Στη σκιά της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία της εκκαθάρισης-μαμούθ του καθεστώτος Ερντογάν που ακολουθεί, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ προειδοποιεί ότι η συμφωνία ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία για την αναχαίτιση της μαζικής ροής προσφύγων και μεταναστών προς τη δυτική Ευρώπη κινδυνεύει να ακυρωθεί.

Ήδη παρατηρείται μικρή, αλλά σταθερή αύξηση των ροών προσφύγων προς την Ελλάδα.

«Ο κίνδυνος είναι αυξημένος. Η επιτυχία της συμφωνίας μέχρι τώρα είναι εύθραυστη. Ο πρόεδρος [της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ] Ερντογάν έχει ήδη αφήσει να εννοηθεί επανειλημμένα ότι επιδιώκει να την θέσει υπό αμφισβήτηση» δήλωσε ο Γιούνκερ στη συνέντευξη που παραχώρησε στην αυστριακή εφημερίδα Kurier.

Εάν αυτό συμβεί, «μπορούμε κατόπιν να αναμένουμε ότι οι μετανάστες θα ξαναρχίσουν να φθάνουν στην Ευρώπη» μαζικά, επισήμανε.

Η αμφιλεγόμενη συμφωνία, η οποία συνήφθη τον Μάρτιο ανάμεσα στην Άγκυρα και τις Βρυξέλλες, είχε αποτέλεσμα την ανάσχεση της ροής των προσφύγων και μεταναστών, όμως η αποτυχημένη απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου εναντίον του Ερντογάν δημιούργησε φόβους στην ΕΕ ότι ενδέχεται να ακυρωθεί.

Οι εκκαθαρίσεις που ακολούθησαν την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία οδήγησαν σε χιλιάδες συλλήψεις στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, της αστυνομίας και του δικαστικού σώματος, ενώ χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τις θέσεις τους στα σημαντικότερα υπουργεία της τουρκικής κυβέρνησης.

Τρεις ημέρες μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, η ομάδα των τούρκων αξιωματούχων που είχε επιφορτιστεί με τον έλεγχο της εφαρμογής της συμφωνίας για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στην Ελλάδα ανακλήθηκε στην Τουρκία και δεν αντικαταστάθηκε.

Στη συνέντευξή του στην εφημερίδα Kurier, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δηλώνει επίσης «πολύ ανήσυχος» για τις πρόσφατες εξελίξεις εντός ΕΕ, ειδικά στην Ουγγαρία και στην Πολωνία.

«Στην Πολωνία, οι ενέργειες της κυβέρνησης καταφέρνουν πλήγμα στο κράτος δικαίου», ενώ «παρατηρώ με ανησυχία τις προετοιμασίες για το δημοψήφισμα όσον αφορά [τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ συμφώνησε να ανακατανέμει] τους μετανάστες» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Κομισιόν.

Την Τετάρτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε προθεσμία τριών μηνών στην κυβέρνηση της Πολωνίας για την επανεξέταση της λειτουργίας του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας, επικαλούμενη την προστασία του κράτους δικαίου.

Παράλληλα, αυτή την εβδομάδα ο ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν συνέκρινε τη μετανάστευση με «δηλητήριο» για την Ευρώπη και πρόσθεσε ότι η χώρα του «δεν χρειάζεται ούτε έναν μετανάστη».

«Εάν οργανώνονται δημοψηφίσματα για κάθε απόφαση των συμβουλίων υπουργών [της ΕΕ] και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τότε η ασφάλεια του δικαίου διατρέχει κίνδυνο» εκτίμησε ο Γιούνκερ.

«Η Κομισιόν θα έπρεπε πραγματικά -αλλά δεν έχουμε φθάσει ακόμη εκεί- να κινήσει διαδικασία εναντίον της Ουγγαρίας για παραβίαση των [ευρωπαϊκών) Συνθηκών. Αλλά ο κ. Όρμπαν θα δήλωνε σε αυτή την περίπτωση ότι η [Ευρωπαϊκή] Επιτροπή παραπέμπει τον ουγγρικό λαό σε δίκη» επισήμανε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.