισμό ερωτικού συντρόφου αλλά και για τροφή και απειλητικών φαινομένων.     

Πριν από μια δεκαετία ο ελβετός βιολόγος Claus Wedekind ήταν ο πρώτος που προχώρησε στην πρώτη έρευνα της ερωτικής επίδρασης των χημικών σημάτων δίνοντας σε κάποιες γυναίκες να μυρίζουν ανδρικά T-shirts και να επιλέγουν αυτά που τις «γοήτευσαν», τις μυρωδιές που τους ταίριαζαν.

Στη συνέχεια ο Wedekind συνέκρινε το DNA των γυναικών και των ανδρών και κατέληξε ότι η επιλογή των γυναικών δεν είχε να κάνει μόνο με το αγαπημένο τους άρωμα. Στην πραγματικότητα προτίμησαν τα μπλουζάκια των ανθρώπων των οποίων το σύμπλεγμα μείζονος ιστοσυμβατότητας (MHC) – ένα σύνολο μορίων στην κυτταρική επιφάνεια τα οποία καθορίζουν και τη συμβατότητα του δότου στις μεταμοσχεύσεις – ήταν διαφορετικό από το δικό τους. 

Η διαφορετικότητα του MHC σημαίνει λιγότερες πιθανότητες  αλληλεπικάλυψης του ανοσοποιητικού και έτσι περισσότερες πιθανότητες για υγιείς και δυνατούς απογόνους. Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να πούμε ότι οι γυναίκες φιλούν για να διαπιστώσουν την ανοσοποιητική τους συμβατότητα με έναν σύντροφο. Ισως ένα κακό πρώτο φιλί να μην σημαίνει απλά ένα κακό πρώτο ραντεβού αλλά και  πραγματική έλλειψη χημείας.

**Ανδρες vs γυναίκες: οι επιπόλαιοι και οι επιλεκτικές

Το 2007 πραγματοποιήθηκε μια έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Albany ανάμεσα σε 1.041 φοιτητές όπου αποδεικνύεται η διαφορετική προσέγγιση γυναικών και ανδρών όσον αφορά τα φιλιά.

Οι γυναίκες επενδύουν πολύ περισσότερο στα φιλιά και σχεδόν ποτέ δεν προχωρούν στην ερωτική επαφή αν δεν έχουν προηγηθεί απολαυστικά φιλιά. Σε αντίθεση με τον ανδρικό πληθυσμό που δεν βάζει τέτοιου είδους προϋποθέσεις – ούτε καν τους επηρεάζει ανασταλτικά ένα κακό φιλί. Το γεγονός ότι οι άνδρες είναι οι κυνηγοί και οι γυναίκες αυτές που θα πρέπει να επιλέξουν, όλη αυτή η συνθήκη αποκτά ένα νόημα.

Από την άλλη, οι άνδρες είναι πού πιο πιθανό να ξεκινήσουν με γαλλικά φιλιά καθώς – σύμφωνα με τις υποθέσεις των ερευνητών – το σάλιο περιέχει τεστοστερόνη που με τη σειρά της μπορεί να αυξήσει τη λίμπιντο. Μια ακόμη υπόθεση των ερευνητών είναι η ικανότητα των ανδρών να «αποκωδικοποιήσουν» το επίπεδο των γυναικείων οιστρογόνων, χαρακτηριστικός δείκτης γονιμότητας.

**Γιατί μας αρέσει τελικά τόσο να «σαλιαρίζουμε»;

Τα φιλιά δεν είναι μόνο «ζευγάρωμα» και αναπαραγωγή. Τα φιλιά είναι ένα από τα καλύτερα ντοπαρίσματα της ψυχολογίας μας καθώς οι χημικές ουσίες που εκκρίνονται συμβάλλουν στην μείωση    του στρες και ενισχύουν τους κοινωνικούς δεσμούς.

Ο ερευνητής Wendy Hill και οι συνάδελφοι του στο Κολέγιο Lafayette εξέτασαν το πώς η οξυτοκίνη – η οποία ευθύνεται για την δέσιμο των ζευγαριών – και η κορτιζόλη – η ορμόνη του στρες – μεταλλάσσονταν μετά από ένα φιλί. Χρησιμοποιώντας ένα μικρό δείγμα ζευγαριών του Κολεγίου με μακροχρόνια σχέση, ανακάλυψαν ότι τα επίπεδα κορτιζόλης μειώθηκαν μετά τα φιλιά που αντάλλαξαν. Μάλιστα, όσο περισσότερο καιρό είχαν δυο άνθρωποι σχέση, τόσο τα επίπεδα της μειώνονταν.

Οσον αφορά τα επίπεδα της οξυτοκίνης, ο Hill διαπίστωσε ότι αυξήθηκαν μόνο στους άνδρες και όχι και στα δυο φύλα όπως περίμενε. Αυτό το συμπέρασμα τους έκανε να υποθέσουν ότι οι γυναίκες χρειάζονται παραπάνω από ένα φιλί για να δεθούν συναισθηματικά ή ότι το αποστειρωμένο περιβάλλον του εργαστηρίου όπου πραγματοποιήθηκε η έρευνα δεν ήταν ευνοϊκό.  

Σε ένα επιστημονικό συνέδριο για το φιλί, η βιολόγος Helen Fischer, διατύπωσε την άποψη ότι το φιλί σχετίζεται με τους τρεις βασικούς τύπους έλξης που αναπτύσσονται ανάμεσα στους ανθρώπους: τη σεξουαλική ορμή (που καθορίζεται από την τεστοστερόνη), τη ρομαντική αγάπη (εδώ υπεύθυνες οι ντοπαμίνη και άλλες αντίστοιχες ορμόνες) και το συναισθηματικό δεσμό (θέμα χημικών στοιχείων όπως η οξυτοκίνη). Τα φιλιά υποστηρίζουν και τις τρεις αυτές περιπτώσεις 

 

**Ποια είναι η αγαπημένη σου πλευρά;

Σε όποια κοινωνική ομάδα και αν ανήκουμε, σε όποιον πολιτισμό με όποια κουλτούρα και όποιες θρησκευτικές πεποιθήσεις, έχει αποδειχθεί ότι η πλειονότητα στρέφει το κεφάλι προς τα δεξιά αφήνοντας πρώτα το αριστερό μάγουλο προσβάσιμο στο φιλί.

 

Αυτή η συμπεριφοράς θεωρείται ότι έχει τις καταβολές του από την κοιλιά της μαμάς μου όπου κατά την διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων της κύησης δείχνουμε σαφή προτίμηση προς την δεξιά μεριά – κάτι που συνηθίζουμε να ακολουθούμε και κατά τη    βρεφική ηλικία.