Γεννημένοι αντίπαλοι σε ντέρμπι των αιωνίων
ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, το ελληνικό πρωτάθλημα μπάσκετ της Α1 ύστερα από εννέα αγωνιστικές ανίας και ρουτίνας πηγαίνει στον… πόλεμο! Εννέα αγωνιστικές των οποίων το σενάριο γράφτηκε στην καλύτερη περίπτωση από τα τριπλά σταυρωτά φιλιά του κ. Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς με τον κ. Ντούσαν Ιβκοβιτς (ως υπέρτατη και ειλικρινέστατη ένδειξη αβροφροσύνης και «μπροστάντζα» της επικείμενης, τότε, κουμπαριάς τους) και στη χειρότερη από το πάνελ Ιωαννίδη – Ιβκοβιτς για την αξία της υπογραφής και από την πραγματεία περί σεξουαλικής συμπεριφοράς του γάτου… Και απόψε την ώρα που οι διαιτητές θα κάνουν το τζάμπολ ανάμεσα στον Ζέλικο Ρέμπρατσα (του Παναθηναϊκού, που πηγαίνει με… σανιδωμένο το γκάζι) και στον Ντράγκαν Τάρλατς (του Ολυμπιακού, ο οποίος κουράστηκε να πατάει φρένο), θα μπορεί ταυτόχρονα να ακούγεται σαν υπόκρουση η μουσική του Ενιο Μορικόνε από τη «Μονομαχία στον κόκκινο ήλιο»… Ομπράντοβιτς – Ιωαννίδης λοιπόν. Η απόλυτη προσωπική αντιπαράθεση του πρωταθλήματος της Α1. Ο μεν «Ζοτς» (όπως είναι το προσωνύμιο του Σέρβου) απέναντι στον άνθρωπο ο οποίος φύσει (ως προπονητική φιλοσοφία και ιδεολογία) και θέσει (ως προπονητής ισχυρών και φιλόδοξων ομάδων) έμπαινε πάντοτε στο ρουθούνι των Σέρβων, χώρια που το περασμένο καλοκαίρι κόντεψε να του… φάει τη θέση στον πάγκο του Παναθηναϊκού. Ο δε «ξανθός», από τη Σκύλλα (Ιβκοβιτς) στη Χάρυβδη του σερβικού λόμπι, την υπόγεια δράση του οποίου ο ίδιος έσπευσε να καταγγείλει σε διάλεξή του στη Γεωπονική Σχολή, τον Μάρτιο του 1996, απογοητευμένος από τον αποκλεισμό του Ολυμπιακού από το φάιναλ φορ στο Παρίσι. Ποιος τον απέκλεισε τότε; Μα ποιος άλλος από τον αποψινό αντίπαλό του, τον τότε προπονητή της Ρεάλ κ. Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς, σε μια δραματική σειρά αγώνων, που εκτός των άλλων έδωσαν την αφορμή της ηρωικής εξόδου του από τον Ολυμπιακό, για να ακολουθήσει ύστερα από τρία χρόνια η επιστροφή του επάνω σε κόκκινο άλογο.
ΟΙ ΔΥΟ αποψινοί μονομάχοι συναντήθηκαν για πρώτη φορά στις 7 Ιανουαρίου του 1988, ανήμερα της γιορτής του τότε προπονητή του Αρη στοιχείο το οποίο και μόνο ως σημειολογική συγκυρία δίνει τόνο στην ατμόσφαιρα. Εκείνη την εποχή ο Αρης αποτελούσε τη νέα δύναμη του ευρωπαϊκού μπάσκετ, που έκανε αντίσταση στο κατεστημένο (Τρέισερ, Μακαμπί, Μπαρτσελόνα) ενώ η Παρτιζάν παρουσίαζε στην πασαρέλα παίκτες που έμελλε να γράψουν ιστορία στο ευρωπαϊκό μπάσκετ (Ντίβατς, Πάσπαλι, Τζόρτζεβιτς) και έμοιαζε ακόμη περισσότερο με… Σταχτοπούτα. Στα 43 του χρόνια ο κ. Γιάννης Ιωαννίδης προσπαθούσε να… αποφυλακίσει το ελληνικό μπάσκετ από το σκοτεινό κελί και την εν πολλοίς καραντίνα του ευρύτερου ευρωπαϊκού λόμπι και να δώσει στον Αρη μια πρωτόγνωρη λάμψη. Την ίδια στιγμή, στα 28 του χρόνια, ο προερχόμενος από το Τσάτσακ και μεγαλύτερος μαζί με τον Γκόραν Γκρμπόβιτς σε ηλικία παίκτης της Παρτιζάν φιλτράριζε τις αρτηρίες του με έναν μεγαλεπήβολο στόχο: να οδηγήσει την ομάδα του στον θρόνο, σχεδόν 10 χρόνια μετά τον ανάλογο άθλο της πρώτης (και τελευταίας από τότε) γιουγκοσλαβικής ομάδας, της Μπόσνα Σαράγεβο.
