Βροχή πέφτουν οι προτάσεις για εξοικονόμηση κρατικών δαπανών και ενίοτε βρίσκουν αποδοχή -έστω και σε προσωπικό επίπεδο- ως «έξυπνες ιδέες» όχι απλώς από κυβερνητικό στέλεχος αλλά από υπουργό που διαπραγματεύεται μια νέα συμφωνία με τους δανειστές.
Φωτιές άναψαν στο ενδοκυβερνητικό πεδίο, και κυρίως εντός ΣΥΡΙΖΑ, το… like του υπουργού Οικονομικών κ. Γιάνη Βαρουφάκη στην πρόταση του πρώην υπουργού κ. Στέφανου Μάνου για πλήρη διακοπή της χρηματοδότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αντικατάστασή της από ανταποδοτικό τέλος που θα πληρώνουν οι πολίτες προς τους δήμους. Το θέμα «έσκασε» λίγες ώρες πριν από τη συνεδρίαση του Eurogroup. Η «στιγμή» έχει ενδιαφέρον πολλαπλώς…
Με δεδομένο ότι βρίσκονται εν εξελίξει οι διαπραγματεύσεις, ήταν… συγκρατημένα αιχμηρές οι πρώτες αντιδράσεις από τον χώρο της αυτοδιοίκησης. Παράλληλα, αν και χωρίς επίσημες δηλώσεις, ο υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης κ. Νίκος Βούτσης, δια σχολίων που διατύπωναν στελέχη από το επιτελείο του, κατέστησε σαφές ότι τον βρίσκουν αντίθετο τέτοιου είδους θέσεις και διαβεβαίωνε ότι δεν θα είναι σε αυτή την κατεύθυνση οι κυβερνητικές παρεμβάσεις.
Όπως έλεγαν οι ίδιοι κύκλοι, η νέα ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης κινείται στη γραμμή ότι «η αυτοδιοίκηση έχει υποστεί συντριπτική μείωση από τους αυτοτελείς πόρους που στηριζόταν. Το πρόγραμμα της ανασυγκρότησης θα στηριχθεί και στους ίδιους πόρους των δήμων και θα υπάρξει και ενίσχυση των πόρων των ΟΤΑ από το κράτος. Το ίδιο ισχύει και για τις περιφέρειες».
Η πρόταση για χρηματοδότηση του δήμου από τους δημότες (με ανταποδοτικό τέλος) δεν έρχεται για πρώτη φορά στο «τραπέζι» του δημόσιου διαλόγου. Ο κ. Μάνος από καιρό επιχειρηματολογεί, προβάλλοντας ότι έτσι επιτυγχάνεται η συμμετοχή των δημοτών στη διαμόρφωση του δημοτικού προϋπολογισμού και γίνεται πιο υπεύθυνη και υπόλογη στους δημότες η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Μάλιστα, σημείωσε ότι «μολονότι δεν έχω επαφές με τον ΣΥΡΙΖΑ, εκτιμώ ότι ιδεολογικά η πρότασή μου είναι συμβατή με τις απόψεις του ΣΥΡΙΖΑ».Τι είπε; «Πρακτικά, αν καταργηθεί η κρατική χρηματοδότηση της ΤΑ, ο προϋπολογισμός θα εξοικονομήσει 2,6 δισ. ευρώ ετησίως. Συνεπώς μια τέτοια μεταρρύθμιση θα είναι μουσική στα αφτιά των πιστωτών μας. Επειδή ο προϋπολογισμός θα εξοικονομήσει 2,6 δισ. ευρώ, δεν θα χρειαστεί νέος ΕΝΦΙΑ (ή ΦΜΑΠ) και η κυβέρνηση δεν θα μπλέξει σε μια αναπόφευκτη περιπέτεια (ασυνάρτητες αντικειμενικές τιμές κτλ.)».
Παράλληλα, ο κ. Μάνος σημείωσε ότι η πρόταση αυτή σκοντάφτει στην άρνηση της κεντρικής πολιτικής εξουσίας να μοιράσει εξουσία και στην άρνηση του μανδαρινάτου του υπουργείου Οικονομικών να δεχθούν να περιορίσουν τη δική τους εξουσία.
