Ανάπτυξη στη χώρα θα φέρει, στη θέση της κυβέρνησης καταπώς φαίνεται, το ερευνητικό κέντρο «Δημόκριτος»! Εκατό νέοι και νέες επιστήμονες από την Ελλάδα με εξειδικευμένες διδακτορικές σπουδές θα επιλεγούν ύστερα από διεθνή πρόσκληση του «Δημοκρίτου» και θα χρηματοδοτηθούν με υψηλές μηνιαίες αποδοχές για να κάνουν έρευνα στην Ελλάδα και να συνδεθούν με τις 100 μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας, για τις οποίες θα δουλέψουν ώστε να γίνουν ανταγωνιστικές διεθνώς.
Με αυτό το υπερφιλόδοξο νέο πρόγραμμα, που χρηματοδοτείται στο μεγαλύτερο μέρος του από το Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» (ΙΣΝ), οι επικεφαλής του κέντρου ξεκινούν μια γιγαντιαία προσπάθεια να ανατρέψουν το «ελληνικό παράδοξο»: οι ανταγωνιστικοί διεθνώς έλληνες ερευνητές είναι εξαιρετικά αποδοτικοί όταν δραστηριοποιούνται σε διεθνές αξιοκρατικό περιβάλλον και πετυχαίνουν τα τελευταία 20 χρόνια τριπλάσια χρηματοδότηση σε σύγκριση με τους Βορειοευρωπαίους, αλλά στην Ελλάδα σκοντάφτουν πάνω σε συμπαγή… τείχη.
Εξωστρέφεια


Κάθε άτομο που θα επιλέξει και θα χρηματοδοτήσει ο «Δημόκριτος», θα αποτελέσει το πρόσωπο-«γέφυρα» με μια συγκεκριμένη βιομηχανία, ώστε να βοηθήσει στην ανάπτυξη πρωτοποριακής έρευνας που θα τη βοηθήσει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Φυσικά, εφόσον το πρόγραμμα πετύχει, υπάρχει η προοπτική ο αριθμός των ερευνητών να αυξηθεί.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται συνολικά με 4 εκατ. ευρώ από το ΙΣΝ, που θα καλύψει τους μισθούς των ερευνητών (γύρω στα 1.700 ευρώ καθαρές αποδοχές μηνιαίως) τα πρώτα τρία χρόνια, ενώ στη συνέχεια θα δοθεί περίπου 1,5 εκατ. από τις ίδιες τις βιομηχανίες για να συνεχιστεί η χρηματοδότησή τους έναν χρόνο ακόμη. Ετσι, θα μπουν στον πυρήνα της έρευνας και της ανάπτυξης νέοι έλληνες επιστήμονες από το εξωτερικό που θα επιστρέψουν ή εκείνοι που βρίσκονται ήδη στη χώρα και υποχρηματοδοτούνται.

«Τα τελευταία χρόνια οι ευκαιρίες ανά τον κόσμο για βιομηχανικές υποτροφίες έχουν αυξηθεί σημαντικά και ειδικά για την Ελλάδα η λειτουργία των ερευνητικών κέντρων θεωρείται ότι είναι υψίστης σημασίας, δεδομένου ότι στη χώρα μας οι επιχειρήσεις, τόσο οι μικρομεσαίες (ΜμΕ) όσο και η βιομηχανία, συνήθως δεν διαθέτουν τον απαραίτητο επιστημονικό εξοπλισμό, το οικονομικό ή και το ανθρώπινο δυναμικό ώστε να υλοποιηθεί η έρευνα και να αποφέρει καινοτόμα και ανταγωνιστικά προϊόντα και υπηρεσίες» λέει στο «Βήμα» ο διευθυντής και πρόεδρος του ΔΣ του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» δρ Ν. Κανελλόπουλος.

«Στο σημείο αυτό η αποδεδειγμένη ερευνητική αριστεία των ελληνικών ιδρυμάτων μπορεί άμεσα να δώσει λύσεις σε συγκεκριμένες βιομηχανικές επιταγές. Το ζητούμενο είναι οι δύο αυτοί πόλοι να συναντηθούν σε μια κοινά χρηματοδοτούμενη πλατφόρμα, ώστε η συνεργασία τους να αποβεί αμοιβαία κερδοφόρα, με τα καινοτόμα αποτελέσματα της σύμπραξης αυτής να είναι διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα, άμεσα αξιοποιήσιμα από την πλευρά των εταιρειών» συνεχίζει.

«Διαβλέποντας την ανάγκη γεφύρωσης του χάσματος και σύμπραξης μεταξύ των επιστημονικών επιτευγμάτων, των πόλων αριστείας και των τεχνολογικών επιταγών της βιομηχανίας και των ΜμΕ, εισάγουμε για πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο τον θεσμό των βιομηχανικών διδακτορικών και μετα-διδακτορικών υποτροφιών μέσα από τη συνεργασία με το ΙΣΝ. Παράλληλα οι περίπου 100 «ερευνητές-σύνδεσμοι» θα προσπαθήσουν να επιτύχουν χρηματοδότηση από ανταγωνιστικά προγράμματα, από τα οποία εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν επιπλέον 250 θέσεις εργασίας για νέους ερευνητές, γεγονός που, σε συνδυασμό με άλλα μέτρα, σε συνεργασία με τους διακεκριμένους Ελληνες της διασποράς, θα βοηθήσει στη μείωση του «brain drain»» προσθέτει χαρακτηριστικά ο κ. Κανελλόπουλος.