Για την ιστορία, ο κ. Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς το σχεδίαζε αυτό ως παίκτης και το διέπραξε ως προπονητής, ύστερα από τέσσερα χρόνια (Κωνσταντινούπολη, 1992), στις παρυφές του εμφυλίου πολέμου και στις παραμονές του εμπάργκο, αλλά τον είχε προλάβει, και μάλιστα δύο φορές (με τη Γιουγκοπλάστικα), ο… καπετάν ένας του αντίπαλου μπλοκ του δισυπόστατου σερβικού λόμπι: ο κ. Μπόζινταρ Μάλκοβιτς, του οποίου, παρεμπιπτόντως, η θητεία στη Μάλαγα μόνο ως υποβιβασμός από το αριστοκρατικό κλαμπ του ευρωπαϊκού μπάσκετ μπορεί να εκληφθεί. Ή έστω ως ένα διάλειμμα ή μια ευκαιρία (κατά τη γεωπονική ορολογία, την οποία ανέσυρε στην επικαιρότητα δι’ ιδίους λόγους ο κ. Ιωαννίδης) αγρανάπαυσης…
* Η αποφυλάκιση και μια χούφτα… δηνάρια
Εκείνες τις ημέρες ο προπονητής του Αρη οργίαζε κατά του πλέι μέικερ της Παρτιζάν και ουσιαστικά έριχνε τα πυρά του προς το περιώνυμο και χιλιοτραγουδισμένο αργότερα από τον ίδιο σερβικό λόμπι. Ο αθλητής Ομπράντοβιτς βρισκόταν μπλεγμένος στα γρανάζια της Δικαιοσύνης μάλιστα πέρασε μια βόλτα και από τη φυλακή για τον θανάσιμο τραυματισμό μιας γυναίκας σε τροχαίο δυστύχημα. Οταν εκείνο το βράδυ ο κ. Ιωαννίδης τον είδε μπροστά του με την ασπρόμαυρη φανέλα και το 6 στην πλάτη, έπαθε… σύγκρυο. Αλλωστε ο Ομπράντοβιτς διήνυε τότε την κορύφωση της ακμής του και οδήγησε την Παρτιζάν στη νίκη επί του Αρη με 101-94, που απογοήτευσε τους περίπου 3.000 έλληνες θεατές, οι οποίοι αντέδρασαν πετώντας κέρματα στον αγωνιστικό χώρο.
«Ορίστε. Αυτοί είναι οι Γιουγκοσλάβοι. Οχι μόνο ελέγχουν όλα τα κυκλώματα αλλά κατάφεραν να βγάλουν τον Σάβοβιτς από τον στρατό και τον Ομπράντοβιτς από τη φυλακή. Πώς να τους νικήσεις…» διερρήγνυε τα ιμάτιά του για την ακρίβεια, το παροιμιώδες γκρι σακάκι εκείνης της εποχής ο προπονητής του Αρη, σκασμένος διότι για πρώτη φορά στη 10χρονη προπονητική καριέρα του και ύστερα από τέσσερις νίκες έχασε ανήμερα της γιορτής του. Και το χειρότερο; Υπό το κράτος της… οργής για την ήττα ο προπονητής του Αρη είπε το εξής μνημειώδες: «Τα κέρματα; Μα δεν είδατε ότι τα πετούσαν οι Σέρβοι; Δηνάρια ήταν άλλωστε, όχι δικά μας δεκάρικα…».
