Εξερευνώντας τον θαυμαστό κόσμο της γνώσης

Τα μεσημέρια του Ιουλίου η αίθουσα εκδηλώσεων του Κολεγίου Ανατόλια στη Θεσσαλονίκη γέμιζε παιδικές φωνές. Οι 185 μαθητές, 10-16 ετών, του Κέντρου για Χαρισματικά και Ταλαντούχα Παιδιά (CTY Greece) μαζεύονται για μεσημεριανό. Μία ημέρα προτού ολοκληρωθεί το πρόγραμμα, ένας μαθητής παίζει πιάνο και εκκολαπτόμενες μπαλαρίνες κάνουν πρόβες για μια μικρή αποχαιρετιστήρια παράσταση.

Λίγες ώρες νωρίτερα κατασκεύαζαν αμφίβια οχήματα, ανέπτυσσαν ιστοσελίδες, έπαιζαν κρυμμένο θησαυρό με κρυπτογραφημένα μηνύματα, εξέταζαν την πολυγονιδιακή κληρονομικότητα ή απογείωναν χειροποίητα αερόστατα στο γήπεδο του Κολεγίου.

Από το πρωί πακετάρουν μολύβια, χάρακες, δοκιμαστικούς σωλήνες, χειροτεχνίες, για να επιστρέψουν στις οικογένειές τους, από την Αλεξανδρούπολη και την Καλαμάτα ως την Κεφαλλονιά και την Κρήτη. Παράλληλα με το πρόγραμμα για παιδιά Γυμνασίου και Α’ Λυκείου με διαμονή στο campus, που ξεκίνησε πέρυσι ως αποκλειστική χορηγία του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» με 90 παιδιά –140 εφέτος –, ξεκίνησε πρόγραμμα στα ελληνικά για μαθητές Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού. Αν και χωρίς διαμονή, μετρά 55 παιδιά, εκ των οποίων τα μισά δεν μένουν στη Θεσσαλονίκη, ενώ 14 είναι από περιοχές εκτός των δύο μεγάλων αστικών κέντρων.

Η μαγεία των λέξεων και των αριθμών

Με το όνειρο όταν μεγαλώσει να γίνει μια σπουδαία συγγραφέας, η 10χρονη Αγγελική Καλαμπαλίκη από την Τερψιθέα Λάρισας μυήθηκε στο «Εργαστήρι του Συγγραφέα». Μαγεμένη από όσα έμαθε αυτές τις ημέρες, να περιγράφει αντικείμενα, να δημιουργεί χαρακτήρες «που πρέπει να έχουν ψεγάδια, όχι να είναι τέλειοι», αλλά και πλοκή «με σύγκρουση», μιλά με ενθουσιασμό, έχοντας ήδη φανταστεί την πρώτη της ηρωίδα.

Με παρότρυνση της μητέρας της έδωσε το τεστ ακαδημαϊκών δεξιοτήτων, όταν όμως ενημερώθηκε ότι θα παρακολουθήσει το 15ήμερο πρόγραμμα στη Θεσσαλονίκη εξεπλάγη. «Δεν το περίμενα. Αφού όταν το πρωτοάκουσα, μου ήρθε μια… ηρεμία, σαν να μην ήθελα να έρθω. Ομως από την πρώτη ημέρα έφυγε το άγχος, ήταν πολύ ωραία» θυμάται μιλώντας στο «Βήμα». Αν έχει του χρόνου την ίδια ευκαιρία, θα επιλέξει «Επιστήμη και Μηχανική», γιατί της αρέσουν οι κατασκευές, όπως η ομπρέλα του προφορικού λόγου που έφτιαξε από βεντάλιες στη διάρκεια του Εργαστηρίου.

Αντιθέτως, ο συνομήλικός της Θοδωρής Πρέντζας από το 6ο Δημοτικό Αργοστολίου αγαπά τόσο τα μαθηματικά που θα διάλεγε ξανά τη «Μαγεία της Μαθηματικής Σκέψης». «Είμαι καλός σε αυτό το μάθημα στο σχολείο και σκέφτηκα πως θα με βοηθήσει να γίνω ακόμη καλύτερος. Μου άρεσε που μάθαμε τρόπους να λύνουμε προβλήματα, να κάνουμε σωστούς συλλογισμούς και πιστεύω θα με διευκολύνουν σε μεγαλύτερες τάξεις» λέει στο «Βήμα» με σοβαρότητα και πίστη ότι το μέλλον του ανήκει στην επιστήμη.

Αν και πρώτη φορά βρέθηκε σε περιβάλλον με τόσα άγνωστα παιδιά, έκανε πολύ γρήγορα φίλους. Σε αυτό βοήθησαν οι δραστηριότητες, πέρα από τα μαθήματα, όπως αθλητισμός, παιχνίδια, παραστάσεις, μεταμφιέσεις, γιορτές και περίπατοι στα 180 κατάφυτα στρέμματα του Ανατόλια, που δεν τους άφησαν στιγμή να βαρεθούν. Οπως λέει στο «Βήμα» ο υπεύθυνος του CTY Greece, κ. Αντώνης Αποστόλου, «του χρόνου το πρόγραμμα για τα παιδιά Δημοτικού θα πραγματοποιηθεί και στην Αθήνα, αναζητείται κατάλληλος χώρος για να στεγαστεί».

