Ηρθε στην Ελλάδα με πρόθεση να αποκαταστήσει τις σχέσεις των Αζέρων με την ελληνική κυβέρνηση. Ο ισχυρός άνδρας της SOCAR, αντιπρόεδρος Επενδύσεων και Μάρκετινγκ της αζερικής εταιρείας, κ. Ελχάντ Ναζίροφ, συναντήθηκε την περασμένη Τρίτη με τον υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη και τον υπουργό Οικονομίας κ. Γιώργο Σταθάκη.
Η «στιγμή» δεν ήταν τυχαία. Είχαν προηγηθεί οι δηλώσεις του κ. Ναζίροφ στον Τύπο του Αζερμπαϊτζάν που είχαν προκαλέσει τη δυσαρέσκεια της ελληνικής πλευράς. Είχαν ερμηνευθεί από την Αθήνα ως «πόρτα» των Αζέρων στη διεκδίκηση Λαφαζάνη για αντισταθμιστικά οφέλη αναφορικά με τοναγωγό ΤΑΡ (Trans Adriatic Pipeline – Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου).
«Δεν θα προχωρούσαμε ποτέ σε κάτι με το οποίο δεν θα συμφωνούσε η Ελλάδα, γιατί κάθε σχέδιο πρέπει να έχει αμοιβαία οφέλη» δηλώνει σήμερα ο κ. Ναζίροφ στο «Βήμα».
Παράλληλα, υποστηρίζει ότι δεν επήλθε με πρωτοβουλία των Αζέρων το πάγωμα των διαπραγματεύσεων μεταξύDGCom(Directorate – Generalfor Competition – Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού) καιSOCAR, σχετικά με την εξαγορά από την αζερική εταιρεία του 66% του ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου). Τονίζει μάλιστα ότι ενδιαφέρεται για την εξαγορά του πλειοψηφικού πακέτου του ΔΕΣΦΑ.
Οσον αφορά τα αντισταθμιστικά οφέλη που ζητεί ο κ. Λαφαζάνης, δηλώσατε σε πρόσφατη συνέντευξή σας στον αζερικό Τύπο ότι δεν μπορούν να μειωθούν οι τιμές φυσικού αερίου που θα προμηθευόμαστε από το 2020 και μετά, μέσω του TAP. Θεωρείτε ότι είναι αδύνατο να αλλάξει ο συγκεκριμένος όρος της συμφωνίας;
«Ολες οι τιμές του φυσικού αερίου καθορίζονται από τις συνθήκες της αγοράς και προκύπτουν κατόπιν εμπορικών διαπραγματεύσεων. Η τιμή που ορίστηκε στη συμφωνία πώλησης φυσικού αερίου με τη ΔΕΠΑ είναι μια τιμή που αντανακλά την πραγματικότητα των περιφερειακών αγορών. Για παράδειγμα, αν χρησιμοποιούσαμε σήμερα τον τύπο της συμφωνίας πώλησης αερίου που πραγματοποιήσαμε με τη ΔΕΠΑ, η τιμή του αερίου θα ήταν πιο ελκυστική από αυτήν που ισχύει σήμερα στην Ελλάδα. Εντούτοις, το μεγαλύτερο όφελος για τη χώρα δεν θα ήταν μια μείωση της τιμής που αναφέρεται στη συμφωνία, αλλά μια γενική πτώση τιμών, η οποία θα μπορούσε να επιτευχθεί στην ελληνική αγορά όταν εισέλθουν σε αυτήν πολλοί διαφορετικοί πάροχοι φυσικού αερίου».
Η διμερής «Συμφωνία Υποδοχής του Εργου» ορίζει ότι το Ελληνικό Δημόσιο έχει την επιλογή να συμμετάσχει στον ΤΑΡ. Ενα από τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς –όσον αφορά το αίτημα για συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου στην κοινοπραξία του αγωγού –είναι η συμμετοχή κρατικής τουρκικής εταιρείας στον αντίστοιχο αγωγό ΤΑΝΑΡ με 30%. Θεωρείτε ανεδαφικό το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης;
«Αν υπάρχει ενδιαφέρον από την ελληνική πλευρά να συμμετάσχει στον ΤΑΡ, εμείς στη SOCAR είμαστε προετοιμασμένοι να προχωρήσουμε, σύμφωνα με τις διατάξεις της υπάρχουσας Συμφωνίας Μετόχων και σε συνεργασία με τους άλλους εταίρους, ώστε να ικανοποιήσουμε τις προσδοκίες της ελληνικής κυβέρνησης και το έργο να γίνει πιο ευεργετικό για την Ελλάδα από ό,τι πριν».
Οσον αφορά τα τέλη διέλευσης, η κοινοτική νομοθεσία δεν επιτρέπει την επιβολή τους για διερχόμενους αγωγούς.Θα μπορούσαν να βρεθούν κάποια ισοδύναμα οικονομικά οφέλη για την Ελλάδα;
«Συζητήσαμε το θέμα σε δύο συσκέψεις που είχαμε σήμερα (την περασμένη Τρίτη) με τους κ.κ. Λαφαζάνη και Σταθάκη. Θα είμαστε σε συνεχή επικοινωνία ώστε να συζητήσουμε όλα τα ζητήματα που επιθυμεί να θέσει η ελληνική κυβέρνηση. Συζητούμε με την ελληνική πλευρά για την εταιρική κοινωνική ευθύνη και τα προγράμματα τοπικού περιεχομένου στη διαχείριση συμβάσεων που μπορούν να υλοποιήσουν στην Ελλάδα ο ΤΑΡ και τα μέλη της κοινοπραξίας».
Υπάρχουν όμως διαμαρτυρίες από την τοπική κοινωνία στη Βόρεια Ελλάδα για τα σχεδιαζόμενα έργα του αγωγού. Είστε ανοικτός σε μια αλλαγή στην υπάρχουσα χάραξη;
«Εκφράστηκαν ορισμένες ανησυχίες σχετικά με τη διέλευση από την περιοχή Τενάγη της Καβάλας. Ο ΤΑΡ λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες. Πέρσι συμφώνησε με το Ελληνικό Δημόσιο να πραγματοποιηθεί μια μεγάλη αναδρομολόγηση, η οποία δεν περνά καθόλου από την Τενάγη. Η νέα διαδρομή, έξω από την Τενάγη, εγκρίθηκε από το υπουργείο Ενέργειας στην περιβαλλοντική αδειοδότηση του ΤΑΡ. Η αρχή είναι σαφής: ο ΤΑΡ ακούει και συνεργάζεται με στόχο να βελτιστοποιήσει το έργο για την Ελλάδα».
Ποιο θεωρείτε εσείς ότι είναι το μεγαλύτερο όφελος για την Ελλάδα από τη διέλευση του TAP;
«Το μεγαλύτερο όφελος θα είναι η ενεργειακή ασφάλεια. Θα ήθελα να πω λίγα λόγια για την ιστορική εξέλιξη του ΤΑΡ. Οι μέτοχοι του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ είχαν πολλές επιλογές στη διάθεσή τους. Μεταφορά LNG (υγροποιημένου αερίου) και CNG (πεπιεσμένου φυσικού αερίου) στη Μαύρη Θάλασσα, το σχέδιο White Stream, τον ITGI (Διασυνδετήριος αγωγός ανάμεσα σε Τουρκία, Ελλάδα και Ιταλία), το Nabucco και το Nabucco West, το σχέδιο διασυνδετηρίων αγωγών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τον TAP. Από τα σχέδια αυτά επέλεξαν τον ΤΑΡ. Πρόκειται για μια μεγάλη επιτυχία για Ελλάδα, Αλβανία και Ιταλία διότι θα δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας, οφέλη για τις τοπικές κοινότητες σε όλη τη διαδρομή του αγωγού, ενώ για όλη την Ελλάδα θα υπάρξει μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια».