* Ο αξεπέραστος εφιάλτης του «Γιαντ Ελιάου»
Πέρασαν πέντε χρόνια, χωρίς να βρεθεί ο ένας στον δρόμο του άλλου. Αλλωστε μεσολάβησαν δύο «νεκρές» διεθνώς χρονιές του κ. Ιωαννίδη και το εμπάργκο του ΟΗΕ στη Γιουγκοσλαβία που κράτησε την Παρτιζάν κλεισμένη στα σύνορά της. Εν τω μεταξύ ο κ. Ομπράντοβιτς έπεσε μια νύχτα στο κρεβάτι του και κοιμήθηκε παίκτης που το επόμενο πρωινό θα ετίθετο στη διάθεση του κ. Ιβκοβιτς για το Ευρωμπάσκετ της Ρώμης αλλά ξύπνησε… προπονητής, απαντώντας θετικά στη ριψοκίνδυνη πρόταση του κ. Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς, που έμοιαζε με τη μεγαλύτερη πρόκληση για τον 31χρονο πλέι μέικερ.
Και ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, στις 21 Απριλίου του 1994 στο «Γιαντ Ελιάου» του Τελ Αβίβ, να ξαναβρεθούν ενώπιος ενωπίω και όχι όπου κι όπου αλλά στον τελικό της Ευρωλίγκας! Η Μπανταλόνα του αντιπαθητικού εκείνη την εποχή στο σώμα των ισπανών προπονητών «Ζοτς» (ο λόγος ήταν ότι συνήθιζε, κατά παράβασιν του εθιμικού δικαίου, να καλεί τάιμ άουτ στα τελευταία δευτερόλεπτα και με μεγάλη διαφορά υπέρ της ομάδας του) είχε προκριθεί αναπάντεχα, ίσως και παρά φύσιν, στο φάιναλ φορ, νικώντας στον «ισπανικό εμφύλιο» – ημιτελικό την Μπαρτσελόνα. Δύο ώρες αργότερα ο Ολυμπιακός την ακολουθούσε κατά πόδας, νικώντας τον Παναθηναϊκό και το συναπάντημα Ιωαννίδη – Ομπράντοβιτς στον τελικό φαινόταν σαν σενάριο γραμμένο από το πεπρωμένο αμφοτέρων…
* Από τα «καρφιά» στην αμοιβαία αναγνώριση
Από εκείνη την αλλόκοτη για τον Ολυμπιακό βραδιά ως σήμερα οι δύο προπονητές βρέθηκαν αντίπαλοι έξι φορές οι δύο μάλιστα σε τελικούς της Ευρωλίγκας , με τον σέρβο προπονητή να έχει τη μερίδα του λέοντος έναντι του έλληνα αντιπάλου του, με 4-2 νίκες: Μπανταλόνα – Ολυμπιακός 1-0 (τελικός 1994 στο Τελ Αβίβ), Ρεάλ – Ολυμπιακός 3-1 (τελικός 1995 στη Σαραγόσα και τρεις αγώνες πλέι οφ Ευρωλίγκας το 1996), Μπενετόν Τρεβίζο – ΑΕΚ 0-1 (ημιτελικός 1998, Βαρκελώνη), σε αναμετρήσεις στο περιθώριο των οποίων οι δηλώσεις αμφοτέρων περιείχαν πάντοτε ψήγματα ειρωνείας ή αμφισβήτησης. Ιδού ένα απάνθισμα:
* «Τι να μας πει τώρα ο Ομπράντοβιτς. Κοιμήθηκε ο… Θεός και πήρε το Κύπελλο. Αυτά δεν γίνονται ούτε στο σινεμά αλλά άμα σκηνοθετήσει κάτι ο Θεός, δεν μπορείς να το αλλάξεις» (Ιωαννίδης, 13 Απριλίου 1995).
* «Ναι, ξέρω ότι ο Ιωαννίδης είπε ότι μου χάρισε το Κύπελλο ο Θεός αλλά τον καταλαβαίνω. Και εγώ αν έχανα θα έψαχνα για δικαιολογίες…» (Ομπράντοβιτς, Ιανουάριος 1995).
