«Ακτινογραφία εδάφους» για πρόληψη… ατυχημάτων

Μία ακόμα διάκριση σε ευρωπαϊκό διαγωνισμό μετρά το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Αυτή τη φορά πρόκειται για τη διάκριση που απέσπασε η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Φωτογραμμετρίας και Τηλεπισκόπησης του Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ στον ετήσιο διαγωνισμό «European Satellite Navigation Competition – Ευρωπαϊκός Διαγωνισμός Δορυφορικής Πλοήγησης» με τη συμμετοχή της στο ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα «LARA – LBS Augmented Reality Assistive System for Utilities Infrastructure Management through Galileo and EGNOS».

Η ελληνική ομάδα, η μόνη ανάμεσα σε 321 συμμετοχές από 50 χώρες, κατάφερε και απέσπασε ένα από τα 27 βραβεία του εφετινού διαγωνισμού. Τιμήθηκε με το βραβείο «Regional Winner Madrid/Spain» του ιδρύματος madri+d Foundation, το οποίο από το 2002 έχει υποστηρίξει 460 startups που συνεισέφεραν σε περισσότερες από 2.800 νέες θέσεις εργασίας.

Οπως εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο κ. Πέτρος Πατιάς, καθηγητής του Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ και επιστημονικός υπεύθυνος ομάδας έργου, το σύστημα το οποίο δημιούργησαν έρχεται να δώσει λύση στην ταλαιπωρία που βιώνουν οι κάτοικοι μιας οποιασδήποτε γειτονιάς όταν τα τεχνικά συνεργεία αντί να επιδιορθώσουν μια βλάβη, για παράδειγμα στο δίκτυο ύδρευσης, δημιουργούν μεγαλύτερη ζημιά, αφού σκάβοντας «στα τυφλά» μπορεί και να «χτυπήσουν» κάποιον άλλο αγωγό που περνά από το συγκεκριμένο σημείο.

«Το σύστημα αυτό βασίζεται στη λογική της επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality) και δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να έχει στην οθόνη του την εικόνα του εδάφους στο οποίο προβάλλονται όλα τα δίκτυα υποδομών (δίκτυο ύδρευσης, αποχέτευσης, νερού, αερίου, τηλεθέρμανσης). Θα λέγαμε ότι πρόκειται για μια ακτινογραφία του υπεδάφους» εξηγεί ο κ. Πατιάς και συμπληρώνει: «Η σκέψη μας ήταν το σύστημα αυτό να χρησιμοποιηθεί από δήμους ή από εταιρείες που διαχειρίζονται δίκτυα υποδομών.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι ότι όταν χαλάει ένας αγωγός νερού, παραδείγματος χάρη, τα συνεργεία, μη ξέροντας ποιοι άλλοι αγωγοί περνούν από το συγκεκριμένο σημείο, σκάβουν με κλειστά μάτια προκαλώντας ζημιές σε άλλους αγωγούς. Αρα με αυτό το σύστημα το εκάστοτε συνεργείο πριν επιχειρήσει στο σημείο της βλάβης θα γνωρίζει ποιο άλλο δίκτυο και αγωγός περνούν από το συγκεκριμένο σημείο, αλλά και σε ποιο ακριβώς βάθος βρίσκονται».

Για να λειτουργήσει, χρησιμοποιεί το ευρωπαϊκό σύστημα πλοήγησης Galileo, αντίστοιχο του συστήματος GPS. Στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «LARA – LBS Augmented Reality Assistive System for Utilities Infrastructure Management through Galileo and EGNOS» το σύστημα λειτούργησε πιλοτικά αρχικά στον Δήμο Κοζάνης και στη συνέχεια στον Δήμο του Μπέρμιγχαμ στην Αγγλία. «Την Κοζάνη την επιλέξαμε για δύο λόγους: Θέλαμε να έχουμε μια τυπική παλαιά πόλη όπου το παλιό δίκτυο υποδομών είναι πολύπλοκο και οι δρόμοι της πόλης είναι μικροί και στενοί, εκεί ενδεχομένως η λήψη σήματος από τον δορυφόρο να μην ήταν καλή, οπότε θέλαμε να ελέγξουμε μια τέτοια περίπτωση. Επίσης θέλαμε να ελέγξουμε μια περίπτωση που δεν διαθέτει τα κλασικά δίκτυα, και η Κοζάνη ήταν ιδανικό παράδειγμα, καθώς διαθέτει δίκτυο τηλεθέρμανσης. Στην Αγγλία το αντικείμενο μελέτης ήταν διαφορετικό, εκεί είχαμε να κάνουμε με το δίκτυο του γκαζιού, ενώ η πόλη ήταν πιο βατή σε σχέση με την Κοζάνη» επισημαίνει ο κ. Πατιάς.

Η ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ, που αποτελείται από τους καθηγητές του Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΑΠΘ Πέτρο Πατιά (επιστημονικός υπεύθυνος ομάδας έργου), Βασίλειο Τσιούκα, Χρήστο Πικριδά και τους Χαράλαμπο Γεωργιάδη, επίκουρο καθηγητή του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, και Φώτιο Πατώνη, ΕΔΙΠ Τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, σχεδιάζει ήδη τα επόμενα βήματα του συστήματος, τα οποία αφορούν την εμπορική του εκμετάλλευση.

O ετήσιος διαγωνισμός «European Satellite Navigation Competition – Ευρωπαϊκός Διαγωνισμός Δορυφορικής Πλοήγησης» βραβεύει κάθε χρόνο τα καλύτερα ερευνητικά έργα σε θέματα χρήσης του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πλοήγησης Galileo/EGNOS και του προγράμματος Δορυφορικής Παρατήρησης Copernicus, και στη διοργάνωσή του συμμετέχουν σημαντικοί οργανισμοί, όπως μεταξύ άλλων οι: European GNSS Agency, European Space Agency, Ευρωπαϊκές Περιφέρειες, Airbus, DLR, Fraunhofer. Η εκδήλωση βράβευσης στην οποία τιμήθηκε η ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ πραγματοποιήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2017 στο Ταλίν της Εσθονίας.