Ο «μαύρος σκύλος» πίσω από τη βιτρίνα

«Κλωτσάει μια μπάλα και βγάζει εκατομμύρια»! Αναρωτήθηκε όμως κανείς τι σκοτεινές δυνάμεις κρύβει η ψυχή ενός πρωταθλητή που τυγχάνει να απολαμβάνει πρόσκαιρη δόξα, διάσημες γυναίκες, αστραφτερά αυτοκίνητα και κάμποσα μηδενικά στον τραπεζικό λογαριασμό του;

Οι ψυχικές ασθένειες με ναυαρχίδα την κατάθλιψη κάνουν θραύση στο ποδόσφαιρο και γενικότερα στον επαγγελματικό αθλητισμό. Δεν κάνουν διακρίσεις μεταξύ πλουσίων και φτωχών, δεν δείχνουν οίκτο, αλλά καλπάζουν σαν επιδημία… Οταν σε ηλικία 20 ετών ο γκανέζος ποδοσφαιριστής Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ πήρε μεταγραφή από τη Χέρτα Βερολίνου στην Τότεναμ, την ίδια μέρα αγόρασε… μια Λαμποργκίνι, ένα Χάμερ και μια Κάντιλακ! Οι νυχτερινές εμφανίσεις του στα κοσμικά VIP πάρτι του Λονδίνου ήταν συχνότερες από τη βροχή και εξελίχθηκε σε fashion addict, έγινε «αλκοολικός» με τη μόδα έχοντας στη συλλογή του 200 καπέλα, 160 ζευγάρια παπούτσια και περίπου 20 πανάκριβα δερμάτινα. «Το πρόβλημα ήταν ότι σηκωνόμουν το πρωί χωρίς διάθεση. Βρισκόμουν σε διαρκή λήθαργο. Η ζωή μου ήταν μόνο ψώνια και νυχτερινές αποδράσεις. Ημουν μόνος σε μια μεγαλούπολη, διαλυμένος, ξόδευα απίστευτα λεφτά και ζούσα σε έναν δικό μου κόσμο» εξομολογήθηκε εκ των υστέρων ο Μπόατενγκ, ο οποίος στις παρυφές εκείνου του χειμώνα εξαφανίστηκε για τέσσερις μέρες καταλήγοντας σε ψυχιατρική κλινική του Βερολίνου, όπου παρέμεινε για αρκετούς μήνες πραγματοποιώντας ειδική κούρα ύπνου. Για καλή του τύχη ο νεαρός, ψυχικά πιο εύθραυστος και από κρύσταλλο, επέστρεψε στην αγωνιστική δράση και πλέον αγωνίζεται στη γερμανική Σάλκε.

Υπήρξαν όμως και άλλοι πρωταθλητές που δεν ήταν τόσο τυχεροί. Ο προπονητής της Εθνικής Ουαλίας Γκάρι Σπιντ βρέθηκε κρεμασμένος στο σπίτι του. Επασχε από κατάθλιψη και σύμφωνα με τα προ τριετίας δημοσιεύματα «αρνήθηκε» να περιμένει τη φημολογούμενη δημοσίευση προσωπικών του δεδομένων από μια εφημερίδα. Ο τερματοφύλακας της Εθνικής Γερμανίας Ρόμπερτ Ενκε δεν μπόρεσε να αντέξει τον θάνατο της κόρης του, έπεσε σε βαριά κατάθλιψη επί έξι χρόνια και μολονότι είχε τα φόντα να καθήσει κάτω από τα γκολπόστ στο Μουντιάλ του 2010, αυτοκτόνησε πέφτοντας στις γραμμές του τρένου σε ηλικία 32 ετών. Ο αρχηγός της Ρόμα Αγκοστίνο Ντι Μπερτολομέι έδωσε τέλος στη ζωή του με πιστόλι, ακριβώς δέκα χρόνια μετά τον χαμένο τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με αντίπαλο τη Λίβερπουλ στο Ολίμπικο της Ρώμης. Η ειρωνεία είναι ότι εκείνη τη νύχτα, στις 30 Μαΐου 1984, είχε ευστοχήσει πρώτος στη διαδικασία των πέναλτι.

«Είναι ένα επάγγελμα στο οποίο απαιτείται να είσαι συνέχεια σε φόρμα. Η πίεση που ασκείται στους ποδοσφαιριστές είναι τεράστια, αλλά την ίδια στιγμή δεν μπορούν να αποκαλύψουν τις αδυναμίες τους. Αν το πράξει κάποιος, θα βάλει σε κίνδυνο την καριέρα του. Θα κάνει, λοιπόν, τα πάντα για να το κρύψει, τόσο από τους κοντινούς του ανθρώπους όσο και από την ομάδα του» εξηγεί ο Ζακ Κρεβουαζιέ, ψυχολόγος – σύμβουλος και συνεργάτης του γάλλου προπονητή Ζεράρ Ουγιέ, όταν εκείνος εργαζόταν στη Λίβερπουλ.

Πράγματι, ένας επαγγελματίας ποδοσφαιριστής και δη ένας πρωτοκλασάτος βρίσκεται διαρκώς σε μια εσωτερική μάχη αντιμετωπίζοντας τον… «μαύρο σκύλο», όπως είθισται να αποκαλείται η κατάθλιψη.

Σοβαροί τραυματισμοί, που προκαλούν πολύμηνη απουσία, το στρες για μια καλή μεταγραφή, η ένταση των προπονήσεων, οι σεξουαλικές προτιμήσεις, ο ανταγωνισμός για μια θέση στην ενδεκάδα, το μόνιμο άγχος της επιβεβαίωσης, ακόμη και η σκληρή κριτική που θα δει το φως της δημοσιότητας σε μια ιστοσελίδα θεωρούνται οι συνηθέστερες αιτίες για τα γνωστά συμπτώματα: απογοήτευση, έντονη θλίψη, απελπισία, εσωστρέφεια… Ο Βρετανός Πολ Βέσεν υπήρξε ένα πολλά υποσχόμενο ταλέντο στην Αρσεναλ τη δεκαετία του ’80. Οι απανωτές εγχειρήσεις του όμως στα γόνατα και ο πρόωρος τερματισμός της καριέρας του σε ηλικία 21 ετών τον βύθισαν στην κατάθλιψη. Για μια περίοδο εργάστηκε ως ταχυδρόμος, για ένα φεγγάρι σε οικοδομή, ωστόσο δεν άργησε να επιδοθεί σε ταξίδι ψευδαισθήσεων μέσω της ηρωίνης. «Πρόκειται για τραγική περίπτωση. Πριν από 20 χρόνια ο πελάτης μου μεσουρανούσε στο ποδόσφαιρο. Αλλά σε ηλικία 21 ετών, οι γιατροί του είπαν ότι θα έμενε ανάπηρος αν δεν σταματούσε. Ολη η ζωή του ήλθε ανάποδα, απελπίστηκε εντελώς» ήταν η αγόρευση του δικηγόρου του όταν δικάστηκε για επίθεση σε όργανο της τάξης έπειτα από κλοπή… γυναικείων καλσόν (!) σε σουπερμάρκετ του Χάμπσαϊρ. Το τέλος του φρικτό. Βρέθηκε νεκρός στο μπάνιο του διαμερίσματός του λόγω υπερβολικής χρήσης ναρκωτικών.