* «Το μπάσκετ εξουσιάζεται από τη σερβική μαφία» (Ιωαννίδης, Μάρτιος 1996).
* «Ο Ιωαννίδης ξεχνά ότι και η δική του ομάδα στηρίζεται σε σέρβους παίκτες. Ο Ολυμπιακός έχει κάνει μια μεγάλη επένδυση αλλά χρειάζεται έναν προπονητή με νοοτροπία νικητή και ο Ιωαννίδης δεν είναι τέτοιος» (Ομπράντοβιτς, 8 Απριλίου 1996).
* «Δεν είπα ποτέ ότι ο Ιωαννίδης δεν είναι νικητής και κατάλληλος για τον Ολυμπιακό» (επανορθωτική δήλωση Ομπράντοβιτς, 11 Απριλίου 1998).
* «Ο Ιωαννίδης είναι μεγάλος προπονητής και ξέρει πολύ καλά να δημιουργεί μεγάλες ομάδες. Τον σέβομαι για τη δουλειά του στον Αρη, στον Ολυμπιακό και στην ΑΕΚ» (Ομπράντοβιτς, 8 Απριλίου 1998).
* «Οταν ένας προπονητής έχει συμμετάσχει σε έξι φάιναλ φορ, είναι αξιοσέβαστος. Ναι, δεν έχει κατακτήσει ποτέ το τρόπαιο αλλά ίσως έφταιγαν οι παίκτες που είχε. Πάντως όλες οι ομάδες του στηρίζονται στην πειθαρχία και παίζουν με το στυλ που αρέσει και σ’ εμένα» (Ομπράντοβιτς, 20 Απριλίου 1998).
* «Δείτε τον Ολυμπιακό και την Μπενετόν, παίζουν ακριβώς με τα ίδια συστήματα. Τα συστήματα της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας. Μόνο όποιος έχει καταρράκτη στο μάτι δεν μπορεί να το διαπιστώσει» (Ιωαννίδης, 20 Απριλίου 1998).
* «Οντως ο Παναθηναϊκός παρουσιάζεται πολύ ενισχυμένος και ίσως είναι το φαβορί για τον τίτλο. Πήρε άλλωστε και έναν προπονητή με αναμφισβήτητες ικανότητες και εμπειρία» (Ιωαννίδης, Σεπτέμβριος 1999).
* «Με ενοχλεί να με ρωτούν συνεχώς για τον Ιωαννίδη. Γιατί σώνει και καλά πρέπει να έχω πρόβλημα μαζί του; Είναι ένας πολύ καλός προπονητής και τα αποτελέσματά του μιλούν από μόνα τους» (Ομπράντοβιτς, Νοέμβριος 1999).
Πού μοιάζουν και…
* Γιορτάζουν κάτι πολύ σπουδαίο, τα πρώτα και τα… δεύτερα γενέθλιά τους την ίδια ημέρα. Ο μεν Ιωαννίδης γεννήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου του 1945 στη Θεσσαλονίκη, ο δε (γεννηθείς την 9η Μαρτίου 1960) Ομπράντοβιτς σώθηκε ως εκ θαύματος σε τροχαίο ατύχημα στις 26 Φεβρουαρίου του 1996 στην εθνική οδό Αλμπαθέτε – Μαδρίτης.
* Ανήκουν στο ίδιο ζώδιο, στους Ιχθύς, δηλαδή είναι και οι δύο συναισθηματικοί…
* Στην αγωνιστική καριέρα τους υπήρξαν και οι δύο πλέι μέικερ, που διακρίθηκαν περισσότερο για την πανουργία τους παρά για το ταλέντο και τη χαρισματικότητά τους.
* Εγιναν προπονητές μέσα σε μία νύχτα, ο μεν Ιωαννίδης από το ένστικτο του κ. Ανέστη Πεταλίδη, ο δε Ομπράντοβιτς από το ρίσκο του κ. Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς.
