Είκοσι τρία μεγάλα έργα υποδομής περιλαμβάνει το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον&Αειφόρος Ανάπτυξη2014 – 2020» (ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ) του νέου ΕΣΠΑ, σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα της επιτροπής παρακολούθησης του προγράμματος, προϋπολογισμού 5,2 δισ. ευρώ.
Το ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ είναι, όπως αναφέρεται, το μεγαλύτερο από άποψη διαθέσιμων κοινοτικών πόρων Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ και συγχρηματοδοτείται τόσο από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) με 1,1 δισ. ευρώ όσο και από το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ) με 3,2 δισ. ευρώ, με τους εθνικούς πόρους να ανέρχονται σε 853 εκατ. ευρώ. Το επιχειρησιακό αξιοποιεί το 22% των κοινοτικών πόρων του νέου ΕΣΠΑ, το οποίο ανέρχεται σε περίπου 20 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, πάντως, αποτελεί πρώτης τάξης πρόβλημα η λεγόμενη υπερδέσμευση (overbooking) του προγράμματος, καθώς ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων ξεπερνά τα οικονομικά μεγέθη του επιχειρησιακού. Έτσι, για να προχωρήσουν τα έργα θα χρειαστούν περισσότεροι πόροι, οι οποίοι προς στιγμήν είναι άγνωστο πού θα βρεθούν.
Στον Τομέα Μεταφορών τα 14 έργα είναι:
– Κατασκευή νέας σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Ρίο – Πάτρα
– Κατασκευή νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνας (ΣΚΑ) – Πάτρας στο τμήμα Ροδοδάφνη – Ρίο
– Ηλεκτροκίνηση υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας και εντοπισμένες παρεμβάσεις μικρής έκτασης σε υποδομή-επιδομή
– Αναβάθμιση ΠΑΘΕ/Π: τμήμα ΣΚΑ – Οινόη (χωρίς τη σύνδεση με ΣΚΑ)
– Επέκταση προαστιακού σιδηροδρόμου Αττικής από Κορωπί μέχρι Λαύριο και σύνδεση λιμένα Λαυρίου
– Κατασκευή αυτοκινητόδρομου «Πάτρα – Πύργος»
– Κατασκευή αυτοκινητόδρομου «Καλό Νερό – Τσακώνα»
– Κατασκευή του τμήματος «Λαμία – Ξυνιάδα» του αυτοκινητόδρομου «Κεντρικής Ελλάδας» (Ε65)
– Κατασκευή της Οδικής Παράκαμψης Χαλκίδας
– Ολοκλήρωση της κατασκευής οδικής σύνδεσης της περιοχής Ακτίου με τον Δυτικό Άξονα Βορρά – Νότου –φάση Β’ (έργο γέφυρα)
– Μετρό Θεσσαλονίκης Βασική Γραμμή –Ολοκλήρωση κατασκευής και προμήθεια συρμών –Φάση Β΄ (έργο γέφυρα)
– Επέκταση του μετρό Θεσσαλονίκης έως Καλαμαριά –Κύριες εργασίες και προμήθεια συρμών –Φάση Β΄ (έργο γέφυρα)
– Επέκταση του Μετρό Αθήνας, τμήμα Χαϊδάρι – Πειραιάς & συρμοί του μετρό Αθήνας –Ολοκλήρωση κατασκευής και θέση σε λειτουργία –Φάση Β΄ (έργο γέφυρα)
– Μετρό Αθήνας Γραμμή 4 – Τμήμα Άλσος Βεΐκου – Γουδή
Στον Τομέα Περιβάλλοντος τα εννέα έργα είναι:

– Διευθέτηση ρέματος Εσχατιάς
– Ύδρευση Κέρκυρας
– Εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και δίκτυα αποχέτευσης οικισμών Νέας Μάκρης και Μαραθώνα
– Εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και δίκτυα αποχέτευσης οικισμών Ραφήνας και Αρτέμιδας
– Μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων Άνω Λιοσίων
– Μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων Φυλής
– Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Νοτιανατολικού Τομέα Θεσσαλονίκης
– Οριζόντια Διαχείριση απορριμμάτων Πελοποννήσου με ΣΔΙΤ
– Φράγμα Χαβρία.
Οι στόχοι του προγράμματος
Στον Τομέα Μεταφορών στόχος του προγράμματος είναι η προώθηση της ολοκλήρωσης μέρους των υποδομών του βασικού διευρωπαϊκού δικτύου και η περαιτέρω ανάπτυξη ή αναβάθμιση του λεγόμενου αναλυτικού διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, με έμφαση στο οδικό και σιδηροδρομικό, αλλά και επιλεγμένες παρεμβάσεις λιμένων και αεροδρομίων.
Οι βασικές προτεραιότητες είναι:
* Για τις σιδηροδρομικές μεταφορές:
Η ολοκλήρωση του κύριου σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕ/Π.
Η εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας του ΠΑΘΕ/Π και σταδιακή προσαρμογή του στο ERTMS (European Rail Traffic Management System) και στο ETCS (European Train Control System).
