Νίκος Ρωμανός: «Αγαπώ τη ζωή και θέλω να την ομορφύνω με τη μάθηση»

Η μεταβλητή του χρόνου είναι συνήθως μια αστάθμητη μεταβλητή. Η συγκυρία της απεργίας πείνας που έχει κηρύξει ο Νίκος Ρωμανός από τις 10 Νοεμβρίου, με την επέτειο της 6ης Δεκεμβρίου 2008, ημέρα δολοφονίας του στενού του φίλου Αλέξη Γρηγορόπουλου στα Εξάρχεια, μοιάζει μοιραία και σπέρνει φόβο. Η πορεία άλλωστε της υπόθεσης Ρωμανού έχει χαρακτηριστικά αδιεξόδου, τα οποία ο ίδιος έχει εντείνει με την τελευταία ως τώρα προσωπική του επιστολή, με φράσεις απόλυτες, σκληρές: «Αγώνα ως τη νίκη ή αγώνα ως τον θάνατο».

Η άρνηση της Δικαιοσύνης να του δώσει εκπαιδευτικές άδειες ώστε να παρακολουθεί τα μαθήματα στο ΤΕΙ Διοίκησης Επιχειρήσεων, για πρώτη χρονιά εφέτος, δίνει το αρχικό έναυσμα για το κείμενο-μανιφέστο με την υπογραφή Ρωμανού στις 8 Νοεμβρίου, στο οποίο μεταξύ άλλων επικαλείται ρήση του αναρχικού, πλέον γνωστού στελέχους της οργάνωσης «Αμεση Δράση» Ζαν-Μαρκ Ρουιγιάν: «Η ποίηση ή είναι ασυμβίβαστη ή δεν είναι τίποτα». Και η απεργία πείνας αρχίζει…

«Αγαπώ τη ζωή και θέλω να την ομορφύνω με τη μάθηση. Δεν έχουν το δικαίωμα να μου στερήσουν κανένα από τα δύο» δηλώνει στο «Βήμα της Κυριακής» ο Ν. Ρωμανός μέσω του συνηγόρου του Φραγκίσκου Ραγκούση. Σκιά του εαυτού του, καθώς λέγεται ότι έχει χάσει 19 κιλά, ο Ρωμανός έχει στο πλάι του, εκτός από τον πατέρα του, τη μητέρα του Παυλίνα Νάσιουτζικ και τη σύζυγό του Βιργινία (σ.σ.: παντρεύτηκαν στη φυλακή του Αυλώνα). «Η αλήθεια είναι ότι ο Νίκος θέλει να ζήσει» δηλώνει η μητέρα του, ενώ όλοι τους τον νουθετούν: «Φύλαξε τον εαυτό σου, πρόσεξε μην πεθάνεις».

Οι λιγοστοί –για τον φόβο των μικροβίων –επισκέπτες του Νίκου στο νοσοκομείο «Γεώργιος Γεννηματάς» φορούν μάσκα. Οι ημέρες κυλούν απελπιστικά αργά, η τηλεόραση μένει κάποιες φορές ανοικτή. Το βράδυ της Πέμπτης ο Ρωμανός αντιδρά σε προβολή δηλώσεων που θέτουν ζήτημα «ασφάλειας των ΤΕΙ» με την παρουσία του. «Τι άλλαξε;» αναρωτιέται. «Αφού πριν έλεγαν ότι με θέλουν να σπουδάσω».

Η λιποθυμία του το ίδιο βράδυ θα σημάνει συναγερμό. Ο ίδιος αντιδρά έντονα όταν πλέον συνέρχεται, μαθαίνοντας ότι του έβαλαν ορό με τις απαραίτητες ουσίες προκειμένου να αναταχθεί. «Είναι ένα βήμα πριν από την Εντατική» τονίζουν όσοι έρχονται σε επαφή με θεράποντες γιατρούς του, εκ των οποίων και η Λίνα Βεργοπούλου, αναισθησιολόγος, μητέρα του Ανδρέα-Δημήτρη Μπουρζούκου, επίσης απεργού πείνας, ο οποίος συμπαραστέκεται στον Ρωμανό μαζί με τον Γιάννη Μιχαηλίδη και τον Δημήτρη Πολίτη.