* Δηλώνουν μάγκες της ζωής και του μπάσκετ. Αλλά μάγκες με κουλτούρα και στυλ…
* Είναι τελειομανείς στη δουλειά τους.
* Θεωρούν μεγαλύτερα ιδανικά στη ζωή την αγάπη και τη φιλία.
* Τοποθετούν τον Μάτζικ Τζόνσον στην κορυφή της πυραμίδας. Και των ονείρων τους.
* Εχουν λάβει μέρος σε φάιναλ φορ της Ευρωλίγκας με τρεις διαφορετικές ομάδες: με Αρη, Ολυμπιακό, ΑΕΚ ο κ. Ιωαννίδης, με Μπανταλόνα, Ρεάλ, Μπενετόν ο κ. Ομπράντοβιτς.
* Αντιπαθούν εξ ορισμού και δεν χρησιμοποιούν σχεδόν ποτέ άμυνες ζώνης.
* Στηρίζουν την προπονητική φιλοσοφία τους, «grosso modo», στο δίπτυχο «πιεστική άμυνα – γρήγορη επίθεση».
* Εχουν βάλει προσωπικά στοιχήματα για παίκτες, π.χ. ο κ. Ιωαννίδης με τον Παπανικολάου και ο κ. Ομπράντοβιτς με τον Φώτση.
* Κατά καιρούς βρήκαν τον απόλυτο εξολοθρευτή στην άμυνα, ο μεν με τον Γιώργο Σιγάλα στον Ολυμπιακό, ο δε με τον Ισμαέλ Σάντος στη Ρεάλ.
* Πιστεύουν στον Θεό και προσεύχονται συχνά.
* Εχουν κάνει πολλές κουμπαριές.
* Δεν ενδιαφέρονται ή, για την ακρίβεια, ισχυρίζονται ότι δεν ενδιαφέρονται για το τι γράφουν οι εφημερίδες…
* Οδηγούν αυτοκίνητο μάρκας «Μερτσέντες».
* Διαδέχθηκαν σε διαφορετικές ομάδες και συνθήκες τον κ. Λευτέρη Σούμποτιτς: ο μεν Ιωαννίδης το 1996 στην ΑΕΚ, ο δε Ομπράντοβιτς το 1999 στον Παναθηναϊκό.
* Και οι δύο έχουν εξομολογηθεί ότι γίνονται ανυπόφοροι στα σπίτια τους μετά τις ήττες και ότι οι σύζυγοί τους, η κυρία Βέσνα Ομπράντοβιτς και η κυρία Γιούλα Ιωαννίδη, είναι ηρωίδες!
* Εχουν παρεμφερή γούρια, μόνο που διαφέρουν στο μέγεθος της δεισιδαιμονίας τους. Ο προπονητής του Παναθηναϊκού έχει το ρολόι του, ο προπονητής του Ολυμπιακού τον αναπτήρα του.
* Τους αρκούν τέσσερις ώρες ύπνου για να αισθάνονται περδίκι!
* Δίνουν σχεδόν τον ίδιο ορισμό στην τύχη: «Αν η σκληρή δουλειά είναι τύχη, τότε ναι, είμαι πολύ τυχερός» (Ομπράντοβιτς). «Αν η αφοσίωση, η προσήλωση με παρωπίδες και το πάθος είναι τύχη, τότε δεν υπάρχει τυχερότερος προπονητής από εμένα» (Ιωαννίδης).
…πού διαφέρουν
* Τους χωρίζουν 15 χρόνια στην ηλικία: στα 54 ο κ. Ιωαννίδης, στα 39 ο κ. Ομπράντοβιτς.
* Προκαλούν τα αντιστρόφως ανάλογα συναισθήματα στους οπαδούς του Παναθηναϊκού, οι οποίοι λατρεύουν παραδοσιακά τον κ. Ομπράντοβιτς, επειδή στέρησε τρία ευρωπαϊκά τρόπαια από τον Ολυμπιακό, ενώ θεωρούν… ταξικό εχθρό και μισούν θανάσιμα τον κ. Ιωαννίδη.
* Ο κ. Ιωαννίδης ύστερα από πολλές παλινωδίες ένθεν κακείθεν είπε «όχι» στον Παναθηναϊκό ενώ ο κ. Ομπράντοβιτς απάντησε αμέσως «ναι».
