Από παράταση σε παράταση, παραπαίει η διαφάνεια στη διαχείριση του δημοσίου χρήματος με επίκεντρο τις επιχορηγήσεις μη κερδοσκοπικών οργανισμών από το κράτος. Λόγω αστοχιών της διοίκησης ή παραλείψεων των επιχορηγούμενων φορέων, επιμηκύνεται, για πολλοστή φορά, η καταληκτική ημερομηνία για την αναλυτική καταγραφή των δαπανών τους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ιουνίου του 2017, στο Μητρώο Επιχορηγούμενων Φορέων έχουν ενταχθεί 1.255 φορείς και έχουν αναρτηθεί δαπάνες συνολικής καθαρής αξίας 390.643.230,24 ευρώ. Όμως, παρά το ότι υπήρξε ανταπόκριση από ορισμένους φορείς για να ενταχθούν στο Μητρώο, το υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης διαπίστωσε δυσλειτουργίες.. Η νομοθεσία επιβάλλει την υποχρεωτική ανάρτηση στο πρόγραμμα Δι@ύγεια των απολογιστικών στοιχείων των δαπανών όλων των αστικών μη κερδοσκοπικών εταιρειών (μεταξύ των οποίων και οι ΜΚΟ), των σωματείων, των ιδρυμάτων και των κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων (ΚΟΙΝΣΕΠ) και λοιπών μη κερδοσκοπικών φορέων, οι οποίες επιχορηγούνται από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα με ποσό άνω των 3.000 ευρώ ετησίως.

Πλήθος ήταν τα αιτήματα που έφτασαν στο υπουργείο από επιχορηγούμενους φορείς οι οποίοι ζητούσαν χρόνο για την επίλυση προβλημάτων. Παράλληλα, οι υπηρεσίες διαπίστωσαν τη μη ανταπόκριση στην εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου, τόσο σε ότι αφορά την υποχρέωση δήλωσης στοιχείων δαπανών έτους 2015 (καταληκτική ημερομηνία 31.10.2016) όσο και αναφορικά με τις δηλώσεις δαπανών έτους 2016 (καταληκτική ημερομηνία 28.2.2017).
Όπως αναφέρει σε έγγραφό του υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης (Αριθμ.Πρωτ.:ΔΗΔ/Φ.40/24071-20.7.2017) , οι επιχορηγούμενοι ανέφεραν , μεταξύ άλλων, ως κύρια αιτία του προβλήματος, την μη επαρκή και έγκαιρη ενημέρωσή τους από τους δημόσιους φορείς –παρόχους των επιχορηγήσεων, η οποία αποτυπώνεται στην παράλειψη ή μη εμπρόθεσμη ένταξη στο σύστημα και συνακόλουθα στην παράλειψη ή καθυστερημένη ανάρτηση των επίμαχων δαπανών.
Οι επιπτώσεις από τέτοιου είδους εμπλοκές είναι σημαντικότατες, καθώς η παράλειψη της ανάρτησης συνεπάγεται τον αποκλεισμό των υπόχρεων φορέων από παντός είδους επιχορήγηση ή χρηματοδότηση από φορείς της γενικής κυβέρνησης στο μέλλον. Επίσης, η έστω κατά μία μέρα εκπρόθεσμη δημοσίευση των στοιχείων δαπανών συνεπάγεται τον αποκλεισμό.
Θυμίζουμε ότι έχουν περάσει δυο χρόνια από τότε που αποφασίστηκε η ενίσχυση της διαφάνειας μέσω της ανάρτησης στο πρόγραμμα Δι@ύγεια των δαπανών των επιχορηγούμενων φορέων (άρθρο 10Β Ν. 3861/2010, όπως προστέθηκε με το άρθρο 16 Ν. 4305/2014).

Είχε οριστεί ότι η ανάρτηση για τις συντελεσθείσες από 1.1.2015 ως 31.12.2015 δαπάνες θα γινόταν ως τις 29 Φεβρουαρίου 2016 (πρώτη εφαρμογή της υποχρέωσης των επιχορηγούμενων φορέων). Αργότερα με υπουργική απόφαση (αριθμ. πρωτ.: ΔΗΔ/Φ. 40/473-5.1.2016) δόθηκε η δυνατότητα να τις αναρτήσουν ως τις 30 Απριλίου 2016 λόγω δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι φορείς ως προς τις προπαρασκευαστικές ενέργειες εφαρμογής.

Στη συνέχεια η δήλωση στοιχείων δαπανών έτους 2015 παρατάθηκε έως τον Οκτώβριο του 2016 ενώ οι δηλώσεις δαπανών έτους 2016 ορίστηκαν με καταληκτική ημερομηνία τον Φεβρουάριο του 2017.
Επήλθε μια ακόμα παράταση με δεδομένο ότι οι πάροχοι επιχορηγήσεων της γενικής κυβέρνησης οφείλουν να προβαίνουν στο σχετικό έλεγχο πριν από την έγκριση της επιχορήγησης και με στόχο την αποφυγή μειζόνων δυσχερειών στη χρηματοδότηση και συνακόλουθα στην ομαλή λειτουργία των φορέων αλλά και τη διασφάλιση της διαφάνειας. Προβλέφθηκε ότι τα στοιχεία που αφορούν δαπάνες συντελεσθείσες από 1.1.2015 έως 31.12.2015 καθώς και στοιχεία που αφορούν δαπάνες συντελεσθείσες από 1.1.2016 έως 31.12.2016, αναρτώνται μέχρι την 31η Ιουλίου 2017.
Στο έγγραφο που υπογράφει η υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης κυρία Όλγα Γεροβασίλη τονίζεται ότι η προθεσμία αναφορικά με την δήλωση στοιχείων δαπανών ετών 2015 και 2016 «πρέπει να τηρηθεί απαρέγκλιτα».
Παράλληλα, σημειώνεται ότι για την αποφυγή τυχόν καθυστερήσεων λόγω αυξημένου όγκου δηλώσεων κατά τις τελευταίες μέρες της προθεσμίας, οι σχετικές καταχωρήσεις πρέπει να γίνουν από τους υπόχρεους φορείς το συντομότερο δυνατό.

Μάλιστα, χαρακτηρίζεται «εξαιρετικά κρίσιμο» να αποφευχθεί η υποβολή αυξημένου αριθμού εκκρεμών δηλώσεων κατά την εκπνοή της προθεσμίας καθώς, σε αυτή την περίπτωση, η επεξεργασία τους από το σύστημα δεν θα μπορέσει να ολοκληρωθεί άμεσα με αποτέλεσμα οι φορείς να καταστούν εκπρόθεσμοι με συνέπεια τον αποκλεισμό τους από κάθε επιχορήγηση στο μέλλον.