Πολύ χαμηλή βαθμολογία συγκεντρώνουν 18 κράτη μέλη της ΕΕ σε έκθεση αξιολόγησης για την εφαρμογή της νομοθεσίας προστασίας της φύσης.

Τα κράτη μέλη που αξιολογήθηκαν από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις είναι η Αυστρία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Κύπρος, η Δανία, η Φιλανδία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Λετονία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σουηδία και η Αγγλία.

Η έκθεση με τίτλο « Η κατάσταση εφαρμογής των οδηγιών για τα άγρια πτηνά και τους οικοτόπους στην Ευρωπαϊκή Ένωση » δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις Bird Life Europe, WWF, European Environmental Bureau (EEB) και Friends of the Earth Europe.

Όπως αναφέρεται, ενώ τα περισσότερα κράτη μέλη που αξιολογήθηκαν έχουν ενσωματώσει πλήρως τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τα άγρια πτηνά και τους οικότοπους στο εθνικό τους δίκαιο, κανένα από αυτά δεν έχει καταφέρει να τις εφαρμόσει πλήρως.

Αυτό, σύμφωνα με τους ειδικούς, έχει ως αποτέλεσμα τα προστατευόμενα είδη και οι οικότοποι της Ευρώπης να μην απολαμβάνουν την προστασία που η νομοθεσία ορίζει και για την οποία τόσο τα κράτη μέλη όσο και η κοινωνία συνολικά έχουν δεσμευτεί.

Η έκθεση έχει ως στόχο την αποτύπωση των τάσεων που αφορούν στην κατάσταση της εφαρμογής των οδηγιών στη βάση 11 κριτηρίων, χρησιμοποιώντας έναν απλό χρωματικό κώδικα που απεικονίζει τις επιδόσεις της κάθε χώρας σε καθένα από αυτά τα 11 κριτήρια: πράσινο για τα πεδία, όπου η ενσωμάτωση και εφαρμογή των οδηγιών υπολοποιειται σωστά, πορτοκαλί στις περιπτώσεις που η ενσωμάτωση των οδηγιών θα μπορούσε να είναι καλύτερη και, κόκκινο στις περιπτώσεις που παρατηρείται κακή ή καθόλου εφαρμογή των οδηγιών.

Χαρακτηριστικό από την αξιολόγηση είναι το γεγονός, πως μόνο στο κριτήριο που αφορά στην πιο βασική υποχρέωση, δηλαδή αυτή της ενσωμάτωσης των οδηγιών στο εθνικό τους δίκαιο, τα περισσότερα από τα 18 κράτη μέλη που αξιολογήθηκαν (67%) βρίσκονται στο πράσινο.

Δυστυχώς, κανένα κράτος μέλος δεν πέρασε με πράσινο στα πέντε από τα 11 κριτήρια, και ειδικότερα, στα κριτήρια που αφορούν στη διαχείριση των περιοχών, την προστασία των ειδών, την εφαρμογή της δέουσας εκτίμησης και τη συμμετοχή των εμπλεκόμενων φορέων.

Οι επιδόσεις της Ελλάδας

Τα στοιχεία για την κατάσταση εφαρμογής της νομοθεσίας για τη Φύση στην Ελλάδα είναι ανησυχητικά και αρκετά απογοητευτικά, έτσι όπως καταγράφηκαν από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και WWF Ελλάς.

Όπως ανακοινώθηκε, ακόμη κι αν το τελευταίο διάστημα σημειώθηκαν σημαντικά βήματα προόδου, στα οποία περιλαμβάνεται η έγκριση των τριών πρώτων σχεδίων δράσης για την προστασία των ειδών της χώρας,η επέκταση του δικτύου Natura 2000 στο θαλάσσιο χώρο ειδικά και η ψήφιση του νέου νόμου για τους φορείς διαχείρισης, η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει κενά σε πολύ σημαντικές υποχρεώσεις.

Ειδικότερα, με κόκκινο βαθμολογείται, όπως επισημαίνεται, η καρδιά των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις οδηγίες για τη φύση και αφορούν στη διαχείριση των περιοχών Natura 2000 και την προστασία των ειδών, ενώ η Ελλάδα παίρνει πράσινο μόνο στην ενσωμάτωση των οδηγιών στο εθνικό δίκαιο.

Για πολλά θέματα, όπως είναι ο πλήρης χαρακτηρισμός των περιοχών Natura 2000, η δέουσα εκτίμηση των επιπτώσεων σχεδίων, έργων και δραστηριοτήτων στις εν λόγω περιοχές, η παρακολούθηση της κατάστασης των προστατευόμενων στοιχείων της φύσης και η εξασφάλιση επαρκούς και σταθερής χρηματοδότησης και πόρων, η κατάσταση εφαρμογής είναι μερική και ελλιπής.

Σημαντικές ελλείψεις παρουσιάζουν επίσης οι διαδικασίες που αφορούν στη διαβούλευση, τη συμμετοχή και την εμπλοκή των ενδιαφερόμενων φορέων, οι οποίες παρόλο που δεν είναι νομικά επιβεβλημένες θεωρούνται κρίσιμες για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής προστασίας της φύσης.

Οι προαναφερόμενες περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν την πολιτεία να:

– ολοκληρώσει τον καθορισμό των στόχων διατήρησης για όλες τις περιοχές Natura 2000.

– διασφαλίσει την αποφυγή της υποβάθμισης των περιοχών και της όχλησης ειδών και να εξασφαλίζει την πλήρη εφαρμογή της δέουσας εκτίμησης για σχέδια ή έργα που ενδέχεται να επηρεάσουν τις περιοχές Natura 2000.

– διασφαλίσει την αποτελεσματικότητα και τη λειτουργικότητα του πρόσφατα θεσμοθετημένου εθνικού συστήματος προστατευόμενων περιοχών.

– επισπεύσει την εκπόνηση και εφαρμογή τόσο των σχεδίων διαχείρισης των περιοχών Natura 2000 όσο και των σχεδίων δράσης ειδών.