Κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα και από e-mail σε e-mail: «H ελληνική οικονομία για να απαλλαγεί από τα χρέη της δεν έχει παρά να ενταχθεί στο άρθρο 44». Ας σοβαρευτούμε όμως. Τελευταία φορά που εφαρμόστηκαν οι νόμοι στο ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο ήταν το 1980. Ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης, υιοθετώντας την αρχή του Πλάτωνα «συμβούλευε τους πολίτες όχι τα ευχάριστα, αλλά τα άριστα», αγνόησε τις σειρήνες που τον καλούσαν να σώσει τον Ηρακλή από την κατηγορία της δωροδοκίας ώστε να μη χρεωθούν το πολιτικό κόστος οι πολιτευτές της ΝΔ στον Νομό Θεσσαλονίκης και άφησε τη Δικαιοσύνη να αποφασίσει ανεξάρτητα και ελεύθερα. Από το 1980 και εντεύθεν, το ελληνικό Κοινοβούλιο έχει να επιδείξει ουκ ολίγες – χαριστικές για τις αθλητικές AE – νομοθετικές ρυθμίσεις με περίβλημα την ποδοσφαιρική κάθαρση και εξυγίανση. Επί της ουσίας, οι νέοι νόμοι αναιρούσαν τους προηγούμενους και οι παρανομούντες, αν δεν επιβραβεύονταν, στη χειρότερη περίπτωση έμεναν ατιμώρητοι. Αποκορύφωμα η ανακάλυψη του άρθρου 44, με το οποίο οι ΠΑΕ Αρης και AEK έσβησαν μονοκονδυλιά υπέρογκα χρέη και κακοδιαχείριση πολλών ετών. Φανατικός οπαδός της ελεύθερης οικονομίας ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος, όταν ως υπουργός Ανάπτυξης έφερε το 1990 προς ψήφιση στη Βουλή το άρθρο 44 του N. 1892 περί Εξυγίανσης Ανωνύμων Εταιρειών – προκειμένου να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία σε προβληματικές επιχειρήσεις και ενδεχομένως να διατηρήσει κάποιες θέσεις εργασίας -, προφανώς δεν υπολόγιζε ότι τον νόμο του θα χρησιμοποιούσαν αθλητικές εταιρείες – οι οποίες αποδεδειγμένα λήστεψαν το ελληνικό ποδόσφαιρο και το μπάσκετ – για να μην καταλήξουν οι υπεύθυνοι στη φυλακή.


Με τη σχετικά πρόσφατη υπαγωγή των ΠΑΕ AEK και Αρης στο άρθρο 44, καμία θέση εργασίας δεν σώθηκε. Με ή χωρίς τις δύο κιτρινόμαυρες ομάδες, στο πρωτάθλημα της A’ Εθνικής θα εκπροσωπούνταν 16 ΠΑΕ και με τον ίδιο αριθμό ποδοσφαιριστών. Απλώς κάποιες άλλες ομάδες θα είχαν πάρει τη θέση τους στη μεγάλη κατηγορία. Επιπλέον, στο ποδόσφαιρο, όπως και σε όλα τα σπορ, ο ανταγωνισμός είναι πρωτίστως αθλητικός και δευτερευόντως οικονομικός. Το πλεονέκτημα το οποίο αποκτά μια ΠΑΕ με την απαλλαγή από τα χρέη της λειτουργεί ως μειονέκτημα για κάποια άλλη ομάδα η οποία, προκειμένου να λειτουργεί σύννομα και να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της απέναντι στο κράτος, δεν αγόρασε καλύτερους ποδοσφαιριστές και δεν μίσθωσε τους αξιότερους προπονητές.


