Ανησυχία για «αφελληνισμό» των κατασκευών

Εμπιστοσύνη και υποστήριξη για να συνεχίσουν να στηρίζουν την ελληνική οικονομία και να ενισχύσουν την εξωστρεφή δραστηριότητα προκειμένου να επιβιώσουν ζητούν οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες.

Οι εκπρόσωποι των τριών «μεγάλων» των κατασκευών, με τις παρεμβάσεις τους εχθές κατά τις εργασίες του 2^ου Συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών αναφέρθηκαν στην έλλειψη κατασκευαστικού αντικειμένου, στην ανάγκη επιτάχυνσης διαδικασιών, αλλά και στις «επιθέσεις» με όρους μικροπολιτικής που δέχεται ο κατασκευαστικός κλάδος. Κοινή συνισταμένη όλων, ο κίνδυνος «αποελληνοποίησης» του εγχώριου κατασκευαστικού κλάδου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΑΤΕ, οι δημόσιες επενδύσεις στην περίοδο 2008-2016 παρουσίασαν μείωση με μέσο ετήσιο ρυθμό -4,3%, το πλήθος δημοπρασιών δημοσίων τεχνικών έργων την περίοδο 2012-2016 σημείωσε μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής -9,5% και ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής των οικοδομικών αδειών διαμορφώθηκε στο -18,5% για τη δεκαετία 2007-2016, δηλαδή σε απόλυτους αριθμούς από 79.407 άδειες το 2007 μειώθηκαν σε 12.641 το 2016.

Επιπλέον, η συνεισφορά (σε σταθερές τιμές) του κατασκευαστικού κλάδου στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) έχει συρρικνωθεί από 8,2% το 2006, σε 4,3% το 2010 και σε 2,1% το 2016, ενώ ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές την 8ετία 2009-2016 παρουσίασε μείωση με μέσο ετήσιο ρυθμό -13,2%

Στην ανάγκη για μια «Εθνική Ελλάδος» στον τομέα των κατασκευών, προκειμένου οι ελληνικές εταιρείες να αντισταθούν στην πίεση που δέχονται από τον διεθνή ανταγωνισμό αναφέρθηκε ο κ. Δημήτρης Κούτρας, πρόεδρος της ΑΚΤΩΡ. «Καθήκον πλέον για όλους εμάς απέναντι στη χώρα μας και τον εαυτό μας είναι να μεγαλώνουμε ολοένα και περισσότερο την συμμετοχή μας στο ευρωπαϊκό τουλάχιστον γίγνεσθαι των κατασκευών», ανέφερε, «για να γίνει αυτό με τα μεγαθήρια των χωρών και των εταιρειών που έχουμε να αντιμετωπίσουμε πρέπει να μεγαλώνουμε και εμείς το μέγεθος των εταιρειών μας».

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΑΚΤΩΡ, συγχωνεύσεις, συνέργειες και συνεργασίες ανάμεσα στους Έλληνες «παίκτες» είναι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλιστεί η παρουσία των ελληνικών εταιρειών στο «αύριο» των κατασκευών και οι επιχειρηματίες να κλείσουν τα αυτιά τους στα «προξενιά» από το εξωτερικό για να πουλήσουν τις εταιρείες τους. Στην ομιλία του, χαρακτήρισε ως άθλο τις προσπάθειες των ελληνικών εταιρειών για την παρουσία τους στην Ευρώπη, καθώς «περνάνε από σαράντα κύματα».

Η αδυναμία των τραπεζών να παρέχουν χρηματοδότηση, τη στιγμή που οι ξένοι ανταγωνιστές έχουν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα των χωρών τους, και η ανεπαρκής κατασκευαστική δραστηριότητα αναδείχθηκαν ως τα μεγαλύτερα εμπόδια στην προσπάθεια εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Κούτρα, «τα καίρια χτυπήματα του κατασκευαστικού κλάδου στο εσωτερικό της χώρας, με επιθέσεις κάθε μορφής από διάφορες κατευθύνσεις και κέντρα, έχει δραματικές επιπτώσεις. Εντός Ελλάδος αφήνει πλούσιο έδαφος για την επέκταση της ανταγωνιστικής δραστηριότητας ξένων εταιρειών και εν δυνάμει τελικά στον αφελληνισμό του κλάδου».

«Οι επενδύσεις στις υποδομές είναι ο μόνος δρόμος να μπει άμεσα φρέσκο χρήμα στην ελληνική οικονομία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γιώργος Περδικάρης, εντεταλμένος σύμβουλος της ΤΕΡΝΑ. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της PWC, οι επενδύσεις στις υποδομές έχουν μεγάλο πολλαπλασιαστή (1,8) και προσελκύουν ακόμα κι εν μέσω κρίσης σοβαρό επιχειρηματικό ενδιαφέρον, καθώς και ενδιαφέρον μεγάλων επενδυτικών τραπεζών.

