Οσο πιο μεγάλο είναι το ύψος τόσο πιο μεγάλος είναι και ο θόρυβος της πτώσης. Και ακόμη μεγαλύτερες οι συνέπειες.
Η οικογένεια Μαρινόπουλου, αν μη τι άλλο, φαίνεται ότι μόλις τώρα έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί πως ο χρόνος μετρά πλέον αντίστροφα, είτε τύχει ευοίωνης κατάληξης η υπόθεση της εξαγοράς της ομώνυμης αλυσίδας από τη Σκλαβενίτης ΑΕΕ (που όλα συνηγορούν ως προς αυτή την εκδοχή) είτε όχι.

«Εχασε το όνομά της»
έλεγε άνθρωπος που είναι σε θέση να γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα.
Η φορά των εξελίξεων των τελευταίων μηνών δείχνει πως η αίγλη την οποία κάποτε ασκούσε –όχι πολύ παλιά -, η επιχειρηματική της ευρωστία και ο ηγεμονικός ρόλος που κατείχε στην οικονομία της χώρας αποτελούν πια παρελθόν.
Η εποχή που ο οιοσδήποτε μεγάλος αμερικανικός ή ευρωπαϊκός όμιλος που ήθελε να δραστηριοποιηθεί στην ελληνική αγορά πρωτίστως απευθυνόταν στην οικογένεια Μαρινόπουλου προτείνοντάς τους οποιασδήποτε μορφής συνεργασία παρήλθε.
Το «συμβούλιο των εξαδέλφων»


Το άλλοτε πανίσχυρο συλλογικό «διευθυντήριο» των επιχειρηματικών πραγμάτων της οικογένειας, το «συμβούλιο των εξαδέλφων» –του οποίου η εταιρική ταυτότητα ήταν η Marinopoulos Bros, με έδρα το Λουξεμβούργο -, έχει γίνει «σκόνη και θρύψαλα», όπως τουλάχιστον φάνηκε με την πρόσφατη ανακοίνωση των τριών εκ των τεσσάρων εξαδέλφων.
Απλώς τώρα πιστοποιήθηκε δημοσίως γιατί για τους «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» ήταν γνωστό ότι από τον περασμένo Δεκέμβριο οι κ.κ. Πάνος Δ. Μαρινόπουλος, Πάνος Ι. Μαρινόπουλος και Στέφανος Ι. Μαρινόπουλοςείχαν διαρρήξει τις σχέσεις τους με τον τέταρτο, τον κ. Λεωνίδα Δ. Μαρινόπουλο.
Οπως λένε μάλιστα οι ίδιες πηγές, ο κ. Δημήτρης Μαρινόπουλος, γιος του Λεωνίδα Μαρινόπουλου, είχε αναλάβει επί μήνες να ενημερώνει τακτικά τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας για τις εξελίξεις στην αλυσίδα.
Τόσο άσχημες ήταν και είναι φυσικά οι μεταξύ τους σχέσεις –«δεν μιλιούνται μεταξύ τους» λένε οι ίδιες πηγές.
Στη μεταξύ τους διευθέτηση τον Δεκέμβριο του 2015 τα δύο μέρη συμφώνησαν πως οι τρεις πρώτοι αποχωρούν από το διοικητικό συμβούλιο της Μαρινόπουλος ΑΕ στην οποία ανήκει η αλυσίδα των σουπερμάρκετ μεταβιβάζοντας τις μετοχές στον τέταρτο και αυτός αποχωρεί από τη Famar AE μεταβιβάζοντας παράλληλα τις μετοχές στους άλλους τρεις.
Οι μεταβιβάσεις δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ


Βέβαια η εξέλιξη των πραγμάτων ήταν τέτοια που η διαδικασία των μεταβιβάσεων έμεινε ανολοκλήρωτη και επί της ουσίας είναι συνάρτηση της τύχης της αλυσίδας. Αλλά και οι τρεις εξαρτούν την επιχειρηματική τους επιβίωση από το ευοίωνο αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με την Ι. & Σ. Σκλαβενίτης ΑΕΕ και τούτο διότι έχει ενεχυριαστεί το σύνολο των μετοχών της Famar ΑΕ, η αξία της οποίας έχει υπολογιστεί στα 400 εκατ. ευρώ –πρόκειται για τη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής φασόν στην ευρωπαϊκή αγορά των φαρμάτων -, καθώς και ακίνητα συνολικής αξίας άνω των 150 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά όμως με τη Famar αξίζει να σημειωθεί ότι εγκαίρως, όταν οι πολυεθνικοί όμιλοι του φαρμάκου άρχισαν να αποσύρονται από την παραγωγή και να περιορίζονται στην έρευνα, «έδωσαν» στον όμιλο Μαρινόπουλου τις μονάδες παραγωγής και συνήψαν μαζί του μακροχρόνια συμβόλαια για την παραγωγή φασόν των φαρμάκων που τους ανήκαν, γεγονός που αναδεικνύει και το ειδικό βάρος που είχε η οικογένεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Βέβαια η ευρωπαϊκή δραστηριότητα της Famar συνεχίζεται, αλλά η κατάρρευση της Μαρινόπουλος ΑΕ έχει προκαλέσει ζημιά –ανεπανόρθωτη; –στο όνομα της οικογένειας.
Η διοικητική ευθύνη της εταιρείας ανήκει στον κ. Πάνο Δ. Μαρινόπουλο. Ετσι, λοιπόν, ενδεχόμενη κατάρρευση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των Σκλαβενίτη, τραπεζών και Μαρινόπουλου είναι βέβαιον ότι θα συμπαρασύρει «στα τάρταρα» και την επιχειρηματική δραστηριότητα των τριών μελών της οικογένειας –θα χάσουν τουλάχιστον τα εμφανή και βασικά στοιχεία της περιουσίας τους.
Πάντως η παρουσία της οικογένειας στον ευρύτερο χώρο του λιανεμπορίου δεν είναι πλέον παρά μια σκιά του παρελθόντος.
Η αφετηρία της στα τέλη του 19ου αιώνα