Είναι γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση στον τομέα του ανταγωνισμού δεν δέχεται μύγα στο σπαθί της. Πριν από έναν χρόνο ζήτησε εξηγήσεις από το ιταλικό κράτος επειδή με τις οικονομικές ρυθμίσεις που η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι επεδίωκε να εισαγάγει στο Καμπιονάτο παραβίαζε τον υγιή ανταγωνισμό των ομάδων σε επίπεδο ευρωπαϊκών κυπέλλων. Κανένα ευρωπαϊκό κράτος δεν θα τολμούσε να χαρίσει χρέη της Ρεάλ χωρίς να ξεσπάσει εμφύλιος με την Μπαρτσελόνα, ή της Αρσεναλ χωρίς να αντιδράσει η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και η Λίβερπουλ. Στη Γερμανία, στην Ιταλία, στην Ελβετία, στην Αυστρία, στη Γαλλία, υπερχρεωμένες ποδοσφαιρικές εταιρείες υποβιβάστηκαν στην ερασιτεχνική κατηγορία, ανεξαρτήτως ιστορίας και ονόματος. Καμία κυβέρνηση κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν διανοήθηκε να χαρίσει χρέη αθλητικών AE προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. H Μονακό απειλήθηκε πρόπερσι με υποβιβασμό αν σε συγκεκριμένη προθεσμία που της δόθηκε δεν έβρισκε επενδυτές να καλύψουν τα χρέη της.


* Οι ντρίμπλες των παραγόντων


H τρέχουσα αγωνιστική περίοδος για το ελληνικό ποδόσφαιρο ξεκίνησε με ρύθμιση χρεών. Ο υφυπουργός Αθλητισμού κ. Γιώργος Ορφανός έβαλε στην άκρη τον περιβόητο «δρακόντειο» νόμο που εισηγήθηκε το 2002 στη Βουλή ο πρώην υπουργός Πολιτισμού κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, παρέχοντας τη δυνατότητα και στην κουτσή Μαρία, που λέει ο λόγος, να συμμετάσχει στα επαγγελματικά πρωταθλήματα. «Οι AAE υποχρεούνται πριν από την έναρξη της αγωνιστικής περιόδου να έχουν εξοφλήσει όλες τις τυχόν ληξιπρόθεσμες και απαιτητικές οφειλές τους προς τις οικείες ομοσπονδίες, τους υπερκείμενους συνδέσμους, τους αθλητές τους που απασχολούν ή έχουν απασχολήσει, τους προπονητές, το ιδρυτικό σωματείο, που έχουν επιδικαστεί με τελεσίδικη απόφαση δικαστηρίου ή Επιτροπής Επίλυσης Οικονομικών Διαφορών» θέσπιζε ο νόμος 3057/2002.


Ο κ. Ορφανός θέλοντας, όπως είπε, να δώσει άλλη μία ευκαιρία στους «επενδυτές» του ποδοσφαίρου, επί της ουσίας έβαλε στο ψυγείο τον νόμο Βενιζέλου, χαρίζοντας πρόστιμα και προσαυξήσεις και ρυθμίζοντας σε 120 δόσεις το κύριο σκέλος των χρεών τους προς την Εφορία και το IKA. H συγκεκριμένη χαριστική ρύθμιση, η οποία ήταν μάλιστα η τρίτη που ψηφίστηκε στη Βουλή μετά το 1994, δεν κρίθηκε ικανοποιητική από τις ΠΑΕ AEK και Αρης. Βλέπετε, κάποιοι είχαν ανακαλύψει ότι υπάρχει πολύ πιο χαριστική φόρμουλα: το άρθρο 44.


Στην αίτηση υπαγωγής στο συγκεκριμένο άρθρο, η ΠΑΕ Αρης εξιστορούσε την τραγική θέση στην οποία βρισκόταν, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων: «H ΠΑΕ βρίσκεται σε κατάσταση άρσης πληρωμών και αδυνατεί να εξοφλήσει τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της προς το υπαλληλικό της προσωπικό και προς τρίτους, ενώ αδυνατεί ακόμα να μισθοδοτήσει τον αναγκαίο αριθμό ποδοσφαιριστών για τη συγκρότηση επαγγελματικής ποδοσφαιρικής ομάδας». Με 21 ποδοσφαιριστές να έχουν στα χέρια τους τελεσίδικες αποφάσεις για μη καταβολή δεδουλευμένων, οι παράγοντες του Αρη γνώριζαν ότι η προσπάθειά απόκτησης πιστοποιητικού συμμετοχής στο πρωτάθλημα ήταν καταδικασμένη σε αποτυχία. Δεν το έβαλαν όμως κάτω, αναζητώντας δικαίωση μέσω των πολιτικών δικαστηρίων. Στην αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 44, αφού ανέφεραν ότι «η επιχείρηση ασκεί μία οργανωμένη οικονομική δραστηριότητα»(!) αλλά «ευρίσκεται σε έκδηλη οικονομική αδυναμία πληρωμής» ζητούσαν επί της ουσίας να ανασταλεί η εφαρμογή σειράς άρθρων της αθλητικής νομοθεσίας.