Και ιδού, μέσω twitter, πώς ο κ. Βαρουφάκης, εκφράζοντας όμως, όπως είπε, την προσωπική του, όχι κυβερνητική, άποψη, βρήκε θετική την πρόταση: «Συμφωνώ κ. Μάνο –χωρίς να δεσμεύω την κυβέρνηση. Μόλις πάψει η διαπραγμάτευση να ξεκοκαλίζει τον χρόνο μας θα το θέσω».
Αντίδραση δημάρχων
Άμεσα αντέδρασε το μεσημέρι της Δευτέρας ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και δήμαρχος Αμαρουσίου κ. Γιώργος Πατούλης. Κράτησε μεν χαμηλούς τόνους στη δήλωσή του, αλλά οι αιχμές ήταν εμφανείς.
«Σε αυτή τη δύσκολη για την πατρίδα μας συγκυρία όπου δεν έχουμε την πολυτέλεια των δημόσιων διαφωνιών και αντιπαραθέσεων, κάποιος θα πρέπει να ενημερώσει τον κ. Βαρουφάκη ότι η συμβολή της Αυτοδιοίκησης στην επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος υπήρξε καθοριστική» σημείωσε ο κ. Πατούλης.
Και συμπλήρωσε: «Η χρηματοδότηση των δήμων είναι πολύ σοβαρή υπόθεση, γιατί επηρεάζει την καθημερινότητα εκατομμυρίων πολιτών. Γι’ αυτό τον λόγο η δημοσιονομική πολιτική δεν μπορεί να εξαγγέλλεται και να ασκείται μέσω twitter. Απαιτεί υπευθυνότητα και ουσιαστικό διάλογο όλων των κοινωνικών εταίρων».
Καταλήγοντας, υπογράμμισε: «Ευχόμαστε στον κ. Βαρουφάκη, για το καλό της χώρας και του ελληνικού λαού, να φέρει εις πέρας τη δύσκολη διαπραγμάτευση με τους δανειστές μας, ώστε στη συνέχεια να τον ενημερώσουμε με πραγματικά στοιχεία, για τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης».
Στον δρόμο για τις… μεταρρυθμίσεις
Τι να είναι άραγε αυτό που κάνει μια πρόταση που καιρό ζυμώνεται, κυρίως σε φιλελεύθερους κύκλους αλλά και σε τεχνοκράτες, να αποκτά πιο ηχηρή έκφραση, σε μια στιγμή που η συγκυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ διαπραγματεύεται για τα δημοσιονομικά της Ελλάδας με την ΕΕ (και την ΕΚΤ και το ΔΝΤ ); Μα ακριβώς αυτό: η αναζήτηση «μεταρρυθμίσεων» στον δρόμο για μια νέα συμφωνία με τους δανειστές.
Η προβολή «ευέλικτων ιδεών» για μείωση δαπανών είναι στοιχείο σε έναν άτυπο διάλογο που έχει ξεκινήσει δημόσια, ενταγμένο στην κυβερνητική λογική του «κοινού καλού». Άλλωστε, το πλαίσιο που θέτει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για ένα πρόγραμμα σωτηρίας της χώρας -σε συνδυασμό με το φρένο στην ανθρωπιστική κρίση- μπορεί να χωρά και προτάσεις από όλους όσοι -ανεξαρτήτου ιδεολογικής προέλευσης- μπορούν να συνεισφέρουν στον «εθνικό στόχο»…
Μάλιστα, όταν οι προτάσεις προέρχονται από συντηρητικούς κύκλους και γίνονται αποδεκτές από υπουργό της κυβέρνησης ο οποίος έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαπραγμάτευση με την ΕΕ, είναι εμφανές ότι γίνονται «εργαλείο» σύνδεσης με τις Βρυξέλλες, που έχουν ευήκοα ώτα σε ό,τι εμπεριέχει περικοπές.