Χαμένος «θησαυρός» οι παραβάσεις του ΚΟΚ

Επί πέντε χρόνια το υπουργείο Εσωτερικών ζητεί από το υπουργείο Υποδομών τη νομοθέτηση διάταξης που θα επιτρέψει την είσπραξη των προστίμων που επιβάλλονται για παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) σε κατοίκους εξωτερικού, χωρίς το τελευταίο να λαμβάνει την οποιαδήποτε πρωτοβουλία, με αποτέλεσμα να χάνονται σημαντικά έσοδα για το Eλληνικό Δημόσιο, σύμφωνα με αποκαλυπτικά έγγραφα του πρώτου τη τάξει υπουργείου της χώρας. Μάλιστα προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι παρ’ όλο που οι βάσεις των απαραίτητων δεδομένων υπάρχουν στα συναρμόδια υπουργεία οι δήμοι, οι οποίοι έχουν την αρμοδιότητα είσπραξης των προστίμων, δεν έχουν πρόσβαση σε αυτές, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε μια άνευ λόγου γραφειοκρατική διαδικασία που δεν οδηγεί πουθενά.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν έγγραφα που διαβίβασε στη Βουλή ο υφυπουργός Εσωτερικών κ. Γιάννης Μπαλάφας, σε απάντηση ερώτησης του βουλευτή Ρεθύμνης της ΝΔ κ. Γιάννη Κεφαλογιάννη, «δεν υφίσταται θεσμικό πλαίσιο με το οποίο να παρέχεται η δυνατότητα πρόστιμα για παραβάσεις του ΚΟΚ που επιβάλλονται σε αλλοδαπούς υπηκόους και κατοίκους εξωτερικού να εισπράττονται επί τόπου ή κατά την έξοδο των παραβατών από την ελληνική επικράτεια».

Το υπουργείο Εσωτερικών, όπως σημειώνεται, έχει γίνει αποδέκτης των προβλημάτων που ανακύπτουν στους δήμους κατά τη διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης των διοικητικών προστίμων του ΚΟΚ για παραβάτες κατοίκους του εξωτερικού κατά τη μίσθωση οχήματος από επιχειρήσεις ενοικιάσεως, αλλά και φορτηγά, και έχει ενημερώσει σχετικώς το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών ως προς την ανάγκη νομοθετικής αντιμετώπισης του ζητήματος.

Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο του 2015 έγγραφο του υπουργείου Εσωτερικών προς το υπουργείο Υποδομών απηύθυνε έκκληση στο τελευταίο για συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να αντιμετωπιστεί «η παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος μεταξύ της διαπίστωσης της παράβασης και της αναζήτησης της είσπραξης των προστίμων, η οποία εγείρει θέμα χαλάρωσης της σχέσης παράβασης – ποινής». «Η αρμοδιότητα για την κατάρτιση χρηματικού καταλόγου έχει ανατεθεί στους δήμους της χώρας χωρίς να βρίσκονται στη διάθεσή τους τα απαιτούμενα για τη βεβαίωση των προστίμων στοιχεία» αναφέρει.

Για την καθυστέρηση, τονίζει το ΥΠΕΣ, ευθύνεται πρωτίστως η διαδικασία για την περισυλλογή στοιχείων που απαιτούνται για τη βεβαίωση των οφειλών, τα οποία όμως υπάρχουν στις βάσεις δεδομένων των υπουργείων Υποδομών και Οικονομικών. «Το μείζον ζήτημα της είσπραξης των εσόδων από πρόστιμα ΚΟΚ μπορεί να επιλυθεί με την πρόσβαση της υπηρεσίας του δήμου που καταρτίζει τους χρηματικούς καταλόγους στις βάσεις δεδομένων όπου αυτά εμπεριέχονται και γενικότερα με τη διαλειτουργικότητα των βάσεων. Εκτιμούμε ότι το παραπάνω είναι εφικτό, μειώνει δραστικά τον διοικητικό φόρτο – κόστος και αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση ώστε να τεθούν και να τηρηθούν συγκεκριμένες αποσβεστικές προθεσμίες» συμπληρώνει το υπουργείο Εσωτερικών.

«Το κατ’ εξοχήν ζήτημα που θα μπορούσε να επιλυθεί με τη συμπλήρωση των διατάξεων του ΚΟΚ είναι αυτό των προστίμων που επιβάλλονται σε παραβάτες κατοίκους εξωτερικού, δεδομένου ότι οι ΟΤΑ αφενός δεν μπορούν να προχωρήσουν σε μέτρα αναγκαστικής είσπραξης και αφετέρου εμπλέκονται σε μια επίπονη και ως επί το πλείστον ατελέσφορη διαδικασία αναζήτησης των στοιχείων τους» επισημαίνει.

«Η ουσιαστική αδυναμία είσπραξης των προστίμων του ΚΟΚ εγείρει θέμα αφενός αποστέρησης σημαντικών εσόδων από τους δήμους της χώρας και αφετέρου, το οποίο αποτελεί και το μείζον, οδικής ασφάλειας και ίσης εφαρμογής του νόμου, ειδικά σε παραμεθόριους δήμους από την περιφέρεια των οποίων διέρχονται φορτηγά διεθνών μεταφορών και επιβατηγά, αλλά και σε τουριστικούς δήμους κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου» σημειώνει το ΥΠΕΣ.

Αλλο έγγραφο του υπουργείου Εσωτερικών του 2013 προς το υπουργείο Υποδομών επισημαίνει ότι δεν υπάρχει η νομική δυνατότητα να εισπράττονται επί τόπου ή κατά την έξοδο των παραβατών από τη χώρα τα πρόστιμα για παραβάσεις που έκαναν στον ΚΟΚ.

Προηγούμενο έγγραφο του 2012 αποκαλύπτει ότι για τον εντοπισμό τους οι δήμοι αποστέλλουν έγγραφο αίτημα για τη χορήγηση της ταχυδρομικής τους διεύθυνσης με βάση τον αριθμό της ταυτότητας ή του διαβατηρίου ή τα στοιχεία του οχήματος στις κατά τόπους ελληνικές πρεσβείες και προξενεία εφόσον τα στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα στη ΓΓΠΣ. Στην περίπτωση παραβατών εξωτερικού που δεν έχουν ΑΦΜ οι ΟΤΑ πρέπει να μεριμνούν για την οίκοθεν απόδοση ΑΦΜ σε αυτούς από τις αρμόδιες ΔΟΥ, κάτι που συνεπάγεται μεγάλο διοικητικό φόρτο και συχνά ως προσπάθεια αποβαίνει αλυσιτελής.

Παλαιότερο έγγραφο του 2010 του ΥΠΕΣ σημειώνει πως όταν ο παραβάτης δεν καταλαμβάνεται επ’ αυτοφώρω και προκύπτει από τα στοιχεία του οχήματος ότι αυτό ανήκει σε εταιρεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, η τελευταία γνωστοποιεί με υπεύθυνη δήλωση τα στοιχεία του μισθωτή κατά τον χρόνο τέλεσης της παράβασης για να στοιχειοθετηθεί ότι κατά τον χρόνο της παράβασης το όχημα ήταν μισθωμένο. Ωστόσο η εταιρεία δεν είναι υπεύθυνη όταν ο μισθωτής δεν δίνει ορθά στοιχεία. Οι δήμοι το 2013 βεβαίωσαν πρόστιμα 47,9 εκατ. ευρώ και εισέπραξαν 43,9 εκατ., ενώ το 2014 τα βεβαιωθέντα πρόστιμα έφτασαν τα 40,7 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων εισπράχθηκαν τα 37,6 εκατ. ευρώ.