Η αρχή έγινε το 2010, όταν η οικογένεια πούλησε την αλυσίδα Fnac στην Public, αλλά τελικώς με την κατανάλωση σε ελεύθερη πτώση αναγκάστηκε να μεταβιβάσει στους ξένους μητρικούς ομίλους και τις μετοχές των εταιρειών στις οποίες ανήκουν τα καταστήματα ειδών ένδυσης Marks & Spencer, τα καταστήματα οπτικών ειδών Grand Optical και τα καταστήματα καλλυντικών Sephora, καθώς φυσικά και το μάνατζμέντ τους –είναι αμφίβολο αν ο όμιλος Μαρινόπουλου έχει διατηρήσει ένα αναιμικό ποσοστό μετοχών.
Εκτός από τον κλάδο των σουπερμάρκετ η παρουσία του περιορίζεται τώρα πια στα καταστήματα καφέ Starbucks –ο αριθμός τους έχει συρρικνωθεί συγκριτικά με το παρελθόν –και στα καταστήματα ένδυσης Gap. Και οι δύο εταιρείες αμερικανικής προέλευσης ανήκουν στην ευθύνη του κ. Στέφανου Μαρινόπουλου.
Η επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας, αν και έχει την αφετηρία της στα τέλη του 19ου αιώνα, αναπτύχθηκε ωστόσο στη μεταπολεμική περίοδο από τους αδελφούς Δημήτρη και Γιάννη Μαρινόπουλο –ο πρώτος χρημάτισε δύο φορές πρόεδρος του ΣΕΒ -, οι οποίοι επί δεκαετίες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στα οικονομικά πράγματα της χώρας.
Και ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των επιλογών τους ήταν η επί ίσοις όροις συνεργασίας (πάντα 50%-50%) με τους ξένους ομίλους. Ο εμπορικός ανορθολογισμός των διαδόχων τους, των τεσσάρων παιδιών, και οι αποτυχημένες στρατηγικές επιλογές τους έφεραν τον όμιλο στη «δίνη του κυκλώνα».

Νέο τοπίο
Αλλαξαν όλα στο λιανεμπόριο

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως επτά χρόνια ύφεσης της ελληνικής οικονομίας έχουν αφήσει ισχυρά το αποτύπωμά τους στον κόσμο των επιχειρήσεων, τόσο στη βιομηχανία όσο και στο λιανεμπόριο. Ειδικά στο λιανεμπόριο, το οποίο είναι το πρώτο που δέχθηκε τις συνέπειες της ύφεσης. Το ωστικό κύμα που απελευθέρωσε η κρίση «συναντήθηκε» με τις αντιφάσεις και τον ανορθολογισμό του ελληνικού λιανεμπορίου διαμορφώνοντας μια εκρηκτική κατάσταση.
Η Ατλάντικ ΑΕ της οικογένειας Αποστόλου κατέρρευσε το 2011, τον Δεκέμβριο του 2015 η Αφοί Βερόπουλοι ΑΕΒΕ πουλήθηκε στη Μετρό ΑΕ της οικογένειας Παντελιάδη και έναν χρόνο νωρίτερα η θυγατρική της, η Χαλκιαδάκης ΑΕ, πέρασε κατά 60% στη Σκλαβενίτης ΑΕΕ και στην ίδια κατέληξε και η γερμανική Μάκρο Cash & Carry ΑΕ την ίδια χρονιά, νυν Mark.
Κυριολεκτικά εντός των επομένων ημερών κρίνεται η τύχη της Μαρινόπουλος ΑΕ. Αυτά ήταν τα μεγάλα γεγονότα στον κλάδο των σουπερμάρκετ, αλλά την ίδια περίοδο στη διάρκεια της κρίσης αρκετές μικρές και μεσαίου μεγέθους αλυσίδες άλλαξαν χέρια επιταχύνοντας τη συγκέντρωση της αγοράς και διαμορφώνοντας πλέον ένα νέο τοπίο στον πιο δυναμικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας.

ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ
Η παρουσία της οικογένειας στον ευρύτερο χώρο του λιανεμπορίου δεν είναι πλέον παρά μια σκιά του παρελθόντος καθώς έχουν ήδη πουληθεί η αλυσίδα Fnac, τα καταστήματα ειδών ένδυσης Marks & Spencer, τα καταστήματα οπτικών ειδών Grand Optical και η εταιρεία καλλυντικών Sephora και πλέον, εκτός από τον κλάδο των σουπερμάρκετ, περιορίζεται στα καταστήματα καφέ Starbucks και στα καταστήματα ένδυσης Gap.

Αν και η ευρωπαϊκή δραστηριότητα της Famar συνεχίζεται, το σύνολο των μετοχών της Famar ΑΕ και ακίνητα συνολικής αξίας άνω των 150 εκατ. ευρώ έχουν ενεχυριαστεί.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