Με γραπτή δήλωσή της η οικογένεια του Ρωμανού έχει πάντως απαντήσει προ πολλού στον υπουργό Δικαιοσύνης ότι «το παιδί τους δεν σιτίζεται με υγρή τροφή» –όπως είχε ισχυριστεί ο κ. Αθανασίου. «Ο χρόνος πιέζει αμείλικτα. Η απάντηση είναι μία. Αλλιώς η Ελλάδα σε λίγες ημέρες θα θρηνεί τον πρώτο νεκρό πολιτικό κρατούμενο από απεργία πείνας».

Γονείς, φίλοι, πολιτικά συμπαθούντες, όσοι κινούνται δορυφορικά της υπόθεσης, προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη με διαδοχικές συνεντεύξεις Τύπου. Πρωτοστατούν οι γιατροί του, η κυρία Νατάσα Τσουκαλά, αναπληρώτρια καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Université Paris – Sud 11, ο πατέρας του Γιώργος Ρωμανός.

«Και εγώ πραγματικά πιστεύω ότι ο παράδεισος είναι στην καταιγίδα» θα πει χαρακτηριστικά ο κ. Ρωμανός, για να προσθέσει σε άλλη παρέμβασή του ότι «το παιδί μου ακολουθεί μια προσωπική ηθική στάση και δεν διστάζει να βάλει σε μεγάλο κίνδυνο τη ζωή του». Ο γονιός απευθύνει μια ιδιότυπη κατάρα στην κυβέρνηση και στον υπουργό Δικαιοσύνης κ. Χαράλαμπο Αθανασίου: «Ο,τι συμβεί από ‘δώ και πέρα, θα είστε οι μόνοι υπαίτιοι».

Στον κ. Αθανασίου επιτίθεται σφόδρα και η κυρία Τσουκαλά. «Οι άδειες έναν λόγο έχουν, να μην αποκοπούν οι κρατούμενοι από την κοινωνία, να μη γίνουν αγρίμια. Το γνωρίζει αυτό ο κ. υπουργός;» σημειώνει η εγκληματολόγος. «Πώς διανοείται να προτείνει εξ αποστάσεως μαθήματα, μέσω τηλεδιάσκεψης, σε κρατούμενο που έχει πρόσκαιρη και όχι ισόβια κάθειρξη;». Η ίδια άλλωστε επιμένει ότι η εκπαίδευση δεν είναι μια νεκρή διαδικασία, εντάσσεται σε ένα ζωτικό πλαίσιο, και τέτοιες προτάσεις είναι κατ’ επίφασιν σύννομες. «Είναι μάλιστα επικίνδυνες, καθώς μεταφέρουν τη λογική των φυλακών υψίστης ασφαλείας, τύπου Γ, στις φυλακές τύπου Β, όπως ο Κορυδαλλός» εκτιμά.

Ιδιαίτερα ανθρώπινη είναι η παρέμβαση του κ. Πέτρου Δαμιανού, διευθυντή του Γυμνασίου-Λυκείου στις φυλακές ανηλίκων Αυλώνα. Ο εκπαιδευτικός μιλά με κολακευτικά λόγια για τον μαθητή που έζησε δύο χρόνια, στη Β’ και στη Γ’ Λυκείου, εξηγεί ότι είναι κοφτερό μυαλό, τον χαρακτηρίζει μάλιστα «διαφορετικό μαθητή» και επιμένει: «Τον Νίκο τον χρειαζόμαστε».