Αμοιβαία οφέλη
«Ενδιαφερόμαστε για την εξαγορά του ΔΕΣΦΑ»

Σε πρόσφατες δηλώσεις σας αποτυπωνόταν μια απροθυμία να μεταβάλετε οποιονδήποτε όρο της σύμβασης.Μπορεί αυτή να συνδέεται με τις εξελίξεις στο θέμα της πώλησης του ΔΕΣΦΑ;

«Οχι, δεν συνδέονται. Κατ’ αρχάς, δεν θα προχωρούσαμε ποτέ σε κάτι με το οποίο δεν θα συμφωνούσε η Ελλάδα. Κι αυτό γιατί κάθε σχέδιο πρέπει να έχει αμοιβαία οφέλη».

Στελέχη της DGCom εμφανίζονται να δηλώνουν ότι οι Αζέροι ζήτησαν παράταση και είναι εκείνοι που «πάγωσαν» την έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου του ΔΕΣΦΑ στη SOCAR. Αληθεύει αυτό;
«Δεν αληθεύει. Η διαδικασία κοινοποίησης συγχώνευσης της ΕΕ δεν προβλέπει τέτοια «αναστολή», όπως αναφέρθηκε. Αυτό που συνέβη ήταν απλώς μια τεχνική εξέλιξη στις Βρυξέλλες, που εντάσσεται στο συνολικό πλαίσιο της διαδικασίας. Στόχος είναι να παράσχουμε περισσότερα δεδομένα και αποδείξεις ώστε να μπορέσει να συμπληρώσει την ανάλυσή της, και ταυτόχρονα να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας με τους επικεφαλής της Επιτροπής Ανταγωνισμού με στόχο να πετύχουμε έγκαιρα ένα καρποφόρο αποτέλεσμα».
Δηλαδή ενδιαφέρεστε ακόμη για τον ΔΕΣΦΑ;
«Ναι, ενδιαφερόμαστε. Ταυτόχρονα όμως μας ενδιαφέρει το πόσο η ελληνική κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενδιαφέρονται για εμάς και θέλουν να γίνουμε μέρος του ΔΕΣΦΑ».
Για εσάς, τα έργα του ΤΑΡ και η πώληση του ΔΕΣΦΑ δεν συνδέονται ούτε έμμεσα;
«Και τα δύο έργα σχεδιάστηκαν ως ψήφος εμπιστοσύνης της SOCAR και του Αζερμπαϊτζάν στην ελληνική οικονομία. Θα θέλαμε και τα δύο να έχουν θετική κατάληξη».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