Μείωση του κόστους στην προσχολική εκπαίδευση με συγχωνεύσεις νηπιαγωγείων και καταργήσεις ετοιμάζει το υπουργείο Παιδείας με διατάξεις που συμπεριέλαβε στο νομοσχέδιο για την έρευνα που κατέθεσε τη Δευτέρα (ύστερα από αρκετούς μήνες παλινωδιών) στη Βουλή.

Και ενώ οι διατάξεις του ίδιου νομοσχεδίου που αφορούν την έρευνα δεν έχουν συναντήσει αντιδράσεις, πάντα κάποια άλλη ρύθμιση εισάγεται στο περιεχόμενο του, η οποία προκαλεί κύμα διαμαρτυριών.

Έτσι, με διάταξη που αφορά τα νηπιαγωγεία της χώρας, με παιδιά στην τρυφερή εκείνη ηλικία όπου και απαιτείται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της διδακτικής προσέγγισης, το υπουργείο εισάγει την «ορθολογική κατανομή εκπαιδευτικού προσωπικού και την εξοικονόμηση πόρων».

Όπως ορίζεται στη σχετική διάταξη, πλέον από εκεί που χρειαζόταν ένας νηπιαγωγός για κάθε επτά νήπια, τώρα ο αριθμός αυτός διπλασιάζεται και ορίζεται ότι σε κάθε νηπιαγωγό αναλογούν 14 νήπια!

Άμεση ήταν η αντίδραση των νηπιαγωγών και το συντονιστικό όργανό τους κατήγγειλε ότι το υπουργείο Παιδείας σχεδιάζει μείωση των νηπιαγωγείων στα μισά…

Ακόμη αναφέρουν ότι ο καθορισμός του αριθμού των νηπίων που αντιστοιχούν σε κάθε νηπιαγωγό καθορίζεται πλέον με στόχο το «μεγαλύτερο δημοσιονομικό όφελος». Για τις απομακρυσμένες περιοχές θα είναι πέντε νήπια, αλλά για τα αστικά κέντρα 14. Έτσι νηπιαγωγεία θα ιδρύονται και θα λειτουργούν μόνο εάν έχουν 14 νήπια. Για τις ημιαστικές περιοχές και την επαρχία θα αποφασίζουν οι περιφερειακοί διευθυντές (διορίζονται από την κυβέρνηση) για το ποιο νηπιαγωγείο θα χαρακτηρίζεται απομακρυσμένο.

Όπως αναφέρει δε το συντονιστικό όργανο των νηπιαγωγών, το κάθε νηπιαγωγείο πλέον θα έχει το δικό του ιδιότυπο «barcode» και ανάλογα με τον χαρακτηρισμό του θα λειτουργεί ως απομακρυσμένο ή όχι (τέσσερα ή 14 νήπια).

Οι νηπιαγωγοί αναφέρουν ακόμη ότι «στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων θα δημιουργηθούν ανεξέλεγκτες καταστάσεις, αφού κοντινά νηπιαγωγεία θα έχουν διαφορετικό χαρακτηρισμό και άλλα θα μπορούν να λειτουργήσουν ή άλλα θα καταργηθούν ή θα συγχωνευτούν».

Η διάταξη

Συγκεκριμένα, στο νομοσχέδιο αναφέρεται: «Τα νηπιαγωγεία, ανάλογα με τον αριθμό των οργανικών θέσεων των νηπιαγωγών, είναι μονοθεσία ή πολυθέσια. Η οργανικότητα των νηπιαγωγείων προσδιορίζεται με βάση την αντιστοιχία νηπιαγωγού προς αριθμό νηπίων και η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ένα (1) νηπιαγωγό για κάθε είκοσι πέντε (25) νήπια και όχι λιγότερο από: α) δεκατέσσερα (14) νήπια και β) πέντε (5) νήπια σε σχολικές μονάδες απομακρυσμένων, δυσπρόσιτων και παραμεθόριων περιοχών ή περιοχών με δυσκολίες πρόσβασης ή περιοχών για τις οποίες απαιτείται μεταφορά/μετακίνηση νηπίων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις νόμων και κανονιστικών πράξεων. Την ευθύνη για την τήρηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα έχει ο οικείος Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων καθορίζεται ο αριθμός των μαθητών που αντιστοιχεί σε κάθε νηπιαγωγό. Τα νηπιαγωγεία τα οποία λειτουργούν μέσα στα παιδικά κέντρα μπορεί να είναι μονοθέσια ή πολυθέσια, ανάλογα με τον αριθμό των νηπίων που φοιτούν και με βάση την αντιστοιχία μιας θέσης νηπιαγωγού προς είκοσι πέντε (25) νήπια».