* Για τις οδικές μεταφορές:
Η υλοποίηση επιλεγμένων τμημάτων του αναλυτικού οδικού διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών σε συνέργεια με τις παρεμβάσεις της περιόδου 2007-2013.
Η βελτίωση της συνδεσιμότητας των περιφερειών με τα διευρωπαϊκά δίκτυα της χώρας.
Η ενίσχυση της συνδεσιμότητας δυσπρόσιτων ή νησιωτικών περιοχών.
* Για τις θαλάσσιες μεταφορές:
Η υλοποίηση εστιασμένων παρεμβάσεων σε λιμάνια του διευρωπαϊκού δικτύου που βελτιώνουν τις υφιστάμενες υποδομές και η βελτίωση της ασφάλειας ναυσιπλοΐας και της ασφάλειας των λιμενικών εγκαταστάσεων.
Παρεμβάσεις σε λιμένες του διευρωπαϊκού δικτύου και αναβάθμιση ή εκσυγχρονισμός των προσφερόμενων υπηρεσιών.
* Για τις αεροπορικές μεταφορές:
Η υλοποίηση εστιασμένων παρεμβάσεων σε αεροδρόμια του διευρωπαϊκού δικτύου σε νησιωτικές περιφέρειες, που βελτιώνουν τη συνδεσιμότητα των νησιών.
Επίσης, επιδιώκεται η προώθηση των συνδυασμένων μεταφορών και ο εκσυγχρονισμός του συστήματος μεταφορών, με σύνδεση σιδηρόδρομων και αυτοκινητόδρομων με λιμάνια του διευρωπαϊκού δικτύου και ΒΙΠΕ.
Ακόμη, στόχος είναι η βελτίωση της ασφάλειας μεταφορών, με μείωση των τροχαίων ατυχημάτων μέσω βραχυπρόθεσμων παρεμβάσεων υψηλής αποδοτικότητας, αλλά και η βελτίωση της ασφάλειας ναυσιπλοΐας με εγκατάσταση ή βελτίωση συστημάτων διαχείρισης της θαλάσσιας κυκλοφορίας μέσων έρευνας και διάσωσης.
Επίσης, στην αεροναυτιλία επιδιώκεται η υλοποίηση οριζόντιων παρεμβάσεων μέσω προμήθειας κι εγκατάστασης σύγχρονων συστημάτων διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας.
Άλλος στόχος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη και επέκταση βιώσιμων και οικολογικών αστικών μεταφορών, με έμφαση στην αύξηση της χρήσης περιβαλλοντικά φιλικών μέσων μεταφοράς με την κατασκευή – ολοκλήρωση έργων καθαρών αστικών και προαστιακών μεταφορών στα κύρια αστικά κέντρα της χώρας.
Εκπλήρωση του κοινοτικού κεκτημένου
Στον Τομέα Περιβάλλοντος, προτεραιότητα είναι η εκπλήρωση των απαιτήσεων του περιβαλλοντικού κεκτημένου της ΕΕ στους τομείς των αποβλήτων και των υδάτων, όπως:
– Η βελτίωση και διασφάλιση του πλαισίου ορθολογικής και αειφόρου διαχείρισης των υδατικών πόρων της χώρας.
– Η προστασία και διαχείριση των υδάτινων πόρων.
– Η βελτίωση της ποιότητας και της επάρκειας των υδατικών πόρων.
– Η πρόληψη παραγωγής αποβλήτων.
– Η προετοιμασία προς επαναχρησιμοποίηση.
– Η χωριστή συλλογή και ανακύκλωση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της κομποστοποίησης.
– Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων, με βάση το Εθνικό και τους επικαιροποιημένους ΠΕΣΔΑ.
– Η βελτίωση της διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων και της περιβαλλοντικής αποκατάστασης ρυπασμένων χώρων από βιομηχανικά και επικίνδυνα απόβλητα.
– Η βελτίωση της συλλογής και επεξεργασίας αστικών λυμάτων κατά κατηγορία οικισμών.
Επίσης, προτεραιότητα αποτελεί η ενίσχυση της προσαρμοστικότητας στην κλιματική αλλαγή και η πρόληψη, διαχείριση και αποκατάσταση καταστροφών από πλημμύρες, καθώς και η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, με έμφαση στη βελτίωση του πλαισίου διατήρησης, διαχείρισης και αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, καθώς και στην ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης των λειτουργιών των οικοσυστημάτων.
Παράλληλα, επιδιώκεται η αστική αναζωογόνηση και βιώσιμη αστική κινητικότητα, με προτεραιότητες:
– Τη βελτίωση του πλαισίου διαχείρισης και εφαρμογής για την αναβάθμιση της πολιτικής για τη Χωρική Ανάπτυξη,
– Την προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και της αστικής αναζωογόνησης,
– Την προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και της επισκεψιμότητας σε υποβαθμισμένες Περιοχές της Περιφέρειας Αττικής,
– Την διεύρυνση της χρήσης τηλεθέρμανσης
– την εξοικονόμηση ενέργειας στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.