«Βρίσκομαι στην Ελλάδα δυο μήνες και 10 μέρες» λέει στο «Βήμα» ο 14χρονος Μοχάμεντ Χαλίμι από το Αφγανιστάν. Η οικογένειά του κατάγεται από το Μπαμιγιάν -γνωστό από τα αγάλματα του Βούδα που ανατίναξαν οι Ταλιμπάν- αλλά μετανάστευσε στο Ιράν όπου γεννήθηκε ο Μοχάμεντ. Ζούσαν στο Ισφαχάν σε πολύ δύσκολες συνθήκες, όπως όλοι οι Αφγανοί στο Ιράν.
Ο πατέρας του Μοχάμεντ δεν εργάζεται πλέον λόγω νευρολογικών προβλημάτων. Η κατάσταση είχε γίνει αφόρητη για την οικογένεια στο Ιράν γι’ αυτό ο Μοχάμεντ αποφάσισε να έρθει στην Ευρώπη. Πλήρωσε γύρω στις 2.000 δολάρια στους διακινητές για να τον φέρουν ως την Ελλάδα. «Μερικά τα είχα μαζέψει εγώ δουλεύοντας στο Ισφαχάν, τα υπόλοιπα τα δανείστηκα από συγγενείς όσο ήμουν στην Τουρκία» λέει.
Ο Μοχάμεντ ξεκίνησε το ταξίδι μαζί με τον 13χρονο ξάδερφό του. «Στα σύνορα Ιράν – Τουρκίας φοβήθηκα πάρα πολύ» μας λέει. «Ο διακινητής έτρεχε μπροστά και τον χάσαμε». Τα δυο παιδιά έμειναν επί 24 ώρες χωρίς φαγητό και νερό, φοβισμένα και χαμένα ώσπου τα συνέλαβε η τουρκική αστυνομία. Σύντομα τα άφησε ελεύθερα και εκείνα βρήκαν τον διακινητή και συνέχισαν το ταξίδι τους. Το πέρασμα με τη βάρκα στην Ελλάδα ήταν καλό, «η θάλασσα ήταν ήρεμη».
Ο Μοχάμεντ είναι ένα από τα 2.200 ασυνόδευτα ανήλικα που βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα. «Το Βήμα» τον συνάντησε την Τρίτη σε έναν νέο ξενώνα για ασυνόδευτα ανήλικα που δημιούργησαν στην Παιανία το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), οι Γιατροί του Κόσμου (ΓτΚ) και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ).
Ο 14χρονος Μοχάμεντ δεν γνωρίζει πόσο τυχερός είναι. Ήταν το πρώτο από τα 13 παιδιά που φιλοξενεί σήμερα ο ξενώνας και τα οποία θα γίνουν 100 καθώς η ΜΕΤΑδραση συνοδεύει περίπου πέντε παιδιά ανά εβδομάδα από τη Λέσβο στην Παιανία. Ο ξάδερφός του έχει μείνει στη Λέσβο. Ο Μοχάμεντ ρωτάει μπροστά μας όλο αγωνία τη συντονίστρια του ξενώνα αν είναι βέβαιο ότι θα έρθει και ο ξάδερφός του και εκείνη τον καθησυχάζει.
Αύριο, Τετάρτη, τα 13 αγόρια του ξενώνα -από 13 ως 16 ετών με καταγωγή από το Αφγανιστάν, το Μπανγκλαντές και την Γκάνα- θα ξεκινήσουν σχολείο. Θα τα μεταφέρει καθημερινά στο διαπολιτισμικό σχολείο Ελληνικού ο ΔΟΜ (έχει αναλάβει τη μεταφορά όλων των προσφυγόπουλων που ξεκίνησαν σχολείο στην Ελλάδα). «Θέλω να σπουδάσω αρχιτέκτονας» συνεχίζει ο Μοχάμεντ. «Έφυγα από το Ιράν για να βρω μια καλύτερη ζωή. Αν ήταν ανοιχτά τα σύνορα, θα πήγαινα στη Σουηδία. Επειδή είναι κλειστά, θα μείνω στην Ελλάδα, θα μάθω ελληνικά, θα τελειώσω το σχολείο, θα σπουδάσω και μετά θα ήθελα να πάω να εργαστώ στο Αφγανιστάν».
Την Τρίτη παρουσιάστηκε ο ξενώνας της Παιανίας στους δημοσιογράφους. Το κτίριο, που παραχωρήθηκε στους Γιατρούς του Κόσμου από το «Περιβολάκι», στέγαζε παλαιότερα παιδιά με αναπηρία. Είναι εντυπωσιακά όμορφο, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα κ. Αλέξανδρο Τομπάζη.
«Είναι ένα πρότυπο κέντρο φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων» είπε στους δημοσιογράφους ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής κ. Γιάννης Μουζάλας. «Χρηματοδοτείται από την DG Home (σ.σ. τον επίτροπο Μετανάστευσης κ. Δημήτρη Αβραμόπουλο). Γίνεται μια τεράστια προσπάθεια από την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να αυξηθεί η χρηματοδότηση για τα ασυνόδευτα ανήλικα από την DG Home και την ECHO (σ.σ. του κύπριου επιτρόπου Ανθρωπιστικής Βοήθειας κ. Χρήστου Στυλιανίδη)».
Σύμφωνα με τον κ. Μουζάλα, από τα 2.200 ασυνόδευτα ανήλικα που υπάρχουν στην Ελλάδα σήμερα, τα 1.000 βρίσκονται εκτός ειδικών κέντρων για ανήλικα –δηλαδή διαμένουν είτε σε δομές φιλοξενίας προσφύγων στην ηπειρωτική Ελλάδα είτε στα hot spots των νησιών με όλους τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται. «Υπάρχουν και 25 παιδιά υπό προστατευτική κράτηση σε αστυνομικά τμήματα» πρόσθεσε. «Το 5% του συνόλου των ασυνόδευτων είναι κάτω των 8 ετών, το 80% είναι άνω των 15 ετών».
Λόγω της επείγουσας κατάστασης, δεδομένου ότι ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων αυξάνεται καθημερινά και απρόβλεπτα με νέες αφίξεις, ο κ. Μουζάλας εξήγησε ότι η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε μεγαλύτερες δομές, των 100 ατόμων (και όχι των 20-30 όπως γινόταν μέχρι σήμερα) οι οποίες θα στεγαστούν σε παλαιά σχολεία και ορφανοτροφεία.
«Δεν είναι εύκολο να δημιουργήσουμε δομές διότι ο κόσμος συνήθως δεν τις θέλει στη γειτονιά του. Ευτυχώς εδώ ο δήμαρχος Παιανίας στήριξε την προσπάθεια» είπε ο κ. Δανιήλ Εσδράς, επικεφαλής του ΔΟΜ στην Ελλάδα.
Ο κ. Νικήτας Κανάκης, πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου που έχουν αναλάβει όλη τη λειτουργία του ξενώνα στην Παιανία, είπε ότι έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση από την ΕΕ ειδικά γι’ αυτό τον σκοπό.
Το τι θα γίνουν αυτά τα παιδιά όταν ενηλικιωθούν είναι άγνωστο. Αν έχουν μπει στο πανεπιστήμιο, θα τους δοθεί η δυνατότητα να παραμείνουν στην Ελλάδα, όπως επίσης και αν έχουν προσφυγικό προφίλ και καταθέσουν αίτηση για άσυλο. Σε διαφορετική περίπτωση, μπορούν να συλληφθούν και να απελαθούν μόλις γίνουν 18 ετών.