Εξαιρετικά επικριτικός για την παντελή έλλειψη οργάνωσης της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα των προσφύγων ήταν ο Διευθυντής του Γραφείου Ευρώπης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες κ. Βενσάν Κοστέλ. «Πρέπει κάποιος να ηγηθεί, να αναλάβει την ευθύνη», είπε μιλώντας σε δημοσιογράφους την Παρασκευή, στο τέλος της πενθήμερης επίσκεψης κλιμακίου της Υ. Α. στην Αθήνα, στην Λέσβο, στην Κω και στη Χίο.

Στην Ελλάδα καταγράφηκαν 109.000 αφίξεις προσφύγων και μεταναστών από την αρχή του έτους και για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια η χώρα μας ξεπέρασε την Ιταλία όπου καταγράφηκαν 90.000 αφίξεις το ίδιο διάστημα. «Πρόκειται για κατάσταση έκτακτης ανάγκης που απαιτεί άμεση δράση. Χρειάζεται συντονισμός και ηγεσία από τις αρχές. Αναγνωρίζουμε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική συγκυρία, αλλά δεν μιλάμε για αναπτυσσόμενη χώρα. Όταν στο Καμερούν προσφέρουν ιατρική περίθαλψη, στέγη και τροφή στους πρόσφυγες, δεν είναι φυσιολογικό στην Ελλάδα να επικρατεί αυτή η κατάσταση. Πρέπει κάποιος να αναλάβει τα ηνία».
Ο κ. Κοστέλ τόνισε ότι αυτό που βιώνουν τα νησιά, μερικά από τα οποία δέχονται 1.000 αφίξεις την ημέρα, είναι αποτέλεσμα της έλλειψης οργάνωσης και της αποφυγής ανάληψης ευθύνης. «Με καλή θέληση και συντονισμό των φορέων, η πρόκληση μπορεί να αντιμετωπιστεί», είπε διευκρινίζοντας ότι η Υ. Α. και διάφορες ΜΚΟ περιμένουν έναν υπεύθυνο της ελληνικής κυβέρνησης να αναλάβει τα ηνία προκειμένου να μπορέσουν να συνδράμουν χρηματικά ή με άλλους τρόπους.
Στην Κω κοιμούνται στα πάρκα, στην Αθήνα επίσης
Χαρακτήρισε την κατάσταση στα κέντρα πρώτης υποδοχής στα νησιά «ντροπιαστική». Το ίδιο ντροπιαστική είναι και το Καλαί της Γαλλίας, στις όχθες της Μάγχης, είπε. «Στην Κω δεν υπάρχει καμία οργάνωση, ούτε καν κέντρο πρώτης υποδοχής. Οι πρόσφυγες κοιμούνται στα πάρκα. Αυτό έχει επιπτώσεις στη ζωή των κατοίκων, των τουριστών και των προσφύγων».
«Στην δεύτερη υποδοχή, στην Αθήνα, τίποτα δεν λύνεται. Χρειάζεται σχέδιο. Δεν είναι φυσιολογικό ύστερα από έξι χρόνια οικονομικής υποστήριξης από την ευρωπαϊκή Επιτροπή να υπάρχουν μόνο 1.100 θέσεις για την δεύτερη υποδοχή», είπε φέρνοντας το παράδειγμα της Βουλγαρίας όπου το 2013 ολοκληρώθηκαν 7.000 θέσεις υποδοχής μέσα σε έξι μήνες. «Πρέπει κάποιος να ηγηθεί, να αναλάβει την ευθύνη για το πού θα ιδρυθούν κέντρα υποδοχής».
Ο κ. Κοστέλ παραδέχθηκε ότι η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερη οικονομική βοήθεια και αλληλεγγύη «αλλά επιστρέφουμε στο βασικό: δεν μπορεί να υπάρξει χρηματοδότηση χωρίς κατάλληλο σχέδιο και οργάνωση».
Η Υ. Α. θέλει να μιλήσει με κάποιον υπεύθυνο

Η Υ. Α. έχει ισχυρή παρουσία στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου _ βοηθά την αστυνομία στην καταγραφή προσφύγων και μεταναστών, παρέχει διερμηνείς, υπνόσακους, στρώματα, νερό κ.ά. «Δεν είναι αρκετά. Αλλά για να κάνουμε περισσότερα πρέπει να μπορούμε να μιλάμε με κάποιον υπεύθυνο. Στα περισσότερα νησιά, κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για την διακομιδή απορριμμάτων, για να συνδέσει με το δίκτυο νερού ή ηλεκτρικού έναν χώρο υποδοχής. Αν οι ελληνικές αρχές, οι κεντρικές ή οι τοπικές, δεν στήσουν ένα μηχανισμό συντονισμού, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις δεν μπορούν να βοηθήσουν», είπε.
Γενικά χαρακτήρισε «κακή» την κατάσταση πρώτης υποδοχής σε όλα τα νησιά, ενώ σε ορισμένα είπε ότι επικρατεί «πλήρες χάος».
Η Διευθύντρια Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης, Ασφάλειας και Προμηθειών της Υ. Α. Τέρι Μόρελ αναφέρθηκε στην «αλληλεγγύη από την κοινωνία των πολιτών _ αλλά αυτό δεν είναι αρκετό».
Για το θέμα των 500 περίπου Αφγανών που έχουν κατασκηνώσει στο Πεδίο του Άρεως στην Αθήνα, ο κ. Κοστέλ ήταν καταπέλτης. «Αν ήταν επαρκείς οι θέσεις δεύτερης υποδοχής, δεν θα είχαμε αυτή την κατάσταση. Δεν υπάρχει επιχείρημα για να με πείσει ότι 500 Αφγανοί στο Πεδίο του Άρεως δεν είναι διαχειρίσιμο ζήτημα. Υπάρχουν τόσα άδεια κτίρια, μην μου πείτε ότι δεν βρίσκεται ένας χώρος, Μια απόφαση χρειάζεται. Τι θα κάνουμε με τους επόμενους 500 που θα πάνε στο Πεδίο του Άρεως; Γι’ αυτό ακριβώς η Ελλάδα πρέπει να σοβαρευτεί στη δημιουργία δομών υποδοχής».
Τον φετινό Ιούλιο μόνο (ως τις 24), εισήλθαν 33.711 πρόσφυγες και μετανάστες στην Ελλάδα από την Τουρκία. Ολόκληρο τον περσινό Ιούλιο είχαν εισέλθει 4.221. Τον Ιούνιο φέτος οι αφίξεις έφθασαν τις 31.037, ενώ τον περσινό Ιούνιο ήταν 3.452. Οι οκτώ στους 10 προέρχονται από Συρία και Αφγανιστάν. Το μεγαλύτερο βάρος έχει πέσει φέτος στη Λέσβο, ακολουθούν η Χίος, η Κως και η Σάμος.