Πολιτικοί, πρεσβευτές, πρώην πρυτάνεις ελληνικών πανεπιστημίων που μετέφεραν την έδρα τους εκτός ελληνικών συνόρων και ακαδημαϊκοί εμπλέκονται τους τελευταίους μήνες σε ένα απίστευτο «λόμπινγκ» μεταξύ Ελληνικής και Κυπριακής Δημοκρατίας, με κύριο αντικείμενο τα προγράμματα νομικών σπουδών σε ιδιωτικά πανεπιστήμια στο νησί της Αφροδίτης. Ελληνες πανεπιστημιακοί που μίλησαν στο «Βήμα» αναφέρουν ότι πρόκειται για μια «υπερπροσφορά» τίτλων σπουδών Νομικής, που φαίνεται ότι έχουν… βίο βραχύ, καθώς πολλοί έλληνες φοιτητές τούς απέκτησαν το πολύ σε δύο χρόνια.
Δεκάδες είναι οι έλληνες φοιτητές σε ελληνικά πανεπιστήμια που από το 2010 και μετά εγκατέλειψαν στο μέσον τις σπουδές τους για να μεταβούν στην Κύπρο και να γραφτούν κατευθείαν στο τρίτο έτος της Νομικής Σχολής ιδιωτικών πανεπιστημίων τα οποία επέτυχαν να δίνουν «πτυχία σε δύο χρόνια» προσφέροντας την επιστημονική κατεύθυνση του Ελληνικού Δικαίου.
Ακαδημαϊκοί χαρακτηρίζουν «παγκόσμια πρωτοτυπία» τις σπουδές Δικαίου μιας χώρας σε άλλη. Και αυτό συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο, καθώς η χώρα ακολουθεί το βρετανικό Δίκαιο. Για τον λόγο αυτόν και όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ του «Βήματος», τα προηγούμενα χρόνια οι εκπρόσωποι των εκεί ιδιωτικών πανεπιστημίων πλησίαζαν έλληνες πρώην πρυτάνεις, αλλά και επιφανείς καθηγητές της Νομικής με δέλεαρ υψηλότατες αποδοχές ώστε να διαμορφωθεί ένα ελκυστικό επιστημονικό «υπόβαθρο» που θα αποτελούσε πόλο έλξης για έλληνες φοιτητές. Πολλοί αρνήθηκαν, αλλά και αρκετοί δέχτηκαν –σε οικονομική κρίση οι ισορροπίες αλλάζουν…
Τέλος στη μεταφορά μονάδων


Στο θέμα φαίνεται ότι έβαλε τέλος ο Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (ΔΟΑΤΑΠ) με σειρά αποφάσεών του, μη αναγνωρίζοντας τίτλους σπουδών, τις οποίες ακολούθησε θύελλα πολιτικών αντιδράσεων. Κύπριοι υπουργοί, ανώτατοι αξιωματούχοι, ακαδημαϊκοί με συνεχή διαβήματα προς τον ΔΟΑΤΑΠ έφτασαν να το χαρακτηρίζουν «εθνικό θέμα» με οξείες διπλωματικές παρενέργειες την αντιμετώπιση ιδιωτικών πανεπιστημίων από την Ελλάδα, ενώ ακολούθησαν απειλές για αγωγές.
Πρόσφατα με οριστική απόφασή του ο ΔΟΑΤΑΠ ενημέρωσε τους έλληνες φοιτητές:
  • Τέλος στη «μεταφορά» πιστωτικών μονάδων, δηλαδή να ξεκινούν τη φοίτησή τους σε ελληνικό πανεπιστήμιο και να τις μεταφέρουν σε κυπριακό με την εγγραφή στο τρίτο έτος. Η κίνηση αυτή μπορεί να γίνει μόνο μεταξύ πανεπιστημίων που έχουν συνεργασία και σχετική σύμβαση.
  • Κατατάξεις στο μέλλον μπορούν να γίνουν μόνο στο πρώτο έτος σπουδών, όπως και στις ελληνικές νομικές σχολές.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα πτυχία Ελληνικού Δικαίου στην Κύπρο να έφτασαν στο τέλος τους, καθώς τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αναγκάστηκαν να προσαρμόσουν στο πρόγραμμα σπουδών τους επιστημονικό αντικείμενο Διεθνούς Δικαίου.
Οι δικηγορικοί σύλλογοι