* Ο,τι ζήτησε το πήρε…


Ούτε λίγο ούτε πολύ, η ΠΑΕ Αρης ζητούσε από το Εφετείο Θεσσαλονίκης:


* Να ανασταλούν προσωρινά και ως την έκδοση απόφασης όλα τα μέτρα ατομικής ή συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης εναντίον της.


* Να διαταχθεί η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού να εκδώσει προσωρινό πιστοποιητικό συμμετοχής στο πρωτάθλημα της A’ Εθνικής.


* Να ανασταλεί προσωρινά και ως την έκδοση απόφασης η εκτέλεση τυχόν αποφάσεων του αθλητικού δικαστή και εν γένει κάθε αρμόδιου φορέα ή δικαιοδοτικού οργάνου που έχουν εκδοθεί ή πρόκειται να εκδοθούν.


* Να υποχρεωθεί η ΕΠΟ να αναστείλει προσωρινά την εφαρμογή ποινών που τυχόν εντέλλεται ή πρόκειται να ενταλθεί από την Ευρωπαϊκή Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (UEFA) σε βάρος της.


H υπερχρεωμένη ΠΑΕ Αρης δικαιώθηκε σε όλα από το Εφετείο Θεσσαλονίκης. Τον Ιανουάριο προφανώς θα κάνει και διορθωτικές μεταγραφικές κινήσεις για να ξεφύγει από την τελευταία θέση του βαθμολογικού πίνακα και άσε τους 21 ποδοσφαιριστές να αναζητούν νομοθετικό παράθυρο για τη διεκδίκηση των δεδουλευμένων. Το άρθρο 95 του νόμου 2725/1999 ορίζει ρητώς ότι «οι αποφάσεις των δευτεροβάθμιων επιτροπών επίλυσης οικονομικών διαφορών αποτελούν δεδικασμένο και είναι τίτλοι εκτελεστοί κατά την έννοια του άρθρου 904 του K. Πολ. Δ.». Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού, θέλοντας να βγάλει τυχόν ευθύνες από πάνω της, παρέπεμψε τον Αρη και άλλες ΠΑΕ στον αθλητικό δικαστή με την εντολή αφαίρεσης τριών βαθμών σε κάθε αγώνα που συμμετέχουν και για όσο διάστημα δεν εξοφλούν τελεσίδικα χρέη σε ποδοσφαιριστές. Δύο μήνες μετά, ουδείς γνωρίζει αν ο αθλητικός δικαστής ασχολήθηκε με τις συγκεκριμένες υποθέσεις.


* Ο Στάθης και οι «παικταράδες»


H AEK ακολούθησε διαφορετική οδό για τη διαγραφή των χρεών της. Δεν στηρίχθηκε τόσο στις πολιτικές πλάτες όσο ο Αρης. Υστερα από δύο αρνητικές αποφάσεις στην αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 44, κατέβασε τον στρατό των οπαδών της στον δρόμο (αλλά και στις εξέδρες του ΟΑΚΑ) σε μια επίδειξη δύναμης προς την κυβέρνηση και τα πολιτικά πρόσωπα που χειρίζονται την υπόθεση.


H κυβέρνηση του κ. Κώστα Καραμανλή, μπροστά στον κίνδυνο να χρεωθεί το πολιτικό κόστος, δεν έπραξε ό,τι και η κυβέρνηση του κ. Ράλλη. Το κόλπο «στήθηκε» με την απουσία τού (γελοίου – όπως το είχε χαρακτηρίσει ο Νικολαΐδης) κράτους από την εκδίκαση της αίτησης τριτανακοπής. Ακούγεται ότι η κυβέρνηση αναζητεί πλέον τον υπεύθυνο ο οποίος δεν ενημέρωσε τον νομικό σύμβουλο του κράτους. Πρόκειται για αστεία κατάσταση και για στάχτη στα μάτια του έλληνα φορολογουμένου.


