ΤΗΝ ΑΡΧΗ έκαναν το καλοκαίρι του ’96 ο Βασίλης Τσάρτας και ο Γιώργος Δώνης. Ο πρώτος πωλήθηκε από την ΑΕΚ στην ισπανική Σεβίλλη και ο δεύτερος έφυγε από τον Παναθηναϊκό για την αγγλική Μπλάκμπερν. Ηταν το καλοκαίρι κατά το οποίο εφαρμόστηκε από την UEFA η απόφαση της υπόθεσης Μποσμάν, βάσει της οποίας επετράπη η ελεύθερη διακίνηση ποδοσφαιριστών στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με αποτέλεσμα οι σύλλογοι να έχουν δικαίωμα απόκτησης απεριόριστου αριθμού «κοινοτικών» παικτών.


Τρία χρόνια μετά, στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα έχουν μεταναστεύσει δεκαοκτώ έλληνες παίκτες, οι οποίοι αγωνίζονταν στη δική μας Α’ Εθνική.


Το κύμα των προσφύγων συνεχίζεται και φέτος. Ηδη δύο ποδοσφαιριστές έχουν υλοποιήσει τη μεγάλη απόφαση για ευρωπαϊκή απόδραση. Ο Ανδρέας Λαγωνικάκης μεταναστεύει στη Βιέννη για χάρη της Ραπίντ και γίνεται ο πρώτος παίκτης που φεύγει από το ελληνικό επαγγελματικό πρωτάθλημα για να αγωνιστεί στο αυστριακό. Ο Κώστας Κωνσταντινίδης πωλήθηκε από τον Παναθηναϊκό στην ανερχόμενη δύναμη του γερμανικού ποδοσφαίρου, τη Χέρτα Βερολίνου, και έγινε ο πρώτος παίκτης που από τα… ελληνικά αλώνια θα βρεθεί στα σαλόνια της Μπουντεσλίγκα.


Στο τέλος του Ιουλίου, ίσως και λίγο αργότερα, θα γνωρίζουμε τα υπόλοιπα ονόματα που θα προστεθούν στον μακρό πλέον κατάλογο των ποδοσφαιριστών – μεταναστών. Αλλωστε η πορεία των ήδη ξενιτεμένων μας έχει διαφημίσει τον έλληνα ποδοσφαιριστή στους ευρωπαίους καταναλωτές.


* Οι «κατάσκοποι» και οι κασέτες


Οι μετεγγραφές που έχουν γίνει ως σήμερα δείχνουν τους τρόπους με τους οποίους ένας Ελληνας μπορεί να εξασφαλίσει το… εξιτήριο από το φτωχό ελληνικό πρωτάθλημα. Οι ξενιτεμένοι μας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:


Α. Σε αυτούς τους οποίους παρακολούθησαν ­ κατόπιν πρόσκλησης από μάνατζερ ­ οι ευρωπαίοι σκάουτερ (ανιχνευτές ταλέντων) και προχώρησαν στην απόκτησή τους οι σύλλογοι έχοντας καλή εικόνα των ικανοτήτων τους (π.χ. Δώνης).


Β. Σε εκείνους που εντοπίστηκαν από ευρωπαϊκούς συλλόγους μέσω… βιντεοκατασκοπίας. Οι μάνατζερ μάζεψαν κασέτες με «χάι λάιτς», τα σημαντικότερα επιτεύγματα των πελατών τους, και τις διένειμαν στις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές. Οσοι «τσίμπησαν» είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και «λάιβ» τους ποδοσφαιριστές και τελικώς, εφόσον ικανοποιήθηκαν, αγόρασαν (π.χ. Λαγωνικάκης).


Γ. Σε εκείνους που πέρασαν από… δοκιμαστικά. Πρόκειται για ποδοσφαιριστές που ταξίδεψαν στο εξωτερικό στην έδρα της ενδιαφερόμενης ομάδας και προπονήθηκαν μαζί της για διάστημα μερικών ημερών, ώσπου να αποφασίσει ο προπονητής για τη χρησιμότητά τους (π.χ. Βλάχος).