Οι δικηγορικοί σύλλογοι της Ελλάδας δεν είχαν παρέμβει, παρότι είναι οι αποκλειστικά αρμόδιοι πλέον για να αποδίδουν επαγγελματικά δικαιώματα. Ωστόσο, με τον ΔΟΑΤΑΠ, που έχει την ακαδημαϊκή αναγνώριση των σπουδών, να έχει θέσει θέμα διαμορφώθηκαν προϋποθέσεις ελέγχου.
Από το 2013 ως σήμερα πολλοί απόφοιτοι των εκεί νομικών σχολών έχουν εγγραφεί στους δικηγορικούς συλλόγους και τα ίδια τα κυπριακά ιδιωτικά πανεπιστήμια το διαφημίζουν. Ετσι, με δεδομένο ότι το θέμα αποκτά πλέον στοιχεία παραπλάνησης, καθώς έγινε σαφές ότι οι πτυχιούχοι αυτοί δεν έχουν κάνει καν τριετείς σπουδές Νομικής, ακολουθεί η αναγκαστική προσαρμογή των πανεπιστημίων εκτός συνόρων με τα δεδομένα που απαιτούνται στα ελληνικά πανεπιστήμια.
Ο πρόεδρος του ΔΟΑΤΑΠ κ. Στέλιος Κατρανίδης εξηγεί στο «Βήμα» ότι πράγματι αναγνωρίστηκαν κάποια πτυχία κυπριακών πανεπιστημίων στο παρελθόν καθώς ο ελληνικός νόμος παρουσίαζε αντιφάσεις. Ταυτόχρονα όμως ο νόμος-πλαίσιο 4009, επί υπουργού Παιδείας Αννας Διαμαντοπούλου, όριζε ότι η μεταφορά πιστωτικών μονάδων γίνεται μόνο όταν υπάρχουν συμβάσεις μεταξύ των ιδρυμάτων.

«Από τις αρχές του 2013 έχουν προσέλθει στον ΔΟΑΤΑΠ κάτοχοι πτυχίων Νομικής χορηγούμενων από ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου έπειτα από παρακολούθηση ολόκληρου ή μέρους του τετραετούς προγράμματος σπουδών»
αναφέρει ο κ. Κατρανίδης. Για κάποιους είχε αναγνωριστεί από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια μέρος μαθημάτων και αφορούσε πτυχιούχους ελληνικών πανεπιστημιακών τμημάτων. Σημαντικός αριθμός αφορούσε περιπτώσεις φοιτητών που συνέχιζαν με σπουδές Νομικής στην Κύπρο και ελάμβαναν το πτυχίο ύστερα από περίπου διετείς σπουδές.

«Αν και κατά μία ερμηνεία του νόμου αυτό ήταν ίσως επιτρεπτό, αναπτύχθηκε ένας προβληματισμός νομικού χαρακτήρα, ο οποίος εντάθηκε λόγω των πολλών προσκομιζόμενων, ύστερα από μερική φοίτηση, πτυχίων από δύο ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου και μάλιστα από φοιτητές από την Ελλάδα που είχαν σπουδές, ολοκληρωμένες ή όχι, σε αντικείμενα σπουδών μακριά από αυτό της Νομικής Επιστήμης. Οι κείμενες διατάξεις είναι αντιφατικές, αφού η ισοτιμία ενός τίτλου σπουδών της αλλοδαπής είναι δυνατή, αρκεί όλες οι σπουδές να έχουν πραγματοποιηθεί σε αναγνωρισμένα ιδρύματα και τουλάχιστον το ήμισυ να έχει πραγματοποιηθεί στο ίδρυμα απονομής του, με ιδιαίτερες ωστόσο διατάξεις αν η μεταφορά διδακτικών μονάδων και αναγνώρισης προγενέστερων σπουδών αφορούν σπουδές σε ελληνικά ΑΕΙ»
προσθέτει.
Οι κινήσεις του ΔΟΑΤΑΠ