Την ιδιαίτερα κρίσιμη φάση δε στην οποία βρίσκεται το θέμα της προσχολικής αγωγής έχει εκτιμήσει σε συνεδρίαση του και το ΔΣ της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΔΟΕ).

Εγγραφές σε νηπιαγωγείο – δημοτικό 1-20 Μαΐου

Στην ίδια ρύθμιση εισάγεται διαφοροποίηση του χρόνου εγγραφής των μαθητών για πρώτη φορά στο νηπιαγωγείο και στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου και προβλέπεται ότι αυτές γίνονται αποκλειστικά από 1 έως 20 Μαΐου του προηγούμενου διδακτικού έτους. Η ρύθμιση αυτή είναι αναγκαία προκειμένου να αποκρυσταλλωθούν εμπροθέσμως τα εκπαιδευτικά κενά και να είναι δυνατή η κάλυψή τους κατά την έναρξη του επόμενου διδακτικού έτους.

Χωρίς ιδιωτικά σχολεία αλλά με ΑΕΙ και Πανεπιστήμιο Αθηνών

Στο νομοσχέδιο δεν συμπεριελήφθησαν τελικά (για δεύτερη φορά) οι διατάξεις που αφορούν την ιδιωτική εκπαίδευση οι οποίες, καταπώς φαίνεται, δεν «πέρασαν» την έγκριση των θεσμών, ενώ άλλαξε και η διάταξη που αφορά τους καταλογισμούς των διοικήσεων ΑΕΙ που διαχειρίστηκαν κονδύλια για καθαριότητα και φύλαξη στο παρελθόν.

Έτσι, ενώ στην αρχική διάταξη του νομοσχεδίου είχε γραφτεί ότι όλες οι δαπάνες που έχουν κάνει ως σήμερα μέσω των ΕΛΚΕ (ειδικοί λογαριασμοί έρευνας και κοινοτικών κονδυλίων) οι διοικήσεις των ΑΕΙ είναι νόμιμες, η σύνταξη αυτής της διάταξης άλλαξε. Καλύπτονται πλέον μόνο οι αντίστοιχες δαπάνες που θα γίνουν το μέλλον.

Όπως ορίζεται στο κείμενο: «Οι ερευνητικοί και τεχνολογικοί φορείς του άρθρου 13α του ν. 4310/2014 και οι Ειδικοί Λογαριασμοί Κονδυλίων Έρευνας αυτών, οι Ειδικοί Λογαριασμοί Κονδυλίων Έρευνας των ΑΕΙ, τα Ειδικά Νομικά Πρόσωπα (Εταιρείες) για την Αξιοποίηση και Διαχείριση της Περιουσίας των ΑΕΙ που ιδρύθηκαν κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 7 του άρθρου 41 του ν. 2413/1996 και τα Ερευνητικά Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα (ΕΠΙ) που ιδρύθηκαν κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 17 του ν. 2083/1992 δύνανται να διενεργούν δαπάνες οι οποίες αφορούν υπηρεσίες καθαριότητας και φύλαξης, προμήθειες καυσίμων, υπηρεσίες συντήρησης και επισκευής κτιριακών υποδομών και εξοπλισμού και πληρωμή υπηρεσιών κοινής ωφελείας των οικείων ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων του άρθρου 13α του ν. 4310/2014 και ΑΕΙ αντιστοίχως».