* Για έναν χρόνο (την περίοδο 1995-96, «την περίοδο της ορφάνιας μου στον Ολυμπιακό», όπως την είχε χαρακτηρίσει ο κ. Ιωαννίδης) ο «Ζοτς» ήταν η απειλή του για τον πάγκο του Ολυμπιακού.
* Ο κ. Ομπράντοβιτς έχει κατακτήσει τρία τρόπαια της Ευρωλίγκας σε πέντε φάιναλ φορ ενώ ο κ. Ιωαννίδης έχει πάρει μέρος σε ένα φάιναλ φορ παραπάνω, αλλά δεν έχει σηκώσει ακόμη την… κούπα.
* Ο κ. Ομπράντοβιτς έχει στη συλλογή του πέντε ευρωπαϊκά τρόπαια (τρία πρωταθλητριών, δύο κυπελλούχων), ο κ. Ιωαννίδης κανένα.
* Ο κ. Ιωαννίδης έχει κατακτήσει 12 εθνικά πρωταθλήματα (Αρης οκτώ, Ολυμπιακός τέσσερα) και έξι Κύπελλα Ελλάδος (Αρης πέντε, Ολυμπιακός ένα), ο κ. Ομπράντοβιτς ένα πρωτάθλημα και ένα Κύπελλο σε εθνικό επίπεδο, και αυτά την πρώτη χρονιά του ως προπονητής (Παρτιζάν, 1992).
* Ο κ. Ιωαννίδης διετέλεσε προπονητής της Εθνικής Ελλάδος το 1980-81 και τώρα είναι τεχνικός σύμβουλος ενώ ο κ. Ομπράντοβιτς από ασίσταντ προήχθη σε αφεντικό το 1996.
* Ο κ. Ιωαννίδης διακρίνεται από σαφώς περισσότερες εκρήξεις όταν κοουτσάρει ενώ ο κ. Ομπράντοβιτς δίνει την εντύπωση ενός πιο ψύχραιμου και αυτοελεγχόμενου κόουτς.
* Ο κ. Ομπράντοβιτς κάνει λάθη και τα παραδέχεται αμέσως. Ο κ. Ιωαννίδης επίσης κάνει λάθη αλλά τα παραδέχεται ύστερα από 10 χρόνια και ενώ έχουν παραγραφεί.
* Ο κ. Ιωαννίδης είναι μανιώδης καπνιστής, ο κ. Ομπράντοβιτς μόνο με παρέα, και μάλιστα δεν… πηγαίνει κάτω τον καπνό!
* Ο κ. Ιωαννίδης έχει αποκηρύξει εδώ και δύο χρόνια το κρέας, ο κ. Ομπράντοβιτς είναι παμφάγος.
* Ο κ. Ομπράντοβιτς ευτύχησε να κοουτσάρει τον Σαμπόνις, ο κ. Ιωαννίδης τον ήθελε σαν… τρελός αλλά δεν του προέκυψε το 1994 στον Ολυμπιακό. Και εξαιτίας του έχασε το Κύπελλο πρωταθλητριών το 1995, απέναντι στον… κ. Ομπράντοβιτς!
* Ο κ. Ιωαννίδης μαγεύθηκε εσχάτως από το ΝΒΑ, ο κ. Ομπράντοβιτς δεν έχει συγκινηθεί ακόμη από το πέραν του Ατλαντικού σύστημα μπάσκετ.
* Ο κ. Ιωαννίδης ακούει παραδοσιακά Μαρινέλα και εσχάτως Νότη Σφακιανάκη, ο κ. Ομπράντοβιτς δηλώνει γοητευμένος από τον Αντώνη Ρέμο.
* Ο κ. Ιωαννίδης μεγάλωσε με το υποκριτικό μοντέλο του Στιβ Μακ Κουίν και ο κ. Ομπράντοβιτς με τις μπαλάντες του Μπομπ Ντίλαν.
Και η σπουδαιότερη ομοιότητα είναι η… διαφορά τους: είναι γεννημένοι αντίπαλοι!