«Θα ήθελα να τονίσω ότι το πρόγραμμα βιομηχανικών υποτροφιών του ΙΣΝ αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του προγράμματος Metropolitan Innovation Hub, ενός «μοχλού ανάπτυξης», ο οποίος σε δεύτερη φάση θα επιδιώξει την «τριγωνική σύζευξη» ερευνητών – «μεγάλων εταιρειών» του προγράμματος ΙΣΝ και των εταιρειών έντασης γνώσης του «Δημόκριτου», με κύριο στόχο την αύξηση του αριθμού των τελευταίων» καταλήγει.
Οι βιομηχανικοί ερευνητές!


Η πρώτη φάση του προγράμματος ξεκινά με την υλοποίηση για πρώτη φορά στην Ελλάδα του θεσμού των «βιομηχανικών ερευνητών». Τα τελευταία χρόνια οι ευκαιρίες ανά τον κόσμο για βιομηχανικά διδακτορικά και μετα-διδακτορικά έχουν αυξηθεί σημαντικά, εξαιτίας των πλεονεκτημάτων που αυτά παρουσιάζουν έναντι των αμιγώς ακαδημαϊκών (υψηλότερος μισθός, πρόσβαση σε βιομηχανικής κλίμακας εξοπλισμό αλλά και προοπτικές εργασίας μετέπειτα). Το τετραετές πρόγραμμα των βιομηχανικών διδακτορικών και μετα-διδακτορικών υποτροφιών συγχρηματοδοτείται κατά 75% από το ΙΣΝ και 25% από τη βιομηχανία.
Η υλοποίηση του θεσμού των «βιομηχανικών ερευνητών» θα οδηγήσει σε δεύτερη φάση στη δημιουργία μιας «εικονικής τεχνόπολης», του μητροπολιτικού δικτύου καινοτομίας (Metropolitan Innovation Ηub –ΜΙΗ) και την επίτευξη της διασύνδεσης του «Δημόκριτου» με τις πλέον δυναμικές εξαγωγικές βιομηχανίες ή βιομηχανίες με δυνατότητα να αναπτύξουν εξαγωγές και να προσελκύσουν επενδύσεις.

ΠΟΛΟΙ ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ

Υλοποίηση του προγράμματος σε τρεις ενότητες:

Δημιουργία «virtual hub» στην περιφέρεια Αττικής με στόχους εθνικής σημασίας: Εικονική αλλά και ουσιαστική ενσωμάτωση των υφιστάμενων ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων σε διεθνώς ανταγωνιστικούς «ακαδημαϊκούς πόλους αριστείας».

Δημιουργία διεθνούς «virtual hub» με τα εργαστήρια διακεκριμένων επιστημόνων του εξωτερικού. Ωσμωση των ελλήνων επιστημόνων και των επιχειρηματιών της διασποράς με εκείνους που εργάζονται στην Ελλάδα μέσα από ένα αποτελεσματικό δίκτυο κινητικότητας και αλληλεπίδρασης (εκπόνηση διδακτορικών δύο χρόνια στο εξωτερικό και δύο χρόνια στον «Δημόκριτο»). Σε αυτό το πλαίσιο, επιστήμονες της διασποράς μπορούν να συμβουλεύουν διδακτορικούς σπουδαστές στην Ελλάδα, καθώς και επιχειρηματίες της διασποράς να καθοδηγούν ελληνικές startups.

Ανάπτυξη του «Μetropolitan Ιnnovation Hub» (ΜΙΗ), με περαιτέρω διασύνδεση με τη βιομηχανία/ΜμΕ μέσω της ανάπτυξης στενών δεσμών.

Το παράδοξο
Ανταγωνιστικοί οι έλληνες επιστήμονες, αλλά όχι στην Ελλάδα
Οπως λένε οι εκπρόσωποι του «Δημοκρίτου», το «ευρωπαϊκό παράδοξο» αναφέρεται στην αποτυχία της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) να μετατρέψει την επιστημονική της πρωτοπορία και τα ερευνητικά της αποτελέσματα σε διεθνώς ανταγωνιστικά καινοτόμα προϊόντα. Για την αντιμετώπισή του η ΕΕ επενδύει 80 δισ. ευρώ στο επταετές πρόγραμμα «Horizon 2020», οι στόχοι του οποίου καθορίζονται κυρίως από τους οδικούς χάρτες που καταρτίζουν τα Public Private Partnerships (PPPs) των βιομηχανιών της Ευρώπης βάσει των αναγκών σε καινοτομία. Επιπλέον, στην Ευρώπη και στις προηγμένες χώρες, για τη σύζευξη ερευνητικών κέντρων – βιομηχανίας πραγματοποιούνται επενδύσεις δισεκατομμυρίων σε κτιριακές εγκαταστάσεις και εργαστηριακές υποδομές τεχνοπόλεων για τη συστέγαση και τη μεγιστοποίηση της επικοινωνίας και συνεργασίας των ακαδημαϊκών και βιομηχανικών φορέων.

Αντίστοιχα το «ελληνικό παράδοξο» είναι ότι οι έλληνες ερευνητές είναι ανταγωνιστικοί και εξαιρετικά αποδοτικοί σε διεθνές αξιοκρατικό περιβάλλον, αλλά όχι στην Ελλάδα. Παράλληλα, οι ελληνικές βιομηχανίες έχουν, με ελάχιστες εξαιρέσεις, μειωμένη ερευνητική απόδοση, ενώ αδυνατούν να επωφεληθούν των ερευνητικών αποτελεσμάτων των ελλήνων ερευνητών. Επιπλέον, η Ελλάδα δεν έχει τη δυνατότητα για χρηματοδότηση των υψηλού κόστους τεχνοπόλεων και παράλληλα δεν γίνεται η προβολή των αναγκών αυτών στην κατάρτιση των οδικών χαρτών του «Horizon 2020».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