Περίεργη είναι η αναφορά ειδικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και τις κρίσεις καθηγητών του και από κάποιους θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί «φωτογραφική». Όπως αναφέρεται στον νόμο, «κυρώνονται οι αποφάσεις της Συγκλήτου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών των συνεδριάσεων 20.2.2012 (Β’ 1317) και 22.3.2012 (Β’ 1649) με τις οποίες καθορίστηκε η διαδικασία εκλογής, εξέλιξης, μονιμοποίησης, διορισμού σε θέσεις καθηγητών οποιασδήποτε βαθμίδας σε εφαρμογή του προγενέστερου, του ν. 4009/2011, νομοθετικού καθεστώτος και για τους οποίους είχε συγκροτηθεί εκλεκτορικό σώμα έως την 31η Δεκεμβρίου 2012».

Ακόμη αναφέρεται στο νομοσχέδιο:

* Προμήθειες αγαθών ή υπηρεσιών ή εκτελέσεις έργων δαπάνης μέχρι 20.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) η κάθε μία ανατίθενται απευθείας χωρίς διαγωνισμό ή λήψη προσφορών, ύστερα από εκτίμηση των τιμών που προσφέρει η αγορά.

* Προμήθειες αγαθών ή υπηρεσιών ή εκτελέσεις εργασιών δαπάνης ποσού από 20.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) η κάθε μία και άνω διενεργούνται με πρόχειρο, τακτικό ή διεθνή διαγωνισμό, σύμφωνα με το ισχύον δίκαιο.

Τέλος, τα Πρυτανικά Συμβούλια τα οποία λειτουργούν κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος και έχουν συσταθεί με αποφάσεις των Συγκλήτων των οικείων ΑΕΙ μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4009/2011, θεωρείται ότι έχουν συσταθεί και λειτουργούν νόμιμα από τη σύστασή τους .

Ο νόμος προβλέπει και ότι «Τμήματα των ΤΕΙ επιτρέπεται να συνεργάζονται με Τμήματα ή Σχολές των Πανεπιστημίων της ημεδαπής για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών με συνεπίβλεψη. Η συνεργασία συνίσταται στον ορισμό, για κάθε υποψήφιο διδάκτορα, με αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων των Τμημάτων Καθηγητή ΤΕΙ του ίδιου ή συναφούς γνωστικού αντικειμένου με αυτό για το οποίο ενδιαφέρεται ο υποψήφιος διδάκτορας, ως συνεπιβλέποντα, με τη συναίνεση του ίδιου του οριζόμενου. Τα κριτήρια τα οποία πρέπει να πληρούν τα Τμήματα των ΤΕΙ για να συνεργάζονται με τα Τμήματα των Πανεπιστημίων της ημεδαπής για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών με συνεπίβλεψη καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο για τη σύμπραξη θέμα ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων».

«Αυτοχρηματοδότηση»

Η Επιτροπή Ερευνών (έσοδα από προγράμματα κοινοτικά η μη) των ΑΕΙ μπορεί να διαθέτει ετησίως το 50% των αποθεματικών της για την κάλυψη των λειτουργικών του αναγκών. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος περιορίζει την «παρουσία» του στη χρηματοδότηση των ΑΕΙ και τα οδηγεί σε αυτοχρηματοδότηση.

* «Ψαλιδίζονται» περισσότερο οι αρμοδιότητες των Συμβουλίων των ΑΕΙ. Αν το Συμβούλιο ΑΕΙ αδυνατεί να πάρει αποφάσεις ή να ασκήσει τις αρμοδιότητες του, υποκαθίσταται από τη Σύγκλητο.

* Αν ύστερα από 30 μέρες από την υποβολή αιτήματος στα Συμβούλια δεν έχουν απαντήσει, τότε θεωρείται ότι απάντησαν θετικά.

* Τα ΑΕΙ μπορούν να πληρώνουν άτομα εκτός πανεπιστημίου για πρόσθετη απασχόληση ή αμοιβές «ανταποδοτικότητας» μέσω των ειδικών λογαριασμών τους.

* Επιστημονικοί υπεύθυνοι προγραμμάτων στα ΑΕΙ μπορούν εκτός από καθηγητές και λοιπό επιστημονικό ή ερευνητικό προσωπικό ή ακόμη και εξωτερικοί συνεργάτες αρκεί να έχουν διδακτορικό τίτλο.