Οσον αφορά τις υποτροφίες, εφέτος 55% των συμμετεχόντων στα δύο προγράμματα έλαβαν μερική ή ολική υποτροφία χάρη στη συμβολή και νέων υποστηρικτών (Ιδρυμα Λάτση, ΜΚΟ Hellenic Hope, LIDL), με την εταιρεία Aegean να προσφέρει τα εισιτήρια μεταφοράς των υποτρόφων. Ο αριθμός των μαθητών, 62% των οποίων φοιτούν σε δημόσια σχολεία, υπερδιπλασιάστηκε, ενώ συνολικά στη διετία πάνω από 3.000 παιδιά έδωσαν εξετάσεις.

«Είχαμε μια μαγιά παιδιών που παρακολούθησαν το πρόγραμμα και λειτούργησαν ως πρεσβευτές στην κοινωνία» λέει ο επικεφαλής στο «Βήμα». Ετσι, αυξήθηκαν τα μαθήματα, με την προσθήκη Φιλοσοφίας, Γενετικής και Μικροοικονομίας. Επίσης, αυξήθηκαν τα online προγράμματα, καθώς και η συμμετοχή στα χειμερινά σύντομα προγράμματα. Συνολικά, από τον Ιανουάριο, στις ανοιχτές ημέρες γνωριμίας με το CTY συμμετείχαν 600 παιδιά.

Το ενδιαφέρον για τις επιστήμες του Μιχάλη Σαρρή, αποφοίτου Β’ Γυμνασίου στην Ιωνίδειο Σχολή Πειραιά, τον οδηγεί να αναζητεί συνεχώς ευκαιρίες εμπλουτισμού των γνώσεών του. Ο χαμός του παππού του από καρδιά, όπως λέει, τον επηρέασε πολύ, με αποτέλεσμα να θέλει να γίνει γιατρός, έτσι επέλεξε να παρακολουθήσει «Εισαγωγή στις Βιοϊατρικές Επιστήμες». «Ηταν μια εκπληκτική εμπειρία που αύξησε κατά πολύ το ενδιαφέρον μου για την ιατρική. Δεν μείναμε στη θεωρία, όπως στο σχολείο, κάναμε πειράματα, αναλύσαμε τον άνθρωπο» περιγράφει. Επίσης, ο τρόπος που έγιναν τα μαθήματα προώθησε την ανάγκη να ψάξει κάθε παιδί από μόνο του, να αυτενεργήσει.

Εξίσου σημαντική θεωρεί την απεξάρτηση από το οικείο περιβάλλον, την προσαρμογή σε νέους κανόνες, τη συνύπαρξη. «Πιστεύω ότι υπάρχουν παιδιά πιο έξυπνα ή πιο ξεχωριστά από εμάς, όμως εδώ έχουμε όλοι κοινά ενδιαφέροντα. Το CTY είναι μοναδικό γιατί παρέχει τα θεμέλια της κοινωνικής ζωής». Σε αυτό συμφωνεί και η συνομήλική του Ελένη Μαντά, μαθήτρια του Κολεγίου Ανατόλια, η οποία είδε εξαρχής τη συγκατοίκηση ως πρόκληση. «Μια κοινότητα, με επικεφαλής την επιβλέπουσα, όπου όλοι συνεργάζονται για να καταφέρουν να συνυπάρξουν» περιγράφει στο «Βήμα», δίνοντας έμφαση στην αποδοχή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε παιδιού.

Παρακολούθησε το εξαιρετικά επίκαιρο μάθημα «Βασικές Αρχές Μικροοικονομίας», κλάδο που θέλει να ακολουθήσει και στη μετέπειτα ζωή της. «Μάθαμε πολύ χρήσιμα πράγματα για το πώς παίρνουμε αποφάσεις, πώς λειτουργεί η αγορά. Είχα, για παράδειγμα, λανθασμένη αντίληψη για το ποιος και πώς καθορίζει τις τιμές των προϊόντων. Μιλήσαμε όμως και για τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας αυτή την εποχή» αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα». Στο τέλος των μαθημάτων, έβαλαν σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο πρότζεκτ, χωρισμένοι σε ομάδες, όπου κάθε μία ήταν μια εταιρεία που παρήγαγε ένα προϊόν και έπρεπε να βρουν χρηματοδότηση, να πάρουν τις πρώτες ύλες, να προωθήσουν το προϊόν τους στην αγορά.

Μια καινοτομία που ενθουσίασε τα παιδιά ήταν οι συνέργειες μεταξύ των τμημάτων, όπως όταν πραγματοποιήθηκε κοινό μάθημα Γενετικής – Κρυπτολογίας. «Τα παιδιά της Γενετικής έδειξαν όσα γνώριζαν για το DNA και τους γενετικούς κώδικες, τα οποία οι συμμαθητές τους χρησιμοποίησαν για να δημιουργήσουν έναν νέο κώδικα κρυπτογράφησης» αναφέρει ο κ. Αποστόλου. Ακόμη, οι μικροί μαθητές από τη Βιολογία των Αισθήσεων παρουσίασαν τη λειτουργία του νευρικού συστήματος στους μεγαλύτερους της Βιοϊατρικής, ενώ οι επίδοξοι συγγραφείς έκαναν μάθημα και συζήτηση με το τμήμα «Μαγεία της Μαθηματικής Σκέψης», όπου διδάσκεται και μαθηματική λογοτεχνία.