«Ορθώς το Συμβούλιο των φυλακών απέρριψε το αίτημα για άδεια στον Ρωμανό» τονίζει από την πλευρά του ο υπουργός Δικαιοσύνης στην έκτακτη συνέντευξη Τύπου που παραχωρεί για το θέμα. Ο κ. Αθανασίου επισημαίνει προς τους δημοσιογράφους ότι οι δικαστές είπαν «όχι» στον Ρωμανό εξαιτίας του ότι είναι υπόδικος, με τρία εντάλματα σύλληψης να εκκρεμούν σε βάρος του. «Ο Θεός ο ίδιος να κατέβει, δεν θα μπορούσε να πάρει άδεια. Υπάρχουν νόμοι. Και βάσει αυτών των νόμων οι υπόδικοι δεν μπορούν να πάρουν άδεια αν προηγουμένως δεν συναινέσει το δικαστικό όργανο που έχει διατάξει την κράτησή τους». Και «δικαστικό όργανο» στην περίπτωση αυτή είναι ο ειδικός εφέτης ανακριτής κ. Ευτύχης Νικόπουλος.

Αυτό είναι εξάλλου και το σκεπτικό της απόφασης στην οποία καταλήγει το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Πειραιά, στο οποίο προσφεύγει η υπεράσπιση Ρωμανού μετά τις απορριπτικές αποφάσεις του Συμβουλίου των φυλακών ως προς τις εκπαιδευτικές άδειες.

Ο Ρωμανός βρίσκεται πάντως και πάλι εν αναμονή, καθώς ο συνήγορός του κ. Φραγκίσκος Ραγκούσης έχει ασκήσει αίτηση αναίρεσης του βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου και στην κυρία Ευτέρπη Κουτζαμάνη. Υπολογίζεται ότι από Δευτέρα –καλώς εχόντων των πραγμάτων –ίσως υπάρξουν εξελίξεις.

Οι όποιες κινήσεις του υπουργείου Δικαιοσύνης έχουν πάντως ολοκληρωθεί με τη νομοθετική παρέμβαση του κ. Αθανασίου, βάσει της οποίας επιτρέπεται εναλλακτική εξ αποστάσεως φοίτηση σε κρατουμένους στους οποίους δεν χορηγούνται εκπαιδευτικές άδειες. Η ρύθμιση αφορά εγκλείστους που διατηρούν –όπως ο Ρωμανός –τη διπλή ιδιότητα καταδίκου και υποδίκου, και θεωρητικά ανοίγει παράθυρο για ηλεκτρονική εκπαίδευση ή μαθήματα δι’ αλληλογραφίας στη φυλακή, στα πρότυπα του Ανοικτού Πανεπιστημίου.

Ο υπουργός έχει δεσμευθεί ότι θα εξασφαλιστούν όλες οι αναγκαίες υποδομές ώστε ο κρατούμενος φοιτητής να μπορεί να διαβάζει στη φυλακή, να έρχεται σε επαφή με τον καθηγητή τηλεφωνικώς ή διά ζώσης, καθώς και να δίνει κανονικά γραπτές εξετάσεις στα μαθήματα του εξαμήνου που θα επιλέξει. Οσον αφορά τα εργαστήρια, όπου απαιτείται φυσική παρουσία του σπουδαστή ή φοιτητή, μελετάται το ενδεχόμενο αυτά να αντικατασταθούν με εργασίες.

«Η γνώση βοηθά στην επανένταξη στην κοινωνία, ιδίως αν πρόκειται για νέα παιδιά όπως είναι ο Νίκος Ρωμανός» δήλωσε ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θεόδωρος Φορτσάκης. Μερικές ώρες αργότερα, το απόγευμα της Παρασκευής, η σχετική ρύθμιση κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή.

Κάθε πρόταση για ηλεκτρονικό βραχιολάκι (που δίνει το στίγμα του κρατουμένου όταν βρίσκεται εκτός φυλακής) πέφτει στο κενό, καθώς –εξηγεί ο κ. Αθανασίου –το πιλοτικό πρόγραμμα αργεί ακόμη.