Αν και έχουν περάσει δέκα ημέρες από την τραγική κατάληξη των ερευνών για τον 20χρονο Βαγγέλη Γιακουμάκη, η ελληνική κοινωνία παραμένει συγκλονισμένη. Από τη δημοσιοποίηση ακόμη της εξαφάνισης του άτυχου φοιτητή, η υπόθεση αυτή έγινε υπόθεση όλων των Ελλήνων, συζητήθηκε στις οικογένειες και στις παρέες, συγκίνησε, προβλημάτισε και ευαισθητοποίησε με τρόπο πρωτοφανή. Απαίτηση όλων, «να μην ξεχαστεί ο Βαγγέλης», ώστε κανένα παιδί ή νέος να μη βιώσει ξανά τα ίδια συναισθήματα απελπισίας και απόγνωσης.
Με ένα γράμμα για τον Βαγγέλη, ο Σύλλογος Γονέων του 5ου Γενικού Λυκείου Αιγάλεω κρούει τον κώδωνα του κινδύνου προς το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας για το ζήτημα του σχολικού εκφοβισμού. «Η βία είναι καταδικαστέα, δεν πρέπει επ’ ουδενί να γίνει νόμος στα σχολεία» όπως αναφέρει.
«Ένας νέος άνθρωπος χάθηκε, πριν προλάβει ν’ ανοίξει φτερά στη ζωή, βγάζοντας κραυγή απόγνωσης, που έχουμε χρέος ν’ ακούσουμε και την ιστορία του να διαφυλάξουμε στη μνήμη» ξεκινάει το γράμμα προς τον Βαγγέλη Γιακουμάκη. «Η εξαφάνιση κι ο θάνατος του Βαγγέλη Γιακουμάκη συγκλόνισαν μια ολόκληρη χώρα φέρνοντας την αντιμέτωπη (για μία ακόμη φορά) με τα οδυνηρά –συχνά τραγικά αποτελέσματα του bullying. Ο Βαγγέλης δεν ήταν βέβαια το μοναδικό θύμα της βίας, είναι όμως ένα παιδί, που με την απονενοημένη πράξη του, φώναξε σε μία απαθή κοινωνία ότι ήρθε η ώρα να δράσει, ν’ αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα, το οποίο τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει αξιοπρόσεχτες διαστάσεις».
«Η βία βέβαια δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο… είναι τόσο παλιό όσο κι άνθρωπος, όσο κι οι λαοί κι όσο τα παιχνίδια εξουσίας και επιβολής. Σήμερα, ωστόσο, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, ίσως γιατί αυτή την περίοδο να είναι ένα προϊόν κι αυτό της κρίσης. Υπάρχει πολύς θυμός, καταβαράθρωση των αξιών, ανταγωνισμός, που μετατρέπει τις ανθρώπινες σχέσεις σε παιχνίδι επικράτησης των «δυνατών» έναντι των «αδύναμων»» γράφουν οι γονείς και συνεχίζουν: «Σ’ αυτό το περιβάλλον, που οι σπόροι του θυμού, του ανταγωνισμού κι ενός πολυεπίπεδου ρατσισμού, είναι δυστυχώς φυτεμένοι ύπουλα και ποικιλότροπα στο συλλογικό ασυνείδητο, βλάστησε επικίνδυνα και το φαινόμενο της σχολικής βίας».
Επικίνδυνη η προσπάθεια αιτιολόγησης
Οι γονείς των μαθητών του 5ου ΓΕΛ Αιγάλεω δεν παραλείπουν να επιστήσουν την προσοχή σε αυτό που οι ίδιοι θεωρούν πιο επικίνδυνο, ακόμα και από την ίδια τη βία. «Περισσότερο σύνθετη από τον εκφοβισμό (και πιο επικίνδυνη) είναι η προσπάθεια αιτιολόγησης του προβλήματος. Η συζήτηση πάνω στην αιτιολογία δυστυχώς οδηγεί συχνά στη δικαιολόγηση του φαινομένου. Είναι σαφές ότι δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τη βία, καμία αιτία και καμία αφορμή δεν δικαιολογεί τέτοιου είδους πράξεις! Εκτός από σύνθετη η αιτιολόγηση είναι (στις περισσότερες περιπτώσεις) και υποκριτική, για τον λόγο αυτό και άκρως επικίνδυνη!» γράφουν. Για τους λόγους αυτούς είναι εξαιρετικά σημαντική η σοβαρή και συστηματική αντιμετώπιση του κοινωνικού αυτού φαινομένου.
«Η παθητική ή επιπόλαιη στάση ολόκληρης της εκπαιδευτικής κοινότητας (μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί) δείχνει ωστόσο να το υποτιμά θεωρώντας το «φυσιολογικό». Δεν είναι όμως και σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί έτσι, γιατί θα γίνει αποδεκτό, ενώ οι συνέπειες του είναι ολέθριες στις ζωές των παιδιών-θυμάτων. Ο εκφοβισμός μαθητών από συμμαθητές τους επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, την κοινωνικοποίηση του και τη διαδικασία της μάθησης που εκφράζεται με διάφορους τρόπους: άγχος, απομόνωση, ψυχοσωματικά συμπτώματα, μαθησιακές δυσκολίες, παραίτηση από τη γνώση, κατάθλιψη, αυτοκτονικό ιδεασμό».
Και καταλήγουν: «Ο ολοκληρωμένος άνθρωπος δεν είναι αυτός που έχει μόνο γνώσεις. Είναι αυτός που αισθάνεται και συναισθάνεται… Η βία είναι καταδικαστέα, δεν πρέπει επ’ ουδενί, να γίνει νόμος στα σχολειά. Όρια λοιπόν που οφείλει όλη η εκπαιδευτική κοινότητα να θέσει και να διαφυλάξει… παρεμβαίνοντας, συζητώντας, αποκαλύπτοντας, καταγγέλλοντας, ακόμη, και τιμωρώντας όσους τα παραβιάζουν».