Από τον Ελληνισμό του Πόντου και τα σκληρά σοβιετικά χρόνια στη ρωσική Δούμα στη λίστα των πιο πλούσιων Ρώσων και εσχάτως στον ΠΑΟΚ και στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Ο τελευταίος σταθμός στο ταξίδι του ελληνικής καταγωγής ρώσου επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη είναι η Τούμπα. Ποιος είναι όμως ο 53χρονος που μπήκε ξαφνικά στο σχεδόν χρεοκοπημένο ελληνικό ποδόσφαιρο, ποια είναι η οικονομική του επιφάνεια και πώς σκέφτεται να δώσει πολιτικές διαστάσεις στην επιχειρηματική και ποδοσφαιρική κίνησή του;

Οσοι τον γνωρίζουν μιλούν για έναν πανέξυπνο άνθρωπο, ικανότατο διαπραγματευτή, με το χάρισμα να βλέπει αρκετά μακριά. Ο Ιβάν Σαββίδης, γεννημένος το 1959 στο χωριό Σάντα της «Μικρής Ελλάδας», όπως λέγεται η περιοχή Τσάλκα στον Πόντο της Γεωργίας, καθώς έχει σχεδόν 30 ελληνικά χωριά, δεν κρύβει ότι καθοριστικό ρόλο στην ενασχόλησή του με τον ΠΑΟΚ αποτελούν οι ρίζες του. Συχνά αναφέρεται στους Πόντιους Ελληνες της προσφυγιάς, ενώ εντύπωση προκάλεσε η πολιτική διάσταση που έδωσε στη μεταβίβαση του 51% των μετοχών του ΠΑΟΚ με τα 10 εκατ. ευρώ που έβαλε στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. «Σήμερα οι δραστηριότητες στα σπορ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως μέρος μιας εξωτερικής πολιτικής. Ετσι η επένδυση σε μια ποδοσφαιρική ομάδα θα ενισχύσει οικονομικά και πολιτικά τις σχέσεις με την Ελλάδα. Αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος. Οι επιχειρηματικές ευκαιρίες πρέπει να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο επιρροής. Νομίζω ότι αυτή η χώρα μπορεί και πρέπει να βγει νικήτρια».

Από το 1980, όταν και ολοκλήρωσε τη στρατιωτική θητεία του, ο Ιβάν Σαββίδης εργάστηκε στο κρατικό καπνεργοστάσιο του Ροστόφ, όπου είχε μετακομίσει με την οικογένειά του μερικά χρόνια νωρίτερα. Ξεκίνησε ως απλός εργάτης, ενώ αργότερα ολοκληρώνοντας τις σπουδές Οικονομικών στο πανεπιστήμιο της πόλης αναρριχήθηκε ταχύτατα στην ιεραρχία του εργοστασίου ως τη θέση του υποδιευθυντή. Η ιδιωτικοποίηση του εργοστασίου με την πτώση του σοβιετικού καθεστώτος τον βρήκε το 1992 στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας και έναν χρόνο αργότερα στη θέση του προέδρου του ΔΣ.
Οικονομική ισχύς
Πλέον η καπνοβιομηχανία Donskoy Tabak αποτελεί μία από τις τέσσερις σημαντικότερες εταιρείες του μητρικού ομίλου Agrokom, της οποίας πρόεδρος στο ΔΣ είναι ο Σαββίδης. Εκτός από την καπνοβιομηχανία που ελέγχει το 4% της παραγωγής τσιγάρων στη Ρωσία, όπου οι καπνιστές υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τα 40 εκατομμύρια, στον όμιλο του Σαββίδη ανήκουν η εταιρεία αλλαντικών TAVR, η εταιρεία αγροτικών προϊόντων, ιχθυοκαλλιεργειών και παραγωγής χαβιαριού Kazachka και μια εταιρεία θεματικών πάρκων. Υπολογίζεται ότι στις εταιρείες του εργάζονται περισσότεροι από 17.000 υπάλληλοι, ενώ ο κύκλος εργασιών για την περασμένη χρονιά ξεπερνούσε τα 500 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με το ρωσικό οικονομικό περιοδικό «Φινάνς», η περιουσία του Ιβάν Σαββίδη εκτιμάται στα 250 εκατ. ευρώ, κατατάσσοντάς τον στην 306η θέση των πλουσιότερων Ρώσων, ενώ το αμερικανικό περιοδικό «Forbes» αποτιμά την περιουσία του στα 9,4 δισ. ρούβλια (περίπου 237 εκατ. ευρώ). Το 1998 εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής της Νομοθετικής Βουλής της επαρχίας του Ροστόφ, ενώ το 2003, όταν εκλέχθηκε στην κρατική Δούμα, τη ρωσική Βουλή, μεταβίβασε την περιουσία του στη σύζυγό του κυρία Κυριακή Σαββίδη, με την οποία είναι παντρεμένοι 25 χρόνια, έχοντας αποκτήσει δύο παιδιά, τον Γιώργο και τον Νίκο. Το 2007 ανανέωσε τη θητεία του στη ρωσική Βουλή, ωστόσο το 2011 η παράταξή του «Ενωμένη Ρωσία» καταβαραθρώθηκε στις εκλογές της επαρχίας του Ροστόφ.
Ο ελληνικής καταγωγής ρώσος επιχειρηματίας έχει πλούσια κοινωνική ζωή. Οπως δήλωσε μεταξύ σοβαρού και αστείου σε εφημερίδα του Ροστόφ, «έχω προσωπική σχέση με το 80% των τραγουδιστών και ηθοποιών που βρίσκονται στην επικαιρότητα». Με τη σύζυγό του, η οποία ακολουθώντας τη μόδα των ρώσων μεγιστάνων ζει περισσότερο στο Λονδίνο, έχει παρευρεθεί σε αρκετές κοινωνικές εκδηλώσεις διασημοτήτων. Οπως αναφέρει ένα ρωσικό περιοδικό, ο Σαββίδης ήταν ο μόνος βουλευτής στη Δούμα που είχε στην ιδιοκτησία του γιοτ…
Πικρή εμπειρία από το ποδόσφαιρο
Η εμπειρία του από την εμπλοκή του στην ποδοσφαιρική ομάδα του Ροστόφ από το 2002 δεν είναι και η καλύτερη. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι ξόδεψε περισσότερα από 40 εκατ. δολάρια (περίπου 33 εκατ. ευρώ) και είναι γεγονός ότι βρέθηκε αντιμέτωπος με τις τοπικές αρχές που δεν του επέτρεψαν να λειτουργήσει το πολυμετοχικό σχήμα που είχε οραματιστεί με τη συμμετοχή επιφανών αθλητών, κυβερνητικών στελεχών και επιχειρηματιών. Το 2006 ανέλαβε τη δεύτερη ομάδα του Ροστόφ, τη SKA, από την οποία αποχώρησε τον περασμένο Ιανουάριο και, σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα, τα χρέη της ομάδας φτάνουν τα 2 εκατ. ευρώ. Προτού εμπλακεί ενεργά με τον ΠΑΟΚ, ο Σαββίδης φέρεται να μπήκε σε έναν όμιλο χρηματοδοτών της ομάδας χόκεϊ Ντιναμό Μόσχας.
Με τον ΠΑΟΚ παλεύει αρκετά χρόνια να εμπλακεί, ωστόσο το πάθημα των ομάδων του Ροστόφ μοιάζει να του έγινε μάθημα. Ετσι δεν υπέκυψε στις απαιτήσεις «κάποιων», όπως δήλωσε ο ίδιος χωρίς να τους κατονομάσει, «οι οποίοι ήθελαν από εμάς να δώσουμε τα χρήματα στους κατόχους των μετοχών της ομάδας. Κύρια απαίτησή μας ήταν τα χρήματα να μπουν στον σύλλογο και όχι στις τσέπες των μετόχων».
Οπως συνέβη και με άλλες εταιρείες υψηλού προφίλ που κατέληξαν στον όμιλο του κ. Σαββίδη, έτσι και στον ΠΑΟΚ, τοποτηρητής του 53χρονου επιχειρηματία τοποθετήθηκε η κυρία Μαρία Γκοντσαρόβα, η οποία λειτουργεί «αντ’ αυτού».