* Πού πας χωρίς μεσάζοντα;


Δεν υπερβάλλει κανείς αν ισχυριστεί ότι ο έλληνας ποδοσφαιριστής δεν πάει πουθενά χωρίς τον μάνατζερ. Ολοι όσοι έχουν μεταναστεύσει ως σήμερα έχουν βρει ομάδα χάρη στις ενέργειες του μάνατζερ με τον οποίο συνεργάζονται. Ο ατζέντης αναλαμβάνει να διαφημίσει τον ποδοσφαιριστή χρησιμοποιώντας τις όποιες γνωριμίες του στον χώρο της ευρωπαϊκής αγοράς. Οι περισσότεροι από τους έλληνες μάνατζερ (εννέα με άδεια FIFA και ένα σωρό άλλοι… ερασιτέχνες) συνεργάζονται με αλλοδαπούς συναδέλφους τους για να πετύχουν μια μετεγγραφή. Και είναι λογικό, καθώς οι ίδιοι δεν έχουν δικτυωθεί τόσο καλά στην ευρωπαϊκή αγορά, ώστε να γνωρίζουν τους κατάλληλους ανθρώπους για κάθε περίπτωση. Οι ποδοσφαιριστές που επιχείρησαν να βρουν μόνοι τους, δηλαδή χωρίς τη βοήθεια κάποιου μάνατζερ, ευρωπαϊκό σύλλογο δεν τα κατάφεραν ως τώρα. Εξαίρεση αποτελεί μόνον ο Βασίλης Τσάρτας, καθώς η Σεβίλλη… έπεσε επάνω του μετά την υπόδειξη ενός έλληνα επιχειρηματία, του κ. Γ. Σκίπη, ο οποίος ζει στη συγκεκριμένη ισπανική πόλη.


* Ο πόλεμος των ατζέντηδων


Οι αναγνώστες των αθλητικών ­ κυρίως ­ εφημερίδων ίσως έχουν βαρεθεί να διαβάζουν στα ρεπορτάζ των αγώνων της Α’ Εθνικής και των ευρωπαϊκών κυπέλλων αναφορές για την παρουσία αλλοδαπών μάνατζερ ή εκπροσώπων συλλόγων, οι οποίοι ενδιαφέρονται για έλληνες ποδοσφαιριστές. Στους Ελληνες προκαλούν εντύπωση, στα ευρωπαϊκά γήπεδα αυτοί οι κύριοι περνούν απαρατήρητοι.


Οι ποδοσφαιριστές που έχουν επιλέξει να είναι «φρι – έιτζεντ», να μην υπογράφουν δηλαδή συμβόλαιο αποκλειστικής συνεργασίας με έναν μάνατζερ, μάλλον έχουν μετανιώσει, καθώς δεν έχουν καταφέρει να πάρουν την πολυπόθητη μετεγγραφή. Πέφτουν συνήθως θύματα συμφερόντων και του πολέμου των μάνατζερ, οι οποίοι συχνά επιχειρούν να χαλάσουν μια δουλειά του συναδέλφου τους. Βλέπετε, οι έλληνες μάνατζερ δεν είναι καθόλου αγαπημένοι, ενώ εκτός των άλλων πολεμούν τους ερασιτέχνες συμπατριώτες τους, δηλαδή αυτούς που μπαίνουν μεσάζοντες χωρίς να έχουν άδεια από τη FIFA.


* Το εφετεινό μεγάλο παζάρι


Η πετυχημένη πορεία του Ολυμπιακού στο Τσάμπιονς Λιγκ και η πολύ καλή παρουσία των ήδη ξενιτεμένων ποδοσφαιριστών μας στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα αναδεικνύουν και φέτος την ελληνική αγορά σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες για τις μεγάλες ομάδες του εξωτερικού.


Η ελληνική αγορά φέτος έχει… απ’ όλα τα καλά. Τερματοφύλακες (Ατματσίδης, Νικοπολίδης, Πουρλιοτόπουλος), ακραίους μεσοαμυντικούς (Γεωργάτος, Κασάπης, Μαυρογενίδης), μέσους (Κωστής), μεσοεπιθετικούς (Λυμπερόπουλος), σέντερ φορ (Νικολαΐδης, Φρούσσος) και… ό,τι άλλο καλό προκύψει για τους ενδιαφερομένους.