«Παράνομη και δυσφημιστική η χρήση της φωτογραφίας μου»

Με εξώδικη δήλωσή της η γενική επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης Μαρία Παπασπύρου διαμαρτύρεται για το «ανυπόστατο και κακοηθέστατο» δημοσίευμα της 19ης Μαρτίου 2017 που την αφορά. «Με πρωτοφανή και πρωτόγνωρη συμπεριφορά για μια τόσο έγκριτη εφημερίδα πανελληνίου κυκλοφορίας όπως «Το Βήμα», που υπερβαίνει κατά πολύ τα πλαίσια του δημοσιογραφικού καθήκοντος και που εκφεύγει της επιβαλλόμενης από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης άσκησης κριτικής, και τέλος που, συνεπεία αυτής της ανεπιτρέπτου και εν πολλοίς παρανόμου ενέργειάς της, προκάλεσε ανεπανόρθωτη ηθική βλάβη εις βάρος μου κατ’ εξακολούθηση», αναφέρει.

Η κυρία Παπασπύρου επαναλαμβάνει τη διαμαρτυρία της για όλα όσα καταγράφονταν σε αυτό το δημοσίευμα, προσθέτει ότι μετά την επιστολή της ανέμενε «όπως είναι φυσικό την αναδίπλωση των καθ’ ων και την πλήρη αποκατάστασή μου», και παρατηρεί ότι την έθιξε έτι περαιτέρω η απάντηση που έλαβε. «Πέρα όμως από τα παραπάνω, τα δημοσιεύματα συνοδεύτηκαν από φωτογραφία μου από την παράδοση της ετήσιας έκθεσης στον πρωθυπουργό. Η χρήση της φωτογραφίας αυτής πάνω από ένα κακόβουλο και ανυπόστατο δημοσίευμα που δεν περιέχει είδηση είναι παράνομη με σκοπό τη δυσφήμηση και την προσβολή του κύρους μου ως γενικής επιθεωρήτριας. Η εικόνα του ανθρώπου ανήκει όχι στο κοινό αλλά μόνο σε εκείνον που απεικονίζει. Γι’ αυτό, η από άλλον αποτύπωση με φωτογράφηση ή άλλον τρόπο προσβολή αυτής (φωτογραφίας) δημοσίως χωρίς τη συναίνεση του εικονιζόμενου αποτελεί καθ’ αυτή παράνομη προσβολή προσωπικότητας, δηλαδή του δικαιώματος επί της ιδίας εικόνας, και δεν απαιτείται να προσβάλλεται συγχρόνως και άλλο αγαθό της προσωπικότητάς του όπως το απόρρητο της ιδιωτικής του ζωής ή η υπόληψή του όπως όταν συνοδεύεται από δυσμενείς κρίσεις, εκτιμήσεις ή συμπεράσματα που είναι και αναληθή αλλά και ελλιπή και έχουν σχέση με τον εικονιζόμενο. Δημιουργούν συνεπώς εσφαλμένες εντυπώσεις και αρνητικό κλίμα σε βάρος του, οπότε προσβάλλονται περισσότερες εκφάνσεις της προσωπικότητάς του (εικόνα, τιμή, υπόληψη) και η προσβολή είναι ακόμα σημαντικότερη».

Για την αποκατάσταση της τιμής της, η κυρία Παπασπύρου απαιτεί να δημοσιευθεί ένα κείμενο 13 σελίδων Α4, που αντιστοιχεί σε τέσσερις σελίδες εφημερίδας (!). Επιπλέον, υπαγορεύει σύμφωνα με το άρθρο 37 του νόμου 1178/1981, όπως τροποποιήθηκε από τον Νίκο Παρασκευόπουλο, την απάντησή μας: «Κυρία Παπασπύρου, Ζητώ συγγνώμη για τις φράσεις, εκφράσεις και υπαινιγμούς που αβασάνιστα και ανέλεγκτα συμπεριέλαβα στα δύο (2) δημοσιεύματά μου στην εφημερίδα «Το Βήμα»». Εν συνεχεία ζητεί να ανακληθεί όλο το δημοσίευμα, είτε γιατί φράσεις και λέξεις (σ.σ.: πραγματικά γεγονότα δηλαδή, όπως το ότι ανήκε στο ΠαΣοΚ και μεταπήδησε στον ΣΥΡΙΖΑ) «ήτο πέραν του δημοσιογραφικού καθήκοντός μου» είτε επειδή «τη χαρακτηρίζουν ανεπιτρέπτως και απαραδέκτως ότι δρα και ενεργεί κάτω από κομματικές σκοπιμότητες, τούθ’ όπερ και ανακριβές είναι και δυσφημιστικό, αγνοώντας επιδεικτικά τη σημασία και τη σοβαρότητα των ελέγχων». Εν ολίγοις απαιτεί την εκ μέρους μας παραδοχή ότι όσα γράφτηκαν «δεν διασταυρώθηκαν και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα», ότι πρόκειται για «ανακύκλωση και δημοσίευση κακόβουλων αφηγήσεων», ότι ο σχολιασμός ήταν «εσφαλμένος» και «άστοχος», ότι «ερμήνευσα αυθαίρετα» τον νόμο περί άμισθων υποθηκοφυλάκων (στην πραγματικότητα δημοσιεύθηκε απόσπασμα αναφοράς της Ενωσής τους προς τον Αρειο Πάγο).