H ουσία είναι ότι δικαιώθηκε ο Πέτρος Στάθης που υπέγραψε την αίτηση τριτανακοπής, και επί των ημερών του οποίου η ΠΑΕ AEK επένδυσε δισεκατομμύρια δραχμές για αγορά ποδοσφαιριστών αμφίβολης αξίας κυρίως από τη Λατινική Αμερική και τα Βαλκάνια (Μεντίνα 350.000 δολ., Λουίς Κάλβο 520 εκατ. δρχ., Φερούζεμ 2 εκατ. δολ., Νάβας 3,35 εκατ. δολ., Ρουίζ 2,82 εκατ. δολ., Ματιάσεβιτς 415 εκατ. δρχ., Πέτριτς 417 εκατ. δρχ., Μπιέκοβιτς 500 εκατ. δρχ., Τσίριτς 1,6 δισ. δρχ., Μιλοβάνοβιτς 183 εκατ. δρχ., Πέτκοφ 2,3 εκατ. δολ., Μπαμπούνσκι 218. εκατ. δρχ., Σέμπουε 335 εκατ. δρχ., Γεωργέας 400 εκατ. δρχ.).


Οταν η AEK αγόραζε όλους αυτούς τους «παικταράδες», κάποιες άλλες ΠΑΕ πλήρωναν κανονικά τον ΦΠΑ για τις μεταγραφές που έκαναν και το IKA που τους αναλογούσε για τους εργαζομένους που απασχολούσαν.


* «Εργο» Βενιζέλου και Ορφανού


Στην ίδια τραγική κατάσταση με την AEK και τον Αρη είχαν βρεθεί πριν από μερικά χρόνια οι KAE Αρης, ΠΑΟΚ, Ηρακλής. Στην ειδική ρύθμιση του νόμου 2947/2001, την οποία είχε εμπνευστεί τότε ο Ευάγγελος Βενιζέλος για να «σώσει» από την οικονομική καταστροφή και τον αναγκαστικό υποβιβασμό τις ομάδες μπάσκετ της εκλογικής του περιφέρειας, παρεισέφρησαν και οι ΠΑΕ Λάρισα, Καβάλα και Πανιώνιος.


Είναι χαρακτηριστικό ότι στην κατάσταση οφειλετών προς το IKA την οποία κατέθεσε τον Σεπτέμβριο στη Βουλή ο κ. Ορφανός, το IKA διεκδικεί από το μπάσκετ και το ποδόσφαιρο πάνω από 230 εκατ. ευρώ. Μεταξύ των άλλων, η KAE Αρης χρωστάει 16,5 εκατ. ευρώ, η KAE ΠΑΟΚ 27,3 εκατ. ευρώ, η ΠΑΕ Πανιώνιος 13, 2 εκατ. ευρώ, η ΠΑΕ Καβάλα 1,3 εκατ. ευρώ, η ΠΑΕ Λάρισα 3,5 εκατ. ευρώ, ενώ η ΠΑΕ Αθηναϊκός, παράγοντες της οποίας απηλλάγησαν από κάθε ευθύνη με ειδική φωτογραφική διάταξη στον νόμο 3262/2004 του κ. Ορφανού, χρωστάει 4,2 εκατ. ευρώ. Προφανώς οι κυβερνώντες δεν έκριναν σωστό να ενημερώσουν το IKA ότι τα χρέη των συγκεκριμένων ΠΑΕ και KAE πήγαν στον γάμο του Καραγκιόζη διότι θυσιάστηκαν στον βωμό του μικροκομματικού συμφέροντος.