Η διοίκηση του ΔΟΑΤΑΠ απευθύνθηκε στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ) και πήρε απάντηση με τρία σκέλη: τα πτυχία αυτά δεν πρέπει να αναγνωρίζονται ακαδημαϊκά αν έχει γίνει μεταφορά πιστωτικών μονάδων, η κατάταξη θα γίνεται σε έτος μεγαλύτερο από τα ισχύοντα στις Νομικές Σχολές των ελληνικών ΑΕΙ και είναι πέραν του σκοπού και του αντικειμένου του ΔΟΑΤΑΠ η αναγνώριση τίτλων νομικής κατεύθυνσης Ελληνικού Δικαίου.

«Είναι βέβαιο ότι δεν μοιάζει ακαδημαϊκά ορθό ένα πρόγραμμα σπουδών να έχει ιδρυθεί το 2010 και να δίνεται πτυχίο Νομικής το 2012»
λέει χαρακτηριστικά ο κ. Κατρανίδης.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο πρώην υπουργός Παιδείας κ. Αριστείδης Μπαλτάς υιοθέτησε πλήρως την τακτική του ΔΟΑΤΑΠ, όπως γνωστοποίησε με σχετική επιστολή του στον κύπριο ομόλογό του στα τέλη του περασμένου Αυγούστου. Κάποιοι κρίνουν ότι το θέμα πρέπει να πάει στην Ολομέλεια του ΝΣΚ, άλλοι ότι το αίτημα αυτό υποβάλλεται κυρίως από την πλευρά των κυπριακών πανεπιστημίων. Στα θέματα παιδείας όμως, συνεχίζουν, δεν κερδίζει πάντα η διπλωματία…


«Σαφάρι»
Ελεγχος και αναγνώριση

Με την κυβέρνηση να επιχειρεί απλοποίηση των διαδικασιών αναγνώρισης πτυχίων μέσω της πιθανής κατάργησης του ΔΟΑΤΑΠ («Το Βήμα», 8.11.2015), χάνεται η επί δεκαετίες τεχνογνωσία ενός οργανισμού. Οι υπηρεσίες του επιδίδονται ετησίως σε σαφάρι αναζήτησης πλαστών πτυχίων, καθώς εκεί καταλήγουν όλα τα αιτήματα των ελεγκτών του Δημοσίου για επίορκους υπαλλήλους με πτυχία από ξένα πανεπιστήμια. Για εκείνα των ελληνικών πανεπιστημίων ερευνούν οι γραμματείες των τμημάτων τους.
Πέρυσι, όπως είχε γράψει «Το Βήμα», ο ΔΟΑΤΑΠ εντόπισε 20 περιπτώσεις πλαστών πτυχίων. Βέβαια, ο οργανισμός συναντά προβλήματα στο έργο του, καθώς με την εναρμόνισή του στις σχετικές κοινοτικές οδηγίες τα πτυχία που εκδίδονται από τη συνεργασία ξένων πανεπιστημίων και κολεγίων αποκτούν πλέον επαγγελματικά δικαιώματα από τους αντίστοιχους επιστημονικούς συλλόγους (δικηγορικούς, επιμελητήρια κ.ά.), οπότε αυτοί είναι αρμόδιοι για τον έλεγχο και τη γνησιότητά τους.
Στην περίπτωση των γιατρών το τοπίο είναι θολό, καθώς επαγγελματικά δικαιώματα εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία αποδίδουν οι νομαρχίες που κάνουν και τους ελέγχους.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