Απάντηση

Οπως λέγεται συχνά, «το ύφος είναι ο άνθρωπος». Και το ύφος της γενικής επιθεωρήτριας αποκαλύπτει πολλά για τον άνθρωπο. Η κυρία Παπασπύρου δεν θέλει τη συγγνώμη μας, αν υποθέσουμε ότι σφάλαμε στο ρεπορτάζ, θέλει την ταπείνωση και τον αυτοεξευτελισμό μας. Γι’ αυτό και η λεκτική βία και οι προσβλητικές εκφράσεις που επιθυμεί να συμπεριλάβουμε στην απάντηση απλώς και μόνο επειδή εκείνη ισχυρίζεται ότι ψευδόμαστε! Το ρεπορτάζ στηρίχθηκε σε ντοκουμέντα (και μάλιστα όχι σε όλα όσα είχαμε στη διάθεσή μας) γιατί ο δικός μας σκοπός ήταν να ερευνήσουμε τη λειτουργία ενός δημόσιου προσώπου και όχι να συκοφαντήσουμε ή να εξοντώσουμε τον φορέα του θεσμού. Ο έλεγχος των δημοσίων προσώπων είναι καθήκον του Τύπου. Το νομικό μπούλινγκ και η προσπάθεια φίμωσης του Τύπου δεν είναι υποχρέωση των δημοσίων προσώπων. Είναι επιλογή.

Η κυρία Παπασπύρου αποφεύγει να μπει στην ουσία των ερωτημάτων και απλώς μας δηλώνει ότι όλα είναι ψευδή και κακόβουλα και ότι πρέπει να αποδεχθούμε τις δηλώσεις της –αβασάνιστα και ανέλεγκτα(;) –και να ανακαλέσουμε. Ισως θα πρέπει να κάνουμε το ακριβώς αντίθετο. Να ψάξουμε λίγο βαθύτερα. Το ύφος δεν συνάδει με το ήθος και την ευπρέπεια που ο κάθε πολίτης θα ανέμενε από μια πρώην δικαστική λειτουργό. Προς τι λοιπόν η… ασύμμετρη απειλή; Για να φοβηθούμε; Οι απαιτήσεις της δεν είναι δυνατόν να γίνουν αποδεκτές από οποιαδήποτε κανονική εφημερίδα και από οποιονδήποτε συντάκτη με στοιχειώδη αξιοπρέπεια.

Η κυρία Παπασπύρου το γνωρίζει αυτό και προφανώς σκοπεύει να το χρησιμοποιήσει για να υποβάλει μήνυση. Δικαίωμά της. Αυτό που δεν είναι δικαίωμά της είναι να κάνει τόσο απροκάλυπτη κατάχρηση των δυνατοτήτων που της παρέχει ο νόμος. Είναι δυνατόν να ζητάει να εγκρίνει τη φωτογραφία της (η οποία κυκλοφορεί στα φωτογραφικά πρακτορεία εδώ και έναν χρόνο, καθώς καμία αντίρρηση δεν εξέφρασε όταν καταγραφόταν από τις κάμερες το σχετικό στιγμιότυπο) με τον Πρωθυπουργό προτού τη δημοσιεύσουμε; Σε τι τη θίγει η φωτογραφία της, σε μια δημόσια στιγμή, με τον Αλέξη Τσίπρα; Κάπως όψιμα δεν θυμήθηκε να αποσύρει τη συναίνεσή της; Και τι να συμπεράνουμε από τη συλλογιστική της, ότι στα κακόβουλα δημοσιεύματα απαγορεύεται η φωτογραφία, στα υμνητικά επιτρέπεται; Η κυρία Παπασπύρου δεν απαιτεί προέλεγχο μόνο της φωτογραφίας, αλλά και του κειμένου! Με άλλα λόγια, η γενική επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης απαιτεί προληπτική λογοκρισία, η οποία απαγορεύεται από το Σύνταγμα, δεν συνάδει με τη δημοκρατική λειτουργία των θεσμών και την υποχρέωσή τους για διαφάνεια και λογοδοσία. Επιπλέον, στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι και ασύμβατη με την κοινή λογική.