* H παρανομία επιβραβεύεται


Αυτό το νόημα στέλνουν δυστυχώς στην ελληνική κοινωνία οι χαριστικές ρυθμίσεις των εκάστοτε υπουργών και κυβερνήσεων. Οι νόμοι φτιάχνονται σαν τον ιστό της αράχνης. Αν πέσει καμιά μύγα ή κανένα κουνούπι, πιάνεται. Ενώ αν πέσει σφήκα ή μέλισσα, τον σχίζει και περνάει. H παρανομία όταν, αντί να τιμωρείται, επιβραβεύεται, μεγαλώνει και χειροτερεύει. Παραφράζοντας τον Λυσία, στο ελληνικό ποδόσφαιρο ας επιτραπεί στον καθένα να κάνει ό,τι θέλει. Είναι περιττό να υπάρχουν νόμοι.


Οταν οι άνθρωποι διατάζουν τους νόμους και όχι οι νόμοι τους ανθρώπους, σοβαρό ελληνικό πρωτάθλημα δεν πρόκειται να στηθεί στον αιώνα τον άπαντα. Απλώς θα ανασάνουν σήμερα οικονομικά ο Αρης και η AEK, κάποιες άλλες ΠΑΕ και KAE θα ενταχθούν αναγκαστικά στη ρύθμιση Ορφανού και θα σταματήσουν να πληρώνουν σε τρεις – τέσσερις μήνες και στη συνέχεια όλοι μαζί και οι επιτήδειοι και κομματικά ημέτεροι πρώτοι θα αξιώνουν από το κράτος να τους χαρίσει τα νέα χρέη τους.


Τη… σπιράλ αυτή πολιτική ακολουθεί ο ελληνικός επαγγελματικός αθλητισμός από το 1979. Το κράτος επέτρεψε στον εξ Αμερικής ορμώμενο «επενδυτή» στον Αρη Γιάννη Ζαχουδάνη να βάλει στην τσέπη του το 1 δισ. δρχ. από τη μεταγραφή του Αγγελου Χαριστέα στη Βέρντερ Βρέμης και να γίνει καπνός, και αυτό είναι επίσης που ανέχθηκε τα τερτίπια της AEK η οποία πέρυσι έκανε τις ακριβότερες μεταγραφές χωρίς επί πολλά χρόνια (επί Ψωμιάδηδων και όχι μόνο) να πληρώσει ευρώ στο IKA και στην Εφορία.


ΠΑΕ ΚΑΛΛΙΘΕΑ Το πάθημα του προέδρου Σαλευρή




ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ της κατάστασης την οποία δημιουργούν ανάμεσα στις ίδιες τις αθλητικές εταιρείες οι εκάστοτε χαριστικές ρυθμίσεις είναι η ιστορία την οποία μας διηγήθηκε ο πρόεδρος της ΠΑΕ Καλλιθέα Νίκος Σαλευρής. Από την ειδική ρύθμιση Βενιζέλου η ομάδα του έχασε 250.000 ευρώ. Ουδέποτε εισέπραξε τα χρήματα που είχε συμφωνήσει για την πώληση του Καραδήμου στην Καβάλα και του Κιούρκου στον Πανιώνιο. H επιταγή την οποία πήρε από τον Πανιώνιο είχε το ίδιο αντίκρισμα με την επιταγή που πήγε να εξαργυρώσει ο Ζίζι Ρόμπερτς όταν μεταγράφηκε από τον Πανιώνιο στον Ολυμπιακό και για την οποία κινδύνευσε να βρεθεί φυλακή. Με την είσοδο των δύο ΠΑΕ στο καθεστώς της ειδικής εκκαθάρισης, η Καλλιθέα δεν έχασε μόνο τα χρήματά της, εισέπραξε και την ειρωνεία των παραγόντων με τους οποίους είχε συναλλαγή.


Ας πρόσεχε λοιπόν ο κ. Σαλευρής. Αν δεν πλήρωνε το IKA, αν χρωστούσε στην Εφορία, αν είχε απλήρωτους ποδοσφαιριστές, αν διέθετε 1.000-1.500 φανατικούς οπαδούς έτοιμους να κατεβούν ανά πάσα στιγμή στον δρόμο, σήμερα μπορεί να διεκδικούσε συμμετοχή στα Κύπελλα Ευρώπης και δεν θα πάλευε να παραμείνει στην κατηγορία.