Όπως επισήμανε ο εκπρόσωπος της ΤΕΡΝΑ, «το κατασκευαστικό κενό απειλεί την οικονομική ανάκαμψη», προσθέτοντας ότι υπήρχε ήδη κενό 2 δισ. ευρώ, ενώ κάλεσε σε επιτάχυνση κι εκσυγχρονισμό διαδικασιών αδειοδότησης, καθώς «τα νέα έργα δεν φαίνεται να συμβασιοποιούνται με τους ρυθμούς που όλοι επιθυμούν».

Επισήμανε ακόμη την ανάγκη οι ελληνικές εταιρείες να έχουν ισότιμη πρόσβαση σε χρηματοδότηση με τους ξένους εταίρους. «Ζητάμε από την ελληνική πολιτεία να εμπιστευτεί τις ελληνικές εταιρείες» δήλωσε.

Στο τέλος του 2017, η αξία των 75 έργων που βρίσκονταν σε εξέλιξη ή σχεδιασμό ανέρχονταν σε 18,7 δισ. ευρώ και προβλέπεται να προχωρήσουν κυρίως με ιδιωτική χρηματοδότηση. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Περδικάρης στις προοπτικές που προσφέρει ο ενεργειακός τομέας για μια νέα γενιά μεγάλων επενδύσεων στη χώρα, επικεντρώνοντας στην αποθήκευση ενέργειας και στην ώριμη τεχνολογία των αντλησιοταμιευτικών έργων. Όπως είπε, από τα 18,7 δισ. ευρώ δυνητικών επενδύσεων σε υποδομές μέχρι το 2022, το 38% αφορά στην ενέργεια.

«Δεν είναι ψέμα ότι ξεπεράσαμε τους εαυτούς μας για να παραδοθούν έγκαιρα τα έργα και με βάση τις επιταγές της ΕΕ» ανέφερε ο κ. Κωνσταντίνος Μιτζάλης, διευθύνων σύμβουλος και αντιπρόεδρος της J&P ΑΒΑΞ. Σημείωσε ότι με την ολοκλήρωση των οδικών αξόνων, η δραστηριότητα των εταιρειών εντός Ελλάδος έχει μειωθεί δραματικά.

«Ο κλάδος των κατασκευών έχει υποστεί διαχρονικά υπερβολική δυσφήμιση» τόνισε, εξηγώντας ότι τα δημόσια έργα γίνονται πεδίο αντιπαράθεσης των πολιτικών κομμάτων, χωρίς πραγματικό έρεισμα. Όπως είπε χαρακτηριστικά, βάσει επίσημων στοιχείων «στην Ελλάδα κατασκευάζονται έργα με το μικρότερο κόστος σε όλη την Ευρώπη».

Αναφερόμενος στην ανάγκη για τη διαμόρφωση κοινής στρατηγικής στον τομέα των έργων, τόνισε ότι ως προς τα κοινοτικά προγράμματα «ποτέ δεν υπήρξε έγκαιρος προγραμματισμός. Και στο τέλος για να προλάβουμε, αναπτύσσονται τα έργα ανώριμα και η χρηματοδότησή τους συνεχίζεται από τα επόμενα προγράμματα, τα λεγόμενα προγράμματα –γέφυρες».

Στο επίπεδο των λύσεων, χαρακτήρισε ως βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση την εξαγγελία του πρωθυπουργού για ηλεκτρονική διακίνηση δημοσίων εγγράφων.

Δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις μεγάλες εκπτώσεις, χαρακτηρίζοντάς τες μάλιστα ως γάγγραινα για τα έργα. Όπως εξήγησε ο κ. Μιτζάλης, το φαινόμενο αυτό εμφανίστηκε στη σύγχρονη ιστορία τρεις φορές και είχε ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση μικρών και μεγάλων εταιρειών. «Έργα σταματούν, κοινοτικά κονδύλια χάνονται και συνεχίζουμε με πολύ μεγάλη καθυστέρηση. Είναι άμεση ανάγκη η νομοθετική ρύθμιση του προβλήματος των εξωπραγματικών εκπτώσεων. Πρόκειται για μοντέλο που έχει αποτύχει όσες φορές έχει εφαρμοστεί. Δε θα αντέξουν οι εταιρείες αυτή την πραγματική στρέβλωση του ανταγωνισμού» είπε.

Τέλος, ο διευθύνων σύμβουλος και αντιπρόεδρος της J&P ΑΒΑΞ αναφέρθηκε στην έλλειψη νέων έργων στη χώρα μας και τη δυσκολία στη συμμετοχή ελληνικών εταιρειών στο εξωτερικό. Όπως δήλωσε, «στερείται από την Ελλάδα η ευκαιρία παραγωγής πλούτου. Χρειαζόμαστε τη βοήθεια και της Ελληνικής πολιτείας και του τραπεζικού συστήματος, προκειμένου οι ελληνικές εταιρείες να είναι ανταγωνιστικές στο εξωτερικό. Είμαστε εδώ αρωγοί στην προσπάθεια με την κατάθεση προτάσεων. Δε λύνονται όλα σε μία μέρα. Πρέπει να γίνει η αρχή. Ήδη έχουμε αργήσει πολύ. Οι ελληνικές εταιρείες δεν ξέρουμε πόσο θα αντέξουν. Ήδη βλέπουμε την είσοδο ξένων συμφερόντων σε αυτές».