Σχέδια και δηλώσεις
Ο Πούτιν, το ΔΝΤ και η Παναγία Σουμελά
Οι σχέσεις του κ. Σαββίδη με τον Ελληνισμό όχι μόνο δεν ήταν κρυφές αλλά αποδείχθηκαν κλειδί για την πολιτικοοικονομική ανέλιξη του 53χρονου επιχειρηματία. Υπήρξε από τους πρωταγωνιστές στην προσπάθεια να πειστεί η Τουρκία να ανοίξει η Παναγία Σουμελά του Πόντου τον Δεκαπενταύγουστο, την οποία επισκέπτεται σε μόνιμη βάση.
Το 2000 Ιβάν Σαββίδης έβαλε τις βάσεις για το φιλανθρωπικό ίδρυμα που φέρει το όνομά του. Θεωρείται από τους ανθρώπους που έχουν εξαιρετικές σχέσεις με τον νυν πρόεδρο της Ρωσίας κ. Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος άλλωστε την εποχή που ήταν βουλευτής ο Σαββίδης τον είχε τοποθετήσει στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Ρωσίας, καθώς και αναπληρωτή συντονιστή των διακυβερνητικών σχέσεων Ρωσίας – Ελλάδας. Υπήρξε πρόεδρος της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ποντίων Ελλήνων, καθώς και της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συλλόγων της Ρωσίας.
Μιλάει με θέρμη για την Ελλάδα, ενώ συχνές είναι οι επιθέσεις του κατά της πολιτικής των ΗΠΑ, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου («το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ και η ΕΕ θέλουν να ελέγξουν την ηθική συμπεριφορά των Ελλήνων» είπε πρόσφατα).
Σύμφωνα με ανθρώπους του στενού του περιβάλλοντος, ο δαιμόνιος ποντιακής καταγωγής επιχειρηματίας εξετάζει το ενδεχόμενο να εμπλακεί στην ελληνική πολιτική!
Ο πανεπιστημιακός καθηγητής κ. Κωνσταντίνος Αβραμίδης, που γνωρίζει τον κ. Σαββίδη, μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό της Θεσσαλονίκης, σημείωσε: «Δεν είναι ένας απλός επιχειρηματίας ο Σαββίδης, ασχολείται πολύ με τους Ελληνες στην πρώην Σοβιετική Ενωση, με τους Πόντιους και με την ίδια την Ελλάδα. Θέλει να βοηθήσει και προσωπικά θα ήθελα να έχει ακόμη και πολιτικές φιλοδοξίες, καθώς πιστεύω ότι και εκεί έχει να προσφέρει πολλά».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